برابر بودن زیارت امام رضا(ع) با هزار حج

سؤال

چرا در احادیث زیارت امام رضا(ع) را برابر با حج می‌دانند؟

روایاتی درباره ثواب زیارت امام رضا(ع) وارد شده که در برخی از آنها این ثواب، معادل هزاران حج دانسته شده است:

1. ابی‌نصر بزنطی نقل می‌کند که نامه امام رضا(ع) را خواند که نوشته بود، به شیعیان من بگو که زیارت من نزد خداوند برابر است با هزار حج. بزنطی وقتی به نزد امام جواد(ع) رفت در مورد این مطلب پرسید. امامدر پاسخ گفت: آری به خدا سوگند، چنین است و با هزار هزار (یک میلیون) حج برابر است، برای کسی که حق حضرت را خوب شناخته باشد». سند این روایت به صورت کامل در کتاب کامل الزیارات آمده و آن‌را صحیح دانسته‌اند.
2. امام کاظم(ع) فرموند: کسی که قبر فرزندم را زیارت کند برای او نزد خدا ثواب هفتاد حج مقبول است. راوی: ثواب هفتاد حج؟! حضرت فرمودند: بلکه ثواب هفتاد هزار حج … .» سند این روایت در کتاب کافی، به علت مجهول بودن راویان، ضعیف دانسته شده است.

محققان و عالمان شیعه به این نکته توجه داده‌اند که هر کدام از حج و زیارت امام، جایگاه خود را دارا هستند و این روایت به معنای برتری زیارت امام بر حج نیست. ایشان معتقدند هر مقدار از آثار و فضائل زیارت امام رضا(ع) بیان شود، اما عملی مستحبی است در مقابل، اگر شرایط حج ایجاد شود و انسان، مستطیع گردد، بر او واجب است که حج انجام دهد و عمل مستحبی، جایگزین عمل واجب نمی‌شود.

محققان احتمال دیگری را نیز مطرح کرده‌اند که روایات وارد شده در باب زیارت امام رضا(ع)، جنبه تشویقی دارد. در آن زمان زیارت ایشان نسبت به زیارت سایر ائمه(ع)، به علت دوری راه، مشقت فراوانی داشت؛ لذا برای تشویق مردم به این زیارت، چنین روایاتی وارد شده است.

جستارهای وابسته

• ‌ برتری ثواب زیارت امام رضا(ع) بر زیارت امام حسین(ع)