شهیدان محراب پس از انقلاب اسلامی ایران
شهدای محراب چه کسانی هستند؟
شهدای محراب به ائمه جمعه‌ای اطلاق شده است که توسط منافقان به شهادت رسیدند. از سید اسدالله مدنی تبریزی، سید محمدعلی قاضی طباطبائی، سیدعبدالحسین دستغیب، محمد صدوقی، اشرفی اصفهانی، به عنوان شهدای محراب یاد شده است.
آیت‌الله مدنی تبریزی
آیت‌الله اسدالله مدنی تبریزی در سال ۱۲۹۲ شمسی در شهر آذرشهر به دنیا آمد.[۱]
وی اولین کسی بود که در جریان انقلاب، سال ۴۲ شمسی در نجف از امام خمینی تبعیت کرد و در انتشار تلگراف آیت الله حکیم به همین مناسبت نقش بسزایی داشت. او به امر امام خمینی جهت تدریس علوم دینی به خرم‌آباد رفت و حوزه علمیه کمالیه در آنجا به تلاش وی تأسیس شد. وی در این مدت به مبارزات سیاسی خود ادامه داد و در این راه بارها، دستگیر و تبعید شد. بعد از پیروزی انقلاب، آیت الله مدنی از سوی مردم همدان به نمایندگی مجلس خبرگان انتخاب شد و بعد از شهادت آیت‌الله قاضی طباطبائی، از سوی امام خمینی به سمت امام جمعه و نماینده امام در تبریز منصوب شد.[۲]
شهید مدنی بعداز ظهر روز جمعه، بیستم شهریور سال ۱۳۶۰ش پس از آنکه خطبه‌های نماز جمعه به پایان رسید در سن ۶۷ سالگی توسط منافقین به شهادت رسید.[۳]
آیت‌الله قاضی طباطبایی
آیت‌الله محمد علی قاضی طباطبائی در سال ۱۲۹۳ شمسی در شهر تبریز متولد شد.[۴] وی تحصیلات مقدماتی را در تبریز خواند و در سال ۱۳۵۹ قمری راهی حوزه علمیه قم شد و از دروس آیات عظام؛ سید حجت کوه کمره‌ای، بروجردی و امام خمینی کسب علم نمود. در سال ۱۳۶۹ قمری از قم عازم حوزه علمیه نجف شد و در نزد فقهای نامی چون آیت الله کاشف الغطاء مشغول کسب علم و دانش شد. با آغاز نهضت اسلامی به رهبری حضرت امام خمینی، آیت الله قاضی رهبری هدایت نهضت را در آذربایجان بر عهده گرفت. وی در این مدت چندین نوبت دستگیر، زندانی و تبعید شد. محمدعلی قاضی طباطبائی در شامگاه عید قربان و پس از اقامه نماز مغرب و عشاء در مسجد شعبان، در تاریخ ۱۰/۸/۵۸ به شهادت رسید.[۵]
آیت‌الله عبدالحسین دستغیب
شهید محراب، آیت‌الله عبدالحسین دستغیب در سال ۱۲۸۸ شمسی در شیراز در خانواده آیت‌الله سید محمدتقی عالم بزرگ فارس متولد شد. در ۱۲ سالگی پدرش را از دست داد و از آن تاریخ به بعد سرپرستی خانواده را به عهده گرفت. وی پس از اتمام دروس سطح به منظور ادامه تحصیلات راهی نجف اشرف شد و پس از هفت سال موفق به کسب درجه اجتهاد از مراجعی چون؛ آیت‌الله آقا ضیاء عراقی، و آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی گردید. سپس به شیراز مراجعت کرده و در مدت اقامتش به سرپرستی حوزه علمیه و تربیت طلاب و ارشاد مردم اشتغال داشت و در کنار تعلیم و تربیت از مبارزه سیاسی با رژیم پهلوی غافل نبود و در این راه از سال ۴۲ تا ۵۷ چندین نوبت دستگیر، زندانی و تبعید شد. این مجتهد مجاهد در حرکت دادن به مبارزات مردم مسلمان فارس علیه رژیم شاه نقش بسیار مهم و مؤثری داشت، افشاگری‌های بی پروا و به‌موقع او، حرکت‌های اسلامی مردم فارس را عمق بیشتری می‌بخشید. وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی از طرف امام خمینی به سمت نماینده ایشان و امام جمعه شیراز منصوب شد تا اینکه در روز بیستم آذر ماه سال ۱۳۶۰ هنگام رفتن به نماز جمعه به شهادت رسید.[۶]
آیت‌الله محمد صدوقی
شهید محراب، آیت‌الله محمد صدوقی، در سال ۱۳۲۷ هـ. ق دیده به جهان گشود. وی در سال ۱۳۴۹ قمری به حوزه علمیه قم عزیمت نمود و به تحصیل و تدریس علوم پرداخت. وی در دورانی که فدائیان اسلام مبارزات مسلحانه خود را بر علیه رژیم دیکتاتور شاه آغاز نمودند، حمایت‌های بسیاری نمود. شهید صدوقی در حدود ۱۳۷۰هـ. ق، بنا به خواهش مراجع عظام قم، برای رهبری مردم خطه کویر و جنوب به استان یزد می‌رود و با شروع نهضت عظیم در سالهای ۴۱ و ۴۲ بعد از آن، مبارزات سیاسی خود را ادامه می‌دهند. شهید صدوقی در دهم ماه مبارک رمضان مطابق با یازدهم تیرماه ۱۳۶۱ پس از ادای نماز جمعه بدست منافقین به شهادت رسید.[۷]
آیت‌الله اشرفی اصفهانی
شهید محراب، آیت‌الله عطاء الله اشرفی اصفهانی در سال ۱۲۷۹ شمسی در خمینی شهر، اصفهان متولد شد. وی در قم از محضر آیات عظام؛ خوانساری، حجت و صدر کسب علم نمود. وی در سال ۱۳۳۴ شمسی برای نشر معارف اسلامی به باختران هجرت نمود و مبارزات سیاسی خود را بر علیه رژیم شاه شروع کرد و بارها در این راه دستگیر و زندانی شد. وی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی از سوی امام خمینی در سال ۱۳۵۸ش به امامت جمعه شهر باختران (کرمانشاه) منصوب شدند.
آیت‌الله اشرفی اصفهانی در سال ۱۳۶۰ روز ۲۲ ماه مبارک رمضان در حال رفتن به مسجد جهت اقامه نماز ظهر توسط منافقین به شهادت رسیدند.[۸]
منابع
- ↑ گلزار، صادق، شهید اخلاق و فضیلت، چاپ اول، قم، مؤسسه بوستان کتاب، ۱۳۸۲ش، ص۲۰.
- ↑ ربانی خلخالی، علی، شهدای روحانیت شیعه، چاپ اول، بی جا، ۱۴۰۲ هـ. ق، ج۱، ص۵۷۲.
- ↑ صادق گلزار، پیشین، ص۲۷.
- ↑ نیکبخت، رحیم، اسمعیل زاده، صمد، زندگانی و مبارزات آیت الله قاضی، چاپ اول، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ ۱۳۸۰، ص۹۳.
- ↑ ربانی خلخالی، علی، پیشین، ج۱، ص۳۶۳.
- ↑ ربانی خلخالی، علی، پیشین، ج۱، ص۵۷۹–۵۸۱؛ و بهاء الدین خرمشاهی، دانشنامه قرآن، چاپ اول، تهران، انتشارات دوستان؛ ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۱۰۵۳ و ۱۰۵۶.
- ↑ ربانی خلخالی، علی، پیشین، ج۲، ص۵۸۳–۵۸۵.
- ↑ ربانی خلخالی، علی، پیشین، ج۲، ص۶۲۲–۶۲۶.