الهی بدم المظلوم

از ویکی پاسخ
سؤال
عبارت الهی بِدَمِ الْمَظلوم، به چه معنا است؟ منظور از دم مظلوم، خون چه کسی است و آیا روایتی درباره آن ذکر شده است؟
پارچه‌نوشته عبارت الهی بِدَمِ الْمَظلوم، در مراسم عزاداری دهه اول محرم.

الهی بِدَمِ الْمَظلوم به معنای «خدایا تو را به خون مظلوم قسم»، عبارتی که برخی شیعیان در آغاز دعا می‌گویند،[۱] که محتوای آن از روایتی در منابع شیعه گرفته شده است.[۲] بیشتر عالمان شیعه معتقدند مراد از خون مظلوم در این روایت، خون امام حسین(ع) است.[۳]

بر اساس این روایت، که در کتاب‌های روایی من لایحضره الفقیه،[۲] کافی،[۴] تهذیب الاحکام[۵] و مصباح المتهجد[۶] ذکر شده، امام صادق(ع) سفارش کرده است در سجده شکر سه بار گفته شود: «اللّهم اِنّی اَنْشُدُکَ دَمَ الْمَظْلوم؛ خدایا تو را به خون مظلوم قسم می‌دهم»[۷]

شیخ بهایی،[۸] محمدتقی مجلسی،[۹] علامه مجلسی[۱۰] و فیض کاشانی[۱۱] از عالمان شیعه، معتقدند مراد از خون مظلوم در این روایت، خون امام حسین(ع) است.

البته از آقامجتبی تهرانی استاد اخلاق و از عالمان حوزه علمیه تهران، نقل شده که مراد از دم مظلوم در این عبارت، خون علی‌اصغر نوزاد شیرخوار امام حسین(ع) است،[۱] که برای آن، دلیلی از روایات یا کلام دیگر عالمان شیعه، یافت نشده است.[نیازمند منبع]


منابع

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ «منظور از دم المظلوم در الهی بدم المظلوم خون گلوی علی‌اصغر است»، خبرگزاری دانشجو، تاریخ درج مطلب: ۲۰ آبان ۱۳۹۲ش، تاریخ بازدید: ۱۲ دی ۱۴۰۰ش.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ابن بابویه، محمد بن علی (شیخ صدوق)، من لا یحضره الفقیه، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ: دوم، ۱۴۱۳ ق، ج۱، ص۳۳۰.
  3. برای نمونه نگاه کنید به شیخ بهایی، محمد بن حسین، مفتاح الفلاح فی عمل الیوم و اللیله من الواجبات و المستحبات، بیروت، دار الاضواء، چاپ: اول، ۱۴۰۵ ق، ص۱۴۸؛ مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی، ملاذ الأخیار فی فهم تهذیب الأخبار، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، چاپ: اول، ۱۴۰۶ ق، ج۳، ص۶۲۴.
  4. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ: چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج۳، ص۳۲۵.
  5. طوسی، محمد بن الحسن، تهذیب الأحکام ، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ: چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج‏۶، ص: ۶۴.
  6. طوسی، محمد بن الحسن، همان، مصباح المتهجّد و سلاح المتعبّد، بیروت، مؤسسه فقه الشیعه، چاپ: اول، ۱۴۱۱ ق، ج‏۱، ص: ۲۳۹. ...
  7. ابن بابویه، محمد بن علی (شیخ صدوق)، من لایحضره الفقیه، پیشین.
  8. شیخ بهایی، محمد بن حسین، مفتاح الفلاح فی عمل الیوم و اللیله من الواجبات و المستحبات، بیروت، دار الاضواء، چاپ: اول، ۱۴۰۵ ق، ص۱۴۸.
  9. مجلسی، محمدتقی (مجلسی اول)، لوامع صاحبقرانی مشهور به شرح فقیه - قم، مؤسسه اسماعیلیان، چاپ: دوم، ۱۴۱۴ ق، ج۴، ص۱۷۷.
  10. مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی، ملاذ الأخیار فی فهم تهذیب الأخبار، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، چاپ: اول، ۱۴۰۶ ق، ج۳، ص۶۲۴.
  11. فیض کاشانی، محمد محسن بن شاه مرتضی، الوافی، اصفهان، کتابخانه امام امیرالمؤمنین، چاپ: اول، ۱۴۰۶ ق. ج ۸، ص۸۲۱.