ابرار در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
Nazarzadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش برچسب: ویرایش مبدأ ۲۰۱۷ |
Nazarzadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' | بازبینی =' به ' | ارزیابی کمی =') |
||
| (۱۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
ابرار (نیکوکاران) در قرآن از اهل بهشت هستند که از نعمت‌های آنجا بهره‌مند می‌شوند. ابرار از مقام بالایی برخوردارند از همین روی، [[اولوا الالباب در قرآن|اولوا الالباب]] (خردمندان) در قرآن دعا می‌کنند که گناهان ما را بیامرز و ما را از نیکوکاران (ابرار) قرار ده. ابرار در قرآن کسانی هستند که اوصاف (بِّر) نیکی که در قرآن آمده است را دارا می‌باشند. از جمله ایمان به خدا و روز قیامت، انفاق، زکات، وفای به عهد و صبر در مقابل سختی‌ها. | |||
فُجّار (بدکاران) در مقابل ابرار هستند که طبق گفته قرآن به جهنم می‌روند و | فُجّار (بدکاران) در مقابل ابرار هستند که طبق گفته قرآن به جهنم می‌روند و نامه اعمالشان در سجین است، نامه اعمال نیکوکاران در علیین است. واژه ابرار در قرآن با کلمه [[متقین]] و مقربین اشتراک و همپوشانی دارد. و در برخی اوصاف با اولوالالباب مشترک هستند. | ||
{{فضایل اخلاقی در قرآن}} | |||
== معنای ابرار == | == معنای ابرار == | ||
«ابرار» به معنای نیکان، جمع «بار» و «بَر» (بر وزن حق) به معنی شخص نیکوکار | «ابرار» به معنای نیکان، جمع «بار» و «بَر» (بر وزن حق) به معنی شخص نیکوکار است. «بِر» (به کسر باء) به معنی هر نوع نیکوکاری می‌باشد.<ref>مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، تهران، دار الكتب الإسلامية، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۲۶، ص۲۳۲.</ref> | ||
== امر به بر و نیکی == | |||
در قرآن امر به نیکی شده است.<ref>سوره مائده، آیه ۲.</ref> امر به افعال نیک، در دستور کار همه انبیا قرار داشته و تنها راه دستیابی به سعادت از این مسیر می‌گذرد. طبق آیه ۹۲ [[سوره آل عمران]]، گام نخست برای رسیدن به بر و نیکی، انفاق از آن چیزی است که به آن علاقه وجود دارد.<ref>انصاری مقدم، مجتبی و دیگران، «تأمّلی بر ویژگی ها و جایگاه ابرار و نیکان در قرآن کریم»، پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش، سال پنجم، خرداد ۱۴۰۱ش، شماره ۴۸. ص۲۵۶ و ۲۵۴.</ref> | |||
== | == ابرار چه کسانی هستند؟ == | ||
ابرار | واژۀ ابرار مشتق از «بر»، به معنای بیابان وسیع و بی‌انتهاست.<ref>طالقانى، محمود، پرتوى از قرآن، تهران، شركت سهامى انتشار، چاپ چهارم، ۱۳۶۲ش، ج۵، ص۴۴۹.</ref> ابرار با انفاق محبوب و گسستن ریشه تعلقات دنیوی<ref>سوره آل‌عمران، آیه ۹۲. سوره حشر، آیه ۹. سوره تغابن، آیه ۱۶.</ref>در نیکی خویش به وسعت مثال بر و بیابان رسیده‌اند.<ref>مطیع، مهدی، و زهرا عباسپور، «دهر»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۲۴، ذیل مدخل.</ref> | ||
در جای | مفسران در تفسیر ابرار و ذکر صفات و ویژگی‌های آنان سخنان گوناگون گفته‌اند: ابرار آنانند که طاعت خدای بزرگ را به تمامی به جای آرند و او را از خود خشنود سازند، آنانند که فرایض خدا را به نیکی به جای آورند و از معاصی و محرّمات بپرهیزند، مؤمنانیند که در ایمان خود صادقند و فرمانبردار پروردگار خویشند، نیکوکارانیند که کارهای نیک را تنها برای رضای خدا انجام می‌دهند بی‌آنکه اغراض ناپسند را در نظر داشته باشند، کسانیند که حقوق واجب و مستحب را ادا می‌کنند، آنانند که حق خدای بگزارند و وفای نذر کنند، کسانیند که به خدا و پیامبر او و روز واپسین ایمانی از روی رشد و بصیرت دارند.<ref>شایسته، رسول، «ابرار»، دائره المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۲، ذیل مدخل.</ref> | ||
{{قرآن| | == بهشت، جایگاه ابرار == | ||
ابرار ۶ بار و در ۶ آیه از قرآن کریم تکرار شده است. در ۴ آیه از این آیات به تعبیرات گوناگون از ابرار به عنوان اهل نعیم و بهشت یاد شده و در آیه ۱۸ سوره مطففین گفته شده است که کتاب (نامۀ اعمالِ) ابرار در علیین است و در آیه ۱۹۳سوره آل عمران از زبان اولوالالباب (خردمندان) از پروردگار درخواست می‌شود که آنان را با ابرار بمیراند.<ref>شایسته، رسول، «ابرار»، دائره المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۲، ذیل مدخل.</ref> | |||
برخی در تفسیر آیه {{قرآن|تَوَفَّنَا مَعَ الْأَبْرَ‌ارِ|ترجمه=و ما را در زمره نیکان بمیران.|سوره=آل عمران|آیه=۱۹۳}} معتقدند که ابرار همان انبیاء و اولیاء هستند.<ref>میبدی، ابوالفضل رشیدالدین، کشف الاسرار و عده الابرار، تهران، امیر کبیر، چاپ پنجم، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۳۸۸.</ref> | |||
=== اعمال نیک (بِر) در قرآن === | === اعمال نیک (بِر) در قرآن === | ||
| خط ۲۶: | خط ۳۱: | ||
=== فجار در مقابل ابرار === | === فجار در مقابل ابرار === | ||
در قرآن، کلمه فُجّار به معنای بدکاران در مقابل ابرار آمده است. | در قرآن، کلمه فُجّار به معنای بدکاران در مقابل ابرار آمده است. واژه «فجور» در مورد اعمال کسانی که پرده عفاف و تقوی را می‌درند و در راه گناه قدم می‌گذارند، به کار می‌رود.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الكتب الإسلامية، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۲۶، ص۲۳۲.</ref> | ||
{{قرآن|إِنَّ الْأَبْرَارَ لَفِی نَعِیمٍ وَإِنَّ الْفُجَّارَ لَفِی جَحِیمٍ|ترجمه=قطعاً نیکان به بهشت اندرند. و بی‌شک، بدکاران در دوزخند.|سوره=انفطار|آیه=۱۳٬۱۴}} | {{قرآن|إِنَّ الْأَبْرَارَ لَفِی نَعِیمٍ وَإِنَّ الْفُجَّارَ لَفِی جَحِیمٍ|ترجمه=قطعاً نیکان به بهشت اندرند. و بی‌شک، بدکاران در دوزخند.|سوره=انفطار|آیه=۱۳٬۱۴}} | ||
{{قرآن|کَلَّا إِنَّ کِتَابَ الْفُجَّارِ لَفِی سِجِّینٍ|ترجمه=کارنامه بدکاران در «سجّین» است.|سوره=مطففین|آیه=۷}} {{قرآن|کَلَّا إِنَّ کِتَابَ الْأَبْرَ‌ارِ لَفِی عِلِّیِّینَ|ترجمه=در حقیقت، کتاب نیکان در «علّیّون» است.|سوره=مطففین|آیه=۱۸}} | {{قرآن|کَلَّا إِنَّ کِتَابَ الْفُجَّارِ لَفِی سِجِّینٍ|ترجمه=کارنامه بدکاران در «سجّین» است.|سوره=مطففین|آیه=۷}} | ||
{{قرآن|کَلَّا إِنَّ کِتَابَ الْأَبْرَ‌ارِ لَفِی عِلِّیِّینَ|ترجمه=در حقیقت، کتاب نیکان در «علّیّون» است.|سوره=مطففین|آیه=۱۸}} | |||
=== کلمات نزدیک به ابرار === | === کلمات نزدیک به ابرار === | ||
با توجه به آیات قرآن بخصوص آیه ۱۷۷ بقره و آیه ۱۹۸ آل | با توجه به آیات قرآن بخصوص آیه ۱۷۷ بقره و آیه ۱۹۸ آل عمران، کلمه متقین (پرهیزکاران) با ابرار اشتراک مفهومی و مصداقی دارند. و همین‌طور با توجه به آیه ۲۲ و ۲۸ [[سوره مطففین]]، مقربین هم با ابرار نزدیکی مصداقی دارد. | ||
{{پایان پاسخ}} | |||
== منابع == | == منابع == | ||
| خط ۵۰: | خط ۵۸: | ||
| ناوبری = | | ناوبری = | ||
| نمایه = | | نمایه = | ||
| تغییر مسیر = | | تغییر مسیر = شد | ||
| ارجاعات = | | ارجاعات = | ||
| | | ارزیابی کمی = | ||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت =ج | | اولویت =ج | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۳۳
ابرار در قرآن چه کسانی هستند
ابرار (نیکوکاران) در قرآن از اهل بهشت هستند که از نعمت‌های آنجا بهره‌مند می‌شوند. ابرار از مقام بالایی برخوردارند از همین روی، اولوا الالباب (خردمندان) در قرآن دعا می‌کنند که گناهان ما را بیامرز و ما را از نیکوکاران (ابرار) قرار ده. ابرار در قرآن کسانی هستند که اوصاف (بِّر) نیکی که در قرآن آمده است را دارا می‌باشند. از جمله ایمان به خدا و روز قیامت، انفاق، زکات، وفای به عهد و صبر در مقابل سختی‌ها.
فُجّار (بدکاران) در مقابل ابرار هستند که طبق گفته قرآن به جهنم می‌روند و نامه اعمالشان در سجین است، نامه اعمال نیکوکاران در علیین است. واژه ابرار در قرآن با کلمه متقین و مقربین اشتراک و همپوشانی دارد. و در برخی اوصاف با اولوالالباب مشترک هستند.
| اخلاق در قرآن |
|---|
|
مصادیق نیکی در آیه ۱۷۷ سوره بقره شیوه برخورد با افراد جاهل |
معنای ابرار
«ابرار» به معنای نیکان، جمع «بار» و «بَر» (بر وزن حق) به معنی شخص نیکوکار است. «بِر» (به کسر باء) به معنی هر نوع نیکوکاری می‌باشد.[۱]
امر به بر و نیکی
در قرآن امر به نیکی شده است.[۲] امر به افعال نیک، در دستور کار همه انبیا قرار داشته و تنها راه دستیابی به سعادت از این مسیر می‌گذرد. طبق آیه ۹۲ سوره آل عمران، گام نخست برای رسیدن به بر و نیکی، انفاق از آن چیزی است که به آن علاقه وجود دارد.[۳]
ابرار چه کسانی هستند؟
واژۀ ابرار مشتق از «بر»، به معنای بیابان وسیع و بی‌انتهاست.[۴] ابرار با انفاق محبوب و گسستن ریشه تعلقات دنیوی[۵]در نیکی خویش به وسعت مثال بر و بیابان رسیده‌اند.[۶]
مفسران در تفسیر ابرار و ذکر صفات و ویژگی‌های آنان سخنان گوناگون گفته‌اند: ابرار آنانند که طاعت خدای بزرگ را به تمامی به جای آرند و او را از خود خشنود سازند، آنانند که فرایض خدا را به نیکی به جای آورند و از معاصی و محرّمات بپرهیزند، مؤمنانیند که در ایمان خود صادقند و فرمانبردار پروردگار خویشند، نیکوکارانیند که کارهای نیک را تنها برای رضای خدا انجام می‌دهند بی‌آنکه اغراض ناپسند را در نظر داشته باشند، کسانیند که حقوق واجب و مستحب را ادا می‌کنند، آنانند که حق خدای بگزارند و وفای نذر کنند، کسانیند که به خدا و پیامبر او و روز واپسین ایمانی از روی رشد و بصیرت دارند.[۷]
بهشت، جایگاه ابرار
ابرار ۶ بار و در ۶ آیه از قرآن کریم تکرار شده است. در ۴ آیه از این آیات به تعبیرات گوناگون از ابرار به عنوان اهل نعیم و بهشت یاد شده و در آیه ۱۸ سوره مطففین گفته شده است که کتاب (نامۀ اعمالِ) ابرار در علیین است و در آیه ۱۹۳سوره آل عمران از زبان اولوالالباب (خردمندان) از پروردگار درخواست می‌شود که آنان را با ابرار بمیراند.[۸]
برخی در تفسیر آیه ﴿تَوَفَّنَا مَعَ الْأَبْرَ‌ارِ؛ و ما را در زمره نیکان بمیران.﴾(آل عمران:۱۹۳) معتقدند که ابرار همان انبیاء و اولیاء هستند.[۹]
اعمال نیک (بِر) در قرآن
خداوند در آیه ۷۷ سوره بقره اعمال نیک را برمی‌شمرد و صاحبان این ویژگی‌ها را افراد پرهیزکار و راستگو می‌داند. از جمله این اعمال این خصوصیات هستند: ایمان به خدا و روز قیامت و فرشتگان و کتاب و پیامبران، انفاق به خویشاوندان و یتیمان و بینوایان و در راه ماندگان و گدایان، آزاد کردن بنده، برپا داشتن نماز، پرداخت زکات، وفای به عهد، و صبر در مقابل سختی و جنگ:
﴿نیکوکاری آن نیست که روی خود را به سوی مشرق و [یا] مغرب بگردانید، بلکه نیکی آن است که کسی به خدا و روز بازپسین و فرشتگان و کتاب [آسمانی] و پیامبران ایمان آوَرَد، و مال [خود] را با وجودِ دوست داشتنش، به خویشاوندان و یتیمان و بینوایان و در راه‌ماندگان و گدایان و در [راهِ آزاد کردن] بندگان بدهد، و نماز را برپای دارد، و زکات را بدهد، و آنان که چون عهد بندند، به عهد خود وفادارانند و در سختی و زیان، و به هنگام جنگ شکیبایانند آنانند کسانی که راست گفته‌اند، و آنان همان پرهیزگارانند.﴾(بقره:۱۷۷)
فجار در مقابل ابرار
در قرآن، کلمه فُجّار به معنای بدکاران در مقابل ابرار آمده است. واژه «فجور» در مورد اعمال کسانی که پرده عفاف و تقوی را می‌درند و در راه گناه قدم می‌گذارند، به کار می‌رود.[۱۰]
﴿إِنَّ الْأَبْرَارَ لَفِی نَعِیمٍ وَإِنَّ الْفُجَّارَ لَفِی جَحِیمٍ؛ قطعاً نیکان به بهشت اندرند. و بی‌شک، بدکاران در دوزخند.﴾(انفطار:۱۳٬۱۴)
﴿کَلَّا إِنَّ کِتَابَ الْفُجَّارِ لَفِی سِجِّینٍ؛ کارنامه بدکاران در «سجّین» است.﴾(مطففین:۷)
﴿کَلَّا إِنَّ کِتَابَ الْأَبْرَ‌ارِ لَفِی عِلِّیِّینَ؛ در حقیقت، کتاب نیکان در «علّیّون» است.﴾(مطففین:۱۸)
کلمات نزدیک به ابرار
با توجه به آیات قرآن بخصوص آیه ۱۷۷ بقره و آیه ۱۹۸ آل عمران، کلمه متقین (پرهیزکاران) با ابرار اشتراک مفهومی و مصداقی دارند. و همین‌طور با توجه به آیه ۲۲ و ۲۸ سوره مطففین، مقربین هم با ابرار نزدیکی مصداقی دارد.
منابع
- ↑ مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، تهران، دار الكتب الإسلامية، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۲۶، ص۲۳۲.
- ↑ سوره مائده، آیه ۲.
- ↑ انصاری مقدم، مجتبی و دیگران، «تأمّلی بر ویژگی ها و جایگاه ابرار و نیکان در قرآن کریم»، پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش، سال پنجم، خرداد ۱۴۰۱ش، شماره ۴۸. ص۲۵۶ و ۲۵۴.
- ↑ طالقانى، محمود، پرتوى از قرآن، تهران، شركت سهامى انتشار، چاپ چهارم، ۱۳۶۲ش، ج۵، ص۴۴۹.
- ↑ سوره آل‌عمران، آیه ۹۲. سوره حشر، آیه ۹. سوره تغابن، آیه ۱۶.
- ↑ مطیع، مهدی، و زهرا عباسپور، «دهر»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۲۴، ذیل مدخل.
- ↑ شایسته، رسول، «ابرار»، دائره المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۲، ذیل مدخل.
- ↑ شایسته، رسول، «ابرار»، دائره المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۲، ذیل مدخل.
- ↑ میبدی، ابوالفضل رشیدالدین، کشف الاسرار و عده الابرار، تهران، امیر کبیر، چاپ پنجم، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۳۸۸.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الكتب الإسلامية، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۲۶، ص۲۳۲.