تأثیر محل دفن بر سرنوشت انسان: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۸ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۴۶

سؤال

آیا دفن میت در سرزمینی خاص، در سرنوشت او اثر دارد؟ آیا در سرنوشت اموات، اثری دارد؟

خداوند در قرآن، از محل دفن در کنار زمان برپایی قیامت و برخی موارد دیگر یاد کرده و علم آن‌ها در نزد خداوند است^[۱] و این‌را نشانه اهمیت محل دفن دانسته‌اند.

ملاک اصلی در تعیین سرنوشت را عقاید و اعمال انسان دانسته‌اند؛ کسانی که در مراتب بالایی از ایمان قرار دارند، دفن شدن آنها در هر مکانی، از مقام آن‌ها نمی‌کاهد. در مقابل، افرادی که در مراتب بالای دشمنی با خدا قرار دارند، در هر سرزمینی دفن شوند، ارواحشان در آسایش نخواهد بود.

البته از برخی روایات به دست می‌آید که مکان دفن بر ارواح دفن‌شدگان تأثیر دارد؛ امام علی(ع) در حالی که به قبرستان وادی السلام کوفه نگاه می‌کرد، فرمود: چقدر چشم‌انداز تو زیبا و فضای تو خواستنی است، بار الها! قبر مرا در آنجا قرار بده.^[۲]

مؤثر بودن سرزمین دفن، در سرنوشت میت، به این معنا نیست که سرزمین مقدس و محترم، باعث افزایش ثواب و پاداش شود یا اینکه سرزمین بد مانند قبرستان کفار، باعث افزایش عذاب گردد. مراد این است که سرزمین‌های مقدس، مشاهد ائمه(ع) و… از باب تفضل، شفاعت و رحمت، باعث سرور میّت شود یا اماکن پلید، سبب ناراحتی او شود. همان گونه که در دنیا، بدون تلاش، مزدی حاصل نمی‌شود، در آخرت نیز استحقاق، تنها به دنبال اعمال صالح است (لَیْسَ لِلْإِنْسانِ إِلاّ ما سَعی); پس تأثیر محل دفن بر سرنوشت میت از باب تفضل، رحمت و شفاعت است.

منابع

↑ سوره لقمان، آیه ۳۴.
↑ سید نعمت الله جزایری، الانوار النعمانیه، ج۴، ص۲۲۸.

[1] سوره لقمان، آیه ۳۴.

[2] سید نعمت الله جزایری، الانوار النعمانیه، ج۴، ص۲۲۸.

[۱]

[۲]

@@ خط ۷: / خط ۷: @@
 خداوند در قرآن، از محل دفن در کنار زمان برپایی قیامت و برخی موارد دیگر یاد کرده و علم آن‌ها در نزد خداوند است<ref>سوره لقمان، آیه ۳۴.</ref> و این‌را نشانه اهمیت محل دفن دانسته‌اند.
-قرار گرفتن محل وفات، در کنار زمان برپایی قیامت، نزول باران و کودک در رحم، از اهمیت سرزمین درگذشت انسان‌ها حکایت می‌کند. از این رو، در انتخاب مکان زندگی، درگذشت و دفن باید توجه کرد. از سوی دیگر، یکی از سخن گویان روز قیامت، زمین است.
+ملاک اصلی در تعیین سرنوشت را عقاید و اعمال انسان دانسته‌اند؛ کسانی که در مراتب بالایی از ایمان قرار دارند، دفن شدن آنها در هر مکانی، از مقام آن‌ها نمی‌کاهد. در مقابل، افرادی که در مراتب بالای دشمنی با خدا قرار دارند، در هر سرزمینی دفن شوند، ارواحشان در آسایش نخواهد بود.
-ملاک اصلی در تعیین سرنوشت و استحقاق بهشت یا دوزخ، عقاید و اعمال صالح است. کسانی که در مراتب بالایی از ایمان قرار دارند، دفن شدن آنها در هر مکانی باشد، جای نگرانی ندارند؛ چون طبق روایات زیاد، مؤمنان در هر سرزمینی که دفن شوند، به روح آنها خطاب می‌شود که به وادی السلام بپیوندند.<ref>الفروع من الکافی، ج۳، ص۲۴۳ ح ۱ و ۲.</ref> و کسانی که در مراتب بالای دشمنی با خدا قرار دارند، در هر سرزمینی دفن شوند، ارواحشان به برهوت (حضر موت) منتقل می‌شوند.<ref>الفروع من الکافی، ج۳، ص۲۴۶، ح ۴ و ۵; و بحارالانوار ج۶، ص۲۸۶، ح ۸.</ref>
+البته از برخی روایات به دست می‌آید که مکان دفن بر ارواح دفن‌شدگان تأثیر دارد؛ امام علی(ع) در حالی که به قبرستان وادی السلام کوفه نگاه می‌کرد، فرمود: چقدر چشم‌انداز تو زیبا و فضای تو خواستنی است، بار الها! قبر مرا در آنجا قرار بده.<ref>سید نعمت الله جزایری، الانوار النعمانیه، ج۴، ص۲۲۸.</ref>
-از بررسی روایات و سخنان عالمان دینی، به دست می‌آید که مکان دفن بر ارواح دفن شدگان تأثیر دارد. امیرمؤمنان (علیه السلام) در حالی که به منظرهٔ وادی السلام کوفه نگاه می‌کرد، فرمود:
+مؤثر بودن سرزمین دفن، در سرنوشت میت، به این معنا نیست که سرزمین مقدس و محترم، باعث افزایش ثواب و پاداش شود یا اینکه سرزمین بد مانند قبرستان کفار، باعث افزایش عذاب گردد. مراد این است که سرزمین‌های مقدس، مشاهد ائمه(ع) و… از باب تفضل، شفاعت و رحمت، باعث سرور میّت شود یا اماکن پلید، سبب ناراحتی او شود. همان گونه که در دنیا، بدون تلاش، مزدی حاصل نمی‌شود، در آخرت نیز استحقاق، تنها به دنبال اعمال صالح است (لَیْسَ لِلْإِنْسانِ إِلاّ ما سَعی); پس تأثیر محل دفن بر سرنوشت میت از باب تفضل، رحمت و شفاعت است.
-ما احسن منظرک و اطیب قعرک. اللهم اجعل قبری بها.<ref>سید نعمت الله جزایری، الانوار النعمانیه، ج۴، ص۲۲۸.</ref>; چقدر چشم‌انداز تو زیبا و فضای تو خواستنی است، بار الها! قبر مرا در آنجا قرار بده.
-به‌طور حتم، وادی السلام اثر و امتیازی دارد که مولا علی (علیه السلام) تدفین در آنجا را آرزو می‌کند.
-یکی از خواص تربت نجف، این است که حساب نکیر و منکر ساقط است.<ref>شیخ عباس قمی، منازل الاخره، ۳۴.</ref> در این زمینه روایات صحیح بسیاری وارد شده است و گروهی از صالحان دیده‌اند که شب‌ها، قبور وادی السلام، با نور طولانی به آسمان وصل اند.<ref>الانوار النعمانیه، ج۴، ص۲۲۹.</ref>
-مؤثر بودن سرزمین دفن، در سرنوشت میت، به این معنا نیست که سرزمین مقدس و محترم، باعث افزایش ثواب و پاداش استحقاقی شود یا اینکه سرزمین بد مانند قبرستان کفار، باعث افزایش عقاب شود.
-بلکه مراد این است که سرزمین‌های مقدس، مشاهد ائمه(ع) و… از باب تفضل، شفاعت و رحمت، باعث سرور میّت شود یا اماکن پلید، سبب ناراحتی او شود. همان گونه که در دنیا، بدون تلاش، مزدی حاصل نمی‌شود، در آخرت نیز استحقاق، تنها به دنبال اعمال صالح است (لَیْسَ لِلْإِنْسانِ إِلاّ ما سَعی); پس تأثیر محل دفن بر سرنوشت میت از باب تفضل، رحمت و شفاعت است.
 == منابع ==