|
|
خط ۶: |
خط ۶: |
| {{پاسخ}} | | {{پاسخ}} |
|
| |
|
| == سورهشناسی و سیمای سوره قدر == | | == متن و ترجمه آیه == |
| # سوره قدر، نود و هفتمین سوره قرآن است.
| | {{قرآن بزرگ|تَنَزَّلُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ فِيهَا بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ كُلِّ أَمْرٍ |
| # دارای پنج آیه میباشد.
| | | سوره = قدر |
| # سوره مکی است؛ یعنی در مکّه نازل شد.
| | | آیه = ۴ |
| # محتوای کلّی آن در رابطه با نزول قرآن در شب قدر است و به دنبال آن پایین آمدن ملائکه و روح در زمین است.
| | | ترجمه = فرشتگان و «روح» در آن شب به اذن پروردگارشان برای (تقدیر) هر کاری نازل میشوند. |
| اما ترجمه و شرح آیه چهار
| | }} |
|
| |
|
| {{قرآن|تَنَزَّلُ الْمَلائِکَه وَالرُّوحُ فِیهَا بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ کُلِّ أَمْرٍ}} فرشتگان و (روح) در آن شب به اذن پروردگارشان برای [تقدیر] هر کاری نازل میشوند.
| | == معنا و مقصود روح == |
| | علامه طباطبایی در تفسیر خود ذیل این آیه میفرمایند: ظاهر آن است که مراد از روح در این آیه، «همان روح از امر پروردگارم میباشد»<ref>. اسراء / ۸۵.</ref><nowiki> است که در سوره اسری آمده است}}.</nowiki><ref>تفسیر المیزان، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، چاپ سوم، ۱۳۹۴ هـ ق، ج۲۰، ص۳۳۲.</ref> و آن آیه این است که: |
|
| |
|
| شرح آیه
| | کلمه «روح» ۲۱ مرتبه در قرآن شریف آمده و در معنای روحی که در کالبد انسان<ref>سجده/ ۹..</ref> است، به معنای وحی،<ref>غافر/ ۱۵.</ref> قرآن<ref>شوری/ ۵۲.</ref> و روح القدس (جبرئیل)<ref>بقره/ ۸۷.</ref> به کار رفته است. |
|
| |
|
| علامه سید محمد حسین طباطبایی در تفسیر خود ذیل این آیه میفرمایند: ظاهر آن است که مراد از روح دراین آیه، «همان روح از امر پروردگارم میباشد» است که در سوره اسری آمده است}}.<ref>تفسیر المیزان، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، چاپ سوم، ۱۳۹۴ هـ ق، ج۲۰، ص۳۳۲.</ref> و آن آیه این است که:
| | در تفسیر کشاف که یکی از تفسیرهای اهل تسنن است، آمده است: مراد از روح، جبرئیل است. برخی نیز گفتهاند: روح، دسته ای از فرشته هستند که فرشتگان دیگر او را نمیبینند مگر در شب قدر.<ref>تفسیر الکشاف، بیروت، دارالفکر، بی تا، ج۴، ص۲۷۳.</ref> |
|
| |
|
| {{قرآن|وَیَسْأَلُونَکَ عَنِ الرُّوحِ قُلِ الرُّوحُ مِنْ أَمْرِ رَبِّی وَمَا أُوتِیتُمْ مِنَ الْعِلْمِ إِلا قَلِیلا<ref>. اسراء / ۸۵.</ref> و از تو درباره روح سؤال میکنند، بگو: روح از فرمان پروردگار من است؛ و جز اندکی از دانش، به شما داده نشده است!
| | از امام صادق(ع) از روح سؤال کردند: آیا روح همان جبرئیل نیست؟ امام صادق(ع) فرمود: «روح فرشته ای است که از جبرئیل بزرگتر است. چون جبرئیل از ملائک هاست ولی روح بزرگتر از ملائکه میباشد. در واقع روح فرشته بزرگ است و دلیل آن نیز این است که در سوره قدر ملائکه و روح به صورت جدا آمده است. پس ملائکه با روح با هم فرق میکنند و روح همان جبرئیل نیست.»<ref>تفسیر نورالثقلین، قم، دارالتفسیر، چاپ اوّل، ۱۳۸۲، ج۴، ص۶۳۸.</ref> |
|
| |
|
| در واقع علامه طباطبایی طبق روش تفسیری خود، آیه چهار سوره قدر را با آیه «۸۵» سورهاسری تفسیر کرده است.
| | در تفسیر مجمع البیان آمده: روح همان جبرئیل است.<ref>تفسیر مجمع البیان، تهران، مکتبه العلمیه الاسلامیه، بی تا، ج۵، ص۵۲۰.</ref>{{پایان پاسخ}} |
| | |
| به هر حال کلمه «روح» ۲۱ مرتبه در قرآن شریف آمده و در موارد زیر به کار رفته است:
| |
| | |
| ۱. به معنای روحی که در کالبد انسان دمیده شده است: {{قرآن|ثُمَّ سَوَّاهُ وَنَفَخَ فِیهِ مِنْ رُوحِهِ وَجَعَلَ لَکُمُ السَّمْعَ وَالأبْصَارَ وَالأفْئِدَه قَلِیلا مَا تَشْکُرُونَ}}<ref>سجده/ ۹..</ref> سپس [اندام] او را موزون ساخت و از روح خویش در وی دمید؛ و برای شما گوش و چشمها و دلها قرار داد؛ امّا کمتر شکر نعمتهای او را بجا میآورید!
| |
| | |
| ۲. به معنای وحی: {{قرآن|رَفِیعُ الدَّرَجَاتِ ذُو الْعَرْشِ یُلْقِی الرُّوحَ مِنْ أَمْرِهِ عَلَی مَنْ یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ لِیُنْذِرَ یَوْمَ التَّلاقِ}}<ref>غافر/ ۱۵.</ref> او درجات [بندگان صالح] را بالا میبرد، او صاحب عرش است، روح [مقدّس] را به فرمانش بر هر کس از بندگانش که بخواهد القاء میکند تا [مردم را] از روز ملاقات [= روز رستاخیز] بیم دهد!
| |
| | |
| ۳. به معنای قرآن: {{قرآن|وَکَذَلِکَ أَوْحَیْنَا إِلَیْکَ رُوحًا مِنْ أَمْرِنَا مَا کُنْتَ تَدْرِی مَا الْکِتَابُ وَلا الإیمَانُ وَلَکِنْ جَعَلْنَاهُ نُورًا نَهْدِی بِهِ مَنْ نَشَاءُ مِنْ عِبَادِنَا وَإِنَّکَ لَتَهْدِی إِلَی صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ}}<ref>شوری/ ۵۲.</ref> همان گونه [که بر پیامبران پیشین وحی فرستادیم] بر تو نیز روحی را بفرمان خود وحی کردیم؛ تو پیش از این نمیدانستی کتاب و ایمان چیست [و از محتوای قرآن آگاه نبودی]؛ ولی ما آن را نوری قرار دادیم که بوسیله آن هر کس از بندگان خویش را بخواهیم هدایت میکنیم؛ و تو مسلّماً به سوی راه راست هدایت میکنی.
| |
| | |
| ۴. به معنای روح القدس: {{قرآن|وَلَقَدْ آتَیْنَا مُوسَی الْکِتَابَ وَقَفَّیْنَا مِنْ بَعْدِهِ بِالرُّسُلِ وَآتَیْنَا عِیسَی ابْنَ مَرْیَمَ الْبَیِّنَاتِ وَأَیَّدْنَاهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ أَفَکُلَّمَا جَاءَکُمْ رَسُولٌ بِمَا لا تَهْوَی أَنْفُسُکُمُ اسْتَکْبَرْتُمْ فَفَرِیقًا کَذَّبْتُمْ وَفَرِیقًا تَقْتُلُونَ}}<ref>بقره/ ۸۷.</ref> ما به موسی کتاب -تورات- دادیم؛ و بعد از او، پیامبرانی پشت سر هم فرستادیم؛ و به عیسی بن مریم دلایل روشن دادیم؛ و او را به وسیله روح القدس تأیید کردیم. آیا چنین نیست که هر زمان، پیامبری چیزی بر خلاف هوای نفس شما آورد، در برابر او تکبر کردید -و از ایمان آوردن به او خودداری نمودید-؛ پس عدهای را تکذیب کرده، و جمعی را به قتل رساندید؟!
| |
| | |
| ۵. به معنای بزرگ فرشتگان: {{قرآن|تَنَزَّلُ الْمَلائِکَه وَالرُّوحُ فِیهَا بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ کُلِّ أَمْرٍ}}<ref>قدر/ ۴.</ref> فرشتگان و (روح) در آن شب به اذن پروردگارشان برای [تقدیر] هر کاری نازل میشوند.
| |
| | |
| ولی به هر حال روح بشر امری پیچیده، ناشناخته و نفخه الهی و دارای بعد آسمانی است و تنها خداوند متعال آن را میشناسد.<ref>قرائتی، محسن، تفسیر نور، تهران، مرکز نشر فرهنگی، ج۷؛ و درسهایی از قرآن، چاپ دوم، ۱۳۸۰، ص۱۱۲.</ref>
| |
| | |
| در تفسیر الکشاف که یکی از تفسیرهای اهل تسنن است، آمده است:
| |
| | |
| مراد از روح، جبرئیل است. برخی نیز گفتهاند: روح، دسته ای از فرشته هستند که فرشتگان دیگر او را نمیبینند مگر در شب قدر. و مراد از {{قرآن|مِنْ کُلِّ أَمْرٍ}} سرنوشت و تقدیر همه انسانها و هر انسان است.<ref>تفسیر الکشاف، بیروت، دارالفکر، بی تا، ج۴، ص۲۷۳.</ref>
| |
| | |
| از امام صادق(ع) از روح سؤال کردند: آیا روح همان جبرئیل نیست؟
| |
| | |
| امام صادق(ع) فرمود: «روح فرشته ای است که از جبرئیل بزرگتر است. چون جبرئیل از ملائک هاست ولی روح بزرگتر از ملائکه میباشد. در واقع روح فرشته بزرگ است و دلیل آن نیز این است که در سوره قدر ملائکه و روح به صورت جدا آمده است. پس ملائکه با روح با هم فرق میکنند و روح همان جبرئیل نیست.»<ref>تفسیر نورالثقلین، قم، دارالتفسیر، چاپ اوّل، ۱۳۸۲، ج۴، ص۶۳۸.</ref>
| |
| | |
| در تفسیر مجمع البیان آمده: روح همان جبرئیل است. و در ذیل {{قرآن|مِنْ کُلِّ أَمْرٍ}} آمده هر امر خیر و با برکت را گویند.<ref>تفسیر مجمع البیان، تهران، مکتبه العلمیه الاسلامیه، بی تا، ج۵، ص۵۲۰.</ref> | |
| | |
| آنچه به عنوان خلاصه و نتیجه بحث قابل بیان است این است که: در شب قدر که شب قدرشناسی، وقتشناسی، شب سرنوشت و سرنوشت ساز است، فرشتگان و روح به اذن پروردگار به زمین میآیند و بر بندگان خدا سلام میدهند و تا سپیده صبح با آنها نجوا میکنند.
| |
| | |
| در رابطه با روح هم باید گفت: اگر چه دراین مورد اختلاف نظر وجود دارد، ولی نظر روایت صحیح تر به نظر میرسد، و روح، فرشته بزرگی غیر از ملائکه و جبرئیل است که وظیفه خاص خودش را دارد و یکی از فرشتههای بزرگ شب قدر است. و در دعای سوّم صحیفه سجادیه نیز چنین آمده است.
| |
| {{پایان پاسخ}} | |
| {{مطالعه بیشتر}}
| |
| | |
| == مطالعه بیشتر ==
| |
| ۱. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۷.
| |
| | |
| # هاشمی رفسنجانی، علی اکبر، تفسیر راهنما، ذیل سوره قدر.
| |
| # دعای سوّم صحیفه سجادیه.
| |
| ۴. طباطبایی، علامه سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ترجمه سید محمد باقر همدانی، ج۲۰.
| |
| | |
| ۵. قرشی، سید علی اکبر، تفسیر احسن الحدیث، ج۱۲.
| |
| {{پایان مطالعه بیشتر}}
| |
|
| |
|
| == منابع == | | == منابع == |
سؤال
آیه چهار سوره قدر را شرح داده و بفرمایید مقصود از روح چیست؟
متن و ترجمه آیه
﴿
|
تَنَزَّلُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ فِيهَا بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ كُلِّ أَمْرٍ
فرشتگان و «روح» در آن شب به اذن پروردگارشان برای (تقدیر) هر کاری نازل میشوند.
قدر:۴
|
﴾
|
معنا و مقصود روح
علامه طباطبایی در تفسیر خود ذیل این آیه میفرمایند: ظاهر آن است که مراد از روح در این آیه، «همان روح از امر پروردگارم میباشد»[۱] است که در سوره اسری آمده است}}.[۲] و آن آیه این است که:
کلمه «روح» ۲۱ مرتبه در قرآن شریف آمده و در معنای روحی که در کالبد انسان[۳] است، به معنای وحی،[۴] قرآن[۵] و روح القدس (جبرئیل)[۶] به کار رفته است.
در تفسیر کشاف که یکی از تفسیرهای اهل تسنن است، آمده است: مراد از روح، جبرئیل است. برخی نیز گفتهاند: روح، دسته ای از فرشته هستند که فرشتگان دیگر او را نمیبینند مگر در شب قدر.[۷]
از امام صادق(ع) از روح سؤال کردند: آیا روح همان جبرئیل نیست؟ امام صادق(ع) فرمود: «روح فرشته ای است که از جبرئیل بزرگتر است. چون جبرئیل از ملائک هاست ولی روح بزرگتر از ملائکه میباشد. در واقع روح فرشته بزرگ است و دلیل آن نیز این است که در سوره قدر ملائکه و روح به صورت جدا آمده است. پس ملائکه با روح با هم فرق میکنند و روح همان جبرئیل نیست.»[۸]
در تفسیر مجمع البیان آمده: روح همان جبرئیل است.[۹]
منابع
- ↑ . اسراء / ۸۵.
- ↑ تفسیر المیزان، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، چاپ سوم، ۱۳۹۴ هـ ق، ج۲۰، ص۳۳۲.
- ↑ سجده/ ۹..
- ↑ غافر/ ۱۵.
- ↑ شوری/ ۵۲.
- ↑ بقره/ ۸۷.
- ↑ تفسیر الکشاف، بیروت، دارالفکر، بی تا، ج۴، ص۲۷۳.
- ↑ تفسیر نورالثقلین، قم، دارالتفسیر، چاپ اوّل، ۱۳۸۲، ج۴، ص۶۳۸.
- ↑ تفسیر مجمع البیان، تهران، مکتبه العلمیه الاسلامیه، بی تا، ج۵، ص۵۲۰.