الگو بودن آسیه همسر فرعون

سؤال

آسیه، همسر فرعون، از چه جهاتی برای بانوان ما الگو است؟

درگاه‌ها

آسیه همسرِ مؤمن فرعون، در قرآن به عنوان یک الگو برای مؤمنان معرفی شده است. فضایل اخلاقی او مانند صبر در ایمان و ایستادگی در برابر مصایب و مبارزه با ظالمان و فرعون، از ویژگی‌های برجسته او می‌باشد و از او الگویی برای همه مؤمنان ساخته است.

وجوه الگو بودن آسیه

آسیه، از زنان بنی‌اسرائیل، همسر رامْسِس دوم، فرعون مصر در روزگار حضرت موسی(ع) بود. قرآن کریم در برابر زنانی مانند همسران لوط و نوح که با وجود معاشرت و مصاحبت با پیامبران خدا کفر می‌ورزیدند، از آسیه به عنوان نمونهٔ زنان پرهیزگار و موحد یاد می‌کند که به‌رغم زندگی در محیطی کفرآلود، ایمان خود را به پروردگار رها نکرد. از پیامبر اسلام روایت شده است که آسیه در کنار مریم(ع)، خدیجه(ع) و فاطمه(ع) در شمار بهترین زنان بهشت است.

قرآن حضرت آسیه را برای مؤمنان مثل زده است و او را الگو معرفی کرده است:﴿وَضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِلَّذِینَ آمَنُوا امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ إِذْ قَالَتْ رَبِّ ابْنِ لِی عِنْدَکَ بَیْتًا فِی الْجَنَّةِ وَنَجِّنِی مِنْ فِرْعَوْنَ وَعَمَلِهِ وَنَجِّنِی مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِینَ؛ و باز خدا برای مؤمنان (آسیه) زن فرعون را مَثَل آورد هنگامی که (از شوهر کافرش بیزاری جست و) عرض کرد: بار الها (من از قصر فرعونی و عزت دنیوی او گذشتم) تو خانه‌ای برای من نزد خود در بهشت بنا کن و مرا از شرّ فرعون (کافر) و کردارش و از قوم ستمکار نجات بخش.﴾(تحریم:۱۱)

آسیه الگویی است از صبر و استقامت در راه هدف. زندگی مؤمنانه او نه در مسجد یا معبد یا خلوتگاهی، که کنار دستگاه جور و ستم بود و همین سختی کار او را دوچندان می‌کرد. الگو بودن او، به آن علت است که ایمان خود را در کنار فرعون حفظ کرد و از همه جاذبه‌های زندگی دنیا گذشت و جوار رحمت خداوند را بر زندگی در قصر فرعون ترجیح داد و در دعای خود، کرامت معنوی (قرب خداوند) و صوری (بهشت) را طلبید.

اعتقاد محکم و خلل‌ناپذیر

آسیه پس از شنیدن جریان معجزهٔ عصای حضرت موسی(ع)، به وی ایمان آورد، اما همسرش فرعون وی را شدیداً مورد شکنجه قرار می‌داد تا دست از آیین موسی بردارد، ولی آسیه در برابر این فشارها و تهدیدها با استقامت تمام ایستاد و هرگز تسلیم خواستهٔ فرعون نشد، چرا که او تقرب به درگاه خدا را بر نزدیکی به فرعون و دستگاهش ترجیح می‌داد و در برابر این تهدیدها، با کلمات توحیدی حقیقت خویش را هویدا ساخت. انسان‌های مؤمن نیز در هر روزگاری باید چنین باشند و در مقابل هرآنچه که به دین و ایمان آنها خللی وارد می‌کند ایستادگی و مقاومت نمایند.

از امام صادق(ع) نقل شده که فرمودند: «مؤمن سخت‌تر از پاره آهن است، بدرستی که پاره آهن وقتی داخل آتش شود، تغییر می‌کند؛ ولی مؤمن اگر کشته شود و زنده شود، بعد کشته شود، قلب او از حق تغییر نکند.»

بیزاری از ظالمان

آسیه از تمام لذت‌هایی که در دربار فرعون وجود داشت، با تمام وجود چشم پوشید و در برابر فرعون ظالم سر تسلیم فرود نیاورد، بلکه توجه خویش را به کرامات و رضایت الهی سوق داد و با اتصال به قرب الهی، در ایمان خود استقامت ورزید تا اینکه از دنیا رخت بربست.

یکی از فروع دین اسلام هم تبری از ظالمان است و مؤمنان می‌توانند با الگو قرار دادن آسیه در هر شرایطی از ظالمان ابراز برائت کنند.

دفاع از مظلومان و بی گناهان

یکی از مواردی که از آسیه در این زمینه نقل شده نجات حضرت موسی(ع) در دوران کودکی است؛ زمانی که ایشان را از رود نیل پیدا کردند، دیگری زمانی است که حزقیل مؤمن آل فرعون را کشتند و آسیه به این عمل آنها اعتراض کرد. انسان‌های مؤمن هم می‌توانند با الگو قرار دادن این رفتار حضرت آسیه مدافع مظلومان باشند.

مطالعهٔ بیشتر

• جوادی آملی، عبدالله، زن در آیینهٔ جلال و جمال، تهران، نشر فرهنگی رجا، ۱۳۷۱ ش.
• فهیم کرمانی، مرتضی، زن و پیام آوری، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۷۴ ش.

جستارهای وابسته

• زنان اسوه در قرآن