سوره‌های مکی و مدنی
سورههاي مكي و مدني چه تفاوتی دارند؟
سوره‌های مکی و مدنی، به تفسیم بندی سوره‌های قرآن، بر اساس مکان نزول اشاره دارد. معروف ترین نظریه در مورد سوره‌های مکی و مدنی، تفسیم بندی سوره‌ها بر اساس نزول قبل از هجرت و بعد از هجرت می‌باشد. دو نظریه دیگر نیز در مورد این سوره‌ها وجود دارد که با ایراداتی همراه است.
از لحاظ محتوایی نیز سوره‌های مکی و مدنی تفاوت‌هایی دارند که از جمله آنها می‌توان به، کوتاهی سوره‌های مکی، اشاره به توحید، معاد، نبوت و بیان دانستان‌های انبیاء گذشته اشاره کرد. در مقابل سوره‌های مدنی، بیشتر در مورد شریعت اسلام، احکام شرعی و قوانین اسلامی سخن گفته‌اند.
نظریه‌ها در مورد سوره‌های مکی و مدنی
سورههاي قرآن، به دو دسته مكي و مدني تقسيم شده است؛ چراکه قرآن در مدت ۲۳ سال نازل شده است و از مكه آغاز و در مدينه به پايان رسيده است. در مورد تفاوت سوره‌های مکی و مدنی سه نظریه وجود دارد:
- آيات و سورههایي كه قبل از هجرت نازل شده‌اند، مكي و آياتي كه پس از هجرت نازل شده‌اند، مدني خوانده ميشود.
- آيات و سورههایي كه اول آنها با ﴿يَا أَيُّهَا النَّاسُ﴾ شروع می‌شوند، مكي و آياتي كه با ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا﴾ نازل شده‌اند، مدني ميباشند.
- مكي و مدني بودن سورههاي قرآن مربوط به شهر مكه و شهر مدينه است. يعني آیاتی که در مكه نازل شده است، مكي و آياتي كه در مدينه نازل شده‌اند مدني نام دارند.
قول اول از میان این سه نظریه معروف‌تر است و دو نظر ديگر قابل قبول نيست. زيرا سوره حج با ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا﴾ شروع شده است ولي بر خلاف نظريه دوم مكّي است و نظريه سوم نيز قابل قبول نيست، چون آياتي وجود دارد كه در بين مكه و مدينه نازل شده‌اند.
تفاوت محتوایی سوره‌های مکی و مدنی
ویژگی محتوایی سوره‌های مکی
محتوای سوره‌های مکی با توجه به ابتدای دعوت پیامبر(ص)، بیشتر در حول محورهای زیر می‌باشد:
ويژگيمحتوایی سورههاي مدني
این سوره‌ها چون بعد از گسترش اسلام و جامعه اسلامي نازل شده‌اند، بيشتر مطالب آنها در مورد تشكيلات اجتماعي، قوانين حقوقي، احكام شرعي و امور داخلي و خارجي ميباشد.