اعمال مخصوص روزها و شب‌های ماه رجب

سؤال

اعمال مخصوص ماه رجب چیست؟

شب اول

اعمال مخصوص ماه رجب

شب اول

درباره شب اول ماه رجب چند عمل توصیه شده است. اول آنکه چون هلال را بیند بگوید اَللَّهُمَّ أَهِلَّهُ عَلَیْنَا بِالْأَمْنِ وَ اَلْإِیمَانِ وَ اَلسَّلاَمَةِ وَ اَلْإِسْلاَمِ رَبِّی وَ رَبُّکَ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ و نیز از حضرت رسول صلی الله علیه و آله منقول است که: چون هلال رجب را می‌دید می‌گفت اَللَّهُمَّ بَارِکْ لَنَا فِی رَجَبٍ وَ شَعْبَانَ وَ بَلِّغْنَا شَهْرَ رَمَضَانَ وَ أَعِنَّا عَلَی اَلصِّیَامِ وَ اَلْقِیَامِ وَ حِفْظِ اَللِّسَانِ وَ غَضِّ اَلْبَصَرِ وَ لاَ تَجْعَلْ حَظَّنَا مِنْهُ اَلْجُوعَ وَ اَلْعَطَشَ دوم غسل کند چنان‌که بعضی از علما فرموده‌اند. از حضرت رسول (ص) مروی است که هر که درک کند ماه رجب را و غسل کند در اول و وسط و آخر آن بیرون آید از گناهان خود مانند روزی که از مادر متولد شده است. سوم زیارت کند حضرت امام حسین (ع) را. چهارم بعد از نماز مغرب بیست رکعت نماز کند به حمد و توحید و بعد از هر دو رکعت سلام دهد تا محفوظ بماند خود و اهل و مال و اولادش و از عذاب قبر در پناه باشد و از صراط بی‌حساب مانند برق بگذرد. پنجم بعد از نماز عشاء دو رکعت نماز کند بخواند در رکعت اول حمد و أ لم نشرح یک مرتبه و توحید سه مرتبه و در رکعت دوم حمد و أ لم نشرح و توحید و معوذتین را و چون سلام نماز داد سی مرتبه لاٰ إِلٰهَ إِلاَّ اَللّٰهُ بگوید و سی مرتبه صلوات بفرستد تا حق تعالی گناهان او را بیامرزد مانند روزی که از مادر متولد شده است. ششم آنکه بخواند سی رکعت نماز در هر رکعت حمد و قُلْ یٰا أَیُّهَا اَلْکٰافِرُونَ یک مرتبه و توحید سه مرتبه. هفتم بجا آورد آنچه را که شیخ در مصباح متهجد ذکر نموده [فرموده]. ذکر عمل شب اول رجب. روایت کرده است ابو البختری وهب بن وهب از امام صادق از پدرش از جدش از حضرت امیر المؤمنین (ع) که: آن حضرت را خوش می‌آمد که فارغ سازد خود را چهار شب در تمام سال یعنی احیا بدارد آن شبها را به عبادت و آن چهار شب اول رجب و شب نیمه شعبان و شب عید فطر و شب عید قربان بود. و روایت شده است از ابو جعفر ثانی حضرت امام محمد جواد علیه السلام که فرمود: مستحب است که هر آدمی بخواند این دعا را در شب اول رجب [بعد از عشاء آخره] اَللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِأَنَّکَ مَلِکٌ وَ أَنَّکَ عَلَی کُلِّ شَیْءٍ مُقْتَدِرٌ وَ أَنَّکَ مَا تَشَاءُ مِنْ أَمْرٍ یَکُونُ اَللَّهُمَّ إِنِّی أَتَوَجَّهُ إِلَیْکَ بِنَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ نَبِیِّ اَلرَّحْمَةِ صَلَّی اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ یَا مُحَمَّدُ یَا رَسُولَ اَللَّهِ إِنِّی أَتَوَجَّهُ بِکَ إِلَی اَللَّهِ رَبِّکَ وَ رَبِّی لِیُنْجِحَ [لِی] بِکَ طَلِبَتِی اَللَّهُمَّ بِنَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ وَ اَلْأَئِمَّةِ مِنْ أَهْلِ بَیْتِهِ صَلَّی اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمْ أَنْجِحْ طَلِبَتِی پس سؤال کن حاجتت را و روایت کرده است علی بن حدید که: حضرت موسی بن جعفر علیهما السلام بعد از فراغ از نماز شب در حال سجده می‌گفت لَکَ اَلْمَحْمَدَةُ إِنْ أَطَعْتُکَ وَ لَکَ اَلْحُجَّةُ إِنْ عَصَیْتُکَ لاَ صُنْعَ لِی وَ لاَ لِغَیْرِی فِی إِحْسَانٍ إِلاَّ بِکَ یَا کَائِنُ [کَائِناً] قَبْلَ کُلِّ شَیْءٍ وَ یَا مُکَوِّنَ کُلِّ شَیْءٍ إِنَّکَ عَلَی کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ اَللَّهُمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِکَ مِنَ اَلْعَدِیلَةِ عِنْدَ اَلْمَوْتِ وَ مِنْ شَرِّ اَلْمَرْجِعِ فِی اَلْقُبُورِ وَ مِنَ اَلنَّدَامَةِ یَوْمَ اَلْآزِفَةِ فَأَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَجْعَلَ عَیْشِی عِیشَةً نَقِیَّةً وَ مِیتَتِی مِیتَةً سَوِیَّةً وَ مُنْقَلَبِی مُنْقَلَباً کَرِیماً غَیْرَ مُخْزٍ وَ لاَ فَاضِحٍ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ اَلْأَئِمَّةِ یَنَابِیعِ اَلْحِکْمَةِ وَ أُولِی اَلنِّعْمَةِ وَ مَعَادِنِ اَلْعِصْمَةِ وَ اِعْصِمْنِی بِهِمْ مِنْ کُلِّ سُوءٍ وَ لاَ تَأْخُذْنِی عَلَی غِرَّةٍ وَ لاَ عَلَی غَفْلَةٍ وَ لاَ تَجْعَلْ عَوَاقِبَ أَعْمَالِی حَسْرَةً وَ اِرْضَ عَنِّی فَإِنَّ مَغْفِرَتَکَ لِلظَّالِمِینَ وَ أَنَا مِنَ اَلظَّالِمِینَ اَللَّهُمَّ اِغْفِرْ لِی مَا لاَ یَضُرُّکَ وَ أَعْطِنِی مَا لاَ یَنْقُصُکَ فَإِنَّکَ اَلْوَسِیعُ رَحْمَتُهُ اَلْبَدِیعُ حِکْمَتُهُ وَ أَعْطِنِی اَلسَّعَةَ وَ اَلدَّعَةَ وَ اَلْأَمْنَ وَ اَلصِّحَّةَ وَ اَلْبُخُوعَ وَ اَلْقُنُوعَ وَ اَلشُّکْرَ وَ اَلْمُعَافَاةَ وَ اَلتَّقْوَی وَ اَلصَّبْرَ وَ اَلصِّدْقَ عَلَیْکَ وَ عَلَی أَوْلِیَائِکَ وَ اَلْیُسْرَ وَ اَلشُّکْرَ وَ اُعْمُمْ بِذَلِکَ یَا رَبِّ أَهْلِی وَ وَلَدِی وَ إِخْوَانِی فِیکَ وَ مَنْ أَحْبَبْتُ وَ أَحَبَّنِی وَ وَلَدْتُ وَ وَلَدَنِی مِنَ اَلْمُسْلِمِینَ وَ اَلْمُؤْمِنِینَ یَا رَبَّ اَلْعَالَمِینَ ابن اشیم گفته: این دعا بعد از هشت رکعت نماز شب و پیش از نماز وتر است آنگاه سه رکعت وتر را بجا می‌آوری پس چون سلام دادی بگو در حالتی که نشسته باشی اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ اَلَّذِی لاَ تَنْفَدُ خَزَائِنُهُ وَ لاَ یَخَافُ آمِنُهُ رَبِّ إِنِ اِرْتَکَبْتُ اَلْمَعَاصِیَ فَذَلِکَ ثِقَةٌ [ثِقَةً] مِنِّی بِکَرَمِکَ إِنَّکَ تَقْبَلُ اَلتَّوْبَةَ عَنْ عِبَادِکَ وَ تَعْفُو عَنْ سَیِّئَاتِهِمْ وَ تَغْفِرُ اَلزَّلَلَ وَ إِنَّکَ [فَإِنَّکَ] مُجِیبٌ لِدَاعِیکَ وَ مِنْهُ قَرِیبٌ وَ أَنَا تَائِبٌ إِلَیْکَ مِنَ اَلْخَطَایَا وَ رَاغِبٌ إِلَیْکَ فِی تَوْفِیرِ حَظِّی مِنَ اَلْعَطَایَا یَا خَالِقَ اَلْبَرَایَا یَا مُنْقِذِی مِنْ کُلِّ شَدِیدَةٍ [شِدَّةٍ] یَا مُجِیرِی مِنْ کُلِّ مَحْذُورٍ وَفِّرْ عَلَیَّ اَلسُّرُورَ وَ اِکْفِنِی شَرَّ عَوَاقِبِ اَلْأُمُورِ [فَإِنَّکَ] فَأَنْتَ اَللَّهُ عَلَی نَعْمَائِکَ وَ جَزِیلِ عَطَائِکَ مَشْکُورٌ وَ لِکُلِّ خَیْرٍ مَذْخُورٌ و بدان که علما از برای هر شب این ماه نماز مخصوصی ذکر فرموده‌اند مقام را گنجایش نقل آن نیست.