ضرورت و فضيلت نماز جمعه و نماز عيدين: تفاوت میان نسخه‌ها

Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
از ویکی پاسخ
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۳: خط ۳:
ضرورت و فضیلت نماز جمعه و نماز عیدین را از دیدگاه آیات و روایات بیان کنید؟
ضرورت و فضیلت نماز جمعه و نماز عیدین را از دیدگاه آیات و روایات بیان کنید؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}[[قرآن کریم]]، در سوره جمعه مردمِ عصر پیامبر(ص) را امر به شرکت در نماز جمعه می‌کند. روایات فراوانی داریم که نماز جمعه و نماز [[عید فطر]] و [[عید قربان]] را واجب می‌داند و فضیلت‌های زیادی برای آن شمرده است. از جمله اینکه سبب آمرزش گناهان می‌شود و ثواب زیادی دارد.


== نماز جمعه از دیدگاه قرآن ==
== نماز جمعه از دیدگاه قرآن ==
۱. در سوره جمعه می‌خوانیم: {{قرآن|یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذا نُودِیَ لِلصَّلاه مِنْ یَوْمِ الْجُمُعَه فَاسْعَوْا إِلی ذِکْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَیْعَ ذلِکُمْ خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ … وَ إِذا رَأَوْا تِجارَه أَوْ لَهْواً انْفَضُّوا إِلَیْها وَ تَرَکُوکَ قائِماً قُلْ ما عِنْدَ اللَّهِ خَیْرٌ مِنَ اللَّهْوِ وَ مِنَ التِّجارَه وَ اللَّهُ خَیْرُ الرَّازِقِینَ
'''الف) دعوت به نماز جمعه و ترک تجارت:''' در [[سوره جمعه]] می‌خوانیم: {{قرآن|يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى‏ ذِكْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ|۹|فَإِذا قُضِيَتِ الصَّلاةُ فَانْتَشِرُوا فِي الْأَرْضِ وَ ابْتَغُوا مِنْ فَضْلِ اللَّهِ وَ اذْكُرُوا اللَّهَ كَثيراً لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ|۱۰|وَ إِذا رَأَوْا تِجارَةً أَوْ لَهْواً انْفَضُّوا إِلَيْها وَ تَرَكُوكَ قائِماً قُلْ ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ مِنَ اللَّهْوِ وَ مِنَ التِّجارَةِ وَ اللَّهُ خَيْرُ الرَّازِقينَ|۱۱|ترجمه=ای کسانی که ایمان آورده‌اید، هنگامی که برای نماز روز جمعه اذان گفته می‌شود بسوی ذکر خدا (نماز جمعه) بشتابید و خرید و فروش را رها کنید که این برای شما بهتر است اگر می‌دانستید و هنگامی که نماز پایان گرفت شما آزادید در زمین پراکنده شوید و از فضل الهی طلب کنید و خدا را بسیار یاد کنید تا رستگار شوید. هنگامی که تجارت یا سرگرمی و لهوی را ببینند و بسوی آن می‌روند و تو را ایستاده بحال خود رها می‌کنند بگو آنچه نزد خدا است بهتر از لهو و تجارت است و خداوند بهترین روزی‌دهندگان است.|سوره=جمعه|آیه=۹ و ۱۰ و ۱۱}}
| ترجمه = ای کسانی که ایمان آورده‌اید، هنگامی که برای نماز روز جمعه اذان گفته می‌شود بسوی ذکر خدا (نماز جمعه) بشتابید و خرید و فروش را رها کنید که این برای شما بهتر است اگر می‌دانستید و هنگامی که نماز پایان گرفت شما آزادید در زمین پراکنده شوید و از فضل الهی طلب کنید و خدا را بسیار یاد کنید تا رستگار شوید. هنگامی که تجارت یا سرگرمی و لهوی را ببینند و بسوی آن می‌روند و تو را ایستاده بحال خود رها می‌کنند بگو آنچه نزد خدا است بهتر از لهو و تجارت است و خداوند بهترین روزی‌دهندگان است.
}}.<ref>جمعه/ ۹ – ۱۱.</ref>


در آیات فوق جملات و کلمات چند، دلالت بر ضرورت و اهمیت نماز جمعه دارد.
'''اهمیت نماز جمعه در آیات'''


۱. کلمه «یا ایها الناس» که حرف نداء با حرف تنبیه همراه آمده دلالت بر هشدار و بیدار باش دارد. می‌رساند که مسئله نیاز به توجه خاص و هوشمندانه‌ای داردو آگاهی ویژه‌ای را می‌طلبد. «ان کنتم تعلمون»
۱. کلمه «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا» که حرف نداء با حرف تنبیه همراه آمده دلالت بر هشدار و بیدار باش دارد. می‌رساند که مسئله نیاز به توجه خاص و هوشمندانه‌ای دارد و آگاهی ویژه‌ای را می‌طلبد. «إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ»


۲. خطاب به مؤمنین بودن، «الذین آمنوا»، خود لطف ویژه در اهمیت و ضرورت مسئله نماز جمعه دارد، خداوند همچون پدر مهربان که فرزندش را می‌خواهد مورد لطف و عنایت قرار دهد، او را متوجه اهمیت مسئله‌ای می‌نماید، «پسرم» خطاب می‌کند، مؤمنین را مورد خطاب قرار می‌دهد: «ای کسانی که مؤمن هستید و به من ایمان آورده‌اید…»
۲. خطاب به مؤمنین بودن، «الَّذِینَ آمَنُوا»، خود لطف ویژه در اهمیت و ضرورت مسئله نماز جمعه دارد.


۳. جمله «فاسعو الی ذکر الله» که در آن از ماده «سعی» بصورت امر استفاده شده (با اینکه می‌توانست خداوند «فاقیموا الصلوه…» بفرماید) نهایت دلالت را بر اهمیت و ضرورت نماز جمعه و شتافتن به سوی آن دارد، جالب این است که در روایات اسلامی در نمازهای روزانه چنین سفارش شده است: «اذا اقیمت الصلوه فلا تأتوها و انتم سعون و اتوها و انتم تمشون و علیکم السکینه.»<ref>ابو علی طبرسی، مجمع البیان، بیروت، دار المعرفه، چاپ دوم، ۱۴۰۸، ج۹ – ۱۰، ص۴۳۴؛ و ر.ک. تفسیر نمونه، همان، ج۲۴، ص۱۲۷؛ و روح المعانی، ج۲۸، ص۹۰.</ref> هنگامی که نماز (های) یومیه برپا شود، برای شرکت در نماز ندوید و با سرعت حرکت نکنید (بلکه) با آرامش گام بردارید؛ ولی در مورد نماز جمعه نه تنها این سفارش را نفرموده‌اند، بلکه قرآن با صراحت می‌گوید: «فاسعوا» بشتابید و این دلیل بر اهمیت و ضرورت فوق‌العاده نماز جمعه است. در روایتی از امام باقر(ع) می‌خوانیم که: «مسلمانان از روز پنجشنبه خود را برای نماز جمعه آماده می‌کردند چرا که در جمعه حسنات دوچندان می‌شود.»<ref>فیض کاشانی، ملا محسن، تفسیر صافی، بیروت، مؤسسه الاعلمی، چاپ سوم، ۱۴۰۲، ج۵، ص۶۵.</ref>
۳. جمله «فَاسْعَوْا إِلی ذِکْرِ اللَّهِ» که در آن از ماده «سعی» بصورت امر استفاده شده (با اینکه می‌توانست خداوند «فاقیموا الصلوه…» بفرماید) نهایت دلالت را بر اهمیت و ضرورت نماز جمعه و شتافتن به سوی آن دارد.


اما نکاتی که از آیات فوق دلالت بر فضیلت نماز جمعه دارد اموری بصورت ذیل می‌باشد.
'''فضیلت نماز جمعه در آیات'''


۱. ذکر «یوم الجمعه» روز جمعه که منشأ برکات و فضائل بی‌شماری است سید ایام، گستردگی رحمت خدا در آن، عید مسلمانان، تجدید عهد ولایت در روز جمعه و وقوع حوادث بسیار عظیم و سرنوشت ساز در آن، همچون ولادت پیامبر(ص) در آن روز ظهور امام زمان، قیام قیامت…<ref>ر. ک. موسوی اصفهانی، محمد تقی، آداب الجمعات (آیین جمعه)، قم، مدرسه امام هادی، ۱۴۰۴ هـ ق، ص۲۸ – ۸۰؛ و ر.ک. حر عاملی، وسائل االشیعه، ج۵، ص۶۵.</ref>
۱. ذکر «یوم الجمعه» روز جمعه که منشأ برکات و فضائل بی‌شماری است. گستردگی رحمت خدا در آن، عید مسلمانان، تجدید عهد ولایت در روز جمعه و وقوع حوادث بسیار عظیم و سرنوشت‌ساز در آن، همچون ولادت [[پیامبر]](ص) در آن روز، ظهور امام زمان، قیام قیامت…<ref>موسوی اصفهانی، محمد تقی، آداب الجمعات (آیین جمعه)، قم، مدرسه امام هادی، ۱۴۰۴ هـ ق، ص۲۸ – ۸۰. </ref>


۲. بکار بردن «ذکر الله» بجای «صلوه الجمعه» خود نشان دهنده فضیلت آن است چرا که «یاد خدا» آرامش بخش دلها است. {{قرآن|الا بذکر الله تطمئن القلوب}}<ref>رعد/ ۲۸.</ref> و روگردانی از آن زندگی تلخ و پوچی را در پی خواهد داشت.{{قرآن|و من اعرض عن ذکری فان له معیشه صنکا}}<ref>طه/ ۱۲۴.</ref>
۲. بکار بردن «ذکر الله» بجای «صلوه الجمعه» خود نشان‌دهنده فضیلت آن است چرا که «یاد خدا» آرامش بخش دلها است. {{قرآن|أَلا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوب‏|ترجمه=آگاه باش که با یاد خدا دلها آرامش می‌یابد.|سوره=رعد|آیه=۲۸}}


۳. خیر بودن نماز جمعه وبهتر بودن آن (نسبت به تجارت وسرگرمیها…)
۳. عامل رستگاری «لعلکم تفلحون» و تفضل خدا را به دنبال داشتن «من فضل الله».


۴. عامل رستگاری «لعلکم تفلحون» و تفضل خدا را به دنبال داشتن «من فضل الله»
۴. ضمانت رزق و روزی «خیرالرازقین» نسبت به کسانی که نماز جمعه را با آرامش خاطر و خضوع و خشوع برگزار نموده‌اند، و خود و یا حواسشان به دنبال کسب وتجارت نرفته‌اند.


۵. ضمانت رزق و روزی «خیرالرازقین» نسبت به کسانی که نماز جمعه را با آرامش خاطر وخضوع وخشوع برگذار نموده‌اند، و خود ویا حواسشان به دنبال کسب وتجارت نرفته‌اند.
'''ب) قسم به نماز جمعه:'''  خداوند در قرآن به شاهد و مشهود قسم یاد کرده است: {{قرآن|وَ شاهِدٍ وَ مَشْهُودٍ|ترجمه=|سوره=بروج|آیه=۳}} تفسیرهای مختلفی برای شاهد و مشهود شده است از جمله اینکه مراد از آن روز جمعه است که شاهد اجتماع مسلمین در مراسم نماز جمعه در آن روز هستیم.<ref>مكارم شيرازى، ناصر، تفسیر نمونه، تهران‏،  دار الكتب الإسلامية، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۲۶، ص۳۲۹‏. طبرسى، فضل بن حسن‏، مجمع البيان في تفسير القرآن، ‏مصحح: هاشم‏ رسولى و فضل ‏الله‏ يزدى طباطبايى ، تهران‏، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش‏، ج۱۰، ص۷۰۸.</ref> بنابر این تفسیر دلالت بر اهمیت نماز جمعه دارد زیرا خداوند بعنوان یک چیز با عظمت به آن قسم یاد کرده است.
 
۲. و شاهد و مشهود: قسم به شاهد و مشهود، تفسیرهای مختلفی برای آن شده است از جمله اینکه مراد از آن روز جمعه است که شاهد اجتماع مسلمین در مراسم نماز جمعه در آن روز هستیم.<ref>تفسیر نمونه، همان، ج۲۶، ص۳۳۰؛ و مجمع البیان، همان، ج۱۰، ص۷۰۸.</ref> بنابر این تفسیر دلالت بر اهمیت نماز جمعه دارد زیرا خداوند بعنوان یک چیز با عظمت به آن قسم یاد کرده است.


== نماز جمعه در روایات ==
== نماز جمعه در روایات ==
'''ضرورت نماز جمعه'''


۱. وجوب و لزوم نماز جمعه بر همه: علی(ع) فرمود: «و الجمعه واجبه علی کل مؤمن الا علی العبی والمریض…» نماز جمعه بر همه واجب و (ثابت) است جزء چند گروه، کودک، مریض، دیوانه، پیرمرد، نابینا، مسافر، زن و برده …<ref>حر عاملی، محمد، وسائل الشیعه، بیروت، داراحیاء التراث العربی، چاپ چهارم، ۱۳۹۱، ج۵، ص۳، روایت ۷، ۱، ۴.</ref>روایاتی زیادی به همین مضمون وارد شده است که در برخی کلمه وجوب، ودر برخی دیگر کلمه، (افترض) خداوند واجب فرموده است، به کار رفته ودر بعضی دارد «واجبه الی یوم القیامه»<ref>همان، ج۵، ص۶، روایت ۲۲.</ref>
۱. وجوب و لزوم نماز جمعه بر همه: [[امام صادق]](ع) فرمود: {{عربی|وَ الْجُمُعَةُ وَاجِبَةٌ عَلَى‏ كُلِ‏ أَحَدٍ لَا يُعْذَرُ النَّاسُ فِيهَا إِلَّا خَمْسَةٌ الْمَرْأَةُ وَ الْمَمْلُوكُ وَ الْمُسَافِرُ وَ الْمَرِيضُ وَ الصَّبِيُّ|ترجمه= نماز جمعه بر همه واجب است، هیچ کس معذور نیست مگر: زن، بردگان، مسافر، بیمار و کودک}}<ref>طوسى، محمد بن الحسن، تهذيب الأحكام، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۲۳۹، حدیث۱۸.</ref>


۲. لزوم اجتماع و ترک نماز جمعه نشانه نفاق: امام باقر(ع) فرمود: «نماز جمعه واجب و اجتماع درآن با امام لازم است اگر کسی سه هفته بدون عذری نماز جمعه را ترک کند در واقع سه واجب را ترک کرده که این عمل نشانه نفاق و منافق بودن اواست.»<ref>همان، ج۵، ص۴، روایت ۸ و ۱۲ و ص۶، روایت ۲۶.</ref>
۲. واجب بودن نماز جمعه با جماعت: امام باقر(ع) فرمود: {{عربی| فَرَضَهَا اللَّهُ‏ فِي‏ جَمَاعَةٍ وَ هِيَ الْجُمُعَةُ وَ وَضَعَهَا عَنْ تِسْعَةٍ عَنِ الصَّغِيرِ وَ الْكَبِيرِ  وَ الْمَجْنُونِ وَ الْمُسَافِرِ وَ الْعَبْدِ وَ الْمَرْأَةِ وَ الْمَرِيضِ وَ الْأَعْمَى وَ مَنْ كَانَ عَلَى رَأْسِ فَرْسَخَيْنِ|ترجمه= خداوند نماز جمعه را با جماعت واجب کرد و از نه نفر برداشته شده است: کودک، پیر، دیوانهف مسافر، بردگان، زن، بیمار، نابینا و کسی که دو فرسخ دور است.}}<ref>كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۴۱۹، بَابُ وُجُوبِ الْجُمُعَه وَ عَلَى كَمْ تَجِب، حدیث۶.</ref>


۳. ترک نماز جمعه و پرده افتادن بر قلب و روح: امام باقر(ع) همیشه می‌فرمود: «من ترک الجمعه ثلاثا متوالیات بغیر عله طبع الله علی قلبه»<ref>همان، ج۵، ص۴، روایت ۱۱، و ص۶، روایت۲۰.</ref> کسی که سه جمعه متوالی نماز جمعه را بدون عذر ترک کند بر قلب (و روح) او پرده زده می‌شود. در بعضی روایات قیدی «متعادفا» یعنی بی‌اهمیتی هم اضافه شده است.<ref>همان. ج۵، ص۶، روایت ۲۵.</ref>
۳. ترک نماز جمعه نشانه نفاق: [[امام باقر]](ع) فرمود: {{عربی|صَلَاةُ الْجُمُعَةِ فَرِيضَةٌ وَ الِاجْتِمَاعُ إِلَيْهَا فَرِيضَةٌ مَعَ الْإِمَامِ فَإِنْ تَرَكَ رَجُلٌ مِنْ غَيْرِ عِلَّةٍ ثَلَاثَ جُمَعٍ فَقَدْ تَرَكَ ثَلَاثَ فَرَائِضَ وَ لَا يَدَعُ ثَلَاثَ فَرَائِضَ مِنْ غَيْرِ عِلَّةٍ إِلَّا مُنَافِقٌ|ترجمه= نماز جمعه واجب و اجتماع درآن با امام لازم است اگر کسی سه هفته بدون عذری نماز جمعه را ترک کند در واقع سه واجب را ترک کرده که این عمل نشانه نفاق و منافق بودن او است.}} <ref>ابن بابويه، محمد بن على، الأمالي، تهران، کتابچی، چاپ ششم، ۱۳۷۶ش، ص۴۸۵، مجلس۷۳، حدیث۱۳.</ref>


۴. بدون نماز جمعه، نماز (واقعی نیست): امام باقر(ع) فرمود: کسی که نماز جمعه و جماعت را ترک کند «فلا صلوه له» نماز واقعی (و کامل) برای او نیست.<ref>همان، ج۵، ص۴، روایت ۱۳.</ref>
۴. ترک نماز جمعه و پرده افتادن بر قلب و روح: امام باقر(ع) همیشه می‌فرمود: {{عربی|مَنْ تَرَكَ الْجُمُعَه ثَلَاثاً مُتَوَالِيَاتٍ‏ بِغَيْرِ عِلَّه طَبَعَ اللَّهُ عَلَى قَلْبِهِ|ترجمه=کسی که سه جمعه متوالی نماز جمعه را بدون عذر ترک کند بر قلب (و روح) او پرده زده می‌شود.}}<ref>ابن بابويه، محمد بن على، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، قم، دار الشریف الرضی للنشر، چاپ دوم، ۱۴۰۶ق، ص۲۳۲.</ref>


۵. نماز جمعه حج فقراء: پیامبر اسلام(ص) فرمود: «علیک بالجمعه فانها حج المساکین»<ref>همان، ج۵، ص۴، روایت ۱۷.</ref> در نماز جمعه شرکت کن که حج فقراء و درماندگان است.
مذمت‌های که در ترک نماز جمعه آمده است و تارکان جمعه در ردیف منافقان شمرده شده‌اند، در صورتی است که نماز جمعه واجب عینی باشد یعنی در زمان حضور امام معصوم و مسبوط الید بودن او باشد. اما در زمان غیبت بنابر این که واجب تخییری (بین ظهر و جمعه) باشد و از روی استخفاف و انکار انجام نگیرد، مشمول این مذمت‌ها نخواهد شد.<ref>مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، تهران، دار الكتب الإسلاميه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۲۴، ص۱۳۳.</ref>


۶. ترک یک نماز جمعه برابر با ده نماز عید: علی(ع) همیشه می‌فرمود: «در ده نماز عید قربان شرکت نکنم محبوبتر است نزد من از اینکه «ادع شهود حضور الجمعه مره واحده» یک بار نماز جمعه را ترک کنم بدون عذر»<ref>همان، ج۵، ص۶، روایت۱۸.</ref>
== نماز عیدین در روایات ==


۷. سفارش اکید پیامبر اسلام(ص) درباره نماز جمعه: «براستی خداوند نماز جمعه را فرض و واجب نموده است هرکس آنرا در حیات من، یا بعد از مرگ من از روی بی‌اعتنایی (و استخفاف) یا انکار ترک کند خداوند او را پریشان نموده، پراکندگی او را جمع نخواهد کرد و کار و امرش برکت نخواهد یافت. بیدار باشید نمازی برای او نیست، بیدار باشید زکوتی برای او نیست (زکوتی که پرداخته قبول نمی‌شود) آگاه باشید که حج و روزه و نیکی برای او (قبول حق) نیست تا آنگاه که توبه کند.»<ref>همان، ص۷، روایت ۲۸.</ref>
'''بخش اول: ضرورت و لزوم نماز عیدین'''
 
۸. ترک نماز جمعه باعث هلاکت: علی(ع) فرمود: «ثلاثه ان انتم خالفتم فیهن ائمتکم هلکتم: جمعتکم…»<ref>نوری، میرزا حسین، مستدرک الوسائل، بیروت، مؤسسه آل البیت، چاپ سوم، ۱۴۱۱، ج۶، ص۷.</ref>
 
سه چیز است که در آنها اگر ائمه (معصوم) خویش را مخالفت کنید هلاک می‌شوید: نماز جمعه، جهاد با دشمن و مناسک حج.


۹. خطر مسافرت قبل از نماز جمعه: امام هشتم(ع) فرمود: «ما یأمن من سافر یوم الجمعه قبل الصلوه ان لا یحفظه الله تعالی فی سفره و لا یخلف فی اهله و لا یرزقه من فضله» کسی که قبل از انجام نماز جمعه مسافرت کند، بترسد از اینکه خداوند او را در سفرش حفظ و نگهبانی نکند (اهل و عیال) او را سرپرستی نکند و روزی از فضل (و کرمش) نصیب او نگرداند.<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، داراحیاء التراث العربی، مؤسسه الوفاء، چاپ دوم، ۱۴۰۳ هـ، ۱۹۸۳ م، ج۸۶، ص۲۰۱، روایت ۵۱.</ref>
۱. سنت بودن نماز عیدین: امام باقر فرمود:{{عربی|صَلَاه الْعِيدَيْنِ مَعَ الْإِمَامِ سُنَّه|ترجمه= نماز عیدین با امام سنت است.}}<ref>ابن بابويه، محمد بن على، من لا يحضره الفقيه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق، ج، ص۵۰۶.</ref>


این نکته که مذمت‌های شدیدی که در مورد ترک نماز جمعه آمده است و تارکان جمعه در ردیف منافقان شمرده شده‌اند؛ این در صورتی است که نماز جمعه واجب عینی باشد یعنی در زمان حضور امام معصوم و مسبوط الید بودن او باشد. اما در زمان غیبت بنابر این که واجب تخییری (بین ظهر و جمعه) باشد و از روی استخفاف و انکار انجام نگیرد مشمول این مذمت‌ها نخواهد شد.<ref>ر. ک. تفسیر نمونه، پیشین، ج۲۴، ص۱۳۳.</ref>
سنت یعنی واجب بودن نماز فطر و قربان در قرآن نیست و بلکه در روایات آمده است.<ref>ابن بابويه، محمد بن على، من لا يحضره الفقيه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق، ج، ص۵۰۶.</ref>


'''فضیلت نماز جمعه'''
۲. فریضه بودن نماز عیدین: امام صادق(ع) فرمود: {{عربی|صَلاَةَ اَلْعِيدَيْنِ فَرِيضَةٌ|ترجمه= نماز عیدین واجب است.}}<ref>طوسى، محمد بن الحسن، تهذيب الأحكام، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج۳، ص۱۲۷، باب۶، حدیث۱ و ۲.</ref>


۱. حرام شدن آتش بر نماز گذار جمعه: امام صادق(ع) فرمود: «ما من قدم سعت الی الجمعه الا حرم الله جسدها علی النار»<ref>وسائل الشیعه، پیشین، ج۵، ص۳، روایت ۷.</ref> هر قدمی که در راه نماز جمعه برداشته شود (و در آن راه سعی کند) خداوند آتش را بر جسد و بدن او حرام می‌کند.
روایات بسیاری لزوم نماز عیدین را مشروط به وجود امام معصوم(ع) دانسته است از جمله امام باقر(ع) فرمود: {{عربی|لَا صَلَاه يَوْمَ الْفِطْرِ وَ الْأَضْحَى إِلَّا مَعَ إِمَامٍ‏|ترجمه= نماز فطر و قربان بدون امام برگزار نمی‌شود.}}<ref>حر عاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعه، قم، موسسه آل البیت لاحیاء التراث، چاپ اول، ۱۴۰۹ق، ج۷، ص۴۲۱، باب۲، روایت ۱ و ۲ و ۳ و ۴.</ref>
 
۲. بهشت رفتن: پیامبر اکرم(ص) فرمود: «هر گامی بسوی نماز جمعه برداشته شود خداوند سختیهای قیامت را بر او آسان می‌کند و دستور می‌دهد به او که وارد بهشت شود.»<ref>همان، ج۵، ص۴، روایت ۹.</ref>
 
۳. پاک شدن گناهان گذشته: پیامبر اکرم(ص) فرمود: «من الی الجمعه ایمان و احسابا استأنف العمل»<ref>همان، ج۵، ص۴، روایت ۱۰، ص۳، روایت ۳.</ref> کسی که از روی ایمان و برای خدا در نماز جمعه شرکت کند گناهان او بخشوده شد و برنامه عملش را از نو آغاز می‌کند. در روایت دیگر فرمود چهار گروهند که (گناهان آنها بخشیده می‌شود) اعمال خویش را از نو آغاز می‌کنند: ۱. مریضی که بهبودی یافته ۲. مشرکی که مسلمان شده ۳. کسی که از نماز جمعه برگشته ۴. و حاجی که از سفر حج برگشته است.<ref>مستدرک الوسائل، پیشین، ج۶، ص۷.</ref>
 
== نماز عیدین ==
=== آیات قرآن ===
۱. {{قرآن|قد افلح من تزکی و ذکر اسم ربه فصلی}}<ref>اعلی/ ۱۵–۱۶</ref> به یقین کسی که پاکی جست (وخود را تزکیه کرد) رستگار شد و (آنکه) نام پروردگارش را یاد کرد سپس نماز خواند در روایت چنین تفسیر شده است «و ذکر اسم ربه فصلی»؛ «قال صلوه الفطر و الاضحی» که مراد از صلوه نماز عید قربان و عید فطر است.<ref>بحار الانوار، پیشین، ج۸۷، ص۳۴۸.</ref>
 
۲. {{قرآن|فصل لربک والنحر
| ترجمه = پس برای پروردگارت نماز بخوان و قربانی کن.
}}<ref>کوثر/ ۲.</ref>  در این آیه امر شده‌ است به نماز عید و امر هم دلالت بر وجوب دارد. مراد از صلوه هم طبق گفته مفسران و روایت پیامبر اکرم(ص) نماز عید قربان است.<ref>بحار الانوار، پیشین، ج۷۸، ص۳۴۹.</ref> آیات مذکور در عین حال که لزوم نماز عیدین را می‌رساند متضمن فضائل آنها نیزرمی باشد چرا که آیه اول می‌گوید رستگاری از آن کسی است که خود را پاکیزه کرد (یا قربانی نمود) و نماز عید برگزار نمود و در آیه دوم با توجه به اینکه مراد از کوثر فاطمه زهراء ـ سلام الله علیه ـ می‌باشد، به شکرانه این نعمت عظیم بهترین تشکر از خدا این است که نماز عید و قربانی انجام شود. (و یا نماز گذارد و هنگام نماز برای تکبیر دستها را بالا بیاورد)<ref>تفسیر صافی، پیشین، ج۵، ص۳۸۳.</ref>
 
=== روایات ===
'''بخش اول: ضرورت و لزوم نماز عیدین'''
 
۱. نماز عید فرض و واجب است. امام صادق(ع) فرمود: «صلوه العیدین فریضه»<ref>وسائل الشیعه، پیشین، ص۹۴، روایت ۱ و ۴.</ref>
 
۲. علی(ع) فرمود: «لا تجسوا النساء عن الخروج فی العیدین فهو علیهن واجب»<ref>بحار الانوار، پیشین، ج۸۷.</ref> زنها را از رفتن در نماز عیدین منع نکنید چرا که نماز عید بر آنها لازم (و ثابت) است.
 
منتهی روایات بسیاری آورده شده است که لزوم نماز عیدین را مشروط به وجود امام معصوم(ع) نموده است از جمله امام باقر(ع) فرمود: «لا صلوه یوم الفطر و الضحی الا مع امام»<ref>وسائل الشیعه، پیشین، ج۵، ص۹۶، روایت ۱ و ۲ و ۳ و ۴.</ref> نماز عید فطر وعید قربان بدون وجود امام (معصوم) لازم نیست.


'''بخش دوم: فضیلت نماز و روز عیدین'''
'''بخش دوم: فضیلت نماز و روز عیدین'''


۱. روز گرفتن جائزه: پیامبر اکرم(ص) فرمود: «اغدوا الی جوائزکم… ثم قال هو یوم الجوائز» ای مؤمنان صبح عید بدنبال گرفتن جوائز خود باشید، ای جابر جوائز الهی مانند جوائز شاهان نیست، آنگاه فرمود روز عید روز گرفتن جائزه است.<ref>وسائل الشیعه، پیشین، ج۵، ص۱۴۰.</ref> در روایت دیگر فرمود: «الیوم الذی یثاب فیه المحسنون» روزی که خوبان در آن روز پاداش و ثواب دریافت می‌کنند.<ref>همان، ص۱۴۰، روایت۳.</ref>
۱. روز گرفتن پاداش: پیامبر اکرم(ص) فرمود: {{عربی|اغدوا الی جوائزکم…|ترجمه= ای مؤمنان صبح عید بدنبال گرفتن جوائز خود باشید، ای جابر جوائز الهی مانند جوائز شاهان نیست، آنگاه فرمود روز عید روز گرفتن جائزه است.}}<ref>حر عاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعه، قم، موسسه آل البیت لاحیاء التراث، چاپ اول، ۱۴۰۹ق، ج۷، ص۴۸۰.</ref>  


۲. روز اجتماع مسلمین: امام هشتم(ع) فرمود: روز عید فطر عید قرار داده شده تا مردم در آن روز گرد هم آمده، نعمتهای خدا را ستایش گویند، آن روز، روز عید، دادن زکات، روز تضرع و زاری و روزی است که خوردن و نوشیدن حلال است.<ref>همان، ص۱۴۱، روایت ۴.</ref>
در روایت دیگر فرمود: {{عربی|الْیَوْمِ الَّذِی یُثَابُ فِیهِ الْمُحْسِنُونَ|ترجمه= روزی که خوبان در آن روز پاداش و ثواب دریافت می‌کنند.}} <ref>حر عاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعه، قم، موسسه آل البیت لاحیاء التراث، چاپ اول، ۱۴۰۹ق، ج۷، ص۴۸۰.</ref>


۳. همچون روز قیامت: علی(ع) فرمود: روز عید فطر روزی است که به نیکان ثواب داده می‌شوند و بدان زیانکار می‌شوند، آن روز شبیه‌ترین روز به روزقیامت شما است پس هنگام خروج از منزل به سوی مصلی به یاد آن لحظه باشید که از قبرها به سوی پروردگار خروج می‌کنید و در لحظه ایستادن به نماز در مصلی به یاد آن وقتی باشید که در پیشگاه الهی قرار می‌گیرید و در لحظه برگشت بسوی خانه‌ها به یاد برگشتن بسوی بهشت یا جهنم باشید.<ref>همان، ص۱۴۱، روایت ۱.</ref>
۲. روز اجتماع مسلمین: امام هشتم(ع) فرمود: {{عربی|روز عید فطر عید قرار داده شده تا مردم در آن روز گرد هم آمده، نعمت‌های خدا را ستایش گویند، آن روز، روز عید، دادن زکات، روز تضرع و زاری و روزی است که خوردن و نوشیدن حلال است.}} <ref>حر عاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعه، قم، موسسه آل البیت لاحیاء التراث، چاپ اول، ۱۴۰۹ق، ج۷، ص۴۸۰.</ref>


۴. بخشیدن گناهان: پیامبر(ص) فرمود: «هنگامی که به سوی نماز عید خارج شدید، خداوند براین مسئله آگاهی دارد و می‌فرماید: (عبادی لی صمتم و لی صلیتم عودوا مغفورا لکم)»<ref>مستدرک الوسائل، پیشین، ج۶، ص۱۲۱.</ref>
۳. همچون روز قیامت: علی(ع) فرمود: {{عربی|روز عید فطر روزی است که به نیکان ثواب داده می‌شود و بدان زیانکار می‌شوند، آن روز شبیه‌ترین روز به روز قیامت شما است پس هنگام خروج از منزل به سوی مصلی به یاد آن لحظه باشید که از قبرها به سوی پروردگار خروج می‌کنید و در لحظه ایستادن به نماز در مصلی به یاد آن وقتی باشید که در پیشگاه الهی قرار می‌گیرید و در لحظه برگشت بسوی خانه‌ها به یاد برگشتن بسوی بهشت یا جهنم باشید.}} <ref>حر عاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعه، قم، موسسه آل البیت لاحیاء التراث، چاپ اول، ۱۴۰۹ق، ج۷، ص۴۸۱، باب۳۸، روایت ۱.</ref>
 
۵. روز عطای فراوان و بخشش بزرگ: پیامبر(ص) در این رابطه فرمود: «ان الملائکه یقومون یوم العید علی افواه السکه و یقولون اغدوا الی رب کریم یعطی الجزیل و یغفر العظیم.»<ref>همان، ج۶، ص۱۵۴.</ref>
 
فرمود: ملائکه روز عید بر لبان انسانهای ساکت قرار گرفته یا در مسیر مردم ایستاده می‌گویند بر پروردگار کریم صبحگاه وارد شوید که عطای فراوان و بخشش زیاد دارد.


{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}


== مطالعه بیشتر ==
== مطالعه بیشتر ==
۱. وسائل الشیعه، حرعاملی، ج۵، ص۱ تا ۱۴۲.
* آیین جمعه، محمد تقی موسوی (فقیه احمدآبادی)، باب ششم، ص۱۸۱ تا ۲۱۰.
 
۲. مستدرک الوسائل، میرزا حسین نوری، ج۶، ص۵ تا ۱۶.
 
۳. بحار الانوار، محمد باقر مجلسی، ج۸۶، ص۱۲۲ تا ۳۸۴ و ج۸۷، ص۳۴۵ تا ۳۸۱.
 
۴. تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی، ج۲۴، ص۱۲۴ تا ۱۴۰.
 
۵. تفسیر صافی، فیض کاشانی، ترجمه جلد ۲ قدیم (ج ۵ جدید)، ذیل آیه ۹ تا ۱۱ سوره جمعه.
 
۶. آیین جمعه، محمد تقی موسوی (فقیه احمدآبادی)، باب ششم، ص۱۸۱ تا ۲۱۰.


== منابع ==
== منابع ==
خط ۱۱۵: خط ۷۱:
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
|شاخه فرعی۱ = عبادت در قرآن
| شاخه فرعی۱ = عبادت در قرآن
|شاخه فرعی۲ = نماز
| شاخه فرعی۲ = نماز
|شاخه فرعی۳ =
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
خط ۱۲۵: خط ۸۱:
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه = شد
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
| بازبینی نویسنده =
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
خط ۱۳۴: خط ۹۱:
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
[[رده:نماز جمعه]]
[[رده:نماز عیدفطر]]
[[رده:نماز عید قربان]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۵۷

سؤال

ضرورت و فضیلت نماز جمعه و نماز عیدین را از دیدگاه آیات و روایات بیان کنید؟

قرآن کریم، در سوره جمعه مردمِ عصر پیامبر(ص) را امر به شرکت در نماز جمعه می‌کند. روایات فراوانی داریم که نماز جمعه و نماز عید فطر و عید قربان را واجب می‌داند و فضیلت‌های زیادی برای آن شمرده است. از جمله اینکه سبب آمرزش گناهان می‌شود و ثواب زیادی دارد.

نماز جمعه از دیدگاه قرآن

الف) دعوت به نماز جمعه و ترک تجارت: در سوره جمعه می‌خوانیم: ﴿يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى‏ ذِكْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ۝۹فَإِذا قُضِيَتِ الصَّلاةُ فَانْتَشِرُوا فِي الْأَرْضِ وَ ابْتَغُوا مِنْ فَضْلِ اللَّهِ وَ اذْكُرُوا اللَّهَ كَثيراً لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ۝۱۰وَ إِذا رَأَوْا تِجارَةً أَوْ لَهْواً انْفَضُّوا إِلَيْها وَ تَرَكُوكَ قائِماً قُلْ ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ مِنَ اللَّهْوِ وَ مِنَ التِّجارَةِ وَ اللَّهُ خَيْرُ الرَّازِقينَ۝۱۱؛ ای کسانی که ایمان آورده‌اید، هنگامی که برای نماز روز جمعه اذان گفته می‌شود بسوی ذکر خدا (نماز جمعه) بشتابید و خرید و فروش را رها کنید که این برای شما بهتر است اگر می‌دانستید و هنگامی که نماز پایان گرفت شما آزادید در زمین پراکنده شوید و از فضل الهی طلب کنید و خدا را بسیار یاد کنید تا رستگار شوید. هنگامی که تجارت یا سرگرمی و لهوی را ببینند و بسوی آن می‌روند و تو را ایستاده بحال خود رها می‌کنند بگو آنچه نزد خدا است بهتر از لهو و تجارت است و خداوند بهترین روزی‌دهندگان است.﴾(جمعه:۹ و ۱۰ و ۱۱)

اهمیت نماز جمعه در آیات

۱. کلمه «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا» که حرف نداء با حرف تنبیه همراه آمده دلالت بر هشدار و بیدار باش دارد. می‌رساند که مسئله نیاز به توجه خاص و هوشمندانه‌ای دارد و آگاهی ویژه‌ای را می‌طلبد. «إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ»

۲. خطاب به مؤمنین بودن، «الَّذِینَ آمَنُوا»، خود لطف ویژه در اهمیت و ضرورت مسئله نماز جمعه دارد.

۳. جمله «فَاسْعَوْا إِلی ذِکْرِ اللَّهِ» که در آن از ماده «سعی» بصورت امر استفاده شده (با اینکه می‌توانست خداوند «فاقیموا الصلوه…» بفرماید) نهایت دلالت را بر اهمیت و ضرورت نماز جمعه و شتافتن به سوی آن دارد.

فضیلت نماز جمعه در آیات

۱. ذکر «یوم الجمعه» روز جمعه که منشأ برکات و فضائل بی‌شماری است. گستردگی رحمت خدا در آن، عید مسلمانان، تجدید عهد ولایت در روز جمعه و وقوع حوادث بسیار عظیم و سرنوشت‌ساز در آن، همچون ولادت پیامبر(ص) در آن روز، ظهور امام زمان، قیام قیامت…[۱]

۲. بکار بردن «ذکر الله» بجای «صلوه الجمعه» خود نشان‌دهنده فضیلت آن است چرا که «یاد خدا» آرامش بخش دلها است. ﴿أَلا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوب‏؛ آگاه باش که با یاد خدا دلها آرامش می‌یابد.﴾(رعد:۲۸)

۳. عامل رستگاری «لعلکم تفلحون» و تفضل خدا را به دنبال داشتن «من فضل الله».

۴. ضمانت رزق و روزی «خیرالرازقین» نسبت به کسانی که نماز جمعه را با آرامش خاطر و خضوع و خشوع برگزار نموده‌اند، و خود و یا حواسشان به دنبال کسب وتجارت نرفته‌اند.

ب) قسم به نماز جمعه: خداوند در قرآن به شاهد و مشهود قسم یاد کرده است: ﴿وَ شاهِدٍ وَ مَشْهُودٍ﴾(بروج:۳) تفسیرهای مختلفی برای شاهد و مشهود شده است از جمله اینکه مراد از آن روز جمعه است که شاهد اجتماع مسلمین در مراسم نماز جمعه در آن روز هستیم.[۲] بنابر این تفسیر دلالت بر اهمیت نماز جمعه دارد زیرا خداوند بعنوان یک چیز با عظمت به آن قسم یاد کرده است.

نماز جمعه در روایات

۱. وجوب و لزوم نماز جمعه بر همه: امام صادق(ع) فرمود: «وَ الْجُمُعَةُ وَاجِبَةٌ عَلَى‏ كُلِ‏ أَحَدٍ لَا يُعْذَرُ النَّاسُ فِيهَا إِلَّا خَمْسَةٌ الْمَرْأَةُ وَ الْمَمْلُوكُ وَ الْمُسَافِرُ وَ الْمَرِيضُ وَ الصَّبِيُّ؛ نماز جمعه بر همه واجب است، هیچ کس معذور نیست مگر: زن، بردگان، مسافر، بیمار و کودک»[۳]

۲. واجب بودن نماز جمعه با جماعت: امام باقر(ع) فرمود: «فَرَضَهَا اللَّهُ‏ فِي‏ جَمَاعَةٍ وَ هِيَ الْجُمُعَةُ وَ وَضَعَهَا عَنْ تِسْعَةٍ عَنِ الصَّغِيرِ وَ الْكَبِيرِ وَ الْمَجْنُونِ وَ الْمُسَافِرِ وَ الْعَبْدِ وَ الْمَرْأَةِ وَ الْمَرِيضِ وَ الْأَعْمَى وَ مَنْ كَانَ عَلَى رَأْسِ فَرْسَخَيْنِ؛ خداوند نماز جمعه را با جماعت واجب کرد و از نه نفر برداشته شده است: کودک، پیر، دیوانهف مسافر، بردگان، زن، بیمار، نابینا و کسی که دو فرسخ دور است.»[۴]

۳. ترک نماز جمعه نشانه نفاق: امام باقر(ع) فرمود: «صَلَاةُ الْجُمُعَةِ فَرِيضَةٌ وَ الِاجْتِمَاعُ إِلَيْهَا فَرِيضَةٌ مَعَ الْإِمَامِ فَإِنْ تَرَكَ رَجُلٌ مِنْ غَيْرِ عِلَّةٍ ثَلَاثَ جُمَعٍ فَقَدْ تَرَكَ ثَلَاثَ فَرَائِضَ وَ لَا يَدَعُ ثَلَاثَ فَرَائِضَ مِنْ غَيْرِ عِلَّةٍ إِلَّا مُنَافِقٌ؛ نماز جمعه واجب و اجتماع درآن با امام لازم است اگر کسی سه هفته بدون عذری نماز جمعه را ترک کند در واقع سه واجب را ترک کرده که این عمل نشانه نفاق و منافق بودن او است.» [۵]

۴. ترک نماز جمعه و پرده افتادن بر قلب و روح: امام باقر(ع) همیشه می‌فرمود: «مَنْ تَرَكَ الْجُمُعَه ثَلَاثاً مُتَوَالِيَاتٍ‏ بِغَيْرِ عِلَّه طَبَعَ اللَّهُ عَلَى قَلْبِهِ؛ کسی که سه جمعه متوالی نماز جمعه را بدون عذر ترک کند بر قلب (و روح) او پرده زده می‌شود.»[۶]

مذمت‌های که در ترک نماز جمعه آمده است و تارکان جمعه در ردیف منافقان شمرده شده‌اند، در صورتی است که نماز جمعه واجب عینی باشد یعنی در زمان حضور امام معصوم و مسبوط الید بودن او باشد. اما در زمان غیبت بنابر این که واجب تخییری (بین ظهر و جمعه) باشد و از روی استخفاف و انکار انجام نگیرد، مشمول این مذمت‌ها نخواهد شد.[۷]

نماز عیدین در روایات

بخش اول: ضرورت و لزوم نماز عیدین

۱. سنت بودن نماز عیدین: امام باقر فرمود:«صَلَاه الْعِيدَيْنِ مَعَ الْإِمَامِ سُنَّه؛ نماز عیدین با امام سنت است.»[۸]

سنت یعنی واجب بودن نماز فطر و قربان در قرآن نیست و بلکه در روایات آمده است.[۹]

۲. فریضه بودن نماز عیدین: امام صادق(ع) فرمود: «صَلاَةَ اَلْعِيدَيْنِ فَرِيضَةٌ؛ نماز عیدین واجب است.»[۱۰]

روایات بسیاری لزوم نماز عیدین را مشروط به وجود امام معصوم(ع) دانسته است از جمله امام باقر(ع) فرمود: «لَا صَلَاه يَوْمَ الْفِطْرِ وَ الْأَضْحَى إِلَّا مَعَ إِمَامٍ‏؛ نماز فطر و قربان بدون امام برگزار نمی‌شود.»[۱۱]

بخش دوم: فضیلت نماز و روز عیدین

۱. روز گرفتن پاداش: پیامبر اکرم(ص) فرمود: «اغدوا الی جوائزکم…؛ ای مؤمنان صبح عید بدنبال گرفتن جوائز خود باشید، ای جابر جوائز الهی مانند جوائز شاهان نیست، آنگاه فرمود روز عید روز گرفتن جائزه است.»[۱۲]

در روایت دیگر فرمود: «الْیَوْمِ الَّذِی یُثَابُ فِیهِ الْمُحْسِنُونَ؛ روزی که خوبان در آن روز پاداش و ثواب دریافت می‌کنند.» [۱۳]

۲. روز اجتماع مسلمین: امام هشتم(ع) فرمود: «روز عید فطر عید قرار داده شده تا مردم در آن روز گرد هم آمده، نعمت‌های خدا را ستایش گویند، آن روز، روز عید، دادن زکات، روز تضرع و زاری و روزی است که خوردن و نوشیدن حلال است.» [۱۴]

۳. همچون روز قیامت: علی(ع) فرمود: «روز عید فطر روزی است که به نیکان ثواب داده می‌شود و بدان زیانکار می‌شوند، آن روز شبیه‌ترین روز به روز قیامت شما است پس هنگام خروج از منزل به سوی مصلی به یاد آن لحظه باشید که از قبرها به سوی پروردگار خروج می‌کنید و در لحظه ایستادن به نماز در مصلی به یاد آن وقتی باشید که در پیشگاه الهی قرار می‌گیرید و در لحظه برگشت بسوی خانه‌ها به یاد برگشتن بسوی بهشت یا جهنم باشید.» [۱۵]


مطالعه بیشتر

  • آیین جمعه، محمد تقی موسوی (فقیه احمدآبادی)، باب ششم، ص۱۸۱ تا ۲۱۰.

منابع

  1. ↑ موسوی اصفهانی، محمد تقی، آداب الجمعات (آیین جمعه)، قم، مدرسه امام هادی، ۱۴۰۴ هـ ق، ص۲۸ – ۸۰.
  2. ↑ مكارم شيرازى، ناصر، تفسیر نمونه، تهران‏، دار الكتب الإسلامية، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۲۶، ص۳۲۹‏. طبرسى، فضل بن حسن‏، مجمع البيان في تفسير القرآن، ‏مصحح: هاشم‏ رسولى و فضل ‏الله‏ يزدى طباطبايى ، تهران‏، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش‏، ج۱۰، ص۷۰۸.
  3. ↑ طوسى، محمد بن الحسن، تهذيب الأحكام، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۲۳۹، حدیث۱۸.
  4. ↑ كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۴۱۹، بَابُ وُجُوبِ الْجُمُعَه وَ عَلَى كَمْ تَجِب، حدیث۶.
  5. ↑ ابن بابويه، محمد بن على، الأمالي، تهران، کتابچی، چاپ ششم، ۱۳۷۶ش، ص۴۸۵، مجلس۷۳، حدیث۱۳.
  6. ↑ ابن بابويه، محمد بن على، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، قم، دار الشریف الرضی للنشر، چاپ دوم، ۱۴۰۶ق، ص۲۳۲.
  7. ↑ مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، تهران، دار الكتب الإسلاميه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۲۴، ص۱۳۳.
  8. ↑ ابن بابويه، محمد بن على، من لا يحضره الفقيه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق، ج، ص۵۰۶.
  9. ↑ ابن بابويه، محمد بن على، من لا يحضره الفقيه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق، ج، ص۵۰۶.
  10. ↑ طوسى، محمد بن الحسن، تهذيب الأحكام، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج۳، ص۱۲۷، باب۶، حدیث۱ و ۲.
  11. ↑ حر عاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعه، قم، موسسه آل البیت لاحیاء التراث، چاپ اول، ۱۴۰۹ق، ج۷، ص۴۲۱، باب۲، روایت ۱ و ۲ و ۳ و ۴.
  12. ↑ حر عاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعه، قم، موسسه آل البیت لاحیاء التراث، چاپ اول، ۱۴۰۹ق، ج۷، ص۴۸۰.
  13. ↑ حر عاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعه، قم، موسسه آل البیت لاحیاء التراث، چاپ اول، ۱۴۰۹ق، ج۷، ص۴۸۰.
  14. ↑ حر عاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعه، قم، موسسه آل البیت لاحیاء التراث، چاپ اول، ۱۴۰۹ق، ج۷، ص۴۸۰.
  15. ↑ حر عاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعه، قم، موسسه آل البیت لاحیاء التراث، چاپ اول، ۱۴۰۹ق، ج۷، ص۴۸۱، باب۳۸، روایت ۱.
مقاله‌های مرتبط
برگرفته از «https://fa.wikipasokh.com/index.php?title=ضرورت_و_فضيلت_نماز_جمعه_و_نماز_عيدين&oldid=61438»