فضیلت تشییع جنازه

سؤال

آيا تشييع جنازه، براى ميت يا شركت كنندگان در مراسم تشييع، فايده اى دارد؟

یاد مرگ و آخرت

برخی روایات در فایده تشییع جنازه، به یاد مرگ و آخرت افتادن را ذکر کرده‌اند: پیامبر در تشییع جنازه را توصیه کرد؛ زیرا این امر انسان را به یاد آخرت می‌اندازد و براساس روایات، خود پیامبر زمانی که در تشییع جنازه شرکت می‌کرد اندوه او را می‌گرفت، کم سخن می‌گفت.

امام صادق(ع):

«هنگام تشييع جنازه، بپندار كه خداوند تو را دوباره به دنيا برگردانده است. اكنون ببين كه چگونه جبران مى كنى.»

امام باقر(ع) حضور در تشییع جنازه را مقدم بر حضور در ولیمه دانسته؛ زیرا تشییع جنازه انسان را به یا مرگ و آخرت می‌اندازد.

پیامبر اسلام به ابوذر غفاری توصیه‌هایی در مورد تشییع جنازه داشته و به او تذکر داده که هرگاه در پى جنازه‌اى به راه افتادى، بايد عقلت با تفكّر و خشوع به آن مشغول شود و بدان كه تو نيز به او مى پيوندى.

على(ع) در تشييع جنازه‌اى شنيد كه مردى مى‌خندد، فرمود: «گويى كه مرگ را در اين جهان براى ديگران رقم زده اند». سپس اخطار می‌دهد که این جنازه‌هایی که تشییع می‌شوند باز نمی‌گردند و ما نیز در این دنیا جاودانه نخواهیم بود.

بخشش گناهان تشییع‌کننده

يكى از فوايد تشييع جنازه، ثوابى است كه نصيب ميت و شركت كنندگان مى‌شود. امام باقر(ع) نیز در روایاتی چهار شفاعت را برای تشییع کننده دانسته‌اند.

امام باقر(ع): چون مؤمن در گور خود نهاده شود، او را ندا آيد: هان! نخستين هديه به تو بهشت است و هديه كسانى كه تشييعت كرده اند، آمرزش.

در حديث ديگر آمده:

هر كسى، جنازه ى مؤمنى را تا دفن همراهى كند، خداوند در قيامت هفتاد ملك بر او بگمارد كه او را همراهى و برايش استغفار كنند.

حضرت موسى(عليه السلام) در مناجات عرض كرد: «پروردگارا، ثواب كسى كه تشييع جنازه كند، چيست؟» فرمود: «فرشتگانى پرچم دار، بر او مى گمارم كه او را از قبر تا محشر تشييع كنند».

وقتى چهل مؤمن مى گويند كه خدايا، از اين ميت جز نيكى نديده ايم، خداوند شهادت آنها را مى پذيرد.

استغفار برای شخص فوت شده

اسلام براى احترام به كرامت و جايگاه انسان، در باره ى تشييع جنازه، سفارش كرده است: امام صادق(ع) بهتر دانسته صاحبان عزا، برادران دينى شخص مرده را از مرگ او با خبر سازند تا در تشييع جنازه حاضر شوند، بر او نماز خوانند و این‌گونه هم براى آنان اجرى حاصل شود و هم استغفار برای فرد مرده باشد.

امام باقر عليه السلام : چون مؤمن در گور خود نهاده شود، او را ندا آيد : هان! نخستين هديه به تو بهشت است و هديه كسانى كه تشييعت كرده اند، آمرزش.

در تشییع جنازه، اصل را بر ارزش انسانی نهاده‌اند، در منابع نقل شده جنازه‌اى را می‌بردند در حالی که پيامبر و اصحابش نشسته بودند. حضرت و يارانش از جا برخاستند تا جنازه را بردند. وقتی علت این‌کار را از پیامبر پرسیدند در حالی که اين جنازه‌ى یک يهودى بود، فرمود: «آيا انسان نبود».