متبرک شدن به اماکن متبرکه در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۴: خط ۴:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
قرآن شریف به این مطلب اشاره دارد. از جمله آیاتی که به روشنی به این امر دلالت دارد. آیهٔ «۹۳» و «۹۶» سوره مبارکه «یوسف»(ع) می‌باشد. هنگامی که یوسف صدیق، خود را به برادران خویش معرفی کرد و از خطای آنان درگذشت، فرمود: {{قرآن|اذهبوا بقمیصی هذا فالقوه علی وجه ابی یأت بصیراً و أتونی بأهلکم اجمعین}}<ref>یوسف/ ۹۳.</ref> «این پیراهن مرا با خود ببرید و بر صورت پدرم یعقوب(ع) افکنید تا دیدگانش بینا گردد و همه کسان خود را نزد من آورید». و در آیه بعد آمده است: {{قرآن|فلمّا ان جآء البشیر القه علی وجهه فارتدّ بصیرا …}}<ref>یوسف/ ۹۶.</ref> «آن‌گاه که مژده دهنده آن پیراهن را بر رخسار او افکند، بینایی وی بازگشت» این سخن گویای قرآن، گواه روشنی بر تبرک جستن پیامبر خدا یعقوب(ع) به پیراهن پیامبری دیگر (حضرت یوسف(ع)) می‌باشد.
تبرک جستن به آثار اولیای خداوند در چند جای قرآن ذکر شده است؛ همچون تبرک جستن حضرت یعقوب(ع) به پیراهن حضرت یوسف(ع)، یا مصلی قرار دادن مقام ابراهیم(ع) یا مسجد شدن محل اصحاب کهف.


در آیه «۱۲۵» سوره مبارکه «بقره» در داستان بنا کردن خانه خدا، توسط حضرت ابراهیم(ع) آمده است: {{قرآن|و اذ جعلنا البیت مثابه النّاس و امناً و اتّخذوا من مقام ابراهیم مصلّی …
== تبرک جستن در آیات ==
}}<nowiki> «و به‌خاطر بیاور هنگامی را که خانه کعبه را محل بازگشت و مرکز امن و امان برای مردم قرار دادیم از مقام ابراهیم نمازگاهی برای خود انتخاب کنید» مقام ابراهیم به اتّفاق همه مسلمانان مورد احترام و تکریم است و همان قطعه سنگی است که ابراهیم خلیل الرحمن(ع) هنگام ساختن خانه خدا (کعبه)، روی آن قرار گرفت و اثر پایش روی آن ماند.}}</nowiki><ref>سبحانی، جعفر، آئین وهابیت، قم، انتشارات سعادت، ۱۳۶۳ ش، ص۴۰۷.</ref> حاجیان بعد از انجام طواف به پشت مقام ابراهیم می‌روند و نماز طواف به‌جا می‌آورند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر و جمعی از نویسندگان، تفسیر نمونه، تهران، انتشارات دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ ش، ج۱، ص۴۴۸، ذیل آیات مورد بحث.</ref>
* '''تبرک [[حضرت یعقوب(ع)]] به پیراهن [[حضرت یوسف(ع)]] و شفا گرفتن از آن:''' هنگامی که حضرت یوسف، خود را به برادران خویش معرفی کرد و از خطای آنان درگذشت، فرمود: {{قرآن|اذْهَبُوا بِقَميصي‏ هذا فَأَلْقُوهُ عَلى‏ وَجْهِ أَبي‏ يَأْتِ بَصيراً وَ أْتُوني‏ بِأَهْلِكُمْ أَجْمَعينَ|ترجمه=این پیراهن مرا با خود ببرید و بر صورت پدرم یعقوب(ع) افکنید تا دیدگانش بینا گردد و همه کسان خود را نزد من آورید|سوره=یوسف|آیه=۹۳}} و در آیه بعد آمده است: {{قرآن|فَلَمَّا أَنْ جاءَ الْبَشيرُ أَلْقاهُ عَلى‏ وَجْهِهِ فَارْتَدَّ بَصيراً|ترجمه=آن‌گاه که مژده دهنده آن پیراهن را بر رخسار او افکند، بینایی وی بازگشت.|سوره=یوسف|آیه=۹۶}}  این سخن، گواه روشنی بر تبرک جستن [[حضرت یعقوب(ع)]] به پیراهن [[حضرت یوسف(ع)]] می‌باشد.


مورد بعدی در سوره مبارکه «کهف» آیه «۲۱» است. بعد از آن که جریان زنده شدن اصحاب کهف به گوش مردم رسید و برای دیدن آن‌ها به غار آمدند، دیدند که آنان چشم از جهان فرو بسته‌اند و جسدهای آن‌ها در غار مانده است. در این میان نزاع و کشمکش بین دو گروه مؤمنان و مخالفان درگرفت. مخالفان سعی داشتند که مسئله خواب و بیداری اصحاب کهف به دست فراموشی سپرده شود و مؤمنان پافشاری می‌کردند که این داستان هرگز فراموش نشود و لذا گفتند: {{قرآن|قال الذین غلبوا علی امرهم لنتخذنّ علیهم مسجداً}}<ref>کهف/ ۲۱.</ref>ما در کنار مدفن آن‌ها مسجد و معبدی می‌سازیم.جمله فوق حاکی از این است که ما این مکان را محل مصلی و تبرک جستن از این‌ها می‌کنیم.<ref>رجوع کنید: مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، همان، ج۱۲، ص۳۸۲.</ref>
* '''تبرک به [[مقام ابراهیم|مقام حضرت ابراهیم(ع)]]:''' در داستان بنا کردن خانه خدا، توسط حضرت ابراهیم(ع) آمده است: {{قرآن|وَ إِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثابَةً لِلنَّاسِ وَ أَمْناً وَ اتَّخِذُوا مِنْ مَقامِ إِبْراهيمَ مُصَلًّى|ترجمه=و به‌خاطر بیاور هنگامی را که خانه کعبه را محل بازگشت و مرکز امن و امان برای مردم قرار دادیم از مقام ابراهیم نمازگاهی برای خود انتخاب کنید.|سوره=بقره|آیه=۱۲۵}} مقام ابراهیم به اتفاق همه مسلمانان مورد احترام و تکریم است و همان قطعه سنگی است که ابراهیم خلیل الرحمن(ع) هنگام ساختن خانه خدا (کعبه)، روی آن قرار گرفت و اثر پایش روی آن ماند.<ref>سبحانی، جعفر، آئین وهابیت، قم، انتشارات سعادت، ۱۳۶۳ ش، ص۴۰۷.</ref> حاجیان بعد از انجام طواف به پشت مقام ابراهیم می‌روند و نماز طواف به‌جا می‌آورند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر و جمعی از نویسندگان، تفسیر نمونه، تهران، انتشارات دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ ش، ج۱، ص۴۴۸، ذیل آیات مورد بحث.</ref>
 
* '''تبرک به قبور [[اصحاب کهف]] با ساختن مسجد:''' بعد از آن که جریان زنده شدن [[اصحاب کهف]] به گوش مردم رسید و برای دیدن آن‌ها به غار آمدند، دیدند که آنان چشم از جهان فرو بسته‌اند و جسدهای آن‌ها در غار مانده است. در این میان نزاع و کشمکش بین دو گروه مؤمنان و مخالفان درگرفت. مخالفان سعی داشتند که مسئله خواب و بیداری اصحاب کهف به دست فراموشی سپرده شود و مؤمنان پافشاری می‌کردند که این داستان هرگز فراموش نشود و لذا گفتند: {{قرآن|ْ قالَ الَّذينَ غَلَبُوا عَلى‏ أَمْرِهِمْ لَنَتَّخِذَنَّ عَلَيْهِمْ مَسْجِداً|ترجمه=کسانی که بر کارشان غلبه یافتند گفتند: حتما بر ایشان معبدی بنا خواهیم کرد.|سوره=کهف|آیه=۲۱}} جمله فوق حاکی از این است که ما این مکان را محل مصلی و تبرک جستن از این‌ها می‌کنیم.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، انتشارات دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ ش، ج۱۲، ص۳۸۲.</ref>
 
در سیره [[رسول خدا]](ص) و صحابه آن حضرت آمده است که نه تنها پیامبر گرامی و یاران وی، بلکه پیامبران پیشین نیز به این امر مبادرت می‌ورزیدند.<ref>حسینی نسب، سید رضا، شیعه پاسخ می‌دهد، قم، انتشارات نشر مشعر، ۱۳۷۴ ش، ص۱۱۳.</ref> مثلا پیامبر اکرم(ص) در زمان حیات خویش مکرر به زیارت قبور شهدای احد می‌رفت و نیز پیوسته برای زیارت قبور مؤمنان رهسپار بقیع می‌شدند و می‌فرمود: {{متن عربی|ترجمه=به زیارت قبور بروید که این عمل شما را به یاد آخرت می‌اندازد.}}<ref>پاينده، ابو القاسم، نهج الفصاحه (مجموعه كلمات قصار حضرت رسول صلى الله عليه و آله)، تهران، دنیای دانمش، چاپ چهارم، ۱۳۸۲ش، ص۵۱۱.</ref>


تبرک جستن به آثار اولیای خدا، مسئله‌ای نیست که فقط در قرآن مطرح شده باشد، بلکه در سیره رسول خدا(ص) ـ که بزرگترین مفسّر قرآن کریم‌اند ـ و صحابه آن حضرت می‌توان یافت. نه تنها پیامبر گرامی و یاران وی، بلکه پیامبران پیشین نیز به این امر مبادرت می‌ورزیدند.<ref>حسینی نسب، سید رضا، شیعه پاسخ می‌دهد، قم، انتشارات نشر مشعر، ۱۳۷۴ ش، ص۱۱۳.</ref> مثلاً پیامبر اکرم(ص) در زمان حیات خویش مکرر به زیارت قبور شهدای احد می‌رفتند و نیز پیوسته برای زیارت قبور مؤمنان رهسپار بقیع می‌شدند و می‌فرمودند: «به زیارت قبور بروید که این عمل شما را به یاد آخرت می‌اندازد» یا در جای دیگری می‌فرماید: «هر کس به زیارت من آید، شفاعت من در حق وی واجب می‌شود»<ref>موسوی قزوینی، سید حسن، نقدی بر اندیشه وهابیان، ترجمه حسن طارمی، تهران، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۶۶ ش، ص۶۰–۶۱.</ref> بنابر این متبرک کردن خود به اماکن متبرکه و اشیاء دیگر در آیات و روایات آمده است و با اشکال شرعی مواجه نیست و بدعت به حساب نمی‌آید.


<span></span>
{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}


== مطالعه بیشتر ==
== مطالعه بیشتر ==
۱ـ استاد جعفر سبحانی، آئین وهابیت، قم: انتشارات سعادت، ۱۳۶۳، ش.
* توسل به پيامبر خدا و تبرک به آثار ايشان، مرتضي عسکري، ترجمه: محمد جواد کريمي.
 
* تبرک و قبور، حسن طاهري خرم آبادي.
۲ـ استاد مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، جلدهای اول و دوازده، تهران انتشارات دار الکتب الاسلامیه.
 
۳ـ سید رضا حسینی نسب، شیعه پاسخ می‌دهد، قم: انتشارات نشر مشعر، ۱۳۷۴.
 
۴ـ سید حسن موسوی قزوینی، نقدی بر اندیشه وهابیان، ترجمه حسن طارمی، تهران انتشارات وزارت و فرهنگ ارشاد اسلامی، ۱۳۶۶ ش.
 
۵ـ سید ابراهیم سید علوی، تاریخ نقد و بررسی وهابی‌ها، تهران انتشارات امیر کبیر، ۱۳۷۶ ش.
 
<span></span>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۳۳: خط ۲۶:
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
|شاخه فرعی۱ = عبادت در قرآن
| شاخه فرعی۱ = عبادت در قرآن
|شاخه فرعی۲ = جایگاه و اهمیت عبادت
| شاخه فرعی۲ = جایگاه و اهمیت عبادت
|شاخه فرعی۳ =
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه =شد
  | تیترها =
  | تیترها =شد
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه = شد
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
| بازبینی نویسنده =
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
[[رده:تبرک]]
[[رده:توسل]]
[[رده:آیات و سوره‌ها]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۴ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۱۱

سؤال

متبرک کردن خود به اماکن متبرکه، در کدام سوره قرآن آمده است؟

تبرک جستن به آثار اولیای خداوند در چند جای قرآن ذکر شده است؛ همچون تبرک جستن حضرت یعقوب(ع) به پیراهن حضرت یوسف(ع)، یا مصلی قرار دادن مقام ابراهیم(ع) یا مسجد شدن محل اصحاب کهف.

تبرک جستن در آیات

  • تبرک حضرت یعقوب(ع) به پیراهن حضرت یوسف(ع) و شفا گرفتن از آن: هنگامی که حضرت یوسف، خود را به برادران خویش معرفی کرد و از خطای آنان درگذشت، فرمود: ﴿اذْهَبُوا بِقَميصي‏ هذا فَأَلْقُوهُ عَلى‏ وَجْهِ أَبي‏ يَأْتِ بَصيراً وَ أْتُوني‏ بِأَهْلِكُمْ أَجْمَعينَ؛ این پیراهن مرا با خود ببرید و بر صورت پدرم یعقوب(ع) افکنید تا دیدگانش بینا گردد و همه کسان خود را نزد من آورید(یوسف:۹۳) و در آیه بعد آمده است: ﴿فَلَمَّا أَنْ جاءَ الْبَشيرُ أَلْقاهُ عَلى‏ وَجْهِهِ فَارْتَدَّ بَصيراً؛ آن‌گاه که مژده دهنده آن پیراهن را بر رخسار او افکند، بینایی وی بازگشت.(یوسف:۹۶) این سخن، گواه روشنی بر تبرک جستن حضرت یعقوب(ع) به پیراهن حضرت یوسف(ع) می‌باشد.
  • تبرک به مقام حضرت ابراهیم(ع): در داستان بنا کردن خانه خدا، توسط حضرت ابراهیم(ع) آمده است: ﴿وَ إِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثابَةً لِلنَّاسِ وَ أَمْناً وَ اتَّخِذُوا مِنْ مَقامِ إِبْراهيمَ مُصَلًّى؛ و به‌خاطر بیاور هنگامی را که خانه کعبه را محل بازگشت و مرکز امن و امان برای مردم قرار دادیم از مقام ابراهیم نمازگاهی برای خود انتخاب کنید.(بقره:۱۲۵) مقام ابراهیم به اتفاق همه مسلمانان مورد احترام و تکریم است و همان قطعه سنگی است که ابراهیم خلیل الرحمن(ع) هنگام ساختن خانه خدا (کعبه)، روی آن قرار گرفت و اثر پایش روی آن ماند.[۱] حاجیان بعد از انجام طواف به پشت مقام ابراهیم می‌روند و نماز طواف به‌جا می‌آورند.[۲]
  • تبرک به قبور اصحاب کهف با ساختن مسجد: بعد از آن که جریان زنده شدن اصحاب کهف به گوش مردم رسید و برای دیدن آن‌ها به غار آمدند، دیدند که آنان چشم از جهان فرو بسته‌اند و جسدهای آن‌ها در غار مانده است. در این میان نزاع و کشمکش بین دو گروه مؤمنان و مخالفان درگرفت. مخالفان سعی داشتند که مسئله خواب و بیداری اصحاب کهف به دست فراموشی سپرده شود و مؤمنان پافشاری می‌کردند که این داستان هرگز فراموش نشود و لذا گفتند: ﴿ْ قالَ الَّذينَ غَلَبُوا عَلى‏ أَمْرِهِمْ لَنَتَّخِذَنَّ عَلَيْهِمْ مَسْجِداً؛ کسانی که بر کارشان غلبه یافتند گفتند: حتما بر ایشان معبدی بنا خواهیم کرد.(کهف:۲۱) جمله فوق حاکی از این است که ما این مکان را محل مصلی و تبرک جستن از این‌ها می‌کنیم.[۳]

در سیره رسول خدا(ص) و صحابه آن حضرت آمده است که نه تنها پیامبر گرامی و یاران وی، بلکه پیامبران پیشین نیز به این امر مبادرت می‌ورزیدند.[۴] مثلا پیامبر اکرم(ص) در زمان حیات خویش مکرر به زیارت قبور شهدای احد می‌رفت و نیز پیوسته برای زیارت قبور مؤمنان رهسپار بقیع می‌شدند و می‌فرمود: «به زیارت قبور بروید که این عمل شما را به یاد آخرت می‌اندازد.»[۵]



مطالعه بیشتر

  • توسل به پيامبر خدا و تبرک به آثار ايشان، مرتضي عسکري، ترجمه: محمد جواد کريمي.
  • تبرک و قبور، حسن طاهري خرم آبادي.

منابع

  1. سبحانی، جعفر، آئین وهابیت، قم، انتشارات سعادت، ۱۳۶۳ ش، ص۴۰۷.
  2. مکارم شیرازی، ناصر و جمعی از نویسندگان، تفسیر نمونه، تهران، انتشارات دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ ش، ج۱، ص۴۴۸، ذیل آیات مورد بحث.
  3. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، انتشارات دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ ش، ج۱۲، ص۳۸۲.
  4. حسینی نسب، سید رضا، شیعه پاسخ می‌دهد، قم، انتشارات نشر مشعر، ۱۳۷۴ ش، ص۱۱۳.
  5. پاينده، ابو القاسم، نهج الفصاحه (مجموعه كلمات قصار حضرت رسول صلى الله عليه و آله)، تهران، دنیای دانمش، چاپ چهارم، ۱۳۸۲ش، ص۵۱۱.