وجوب نماز قضا در قرآن

سؤال

آیا در قرآن به صراحت، وجوب نماز قضا ذکر شده است؟

قرآن اشاره‌ای بر وجوب نماز قضاء نداشته، ولی از برخی آیات به طور ضمنی به مسئله نماز قضاء استفاده شده است:

• مفسران از آیه ﴿وَ اذْكُرْ رَبَّكَ إِذا نَسيت‏؛ و چون فراموش کردی پروردگارت را یاد کن.﴾(کهف:۲۴) برای قضای نماز استدلال نموده‌اند. این آیه مبین این امر است که هرگاه یاد و ذکر پروردگار فراموش شد، نباید بی‌تفاوت رفتار کرد بلکه باید خداوند دوباره یاد شود. این، کنایه از نمازی است که قضا شده و باید دوباره، در وقت دیگری اقامه شود.

• خداوند در آیه دیگری فرموده: ﴿وَهُوَ الَّذِی جَعَلَ اللَّیْلَ وَالنَّهَارَ خِلْفَه لِّمَنْ أَرَادَ أَن یَذَّکرَ؛ و او همان کسی است که شب و روز را جانشین یکدیگر قرارداد برای کسی که بخواهد متذکر شود.﴾(فرقان:۶۲) مفسران براساس این آیه معتقدند هر یک از روز و شب جانشین یکدیگرند، کسانی که عملی از واجبات را در یکی از آن دو زمان فوت کردند، در زمان دیگر باید قضاء عمل واجب را به‌جا آورند. عنبسه العابد از امام صادق(ع) در مورد این آیه سوال کرد. امام فرمود: یعنی قضاء نمازهایی که شب از تو فوت شده را در روز به جا بیاور و قضاء نمازهایی که روز از تو فوت شده، شب به جا بیاور.

علاوه بر این آیات قرآن، در روایات به صراحت به مسئله نماز قضا پرداخته شده است.