پرش به محتوا

زیارت امام رضا(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

Mohammad7576 (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
Mohammad7576 (بحث | مشارکت‌ها)
اصلاح نویسه‌های عربی، اصلاح فاصلهٔ مجازی، اصلاح ارقام، اصلاح سجاوندی
خط ۲: خط ۲:
{{شروع متن}}{{سوال}}
{{شروع متن}}{{سوال}}
فضیلت زیارت امام رضا(ع) در منابع اسلامی چگونه بیان شده و چه ایامی برای زیارت ایشان مورد اشاره قرار گرفته است؟
فضیلت زیارت امام رضا(ع) در منابع اسلامی چگونه بیان شده و چه ایامی برای زیارت ایشان مورد اشاره قرار گرفته است؟
{{پایان سوال}}واجب شدن بهشت برای زائر، بخشش گناهان، قرار گرفتن در کنار پیامبر اکرم(ص) و امیرالمؤمنین(ع) هنگام حساب رسی به خلائق، آمدن امام رضا(ع) در سه مقام، رسیدن به جایگاه شهدای بدر، ثواب هزاران حج، فضیلت بیشتر نسبت به زیارت سیدالشهداء(ع)، برطرف شدن غم و غصه، استجابت دعا و برابری با زیارت رسول خدا(ص)، از ثواب هایی است که در روایات برای زیارت امام رضا(ع) بیان شده است. زیارت اهل بیت(ع) در تمام ایام سال ثواب دارد اما در برخی ایام ثواب بیشتری دارد مثل ماه رجب، 23 ذی القعده، 25 ذی القعده(دحو الارض) و برخی دیگر از ایام سال و ایام هفته.
{{پایان سوال}}واجب شدن بهشت برای زائر، بخشش گناهان، قرار گرفتن در کنار پیامبر اکرم(ص) و امیرالمؤمنین(ع) هنگام حساب رسی به خلائق، آمدن امام رضا(ع) در سه مقام، رسیدن به جایگاه شهدای بدر، ثواب هزاران حج، فضیلت بیشتر نسبت به زیارت سیدالشهداء(ع)، برطرف شدن غم و غصه، استجابت دعا و برابری با زیارت رسول خدا(ص)، از ثواب‌هایی است که در روایات برای زیارت امام رضا(ع) بیان شده است. زیارت اهل بیت(ع) در تمام ایام سال ثواب دارد اما در برخی ایام ثواب بیشتری دارد مثل ماه رجب، ۲۳ ذی القعده، ۲۵ ذی القعده (دحو الارض) و برخی دیگر از ایام سال و ایام هفته.


== فضیلت زیارت امام رضا(ع) ==
== فضیلت زیارت امام رضا(ع) ==


=== واجب شدن بهشت ===
=== واجب شدن بهشت ===
در روایات متعددی وارد شده است که هر کس قبر ایشان را زیارت کند بهشت بر او واجب می گردد. همانند روایت امام جواد(ع) که فرمودند: کسی که قبر پدرم را زیارت کند بهشت از آن اوست.<ref>{{پک|1=ابن قولویه|2=1394|ک=کامل الزیارات|ص=610}}</ref><ref>{{پک|1=شیخ صدوق|2=1378|ک=عیون اخبار الرضا(ع)|ص=255|ج=2}}</ref> ایشان در روایت دیگری فرموده اند من بهشت را برای زائر پدرم ضمانت می کنم.<ref>{{پک|1=شیخ صدوق|2=1378|ک=عیون اخبار الرضا(ع)|ص=256|ج=2}}</ref>
در روایات متعددی وارد شده است که هر کس قبر ایشان را زیارت کند بهشت بر او واجب می‌گردد. همانند روایت امام جواد(ع) که فرمودند: کسی که قبر پدرم را زیارت کند بهشت از آن اوست.<ref>{{پک|1=ابن قولویه|2=1394|ک=کامل الزیارات|ص=610}}</ref><ref>{{پک|1=شیخ صدوق|2=1378|ک=عیون اخبار الرضا(ع)|ص=255|ج=2}}</ref> ایشان در روایت دیگری فرموده‌اند من بهشت را برای زائر پدرم ضمانت می‌کنم.<ref>{{پک|1=شیخ صدوق|2=1378|ک=عیون اخبار الرضا(ع)|ص=256|ج=2}}</ref>


=== بخشش گناهان ===
=== بخشش گناهان ===
خط ۱۳: خط ۱۳:


=== قرار گرفتن در کنار پیامبر اکرم(ص) و امیر المؤمنین(ع) هنگام حساب رسی به خلائق ===
=== قرار گرفتن در کنار پیامبر اکرم(ص) و امیر المؤمنین(ع) هنگام حساب رسی به خلائق ===
از امام جواد(ع) نقل شده است که فرمودند هنگامی که روز قیامت شود، برای زائر پدرم منبری در برابر منبر رسول خدا(ص) و امیر المؤمنین(ع) قرار داده می شود تا بندگان از حساب فارغ شوند.<ref>{{پک|1=ابن قولویه|2=1394|ک=کامل الزیارات|ص=614}}</ref>
از امام جواد(ع) نقل شده است که فرمودند هنگامی که روز قیامت شود، برای زائر پدرم منبری در برابر منبر رسول خدا(ص) و امیر المؤمنین(ع) قرار داده می‌شود تا بندگان از حساب فارغ شوند.<ref>{{پک|1=ابن قولویه|2=1394|ک=کامل الزیارات|ص=614}}</ref>


=== آمدن امام رضا(ع) در سه مقام ===
=== آمدن امام رضا(ع) در سه مقام ===
از امام رضا(ع) نقل شده است که کسی که من را زیارت کند در حالی که خانه ام دور و مزارم دور است من روز قیامت در سه جایگاه نزدش آمده تا او را از ترس های قیامت برهانم: مقام اول هنگامی است که نامه اعمال به دست های راست و چپ داده می شود. مقام دوم هنگام گذر از صراط و مقام سوم هنگام قرار دادن کردار ها در میزان می باشد.<ref>{{پک|1=ابن قولویه|2=1394|ک=کامل الزیارات|ص=612}}</ref><ref>{{پک|1=ابن بابویه(شیخ صدوق)|2=1378|ک=عیون اخبار الرضا(ع)|ص=255|ج=2}}</ref>
از امام رضا(ع) نقل شده است که کسی که من را زیارت کند در حالی که خانه ام دور و مزارم دور است من روز قیامت در سه جایگاه نزدش آمده تا او را از ترس‌های قیامت برهانم: مقام اول هنگامی است که نامه اعمال به دست‌های راست و چپ داده می‌شود. مقام دوم هنگام گذر از صراط و مقام سوم هنگام قرار دادن کردار‌ها در میزان می‌باشد.<ref>{{پک|1=ابن قولویه|2=1394|ک=کامل الزیارات|ص=612}}</ref><ref>{{پک|1=ابن بابویه (شیخ صدوق)|2=1378|ک=عیون اخبار الرضا(ع)|ص=255|ج=2}}</ref>


=== رسیدن به جایگاه شهدای بدر ===
=== رسیدن به جایگاه شهدای بدر ===
از امام کاظم(ع) نقل شده است که فرمودند پسرم در سرزمینی به صورت غریبانه از دنیا می رود. پس هر کسی او را زیارت کند و تسلیم امرش گردد و به حقش آگاه باشد، نزد خدا مقامش هم چون مقام شهدای بدر است.<ref>{{پک|1=ابن قولویه|2=1394|ک=کامل الزیارات|ص=612}}</ref>
از امام کاظم(ع) نقل شده است که فرمودند پسرم در سرزمینی به صورت غریبانه از دنیا می‌رود. پس هر کسی او را زیارت کند و تسلیم امرش گردد و به حقش آگاه باشد، نزد خدا مقامش هم چون مقام شهدای بدر است.<ref>{{پک|1=ابن قولویه|2=1394|ک=کامل الزیارات|ص=612}}</ref>


=== ثواب هزاران حج ===
=== ثواب هزاران حج ===
راوی می گوید در نامه ای از امام رضا(ع) خواندم که فرموده بودند: به شیعیانم برسان که زیارت من نزد خدا برابر با هزار حج است. راوی می گوید از امام جواد(ع) پرسیدم که برابر با هزار حج است؟! حضرت فرمودند: بله به خدا سوگند، بلکه کسی که ایشان را زیارت کند در حالی که آگاه به حقش باشد ثواب هزار هزار(یک میلیون) حج به او داده می شود.<ref>{{پک|1=ابن قولویه|2=1394|ک=کامل الزیارات|ص=616}}</ref><ref>{{پک|1=شیخ صدوق|2=1378|ک=عیون اخبار الرضا(ع)|ص=257|ج=2}}</ref>
راوی می‌گوید در نامه ای از امام رضا(ع) خواندم که فرموده بودند: به شیعیانم برسان که زیارت من نزد خدا برابر با هزار حج است. راوی می‌گوید از امام جواد(ع) پرسیدم که برابر با هزار حج است؟! حضرت فرمودند: بله به خدا سوگند، بلکه کسی که ایشان را زیارت کند در حالی که آگاه به حقش باشد ثواب هزار هزار (یک میلیون) حج به او داده می‌شود.<ref>{{پک|1=ابن قولویه|2=1394|ک=کامل الزیارات|ص=616}}</ref><ref>{{پک|1=شیخ صدوق|2=1378|ک=عیون اخبار الرضا(ع)|ص=257|ج=2}}</ref>


=== فضیلت بیشتر نسبت به زیارت سیدالشهدا(ع) ===
=== فضیلت بیشتر نسبت به زیارت سیدالشهدا(ع) ===
علی بن مهزیار می گوید به امام جواد(ع) عرض کردم: فدایت شوم زیارت امام رضا(ع) فضیلت بیشتری دارد یا زیارت اباعبدالله الحسین(ع)؟ حضرت فرمودند زیارت پدرم فضیلت بیشتری دارد. زیرا حضرت اباعبدالله الحسین(ع) را هر گروهی از مردم زیارت می کنند اما پدرم را تنها شیعیان خاص و خالص ما زیارت می کنند.<ref>{{پک|1=ابن قولویه|2=1394|ک=کامل الزیارات|ص=616}}</ref>
علی بن مهزیار می‌گوید به امام جواد(ع) عرض کردم: فدایت شوم زیارت امام رضا(ع) فضیلت بیشتری دارد یا زیارت اباعبدالله الحسین(ع)؟ حضرت فرمودند زیارت پدرم فضیلت بیشتری دارد؛ زیرا حضرت اباعبدالله الحسین(ع) را هر گروهی از مردم زیارت می‌کنند اما پدرم را تنها شیعیان خاص و خالص ما زیارت می‌کنند.<ref>{{پک|1=ابن قولویه|2=1394|ک=کامل الزیارات|ص=616}}</ref>


=== برطرف شدن غم و غصه ===
=== برطرف شدن غم و غصه ===
احمد بن زياد همدانى از جابر جعفىّ روايت كرده است كه گفت: از امام باقر(ع) شنيدم می فرمود: پدرم علىّ بن الحسين(ع) از پدرش امام حسین(ع) و امام حسین(ع) از امير المؤمنين على(ع) روایت كرد كه فرمود: رسول خدا(ص) فرمودند: پاره ‏اى از تن من در سرزمين خراسان به خاک سپرده می شود كه هيچ دردمندى او را زيارت نمی ‏كند مگر اين كه خداوند ناراحتى و غم او را برطرف می كند و هيچ گناه كارى نيست كه به زيارت او نائل شود، جز اين كه خداوند از گناهان او درگذرد. (يعنى موفّق به توبه می شود.)<ref>{{پک|1=ابن بابویه(شیخ صدوق)|2=1372|ک=ترجمه عيون أخبار الرضا عليه السلام‏|ص=634|ج=2}}</ref>
احمد بن زیاد همدانی از جابر جعفیّ روایت کرده است که گفت: از امام باقر(ع) شنیدم می‌فرمود: پدرم علیّ بن الحسین(ع) از پدرش امام حسین(ع) و امام حسین(ع) از امیر المؤمنین علی(ع) روایت کرد که فرمود: رسول خدا(ص) فرمودند: پاره ای از تن من در سرزمین خراسان به خاک سپرده می‌شود که هیچ دردمندی او را زیارت نمی‌کند مگر این که خداوند ناراحتی و غم او را برطرف می‌کند و هیچ گناه کاری نیست که به زیارت او نائل شود، جز این که خداوند از گناهان او درگذرد. (یعنی موفّق به توبه می‌شود)<ref>{{پک|1=ابن بابویه (شیخ صدوق)|2=1372|ک=ترجمه عیون أخبار الرضا علیه السلام‏|ص=634|ج=2}}</ref>


=== استجابت دعا ===
=== استجابت دعا ===
در روایتی از امام رضا(ع) نقل شده است که ایشان فرمودند هر کس برای زیارت من بیاید دعایش مستجاب می شود.<ref>{{پک|1=شیخ صدوق|2=1378|ک=عیون اخبار الرضا(ع)|ص=254|ج=2}}</ref>
در روایتی از امام رضا(ع) نقل شده است که ایشان فرمودند هر کس برای زیارت من بیاید دعایش مستجاب می‌شود.<ref>{{پک|1=شیخ صدوق|2=1378|ک=عیون اخبار الرضا(ع)|ص=254|ج=2}}</ref>


=== برابری با زیارت رسول الله(ص) ===
=== برابری با زیارت رسول الله(ص) ===
در روایتی وارد شده است که دفن علی بن موسی الرضا(ع) باغی از باغ های بهشت است و زیارت ایشان مانند زیارت رسول خدا(ص) می باشد.<ref>{{پک|1=شیخ صدوق|2=1378|ک=عیون اخبار الرضا(ع)|ص=255|ج=2}}</ref>
در روایتی وارد شده است که دفن علی بن موسی الرضا(ع) باغی از باغ‌های بهشت است و زیارت ایشان مانند زیارت رسول خدا(ص) می‌باشد.<ref>{{پک|1=شیخ صدوق|2=1378|ک=عیون اخبار الرضا(ع)|ص=255|ج=2}}</ref>


== ایام زیارت امام رضا(ع) ==
== ایام زیارت امام رضا(ع) ==
زیارت ائمه معصومین(ع) در همه‌ی زمان‌ها ثواب دارد<ref>{{پک/بن|1=اندیشه1|ک=سایت اندیشه قم|ف=مخالفان زيارت قبور|زبان=}}</ref> اما در برخی زمان‌ها ثواب بیشتری بر زیارت ایشان نقل شده است. برای زیارت امام رضا(ع) نیز ایام خاصی ذکر گردیده است که بیان می شود:
زیارت ائمه معصومین(ع) در همهٔ زمان‌ها ثواب دارد<ref>{{پک/بن|1=اندیشه1|ک=سایت اندیشه قم|ف=مخالفان زیارت قبور|زبان=}}</ref> اما در برخی زمان‌ها ثواب بیشتری بر زیارت ایشان نقل شده است. برای زیارت امام رضا(ع) نیز ایام خاصی ذکر گردیده است که بیان می‌شود:


=== '''ماه رجب''' ===
=== ماه رجب ===
از امام جواد (ع) روایت شده که به زیارت امام رضا(ع) در ماه رجب توصیه کرده‌اند.<ref>{{پک|1=کلینی|2=1407|ک=کافی|ص=584|ج=4}}</ref> [[جایگاه علامه مجلسی|علامه مجلسی]] طبق این روایت، زیارت امام رضا(ع) در ماه رجب را مستحب مؤکد می‌دانند.<ref>{{پک|1=مجلسی|2=1404|ک=مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول|ص=312|ج=18}}</ref> برخی دیگر از علما نظیر میرداماد و [[شیخ ابراهیم کفعمی]] زیارت در این ماه را مستحب و مورد تأکید دانسته‌اند.<ref>{{پک|1=استرآبادی(میرداماد)|2=1377|ک=رساله اربعة ایام|ص=53}}</ref><ref>{{پک|1=کفعمی|2=1418|ک= البلد الامین و الدرع الحصین|ص=268}}</ref>
از امام جواد(ع) روایت شده که به زیارت امام رضا(ع) در ماه رجب توصیه کرده‌اند.<ref>{{پک|1=کلینی|2=1407|ک=کافی|ص=584|ج=4}}</ref> [[جایگاه علامه مجلسی|علامه مجلسی]] طبق این روایت، زیارت امام رضا(ع) در ماه رجب را مستحب مؤکد می‌دانند.<ref>{{پک|1=مجلسی|2=1404|ک=مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول|ص=312|ج=18}}</ref> برخی دیگر از علما نظیر میرداماد و [[شیخ ابراهیم کفعمی]] زیارت در این ماه را مستحب و مورد تأکید دانسته‌اند.<ref>{{پک|1=استرآبادی (میرداماد)|2=1377|ک=رساله اربعة ایام|ص=53}}</ref><ref>{{پک|1=کفعمی|2=1418|ک= البلد الامین و الدرع الحصین|ص=268}}</ref>


=== '''روز ۲۳ ذی القعده''' ===
=== روز ۲۳ ذی القعده ===
صاحب [[اقبال الاعمال|کتاب اقبال الاعمال]]، این روز را برای زیارت امام رضا(ع) مستحب دانسته اند.<ref>{{پک|1=ابن طاووس|2=1409|ک=اقبال الاعمال|ص=310|ج=1}}</ref> [[شیخ عباس قمی]] نیز بر اساس کلام ایشان زیارت امام هشتم(ع) در این روز را سنت دانسته اند.<ref>{{پک|1=قمی|2=بی تا|ک=مفاتیح الجنان|ص=247}}</ref>
صاحب [[اقبال الاعمال|کتاب اقبال الاعمال]]، این روز را برای زیارت امام رضا(ع) مستحب دانسته‌اند.<ref>{{پک|1=ابن طاووس|2=1409|ک=اقبال الاعمال|ص=310|ج=1}}</ref> [[شیخ عباس قمی]] نیز بر اساس کلام ایشان زیارت امام هشتم(ع) در این روز را سنت دانسته‌اند.<ref>{{پک|1=قمی|2=بی تا|ک=مفاتیح الجنان|ص=247}}</ref>


=== '''روز دحو الأرض (۲۵ ذی القعده)''' ===
=== روز دحو الأرض (۲۵ ذی القعده) ===
میرداماد یکی از آداب روز دحو الأرض را زیارت امام رضا می‌داند.<ref>{{پک|1=استرآبادی(میرداماد)|2=1377|ک=رساله اربعة ایام|ص=52}}</ref> شیخ عباس قمی نیز این کلام میرداماد را نقل کرده است.<ref>{{پک|1=قمی|2=بی تا|ک=مفاتیح الجنان|ص=250}}</ref>
میرداماد یکی از آداب روز دحو الأرض را زیارت امام رضا می‌داند.<ref>{{پک|1=استرآبادی (میرداماد)|2=1377|ک=رساله اربعة ایام|ص=52}}</ref> شیخ عباس قمی نیز این کلام میرداماد را نقل کرده است.<ref>{{پک|1=قمی|2=بی تا|ک=مفاتیح الجنان|ص=250}}</ref>
 
=== '''برخی از ایام سال''' ===
مرحوم مجلسی موارد زیر را از بهترین روزهای زیارتی امام رضا(ع) می‌داند<ref>{{پک|1=مجلسی|2=1403|ک=بحار الأنوار( ط- بيروت)|ص=43|ج=99}}</ref>:


=== برخی از ایام سال ===
مرحوم مجلسی موارد زیر را از بهترین روزهای زیارتی امام رضا(ع) می‌داند:<ref>{{پک|1=مجلسی|2=1403|ک=بحار الأنوار (ط- بیروت)|ص=43|ج=99}}</ref>
* روزهای مقدس اسلامی
* روزهای مقدس اسلامی
* روز ولادت امام رضا(ع) (۱۱ ذی‌القعده)
* روز ولادت امام رضا(ع) (۱۱ ذی‌القعده)
* روز شهادت امام رضا(ع) (آخر ماه صفر یا ۱۷ صفر یا ۲۴ رمضان)
* روز شهادت امام رضا(ع) (آخر ماه صفر یا ۱۷ صفر یا ۲۴ رمضان)
* روزی که مردم با ایشان برای خلافت بیعت کردند. ( ۱ یا ۶ رمضان)
* روزی که مردم با ایشان برای خلافت بیعت کردند. (۱ یا ۶ رمضان)


=== '''برخی ایام هفته''' ===
=== برخی ایام هفته ===
سیدبن‌طاووس روز چهارشنبه را روز زیارتی چهار امام معصوم از جمله امام رضا(ع) معرفی کرده است. همچنین زیارت‌نامه‌ای‌ مختصر برای این امامان در این روز نقل شده است.<ref>{{پک|1=ابن طاووس|2=1330|ک=جمال الأسبوع بکمال العمل المشروع|ص=35}}</ref>
سیدبن‌طاووس روز چهارشنبه را روز زیارتی چهار امام معصوم از جمله امام رضا(ع) معرفی کرده است. همچنین زیارت‌نامه‌ای مختصر برای این امامان در این روز نقل شده است.<ref>{{پک|1=ابن طاووس|2=1330|ک=جمال الأسبوع بکمال العمل المشروع|ص=35}}</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۶۳: خط ۶۲:


== منابع ==
== منابع ==
*{{یادکرد کتاب|عنوان=کامل الزیارات|سال=1394|پیوند=|نام=جعفر بن محمد|نام خانوادگی=ابن قولویه|پیوند نویسنده=|ناشر=آبانه|مکان=قم|کوشش=|مترجم=صادق حسن زاده و حسین حسن زاده}}
* {{یادکرد کتاب|عنوان=کامل الزیارات|سال=1394|پیوند=|نام=جعفر بن محمد|نام خانوادگی=ابن قولویه|پیوند نویسنده=|ناشر=آبانه|مکان=قم|کوشش=|مترجم=صادق حسن زاده و حسین حسن زاده}}
*{{یادکرد کتاب|عنوان=عیون اخبار الرضا(ع)|سال=1378|پیوند=|نام=محمد بن علی|نام خانوادگی=ابن بابویه(شیخ صدوق)|پیوند نویسنده=|ناشر=نشر جهان|مکان=تهران|کوشش=مهدی لاجوردی|مترجم=}}
* {{یادکرد کتاب|عنوان=عیون اخبار الرضا(ع)|سال=1378|پیوند=|نام=محمد بن علی|نام خانوادگی=ابن بابویه (شیخ صدوق)|پیوند نویسنده=|ناشر=نشر جهان|مکان=تهران|کوشش=مهدی لاجوردی|مترجم=}}
*'''{{یادکرد وب|عنوان=مخالفان زيارت قبور|نشانی=https://pasokh.org/fa/Article/View/9806/%D9%85%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A7%D9%86-%D8%B2%D9%8A%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D9%82%D8%A8%D9%88%D8%B1/?SearchText=%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%AA&LPhrase=|تاریخ=1404|تاریخ بازبینی=29 فروردین 1404|شناسه={{شناسه یادکرد|اندیشه1}}|نویسنده=سایت اندیشه قم|کد زبان=|وبگاه=pasokh.org}}'''
* '''{{یادکرد وب|عنوان=مخالفان زیارت قبور|نشانی=https://pasokh.org/fa/Article/View/9806/%D9%85%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A7%D9%86-%D8%B2%D9%8A%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D9%82%D8%A8%D9%88%D8%B1/?SearchText=%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%AA&LPhrase=|تاریخ=1404|تاریخ بازبینی=29 فروردین 1404|شناسه={{شناسه یادکرد|اندیشه1}}|نویسنده=سایت اندیشه قم|کد زبان=|وبگاه=pasokh.org}}'''
*{{یادکرد کتاب|عنوان=کافی|سال=1407|پیوند=|نام=محمد بن یعقوب|نام خانوادگی=کلینی|پیوند نویسنده=|ناشر=دار الکتب الاسلامیة|مکان=تهران|کوشش=|مترجم=}}
* {{یادکرد کتاب|عنوان=کافی|سال=1407|پیوند=|نام=محمد بن یعقوب|نام خانوادگی=کلینی|پیوند نویسنده=|ناشر=دار الکتب الاسلامیة|مکان=تهران|کوشش=|مترجم=}}
*{{یادکرد کتاب|عنوان=مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول|سال=1404|پیوند=|نام=محمد باقر|نام خانوادگی=مجلسی|پیوند نویسنده=|ناشر=دار الکتب الاسلامیة|مکان=تهران|کوشش=|مترجم=}}
* {{یادکرد کتاب|عنوان=مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول|سال=1404|پیوند=|نام=محمد باقر|نام خانوادگی=مجلسی|پیوند نویسنده=|ناشر=دار الکتب الاسلامیة|مکان=تهران|کوشش=|مترجم=}}
*{{یادکرد کتاب|عنوان=رساله اربعة ایام|سال=1377|پیوند=|نام=محمدباقر|نام خانوادگی=استرآبادی(میرداماد)|پیوند نویسنده=|ناشر=دبیرخانه کنگره آقا حسین خوانساری|مکان=قم|کوشش=|مترجم=}}
* {{یادکرد کتاب|عنوان=رساله اربعة ایام|سال=1377|پیوند=|نام=محمدباقر|نام خانوادگی=استرآبادی (میرداماد)|پیوند نویسنده=|ناشر=دبیرخانه کنگره آقا حسین خوانساری|مکان=قم|کوشش=|مترجم=}}
*{{یادکرد کتاب|عنوان= البلد الامین و الدرع الحصین|سال=1418|پیوند=|نام=ابراهیم|نام خانوادگی=کفعمی|پیوند نویسنده=|ناشر=مؤسسة الأعلمی للمطبوعات|مکان=بیروت|کوشش=|مترجم=}}
* {{یادکرد کتاب|عنوان= البلد الامین و الدرع الحصین|سال=1418|پیوند=|نام=ابراهیم|نام خانوادگی=کفعمی|پیوند نویسنده=|ناشر=مؤسسة الأعلمی للمطبوعات|مکان=بیروت|کوشش=|مترجم=}}
*{{یادکرد کتاب|عنوان=اقبال الاعمال|سال=1409|پیوند=|نام=سید علی بن موسی بن جعفر |نام خانوادگی=ابن طاووس|پیوند نویسنده=|ناشر=دار الکتب الاسلامیة|مکان=تهران|کوشش=|مترجم=}}
* {{یادکرد کتاب|عنوان=اقبال الاعمال|سال=1409|پیوند=|نام=سید علی بن موسی بن جعفر |نام خانوادگی=ابن طاووس|پیوند نویسنده=|ناشر=دار الکتب الاسلامیة|مکان=تهران|کوشش=|مترجم=}}
*{{یادکرد کتاب|عنوان=مفاتیح الجنان|سال=بی تا|پیوند=|نام=عباس|نام خانوادگی=قمی|پیوند نویسنده=|ناشر=اسوه|مکان=قم|کوشش=|مترجم=}}
* {{یادکرد کتاب|عنوان=مفاتیح الجنان|سال=بی تا|پیوند=|نام=عباس|نام خانوادگی=قمی|پیوند نویسنده=|ناشر=اسوه|مکان=قم|کوشش=|مترجم=}}
*{{یادکرد کتاب|عنوان= بحار الأنوار( ط- بيروت)|سال=1403|پیوند=|نام=محمد باقر|نام خانوادگی=مجلسی|پیوند نویسنده=|ناشر=دار إحياء التراث العربي‏|مکان=بیروت|کوشش=|مترجم=}}
* {{یادکرد کتاب|عنوان= بحار الأنوار (ط- بیروت)|سال=1403|پیوند=|نام=محمد باقر|نام خانوادگی=مجلسی|پیوند نویسنده=|ناشر=دار إحیاء التراث العربی‏|مکان=بیروت|کوشش=|مترجم=}}
*{{یادکرد کتاب|عنوان=جمال الأسبوع بکمال العمل المشروع|سال=1330|پیوند=|نام=سید علی بن موسی بن جعفر|نام خانوادگی=ابن طاووس|پیوند نویسنده=|ناشر=دارالرضی|مکان=قم|کوشش=|مترجم=}}
* {{یادکرد کتاب|عنوان=جمال الأسبوع بکمال العمل المشروع|سال=1330|پیوند=|نام=سید علی بن موسی بن جعفر|نام خانوادگی=ابن طاووس|پیوند نویسنده=|ناشر=دارالرضی|مکان=قم|کوشش=|مترجم=}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی =تاریخ
  | شاخه اصلی =تاریخ

نسخهٔ ‏۱۹ آوریل ۲۰۲۵، ساعت ۰۷:۵۶

سؤال

فضیلت زیارت امام رضا(ع) در منابع اسلامی چگونه بیان شده و چه ایامی برای زیارت ایشان مورد اشاره قرار گرفته است؟

واجب شدن بهشت برای زائر، بخشش گناهان، قرار گرفتن در کنار پیامبر اکرم(ص) و امیرالمؤمنین(ع) هنگام حساب رسی به خلائق، آمدن امام رضا(ع) در سه مقام، رسیدن به جایگاه شهدای بدر، ثواب هزاران حج، فضیلت بیشتر نسبت به زیارت سیدالشهداء(ع)، برطرف شدن غم و غصه، استجابت دعا و برابری با زیارت رسول خدا(ص)، از ثواب‌هایی است که در روایات برای زیارت امام رضا(ع) بیان شده است. زیارت اهل بیت(ع) در تمام ایام سال ثواب دارد اما در برخی ایام ثواب بیشتری دارد مثل ماه رجب، ۲۳ ذی القعده، ۲۵ ذی القعده (دحو الارض) و برخی دیگر از ایام سال و ایام هفته.

فضیلت زیارت امام رضا(ع)

واجب شدن بهشت

در روایات متعددی وارد شده است که هر کس قبر ایشان را زیارت کند بهشت بر او واجب می‌گردد. همانند روایت امام جواد(ع) که فرمودند: کسی که قبر پدرم را زیارت کند بهشت از آن اوست.[۱][۲] ایشان در روایت دیگری فرموده‌اند من بهشت را برای زائر پدرم ضمانت می‌کنم.[۳]

بخشش گناهان

از امام جواد(ع) نقل شده است که فرمودند کسی که قبر پدرم را در طوس زیارت کند، خداوند گناهان پیشین و آینده اش را بیامرزد.[۴]

قرار گرفتن در کنار پیامبر اکرم(ص) و امیر المؤمنین(ع) هنگام حساب رسی به خلائق

از امام جواد(ع) نقل شده است که فرمودند هنگامی که روز قیامت شود، برای زائر پدرم منبری در برابر منبر رسول خدا(ص) و امیر المؤمنین(ع) قرار داده می‌شود تا بندگان از حساب فارغ شوند.[۵]

آمدن امام رضا(ع) در سه مقام

از امام رضا(ع) نقل شده است که کسی که من را زیارت کند در حالی که خانه ام دور و مزارم دور است من روز قیامت در سه جایگاه نزدش آمده تا او را از ترس‌های قیامت برهانم: مقام اول هنگامی است که نامه اعمال به دست‌های راست و چپ داده می‌شود. مقام دوم هنگام گذر از صراط و مقام سوم هنگام قرار دادن کردار‌ها در میزان می‌باشد.[۶][۷]

رسیدن به جایگاه شهدای بدر

از امام کاظم(ع) نقل شده است که فرمودند پسرم در سرزمینی به صورت غریبانه از دنیا می‌رود. پس هر کسی او را زیارت کند و تسلیم امرش گردد و به حقش آگاه باشد، نزد خدا مقامش هم چون مقام شهدای بدر است.[۸]

ثواب هزاران حج

راوی می‌گوید در نامه ای از امام رضا(ع) خواندم که فرموده بودند: به شیعیانم برسان که زیارت من نزد خدا برابر با هزار حج است. راوی می‌گوید از امام جواد(ع) پرسیدم که برابر با هزار حج است؟! حضرت فرمودند: بله به خدا سوگند، بلکه کسی که ایشان را زیارت کند در حالی که آگاه به حقش باشد ثواب هزار هزار (یک میلیون) حج به او داده می‌شود.[۹][۱۰]

فضیلت بیشتر نسبت به زیارت سیدالشهدا(ع)

علی بن مهزیار می‌گوید به امام جواد(ع) عرض کردم: فدایت شوم زیارت امام رضا(ع) فضیلت بیشتری دارد یا زیارت اباعبدالله الحسین(ع)؟ حضرت فرمودند زیارت پدرم فضیلت بیشتری دارد؛ زیرا حضرت اباعبدالله الحسین(ع) را هر گروهی از مردم زیارت می‌کنند اما پدرم را تنها شیعیان خاص و خالص ما زیارت می‌کنند.[۱۱]

برطرف شدن غم و غصه

احمد بن زیاد همدانی از جابر جعفیّ روایت کرده است که گفت: از امام باقر(ع) شنیدم می‌فرمود: پدرم علیّ بن الحسین(ع) از پدرش امام حسین(ع) و امام حسین(ع) از امیر المؤمنین علی(ع) روایت کرد که فرمود: رسول خدا(ص) فرمودند: پاره ای از تن من در سرزمین خراسان به خاک سپرده می‌شود که هیچ دردمندی او را زیارت نمی‌کند مگر این که خداوند ناراحتی و غم او را برطرف می‌کند و هیچ گناه کاری نیست که به زیارت او نائل شود، جز این که خداوند از گناهان او درگذرد. (یعنی موفّق به توبه می‌شود)[۱۲]

استجابت دعا

در روایتی از امام رضا(ع) نقل شده است که ایشان فرمودند هر کس برای زیارت من بیاید دعایش مستجاب می‌شود.[۱۳]

برابری با زیارت رسول الله(ص)

در روایتی وارد شده است که دفن علی بن موسی الرضا(ع) باغی از باغ‌های بهشت است و زیارت ایشان مانند زیارت رسول خدا(ص) می‌باشد.[۱۴]

ایام زیارت امام رضا(ع)

زیارت ائمه معصومین(ع) در همهٔ زمان‌ها ثواب دارد[۱۵] اما در برخی زمان‌ها ثواب بیشتری بر زیارت ایشان نقل شده است. برای زیارت امام رضا(ع) نیز ایام خاصی ذکر گردیده است که بیان می‌شود:

ماه رجب

از امام جواد(ع) روایت شده که به زیارت امام رضا(ع) در ماه رجب توصیه کرده‌اند.[۱۶] علامه مجلسی طبق این روایت، زیارت امام رضا(ع) در ماه رجب را مستحب مؤکد می‌دانند.[۱۷] برخی دیگر از علما نظیر میرداماد و شیخ ابراهیم کفعمی زیارت در این ماه را مستحب و مورد تأکید دانسته‌اند.[۱۸][۱۹]

روز ۲۳ ذی القعده

صاحب کتاب اقبال الاعمال، این روز را برای زیارت امام رضا(ع) مستحب دانسته‌اند.[۲۰] شیخ عباس قمی نیز بر اساس کلام ایشان زیارت امام هشتم(ع) در این روز را سنت دانسته‌اند.[۲۱]

روز دحو الأرض (۲۵ ذی القعده)

میرداماد یکی از آداب روز دحو الأرض را زیارت امام رضا می‌داند.[۲۲] شیخ عباس قمی نیز این کلام میرداماد را نقل کرده است.[۲۳]

برخی از ایام سال

مرحوم مجلسی موارد زیر را از بهترین روزهای زیارتی امام رضا(ع) می‌داند:[۲۴]

  • روزهای مقدس اسلامی
  • روز ولادت امام رضا(ع) (۱۱ ذی‌القعده)
  • روز شهادت امام رضا(ع) (آخر ماه صفر یا ۱۷ صفر یا ۲۴ رمضان)
  • روزی که مردم با ایشان برای خلافت بیعت کردند. (۱ یا ۶ رمضان)

برخی ایام هفته

سیدبن‌طاووس روز چهارشنبه را روز زیارتی چهار امام معصوم از جمله امام رضا(ع) معرفی کرده است. همچنین زیارت‌نامه‌ای مختصر برای این امامان در این روز نقل شده است.[۲۵]

پانویس

  1. ابن قولویه، کامل الزیارات، 610.
  2. شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، 2:‎ 255.
  3. شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، 2:‎ 256.
  4. ابن قولویه، کامل الزیارات، 612.
  5. ابن قولویه، کامل الزیارات، 614.
  6. ابن قولویه، کامل الزیارات، 612.
  7. ابن بابویه (شیخ صدوق)، عیون اخبار الرضا(ع)، 2:‎ 255.
  8. ابن قولویه، کامل الزیارات، 612.
  9. ابن قولویه، کامل الزیارات، 616.
  10. شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، 2:‎ 257.
  11. ابن قولویه، کامل الزیارات، 616.
  12. ابن بابویه (شیخ صدوق)، ترجمه عیون أخبار الرضا علیه السلام‏، 2:‎ 634.
  13. شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، 2:‎ 254.
  14. شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، 2:‎ 255.
  15. «مخالفان زیارت قبور»، سایت اندیشه قم.
  16. کلینی، کافی، 4:‎ 584.
  17. مجلسی، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، 18:‎ 312.
  18. استرآبادی (میرداماد)، رساله اربعة ایام، 53.
  19. کفعمی، البلد الامین و الدرع الحصین، 268.
  20. ابن طاووس، اقبال الاعمال، 1:‎ 310.
  21. قمی، مفاتیح الجنان، 247.
  22. استرآبادی (میرداماد)، رساله اربعة ایام، 52.
  23. قمی، مفاتیح الجنان، 250.
  24. مجلسی، بحار الأنوار (ط- بیروت)، 99:‎ 43.
  25. ابن طاووس، جمال الأسبوع بکمال العمل المشروع، 35.

منابع

  • ابن قولویه، جعفر بن محمد (۱۳۹۴). کامل الزیارات. ترجمهٔ صادق حسن زاده و حسین حسن زاده. قم: آبانه.
  • ابن بابویه (شیخ صدوق)، محمد بن علی (۱۳۷۸). عیون اخبار الرضا(ع). به کوشش مهدی لاجوردی. تهران: نشر جهان.
  • سایت اندیشه قم (۱۴۰۴). «مخالفان زیارت قبور». pasokh.org. دریافت‌شده در ۲۹ فروردین ۱۴۰۴.
  • کلینی، محمد بن یعقوب (۱۴۰۷). کافی. تهران: دار الکتب الاسلامیة.
  • مجلسی، محمد باقر (۱۴۰۴). مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول. تهران: دار الکتب الاسلامیة.
  • استرآبادی (میرداماد)، محمدباقر (۱۳۷۷). رساله اربعة ایام. قم: دبیرخانه کنگره آقا حسین خوانساری.
  • کفعمی، ابراهیم (۱۴۱۸). البلد الامین و الدرع الحصین. بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
  • ابن طاووس، سید علی بن موسی بن جعفر (۱۴۰۹). اقبال الاعمال. تهران: دار الکتب الاسلامیة.
  • قمی، عباس (بی تا). مفاتیح الجنان. قم: اسوه. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  • مجلسی، محمد باقر (۱۴۰۳). بحار الأنوار (ط- بیروت). بیروت: دار إحیاء التراث العربی‏.
  • ابن طاووس، سید علی بن موسی بن جعفر (۱۳۳۰). جمال الأسبوع بکمال العمل المشروع. قم: دارالرضی.