پیش نویس:نزول جبرئیل بر حضرت فاطمه(س)

سؤال

آیا جبرئیل بر حضرت فاطمه(س) نازل می‌شد؟

درگاه‌ها

بر حضرت زهرا(س)ووووو

روایت اول: صحیحه ابی عبیده

«عَنْ أَبِي عَبْدِ اللهِ عليه‌السلام ، قَالَ : « إِنَّ فَاطِمَةَ(ع) مَكَثَتْ بَعْدَ رَسُولِ اللهِ(ص) خَمْسَةً وَسَبْعِينَ يَوْماً ، وكَانَ دَخَلَهَا حُزْنٌ شَدِيدٌ عَلى أَبِيهَا ، وكَانَ يَأْتِيهَا جَبْرَئِيلُ ، فَيُحْسِنُ عَزَاءَهَا عَلى أَبِيهَا ، ويُطَيِّبُ نَفْسَهَا ، ويُخْبِرُهَا عَنْ أَبِيهَا ومَكَانِهِ ، ويُخْبِرُهَا بِمَا يَكُونُ بَعْدَهَا فِي ذُرِّيَّتِهَا ، وكَانَ عَلِيٌّ(ع) يَكْتُبُ ذلِكَ»

در روایتی امام جعفر صادق(ع) فرمودند: «حضرت فاطمه مدّت هفتاد و پنج روز بعد از رحلت پدر بزرگوارش زنده و به علّت از دست دادن پدر خويش دچار غم و اندوه شديدى بود. جبرئيل نزد آن بانوى معظّم مى‌آمد و به وى تسليت مى‌گفت و خاطر او را آرام مى‌كرد. وى را از مقام و مكان پدر بزرگوارش آگاه مى‌نمود. و آن حضرت را از مصايبى كه بعدا فرزندانش بدانها دچار مى‌شوند، مطّلع مى‌كرد و حضرت على بن ابى طالب(ع) آن مطالب را مى‌نوشت و اين مصحف فاطمه است.»

تمامی راویان این روایت ثقه بوده و روایت صحیح السند می باشد.

روایت دوم: معتبره حماد

«إِنَّ اللهَ تَعَالى لَمَّا قَبَضَ نَبِيَّهُ دَخَلَ عَلى فَاطِمَةَ(س) مِنْ وَفَاتِهِ مِنَ الْحُزْنِ مَا لَايَعْلَمُهُ إِلاَّ اللهُ عَزَّ وَجَلَّ ، فَأَرْسَلَ اللهُ إِلَيْهَا مَلَكاً يُسَلِّي غَمَّهَا وَ يُحَدِّثُهَا ، فَشَكَتْ‌ ذلِكَ إِلى أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ(ع) ، فَقَالَ لَهَا: إِذَا أَحْسَسْتِ بِذلِكَ وَسَمِعْتِ الصَّوْتَ ، قُولِي لِي، فَأَعْلَمَتْهُ بِذلِكَ، فَجَعَلَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ(ع) يَكْتُبُ كُلَّ مَا سَمِعَ حَتّى أَثْبَتَ مِنْ ذلِكَ مُصْحَفاً». قَالَ: ثُمَّ قَالَ:« أَمَا إِنَّهُ لَيْسَ فِيهِ شَيْ‌ءٌ مِنَ الْحَلَالَ وَالْحَرَامِ، وَلكِنْ فِيهِ عِلْمُ مَا يَكُونُ.»

حماد بن عثمان گويد:شنيدم امام صادق(ع) مى‌فرمود: «زنادقه در سال صد و بيست و هشت ظهور كنند، من اين را از مطالعۀ مصحف فاطمه(س) دريافتم. من عرض كردم: مصحف فاطمه(س) چيست‌؟ فرمود:چون خداى تعالى جان پيغمبر را گرفت،فاطمه(ع) از وفات آن حضرت تا آنجا اندوهناك شد كه جز خداى عزوجل نداند، خدا فرشته‌اى فرستاد تا فاطمه(س) را تسليت دهد و با او حديث گويد، از اين پيش آمد به على(ع) شكايت كرد (چون هراس آور بود و گفته‌هاى او از دست مى‌رفت) فرمود: هر وقت احساس نزول فرشته را كردى و آوازش را شنيدى به من خبر ده. و پس از آن على(ع) هر چه از فرشته مى‌شنيد مى‌نوشت تا اينكه مصحفى از اين نوشته‌ها درست شد، گويد: سپس فرمود: در آن مصحف هيچ احكام حلال و حرام نيست ولى در آن، علمِ‌ به حوادث آينده است.»

نزول جبرئیل به حضرت فاطمه(س)، در روایتی در کتاب کافی آمده است. در این کتاب آمده که فاطمه(س) پس از مرگ رسول خدا(ص) دچار اندوهی عمیق شد. جبرئیل جهت تسلیت خدمت ایشان آمد، و اخباری از آینده را برایش بیان نموده و علی(ع) آنها را می‌نوشت. این نوشته‌ها بعدها به مصحف فاطمه مشهور شد.

در روایاتی حضرت زهرا به نام «محدَّثه» خوانده شده است که از بالاترین فضایل او محسوب می‌شود.

امام خمینی درباره شایستگی وجودی حضرت فاطمه(س) برای دریافت وحی می‌گوید: «مسئله فرود آمدن جبرئیل (بر حضرت زهرا) یک مسئله ساده نیست. خیال نشود که جبرئیل برای هر کس امکان نزول دارد. یک تناسب کامل میان مقام و عظمت جبرئیل که روح اعظم است، و روح آن شخصی که جبرئیل بر او وارد می‌شود، لازم است.»