تفاوت بین عذاب عظیم و عذاب الیم

سؤال

فرق ﴿عَذَابٌ عَظِيمٌ﴾ و ﴿عَذَابٌ أَلِيمٌ﴾ چیست؟

«أليم» از ریشه «الم» به معناي درد، بیماری، شدت درد و دردناک است. «الیم» صفت مشبهه و کنایه از دوام کیفر است، زیرا اجرای کیفر بر اهل جهنم نشانه قهر آفریدگار است و کمال قهر به دوام و سختی آن می‌باشد. یا این که صیغه مبالغه به معنی مبالغه در عذاب است. «الیم» دردی است که مخالف میل و خواسته انسان باشد.

واژه الیم با مشتقاتش هفتاد و پنج مرتبه در قرآن آمده که بیش از شصت بار وصف براي عذاب افرادی قرار گرفته است که از راه راست منحرف شده‌اند از جمله: بیماردلانِ تکذیب‌کننده نشانه‌های الهی؛ کافران؛ کتمان کنندگان حقیقت؛ تجاوز از حدود الهی؛ کفر به آیات خدا و کشتن پیامبران الهی؛ خیانت کنندگان بر عهد و پیمان؛ دلگرم‌شدگان بر دنیا و دنیازدگان؛ منافقان؛ انکارکنندگان معجزه‌های پیامبران؛ آذار دهندگان رسول خدا؛ مسخره‌کنندگان و ....

عظیم بودن عذاب به معنای بزرگ بودن عذاب است. عظیم صفت مشبه و به معنای بزرگ آمده است.