شفابخشی قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
(←قرآن و درمان بیماری جسمی: اصلاح ارقام) |
(ابرابزار، تکمیل اولیه مدخل) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
| خط ۶: | خط ۵: | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
شفا بودن قرآن در خود قرآن به صراحت آمده است. | شفا بودن قرآن در خود قرآن به صراحت آمده است. | ||
قرآن درمانگر بیماری‌های اعتقادی است؛ مانند: بیماری شرک، بیماری کفر. بیماری‌های روحی و اخلاقی را درمان می‌کند؛ مانند: [[تکبر|کبر]]، [[حسد]]، [[نفاق]] و | قرآن درمانگر بیماری‌های اعتقادی است؛ مانند: بیماری شرک، بیماری کفر. بیماری‌های روحی و اخلاقی را درمان می‌کند؛ مانند: [[تکبر|کبر]]، [[حسد]]، [[نفاق]] و …. | ||
برخی از روانشناسان با تحقیق در آیات قرآن دریافته‌اند که قرآن | برخی از روانشناسان با تحقیق در آیات قرآن دریافته‌اند که قرآن تأثیر زیادی بر روان انسان می‌گذارد از جمله: درمان استرس، افسردگی، کاهش فشارهای روانی، آرامش بخشی و …. همه دستورات الهی به نوعی برای آرامش فردی و اجتماعی و رشد و بالندگی فرد و جامعه آمده است. | ||
پیوستگی نیازهای جسمی و روحی با همدیگر و | پیوستگی نیازهای جسمی و روحی با همدیگر و تأثیر آنها بر همدیگر قرآن برخود لازم می‌داند که به بهداشت جسمی انسان نیز توجه ویژه کند زیرا در کمال روحی او تأثیر دارد. از جمله: بهداشت غذایی (خوردنی‌های حلال و حرام و پرهیز از اسراف)؛ بهداشت شخصی (غسل، وضو، طهارت جسمی)؛ بهداشت مسائل جنسی؛ توصیه به درمان مادی و معنوی (عسل درمانی، تأثیر روزه بر بیماری‌ها و …) | ||
== شفا بودن قرآن در قرآن== | == شفا بودن قرآن در قرآن == | ||
شفا بودن [[قرآن]] در خود قرآن به صراحت آمده است: | شفا بودن [[قرآن]] در خود قرآن به صراحت آمده است: | ||
* {{قرآن|وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَاهُوَ شِفَاءٌ وَرَحْمَه لِلْمُؤْمِنِینَ وَلاَ یَزِیدُ الظَّالِمِینَ إِلَّاخَسَاراً| ترجمه= و از قرآن آنچه شفا و رحمت است برای مؤمنان، نازل | * {{قرآن|وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَاهُوَ شِفَاءٌ وَرَحْمَه لِلْمُؤْمِنِینَ وَلاَ یَزِیدُ الظَّالِمِینَ إِلَّاخَسَاراً| ترجمه= و از قرآن آنچه شفا و رحمت است برای مؤمنان، نازل می‌کنیم؛ و ستمگران را جز خسران (و زیان) نمی‌افزاید.|سوره= اسراء|آیه=۸۲}} | ||
* {{قرآن|یَا أیُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَتْکُم مَوْعِظَه مِن رَبِّکُمْ وَشِفَاءٌ لِمَا فِی الصُّدُورِ وَهُدیً وَرَحْمَه لِلْمُؤْمِنِینَ| ترجمه= ای مردم! اندرزی از سوی پروردگارتان برای شما آمده است و درمانی برای آنچه در سینه هاست؛ و هدایت و رحمتی است برای مؤمنان.|سوره= یونس|آیه=۵۷}} | * {{قرآن|یَا أیُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَتْکُم مَوْعِظَه مِن رَبِّکُمْ وَشِفَاءٌ لِمَا فِی الصُّدُورِ وَهُدیً وَرَحْمَه لِلْمُؤْمِنِینَ| ترجمه= ای مردم! اندرزی از سوی پروردگارتان برای شما آمده است و درمانی برای آنچه در سینه هاست؛ و هدایت و رحمتی است برای مؤمنان.|سوره= یونس|آیه=۵۷}} | ||
* {{قرآن|وَلَوْ جَعَلْنَاهُ قُرْآنًا | * {{قرآن|وَلَوْ جَعَلْنَاهُ قُرْآنًا أَعْجَمِیًّا لَقَالُوا لَوْلَا فُصِّلَتْ آیَاتُهُ أَأَعْجَمِیٌّ وَعَرَبِیٌّ قُلْ هُوَ لِلَّذِینَ آمَنُوا هُدًی وَشِفَاءٌ وَالَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ فِی آذَانِهِمْ وَقْرٌ وَهُوَ عَلَیْهِمْ عَمًی ۚ أُولٰئِکَ یُنَادَوْنَ مِنْ مَکَانٍ بَعِیدٍ|ترجمه= هرگاه آن را قرآنی عجمی قرار می‌دادیم حتماً می‌گفتند: چرا آیاتش روشن نیست؟! قرآن عجمی از پیغمبری عربی؟! بگو: این (کتاب) برای کسانی که ایمان آورده‌اند هدایت و درمان است؛ ولی کسانی که ایمان نمی‌آورند، در گوش‌های‌شان سنگینی است و گویی نابینا هستند و آن را نمی‌بینند؛ آنها (همچون کسانی هستند که گوئی) از راه دور صدا زده می‌شوند!|سوره= فصلت|آیه=۴۴}} | ||
== قرآن درمانگر انواع بیماری‌ها == | == قرآن درمانگر انواع بیماری‌ها == | ||
== قرآن و درمان بیماری‌های اعتقادی == | == قرآن و درمان بیماری‌های اعتقادی == | ||
نزول قرآن در مرحله اول برای درمان بیماری‌های اعتقادی مردم بوده تا آنها را از [[شرک]]، [[کفر]] و تاریکی‌ها به [[توحید]]، [[اسلام]] و روشنایی رهنمون سازد؛ در آیات فروان | نزول قرآن در مرحله اول برای درمان بیماری‌های اعتقادی مردم بوده تا آنها را از [[شرک]]، [[کفر]] و تاریکی‌ها به [[توحید]]، [[اسلام]] و روشنایی رهنمون سازد؛ در آیات فروان تأکید دارد که هدف قرآن این است که شما را از تاریکی جهل به نور دانش، از تاریکی کفر به نور ایمان، از تاریکی‌های ستمگری به نور عدالت، از تاریکی فساد به صلاح، از تاریکی گناه به نور تقوی رهبری کند.<ref>سوره ابراهیم، آیه ۵. سوره مائده، آیه۱۵–۱۴. احمدی، مهدی، قرآن در قرآن، قم، اشراق، ۱۳۷۴، ص۲۳۲.</ref> | ||
بیماری‌های اعتقادی و قلبی از بیماری‌های جسم شدیدتر است. قرآن شفابخش و رحمت است؛ یعنی برای بیماری‌های اعتقادی مانند کفر، و شرک، درمان می‌باشد و در نفوذ معرفت و شناخت، توحید و | بیماری‌های اعتقادی و قلبی از بیماری‌های جسم شدیدتر است. قرآن شفابخش و رحمت است؛ یعنی برای بیماری‌های اعتقادی مانند کفر، و شرک، درمان می‌باشد و در نفوذ معرفت و شناخت، توحید و … در قلب رحمت است. | ||
=== قرآن و درمان بیماری‌های روحی === | === قرآن و درمان بیماری‌های روحی === | ||
بیماری‌های روحی و اخلاقی انسان، شباهت زیادی با بیماری‌های جسمی او دارد. هر دو نیاز به طبیب و درمان و پرهیز دارد. قرآن نسخه حیات‌بخشی است برای آنها که می‌خواهند با کبر، غرور، حسد و نفاق به مبارزه برخیزند. قرآن برای برطرف کردن ضعف‌ها و ترس‌ها، اختلاف‌ها و پراکندگی‌ها، | بیماری‌های روحی و اخلاقی انسان، شباهت زیادی با بیماری‌های جسمی او دارد. هر دو نیاز به طبیب و درمان و پرهیز دارد. قرآن نسخه حیات‌بخشی است برای آنها که می‌خواهند با کبر، غرور، حسد و نفاق به مبارزه برخیزند. قرآن برای برطرف کردن ضعف‌ها و ترس‌ها، اختلاف‌ها و پراکندگی‌ها، شفابخش است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، تهران، ج۱۲، ص۲۳۹.</ref> | ||
بهترین دلیل شفابخش بودن قرآن در درمان بیماری‌های اخلاقی، مقایسه وضع عرب جاهلی با تربیت شدگان مکتب [[حضرت محمد(ص)|پیامبر خدا(ص)]] است. آن قوم جاهلی با استفاده از این نسخه شفابخش نه تنها درمان یافتند، بلکه آنچنان نیرومند شدند که هیچ نیرویی نمی‌توانست در مقابل‌شان ایستادگی کند.<ref>طباطبایی، محمد حسین، | بهترین دلیل شفابخش بودن قرآن در درمان بیماری‌های اخلاقی، مقایسه وضع عرب جاهلی با تربیت شدگان مکتب [[حضرت محمد(ص)|پیامبر خدا(ص)]] است. آن قوم جاهلی با استفاده از این نسخه شفابخش نه تنها درمان یافتند، بلکه آنچنان نیرومند شدند که هیچ نیرویی نمی‌توانست در مقابل‌شان ایستادگی کند.<ref>طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، قم، بنیاد علمی و فکری علامه، ج۱۳، ص۳۰۶.</ref> | ||
برخی از روانشناسان با تحقیق در آیات قرآن دریافته‌اند که قرآن تاثیرزیادی بر روان انسان می‌گذارد و شفابخشی قرآن را با علوم تجربی مقایسه نموده‌اند. نتایج حاصل از آن تحت عنوان | برخی از روانشناسان با تحقیق در آیات قرآن دریافته‌اند که قرآن تاثیرزیادی بر روان انسان می‌گذارد و شفابخشی قرآن را با علوم تجربی مقایسه نموده‌اند. نتایج حاصل از آن تحت عنوان تأثیر قرائت قرآن بر بهداشت روانی انسان منتشر شده است. توصیه‌های قرآن، تأثیر بسزایی در بهداشت روانی فردی و اجتماعی انسان می‌گذارد. عمل به توصیه‌های قرآن، بهترین نسخه بهداشت روانی است. برخی از راه‌کارها تأثیرگذار قرآنی برای درمان روحی انسان‌ها عبارتند از: | ||
# مداومت بر قرائت قرآن کریم و فهم معارف آن، نقش | # مداومت بر قرائت قرآن کریم و فهم معارف آن، نقش مؤثری در مقابله با استرس دارد.<ref>مقالات همایش نقش دین در بهداشت روان، دانشگاه علوم پزشکی، آذر ۱۳۷۶، ص۸۸.</ref> | ||
# دمیدن قرآن روح امید را بر جامعه و دوری از یأس و | # دمیدن قرآن روح امید را بر جامعه و دوری از یأس و تأثیر آن در کاهش افسردگی.<ref>سوره یوسف، آیه۸۷.</ref> | ||
# دعوت قرآن به [[صبر]] و | # دعوت قرآن به [[صبر]] و تأثیر آن در کاهش فشارهای روانی.<ref>سوره بقره، آیه۱۵۳ و ۱۵۵. سوره آل عمران، آیه۲۰۰.</ref> | ||
# دعوت قرآن به [[توکل|توکل به خدا]]<ref>سوره احزاب، آیه۳. سوره آل عمران، آیه۱۵۹.</ref> و نقش آن در آرامش انسان. | # دعوت قرآن به [[توکل|توکل به خدا]]<ref>سوره احزاب، آیه۳. سوره آل عمران، آیه۱۵۹.</ref> و نقش آن در آرامش انسان. | ||
# دعوت قرآن به یاد خدا و ثمره آن بر آرامش دل.<ref>سوره اسراء، آیه۲۴. سوره بقره، آیه۸۳.</ref> | # دعوت قرآن به یاد خدا و ثمره آن بر آرامش دل.<ref>سوره اسراء، آیه۲۴. سوره بقره، آیه۸۳.</ref> | ||
# [[پرهیز از ظن و گمان در قرآن]]، [[تجسس]] و [[غیبت]] در قرآن و اثرات آن بر سلامتی جامعه و شخصیت افراد.<ref>سوره حجرات، | # [[پرهیز از ظن و گمان در قرآن]]، [[تجسس]] و [[غیبت]] در قرآن و اثرات آن بر سلامتی جامعه و شخصیت افراد.<ref>سوره حجرات، آیه۱۲–۱۱.</ref> | ||
# [[نیکی به پدر و مادر در قرآن|احترام و محبت به پدر و مادر در قرآن]]<ref>سوره طه، آیه۱۴.</ref> و | # [[نیکی به پدر و مادر در قرآن|احترام و محبت به پدر و مادر در قرآن]]<ref name=":1">سوره طه، آیه۱۴.</ref> و تأثیر آن به سلامت خانواده. | ||
# [[حجاب در قرآن|حجاب]] برای زنان و سلامتی روانی.<ref>سوره نور، آیه۳۱. سوره احزاب، آیه۵۹.</ref> | # [[حجاب در قرآن|حجاب]] برای زنان و سلامتی روانی.<ref>سوره نور، آیه۳۱. سوره احزاب، آیه۵۹.</ref> | ||
# [[نماز]] و آرامش روانی.<ref | # [[نماز]] و آرامش روانی.<ref name=":1"/> | ||
# [[ازدواج از نگاه قرآن|ازدواج]] و تشکیل [[جایگاه خانواده در قرآن|خانواده]] و تأمین آرامش فردی و سلامت محیط اجتماع.<ref>سوره روم، آیه۲۱.</ref> | # [[ازدواج از نگاه قرآن|ازدواج]] و تشکیل [[جایگاه خانواده در قرآن|خانواده]] و تأمین آرامش فردی و سلامت محیط اجتماع.<ref>سوره روم، آیه۲۱.</ref> | ||
دستورات الهی به نوعی برای آرامش فردی و اجتماعی و رشد و بالندگی فرد و جامعه آمده است.<ref>خلاصه مقالات | دستورات الهی به نوعی برای آرامش فردی و اجتماعی و رشد و بالندگی فرد و جامعه آمده است.<ref>خلاصه مقالات همایش نقش دین در بهداشت روان، دانشگاه پزشکی تهران، ۱۳۷۶ آذر ماه.</ref> | ||
=== قرآن و درمان بیماری جسمی === | === قرآن و درمان بیماری جسمی === | ||
قرآن کتاب بهداشت و درمان و پزشکی نیست؛ اما پیوستگی نیازهای جسمی و روحی با همدیگر و | قرآن کتاب بهداشت و درمان و پزشکی نیست؛ اما پیوستگی نیازهای جسمی و روحی با همدیگر و تأثیر آنها بر همدیگر قرآن برخود لازم می‌داند که به بهداشت جسمی انسان نیز توجه ویژه کند زیرا در کمال روحی او تأثیر دارد. قرآن برای تأمین سلامتی و بهداشت جسم مطالبی بیان کرده است که برخی آنها از شگفتی‌های علمی می‌باشد. | ||
# بهداشت غذایی: خوردن غذاهای پاک؛<ref>سوره بقره، آیه۱۷۲.</ref> ممنوعیت غذاهای غیربهداشتی؛<ref>سوره اعراف، آیه ۱۷۵.</ref> پرهیز از [[اسراف در قرآن|اسراف]] در غذا؛<ref>سوره اعراف، آیه ۳۱.</ref>دوری از گوشت مردار؛<ref>سوره انعام، آیه ۱۴۵.</ref> دوری از گوشت خوک و خوردن خون؛<ref>سوره بقره، آیه ۱۷۳.</ref> دوری از شراب.<ref>سوره بقره، آیه ۲۱۹.</ref> | # بهداشت غذایی: خوردن غذاهای پاک؛<ref>سوره بقره، آیه۱۷۲.</ref> ممنوعیت غذاهای غیربهداشتی؛<ref>سوره اعراف، آیه ۱۷۵.</ref> پرهیز از [[اسراف در قرآن|اسراف]] در غذا؛<ref>سوره اعراف، آیه ۳۱.</ref>دوری از گوشت مردار؛<ref>سوره انعام، آیه ۱۴۵.</ref> دوری از گوشت خوک و خوردن خون؛<ref>سوره بقره، آیه ۱۷۳.</ref> دوری از شراب.<ref>سوره بقره، آیه ۲۱۹.</ref> | ||
# بهداشت شخصی(جسمی): مانند: وضو،<ref>سوره مائده، آیه ۶.</ref>غسل،<ref | # بهداشت شخصی (جسمی): مانند: وضو،<ref name=":0">سوره مائده، آیه ۶.</ref> غسل،<ref name=":0"/> طهارت لباس،<ref>سوره مدثر، آیه ۴.</ref> پاکیزگی محیط زیست.<ref>سوره حج، آیه ۲۶.</ref> | ||
# بهداشت مسائل جنسی: ممنوعیت آمیزش با زنان در حالت عادت ماهیانه؛<ref>سوره بقره، آیه ۲۲۲.</ref> دوری از زنا؛<ref>سوره اسراء، آیه ۳۲.</ref>دوری از لواط؛<ref>سوره اعراف، آیه | # بهداشت مسائل جنسی: ممنوعیت آمیزش با زنان در حالت عادت ماهیانه؛<ref>سوره بقره، آیه ۲۲۲.</ref> دوری از زنا؛<ref>سوره اسراء، آیه ۳۲.</ref>دوری از لواط؛<ref>سوره اعراف، آیه ۸۱–۸۰.</ref>دوری از استمناء.<ref>سوره مومنون، آیه ۷–۵.</ref> | ||
# توصیه به درمان مادی و معنوی: عسل و درمان بیماری‌های جسمی.<ref>سوره نحل، آیه | # توصیه به درمان مادی و معنوی: عسل و درمان بیماری‌های جسمی.<ref>سوره نحل، آیه ۶۹–۶۸.</ref> روزه و درمان بیماری‌های جسمی.<ref>سوره احزاب، آیه ۳۵.</ref> تأثیر آوای قرآن بر کاهش دردهای جسمی بعد از عمل جراحی.<ref>استعانت از قرآن کریم در شفای جسمانی، نشر قبله، علیرضا نیکبخت نصرآبادی، ۱۳۷۸.</ref> | ||
روایات اسلامی به | روایات اسلامی به شفابخش بودن قرآن تأکید دارند؛ [[امیرالمؤمنین|امیر المؤمنین(ع)]] در نهج البلاغه بارها این حقیقت را بیان کرده است: | ||
* {{متن عربی|از اين کتاب، براي بيماري‌هاي خود شفا بخواهيد، در مشکلات از آن ياري طلبيد، چرا که در اين کتاب، درمان بزرگ‌ترين دردهاست.}}<ref> | * {{متن عربی|از اين کتاب، براي بيماري‌هاي خود شفا بخواهيد، در مشکلات از آن ياري طلبيد، چرا که در اين کتاب، درمان بزرگ‌ترين دردهاست.}}<ref>شریف رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغة (صبحی صالح)، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ ق، خطبه۱۷۶، ص۲۵۱.</ref> | ||
* {{متن عربی|اين قرآن، دواي درد شما است.}}<ref> | * {{متن عربی|اين قرآن، دواي درد شما است.}}<ref>شریف رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغة (صبحی صالح)، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ ق، خطبه ۱۵۸، ص۲۲۳.</ref> | ||
== مطالعه بیشتر== | == مطالعه بیشتر == | ||
* طب در قرآن، دکتر عبدالحمید دیاب، دکتر قرقوز، ترجمه چراغی، انتشارات حفظی. | * طب در قرآن، دکتر عبدالحمید دیاب، دکتر قرقوز، ترجمه چراغی، انتشارات حفظی. | ||
* | * آموزه‌های تندرستی در قرآن، حسن رضا رضائی، انتشارات عطر آگین. | ||
==منابع== | == منابع == | ||
{{پانویس|۲}} | |||
{{شاخه | {{شاخه | ||
| شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن | | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن | ||
| شاخه فرعی۱ = قرآن و علوم | | شاخه فرعی۱ = قرآن و علوم | ||
| شاخه فرعی۲ = | | شاخه فرعی۲ = | ||
| شاخه فرعی۳ = | | شاخه فرعی۳ = | ||
}} | }} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| شناسه = شد | | شناسه = شد | ||
| تیترها = شد | | تیترها = شد | ||
| ویرایش = | | ویرایش = | ||
| لینک‌دهی = شد | | لینک‌دهی = شد | ||
| ناوبری = | | ناوبری = | ||
| نمایه = | | نمایه = | ||
| تغییر مسیر = شد | | تغییر مسیر = شد | ||
| ارجاعات = | | ارجاعات = | ||
| بازبینی = | | بازبینی = | ||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت = ب | | اولویت = ب | ||
| کیفیت = ب | | کیفیت = ب | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۶ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۳۷
سؤال
قرآن خود را شفا دانسته است، قرآن کدام بیماری را شفا می‌دهد؟ بیماری معنوی یا جسمی را هم شفا می‌دهد؟
شفا بودن قرآن در خود قرآن به صراحت آمده است. قرآن درمانگر بیماری‌های اعتقادی است؛ مانند: بیماری شرک، بیماری کفر. بیماری‌های روحی و اخلاقی را درمان می‌کند؛ مانند: کبر، حسد، نفاق و ….
برخی از روانشناسان با تحقیق در آیات قرآن دریافته‌اند که قرآن تأثیر زیادی بر روان انسان می‌گذارد از جمله: درمان استرس، افسردگی، کاهش فشارهای روانی، آرامش بخشی و …. همه دستورات الهی به نوعی برای آرامش فردی و اجتماعی و رشد و بالندگی فرد و جامعه آمده است.
پیوستگی نیازهای جسمی و روحی با همدیگر و تأثیر آنها بر همدیگر قرآن برخود لازم می‌داند که به بهداشت جسمی انسان نیز توجه ویژه کند زیرا در کمال روحی او تأثیر دارد. از جمله: بهداشت غذایی (خوردنی‌های حلال و حرام و پرهیز از اسراف)؛ بهداشت شخصی (غسل، وضو، طهارت جسمی)؛ بهداشت مسائل جنسی؛ توصیه به درمان مادی و معنوی (عسل درمانی، تأثیر روزه بر بیماری‌ها و …)
شفا بودن قرآن در قرآن
شفا بودن قرآن در خود قرآن به صراحت آمده است:
- ﴿وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَاهُوَ شِفَاءٌ وَرَحْمَه لِلْمُؤْمِنِینَ وَلاَ یَزِیدُ الظَّالِمِینَ إِلَّاخَسَاراً؛ و از قرآن آنچه شفا و رحمت است برای مؤمنان، نازل می‌کنیم؛ و ستمگران را جز خسران (و زیان) نمی‌افزاید.﴾(اسراء:۸۲)
- ﴿یَا أیُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَتْکُم مَوْعِظَه مِن رَبِّکُمْ وَشِفَاءٌ لِمَا فِی الصُّدُورِ وَهُدیً وَرَحْمَه لِلْمُؤْمِنِینَ؛ ای مردم! اندرزی از سوی پروردگارتان برای شما آمده است و درمانی برای آنچه در سینه هاست؛ و هدایت و رحمتی است برای مؤمنان.﴾(یونس:۵۷)
- ﴿وَلَوْ جَعَلْنَاهُ قُرْآنًا أَعْجَمِیًّا لَقَالُوا لَوْلَا فُصِّلَتْ آیَاتُهُ أَأَعْجَمِیٌّ وَعَرَبِیٌّ قُلْ هُوَ لِلَّذِینَ آمَنُوا هُدًی وَشِفَاءٌ وَالَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ فِی آذَانِهِمْ وَقْرٌ وَهُوَ عَلَیْهِمْ عَمًی ۚ أُولٰئِکَ یُنَادَوْنَ مِنْ مَکَانٍ بَعِیدٍ؛ هرگاه آن را قرآنی عجمی قرار می‌دادیم حتماً می‌گفتند: چرا آیاتش روشن نیست؟! قرآن عجمی از پیغمبری عربی؟! بگو: این (کتاب) برای کسانی که ایمان آورده‌اند هدایت و درمان است؛ ولی کسانی که ایمان نمی‌آورند، در گوش‌های‌شان سنگینی است و گویی نابینا هستند و آن را نمی‌بینند؛ آنها (همچون کسانی هستند که گوئی) از راه دور صدا زده می‌شوند!﴾(فصلت:۴۴)
قرآن درمانگر انواع بیماری‌ها
قرآن و درمان بیماری‌های اعتقادی
نزول قرآن در مرحله اول برای درمان بیماری‌های اعتقادی مردم بوده تا آنها را از شرک، کفر و تاریکی‌ها به توحید، اسلام و روشنایی رهنمون سازد؛ در آیات فروان تأکید دارد که هدف قرآن این است که شما را از تاریکی جهل به نور دانش، از تاریکی کفر به نور ایمان، از تاریکی‌های ستمگری به نور عدالت، از تاریکی فساد به صلاح، از تاریکی گناه به نور تقوی رهبری کند.[۱]
بیماری‌های اعتقادی و قلبی از بیماری‌های جسم شدیدتر است. قرآن شفابخش و رحمت است؛ یعنی برای بیماری‌های اعتقادی مانند کفر، و شرک، درمان می‌باشد و در نفوذ معرفت و شناخت، توحید و … در قلب رحمت است.
قرآن و درمان بیماری‌های روحی
بیماری‌های روحی و اخلاقی انسان، شباهت زیادی با بیماری‌های جسمی او دارد. هر دو نیاز به طبیب و درمان و پرهیز دارد. قرآن نسخه حیات‌بخشی است برای آنها که می‌خواهند با کبر، غرور، حسد و نفاق به مبارزه برخیزند. قرآن برای برطرف کردن ضعف‌ها و ترس‌ها، اختلاف‌ها و پراکندگی‌ها، شفابخش است.[۲]
بهترین دلیل شفابخش بودن قرآن در درمان بیماری‌های اخلاقی، مقایسه وضع عرب جاهلی با تربیت شدگان مکتب پیامبر خدا(ص) است. آن قوم جاهلی با استفاده از این نسخه شفابخش نه تنها درمان یافتند، بلکه آنچنان نیرومند شدند که هیچ نیرویی نمی‌توانست در مقابل‌شان ایستادگی کند.[۳]
برخی از روانشناسان با تحقیق در آیات قرآن دریافته‌اند که قرآن تاثیرزیادی بر روان انسان می‌گذارد و شفابخشی قرآن را با علوم تجربی مقایسه نموده‌اند. نتایج حاصل از آن تحت عنوان تأثیر قرائت قرآن بر بهداشت روانی انسان منتشر شده است. توصیه‌های قرآن، تأثیر بسزایی در بهداشت روانی فردی و اجتماعی انسان می‌گذارد. عمل به توصیه‌های قرآن، بهترین نسخه بهداشت روانی است. برخی از راه‌کارها تأثیرگذار قرآنی برای درمان روحی انسان‌ها عبارتند از:
- مداومت بر قرائت قرآن کریم و فهم معارف آن، نقش مؤثری در مقابله با استرس دارد.[۴]
- دمیدن قرآن روح امید را بر جامعه و دوری از یأس و تأثیر آن در کاهش افسردگی.[۵]
- دعوت قرآن به صبر و تأثیر آن در کاهش فشارهای روانی.[۶]
- دعوت قرآن به توکل به خدا[۷] و نقش آن در آرامش انسان.
- دعوت قرآن به یاد خدا و ثمره آن بر آرامش دل.[۸]
- پرهیز از ظن و گمان در قرآن، تجسس و غیبت در قرآن و اثرات آن بر سلامتی جامعه و شخصیت افراد.[۹]
- احترام و محبت به پدر و مادر در قرآن[۱۰] و تأثیر آن به سلامت خانواده.
- حجاب برای زنان و سلامتی روانی.[۱۱]
- نماز و آرامش روانی.[۱۰]
- ازدواج و تشکیل خانواده و تأمین آرامش فردی و سلامت محیط اجتماع.[۱۲]
دستورات الهی به نوعی برای آرامش فردی و اجتماعی و رشد و بالندگی فرد و جامعه آمده است.[۱۳]
قرآن و درمان بیماری جسمی
قرآن کتاب بهداشت و درمان و پزشکی نیست؛ اما پیوستگی نیازهای جسمی و روحی با همدیگر و تأثیر آنها بر همدیگر قرآن برخود لازم می‌داند که به بهداشت جسمی انسان نیز توجه ویژه کند زیرا در کمال روحی او تأثیر دارد. قرآن برای تأمین سلامتی و بهداشت جسم مطالبی بیان کرده است که برخی آنها از شگفتی‌های علمی می‌باشد.
- بهداشت غذایی: خوردن غذاهای پاک؛[۱۴] ممنوعیت غذاهای غیربهداشتی؛[۱۵] پرهیز از اسراف در غذا؛[۱۶]دوری از گوشت مردار؛[۱۷] دوری از گوشت خوک و خوردن خون؛[۱۸] دوری از شراب.[۱۹]
- بهداشت شخصی (جسمی): مانند: وضو،[۲۰] غسل،[۲۰] طهارت لباس،[۲۱] پاکیزگی محیط زیست.[۲۲]
- بهداشت مسائل جنسی: ممنوعیت آمیزش با زنان در حالت عادت ماهیانه؛[۲۳] دوری از زنا؛[۲۴]دوری از لواط؛[۲۵]دوری از استمناء.[۲۶]
- توصیه به درمان مادی و معنوی: عسل و درمان بیماری‌های جسمی.[۲۷] روزه و درمان بیماری‌های جسمی.[۲۸] تأثیر آوای قرآن بر کاهش دردهای جسمی بعد از عمل جراحی.[۲۹]
روایات اسلامی به شفابخش بودن قرآن تأکید دارند؛ امیر المؤمنین(ع) در نهج البلاغه بارها این حقیقت را بیان کرده است:
- «از اين کتاب، براي بيماري‌هاي خود شفا بخواهيد، در مشکلات از آن ياري طلبيد، چرا که در اين کتاب، درمان بزرگ‌ترين دردهاست.»[۳۰]
- «اين قرآن، دواي درد شما است.»[۳۱]
مطالعه بیشتر
- طب در قرآن، دکتر عبدالحمید دیاب، دکتر قرقوز، ترجمه چراغی، انتشارات حفظی.
- آموزه‌های تندرستی در قرآن، حسن رضا رضائی، انتشارات عطر آگین.
منابع
- ↑ سوره ابراهیم، آیه ۵. سوره مائده، آیه۱۵–۱۴. احمدی، مهدی، قرآن در قرآن، قم، اشراق، ۱۳۷۴، ص۲۳۲.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، تهران، ج۱۲، ص۲۳۹.
- ↑ طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، قم، بنیاد علمی و فکری علامه، ج۱۳، ص۳۰۶.
- ↑ مقالات همایش نقش دین در بهداشت روان، دانشگاه علوم پزشکی، آذر ۱۳۷۶، ص۸۸.
- ↑ سوره یوسف، آیه۸۷.
- ↑ سوره بقره، آیه۱۵۳ و ۱۵۵. سوره آل عمران، آیه۲۰۰.
- ↑ سوره احزاب، آیه۳. سوره آل عمران، آیه۱۵۹.
- ↑ سوره اسراء، آیه۲۴. سوره بقره، آیه۸۳.
- ↑ سوره حجرات، آیه۱۲–۱۱.
- ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ سوره طه، آیه۱۴.
- ↑ سوره نور، آیه۳۱. سوره احزاب، آیه۵۹.
- ↑ سوره روم، آیه۲۱.
- ↑ خلاصه مقالات همایش نقش دین در بهداشت روان، دانشگاه پزشکی تهران، ۱۳۷۶ آذر ماه.
- ↑ سوره بقره، آیه۱۷۲.
- ↑ سوره اعراف، آیه ۱۷۵.
- ↑ سوره اعراف، آیه ۳۱.
- ↑ سوره انعام، آیه ۱۴۵.
- ↑ سوره بقره، آیه ۱۷۳.
- ↑ سوره بقره، آیه ۲۱۹.
- ↑ ۲۰٫۰ ۲۰٫۱ سوره مائده، آیه ۶.
- ↑ سوره مدثر، آیه ۴.
- ↑ سوره حج، آیه ۲۶.
- ↑ سوره بقره، آیه ۲۲۲.
- ↑ سوره اسراء، آیه ۳۲.
- ↑ سوره اعراف، آیه ۸۱–۸۰.
- ↑ سوره مومنون، آیه ۷–۵.
- ↑ سوره نحل، آیه ۶۹–۶۸.
- ↑ سوره احزاب، آیه ۳۵.
- ↑ استعانت از قرآن کریم در شفای جسمانی، نشر قبله، علیرضا نیکبخت نصرآبادی، ۱۳۷۸.
- ↑ شریف رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغة (صبحی صالح)، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ ق، خطبه۱۷۶، ص۲۵۱.
- ↑ شریف رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغة (صبحی صالح)، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ ق، خطبه ۱۵۸، ص۲۲۳.