امام زمان(ع) مصداقی از غیب در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۰۹

سؤال

آیه ۳ سوره بقره چه ربطی با غیبت امام مهدی(ع) دارد؟

درگاه‌ها

ایمان به غیب در برخی آیات قرآن مثل آیه سوم سوره بقره از صفات اهل تقوا شمرده شده است. ایمان به رستاخیز، ایمان به فرشتگان، ایمان به بهشت و جهنم از جمله مصداق‌های ایمان به غیب است. در برخی از روایات یکی از مصادیق ایمان به غیب در قرآن، ایمان به وجود و قیام امام زمان(ع) است که از دید مردم پوشیده است.

غیب در آیه سوم سوره بقره

قرآن در آیه سوم سوره بقره یکی از صفات اهل تقوا را ایمان به غیب دانسته است: ﴿الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ؛ آنان که به غیب ایمان دارند﴾

در قرآن کریم «غیب» مقابل «شهادت» قرار دارد.^[۱] «غیب» به چیزی می‌گویند که پوشیده و پنهان است. آنچه که محسوس است و انسان به حس خود آن را درک می‌کند از آسمان و زمین و آنچه که در آن است را «عالم شهادت» گویند و آنچه که قوای حسی از درک آن عاجز است امّا وجود دارد و قسمت عظیم عالم هستی را شکل داده است «عالم غیب» نامند.

ایمان به «غیب» که قرآن آن را به عنوان اولین صفت متقین یاد می‌کند همان جهان‌بینی الهی است که ایمان به ماورای این جهان مادی است. در جهان‌بینی قرآنی عالم هستی منحصر به آنچه که برای ما محسوس است نیست و به گفته شهید مطهری «جهان ماده یک قشر نازکی از عالم است».^[۲]

ایمان به خدا و صفات خدا، ایمان به ملائکه و رستاخیز، ایمان به امام زمان(ع) و ظهور حضرت از مصادیق ایمان به غیب شمرده شده است.^[۳]

تفسیر غیب به امام زمان در روایات

روایات اسلامی ایمان به حضرت مهدی و قیام آن بزرگوار را یکی از مصادیق «عالم غیب» دانسته است.

یحیی بن ابی القاسم گوید: از امام صادق(ع) از ﴿الم۝۱ذَٰلِكَ الْكِتَابُ لَا رَيْبَ ۛ فِيهِ ۛ هُدًى لِلْمُتَّقِينَ۝۲الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ…۝۳﴾ پرسیدم، امام فرمودند: «متقین» شیعیان امام علی(ع) هستند و «غیب» حجّت غایب است.^[۴]

امام صادق(ع) در تفسیر این آیه شریفه فرمودند: «مَنْ أَقَرَّ بِقِیَامِ الْقَائِمِ أَنَّهُ حَقٌّ؛ منظور از ایمان‌آورندگان به غیب، کسی است که به حقانیت قیام قائم اقرار کند».^[۵]

از امام باقر(ع) در تفسیر «غیب» چنین آمده است: «الذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ وَ هُوَ الْبَعْثُ وَ النُّشُورُ وَ قِیَامُ الْقَائِمِ وَ الرَّجْعَهًُْ؛ [منظور از غیب] زنده‌شدن پس از مرگ، روز رستاخیز، قیام قائم و رجعت است».^[۶]

یکی از مصادیق «عالم غیب» وجود حجه ابن الحسن(ع) می‌باشد و متقین به امامت و غیبت آن بزرگوار و قیام جهانی او ایمان دارند. از این‌رو می‌توان گفت آیه سه سوره بقره مصداق‌هایی دارد که ایمان داشتن به غیبت امام زمان(ع) یکی از آنهاست.

منابع

↑ (حشر:۲۲).
↑ مطهری، مرتضی، آشنایی با قرآن (۲)، انتشارات صدرا، ۱۳۸۲، ص۶۴.
↑ عروسی حویزی، تفسیر نور الثقلین، انتشارات اسماعیلیان، قم، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۳۰. مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، مؤسسه الوفاء، بیروت، لبنان، ۱۴۰۴ق، ج۲۴، ص۳۵۱، ح۶۹. مطهری، مرتضی، آشنایی با قرآن (۲)، انتشارات صدرا، ۱۳۸۲، ص۶۴.
↑ عروسی حویزی، تفسیر نور الثقلین، انتشارات اسماعیلیان، قم، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۳۰.
↑ عروسی حویزی، تفسیر نور الثقلین، انتشارات اسماعیلیان، قم، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۳۰.
↑ مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، مؤسسه الوفاء، بیروت، لبنان، ۱۴۰۴ق، ج۲۴، ص۳۵۱، ح۶۹.

[1] (حشر:۲۲).

[2] مطهری، مرتضی، آشنایی با قرآن (۲)، انتشارات صدرا، ۱۳۸۲، ص۶۴.

[3] عروسی حویزی، تفسیر نور الثقلین، انتشارات اسماعیلیان، قم، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۳۰. مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، مؤسسه الوفاء، بیروت، لبنان، ۱۴۰۴ق، ج۲۴، ص۳۵۱، ح۶۹. مطهری، مرتضی، آشنایی با قرآن (۲)، انتشارات صدرا، ۱۳۸۲، ص۶۴.

[4] عروسی حویزی، تفسیر نور الثقلین، انتشارات اسماعیلیان، قم، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۳۰.

[5] عروسی حویزی، تفسیر نور الثقلین، انتشارات اسماعیلیان، قم، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۳۰.

[6] مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، مؤسسه الوفاء، بیروت، لبنان، ۱۴۰۴ق، ج۲۴، ص۳۵۱، ح۶۹.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{شروع متن}}
 {{سوال}}
-سوره بقره آیه ۳ را تفسیر در رابط به اثبات امام مهدی(ع) با دلیل بنویسید؟
+آیه ۳ سوره بقره چه ربطی با غیبت امام مهدی(ع) دارد؟
 {{پایان سوال}}
 {{پاسخ}}
+{{درگاه|مهدویت}}
+ایمان به [[غیب]] در برخی آیات [[قرآن]] مثل آیه سوم [[سوره بقره]] از صفات [[اوصاف اهل تقوا در قرآن|اهل تقوا]] شمرده شده است. ایمان به [[رستاخیز]]، ایمان به فرشتگان، ایمان به [[بهشت]] و [[جهنم]] از جمله مصداق‌های ایمان به غیب است. در برخی از روایات یکی از مصادیق ایمان به غیب در قرآن، ایمان به وجود و [[قیام امام زمان(ع)]] است که از دید مردم پوشیده است.
 ==غیب در آیه سوم سوره بقره==
-آیه سوم سوره بقره: {{قرآن|الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَيُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ|ترجمه=آنان که به غیب ایمان دارند و نماز را بر پا می دارند و از آنچه به آنان روزی داده ایم، انفاق می کنند|سوره=بقره|آیه=۳}}
+قرآن در آیه سوم سوره بقره یکی از صفات اهل تقوا را ایمان به غیب دانسته است: {{قرآن|الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ |ترجمه=آنان که به غیب ایمان دارند}}
-پس از آنکه خداوند در آیه دوم سوره مبارکه، ساحت قرآن را از هر گونه شک و شبهه ای منزه می‌داند و آن را هدایت برای متقین معرفی می‌کند در آیه سوم به ذکر سه صفت از متقین که از نور هدایت قرآن بهره‌مند شده‌اند می‌پردازد:
+در قرآن کریم «غیب» مقابل «شهادت» قرار دارد.<ref>(حشر:۲۲).</ref> «غیب» به چیزی می‌گویند که پوشیده و پنهان است. آنچه که محسوس است و انسان به حس خود آن را درک می‌کند از آسمان و زمین و آنچه که در آن است را [[معنای غیب و شهادت در آیه ۸ سوره جمعه|«عالم شهادت»]] گویند و آنچه که قوای حسی از درک آن عاجز است امّا وجود دارد و قسمت عظیم عالم هستی را شکل داده است [[معنای غیب و شهادت در آیه ۸ سوره جمعه|«عالم غیب»]] نامند.
-* {{قرآن|الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ…|ترجمه=آنان که به غیب ایمان دارند}}
+ایمان به «غیب» که قرآن آن را به عنوان اولین صفت متقین یاد می‌کند همان جهان‌بینی الهی است که ایمان به ماورای این جهان مادی است. در جهان‌بینی قرآنی عالم هستی منحصر به آنچه که برای ما محسوس است نیست و به گفته شهید مطهری «جهان ماده یک قشر نازکی از عالم است».<ref>مطهری، مرتضی، آشنایی با قرآن (۲)، انتشارات صدرا، ۱۳۸۲، ص۶۴.</ref>
-در قرآن کریم «غیب» مقابل «شهادت» قرار دارد.<ref>(حشر:۲۲).</ref> «غیب» بر چیزی می‌گویند که پوشیده و پنهان است، امّا آنچه که محسوس است و انسان به حس خود آن را درک می‌کند از آسمان و زمین و آنچه که در آن است را «عالم شهادت» گویند و آنچه که قوای حسی از درک آن عاجز است امّا وجود دارد و قسمت عظیم عالم هستی را شکل داده است «عالم غیب» نامند.
+ایمان به خدا و صفات خدا، ایمان به ملائکه و رستاخیز، ایمان به امام زمان(ع) و ظهور حضرت از مصادیق ایمان به غیب شمرده شده است.<ref>عروسی حویزی، تفسیر نور الثقلین، انتشارات اسماعیلیان، قم، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۳۰. مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، مؤسسه الوفاء، بیروت، لبنان، ۱۴۰۴ق، ج۲۴، ص۳۵۱، ح۶۹. مطهری، مرتضی، آشنایی با قرآن (۲)، انتشارات صدرا، ۱۳۸۲، ص۶۴.</ref>
-در حقیقت ایمان به «غیب» که قرآن کریم آن را به عنوان اولین صفت متقین یاد می‌کند همان جهان بینی الهی است که ایمان به ماورای این جهان مادّی است. در جهان بینی قرآنی عالم هستی منحصر به آنچه که برای ما محسوس است نیست و به گفته شهید مطهری «جهان ماده یک قشر نازکی از عالم است».<ref>مطهری، مرتضی، آشنایی با قرآن (۲)، انتشارات صدرا، ۱۳۸۲، ص۶۴.</ref> انسان با دید مادی هستی را در همین مادیات و محسوسات خلاصه می‌داند و از ماورای این عالم که عظیم و بی‌نهایت است بی‌خبر است.
-==مصداق‌های غیب==
-با توجه به معنای «غیب» که در آیه به صورت مطلق و بدون هیچ قیدی ذکر شده و با توجه به روایاتی که در این باره از معصومین(ع) صادر شده است ایمان به خدا، صفات خدا، ملائکه و رستاخیز همه از مصادیق ایمان به غیب شمرده می‌شود و مفسرین هم هر کدام مصادیقی را ذکر نموده‌اند:
-* '''آخرت''': امام صادق(ع) در ذیل این آیه می‌فرمایند: «مؤمن به غیب کسانی هستند که رستاخیز (زنده شدن مردگان و گشوده شدن نامه اعمال) و بهشت و جهنم را تصدیق می‌کنند».<ref>عروسی حویزی، تفسیر نور الثقلین، انتشارات اسماعیلیان، قم، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۳۰.</ref>
-* '''ملائکه''': شهید مطهری می‌گوید: «ملائکه، لوح محفوظ، عرش و کرسی، اینها مربوط به غیب و باطن این عالم اند که به صرف آنکه از حواس ما مخفی است نمی‌توان آنها را نفی کرد…».<ref>آشنایی با قرآن (۲)، همان.</ref>
-* '''امام زمان(ع)''': ایمان به حضرت مهدی(ع) ایمان به غیب است.
 ==تفسیر غیب به امام زمان در روایات==
-با توجه به وسعت و عمومیت معنای «غیب» باید گفت وجود حضرت مهدی(ع) چون از دیدگان بسیاری از انسان‌ها پنهان است و هر کسی لایق دیدار آن حضرت نیست از مصادیق «عالم غیب» است و در روایات بسیاری ایمان به آن حضرت و قیام آن بزرگوار را ایمان بر غیب دانسته‌اند:
+روایات اسلامی ایمان به حضرت مهدی و قیام آن بزرگوار را یکی از مصادیق «عالم غیب» دانسته است.
-* یحیی بن ابی القاسم گوید: از امام صادق(ع) از {{قرآن|الم|۱|ذَٰلِكَ الْكِتَابُ لَا رَيْبَ ۛ فِيهِ ۛ هُدًى لِلْمُتَّقِينَ|۲|الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ…|۳|}} پرسیدم، امام فرمودند: «متقین» شیعیان امام علی(ع) هستند و «غیب» حجّت غایب است.<ref>تفسیر نور الثقلین، همان.</ref>
-* امام صادق(ع) در تفسیر این آیه شریفه فرمودند: {{عربی|مَنْ أَقَرَّ بِقِیَامِ الْقَائِمِ أَنَّهُ حَقٌّ|ترجمه=منظور از ایمان‌آورندگان به غیب، کسانی است که به حقانیت قیام قائم (عج) اقرار کرده‌اند}}.<ref>همان.</ref>
+* یحیی بن ابی القاسم گوید: از [[امام صادق(ع)]] از {{قرآن|الم|۱|ذَٰلِكَ الْكِتَابُ لَا رَيْبَ ۛ فِيهِ ۛ هُدًى لِلْمُتَّقِينَ|۲|الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ…|۳|}} پرسیدم، امام فرمودند: «متقین» شیعیان [[امام علی(ع)]] هستند و «غیب» حجّت غایب است.<ref>عروسی حویزی، تفسیر نور الثقلین، انتشارات اسماعیلیان، قم، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۳۰.</ref>
-* از امام باقر(ع) در تفسیر «غیب» چنین آمده است: {{عربی| الذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ وَ هُوَ الْبَعْثُ وَ النُّشُورُ وَ قِیَامُ الْقَائِمِ وَ الرَّجْعَهًُْ|ترجمه=[منظور از غیب] زنده‌شدن پس از مرگ، روز رستاخیز، قیام قائم و رجعت است}}.<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، مؤسسه الوفاء، بیروت، لبنان، ۱۴۰۴ق، ج۲۴، ص۳۵۱، ح۶۹.</ref>
+* امام صادق(ع) در تفسیر این آیه شریفه فرمودند: {{عربی|مَنْ أَقَرَّ بِقِیَامِ الْقَائِمِ أَنَّهُ حَقٌّ|ترجمه=منظور از ایمان‌آورندگان به غیب، کسی است که به حقانیت قیام قائم اقرار کند}}.<ref>عروسی حویزی، تفسیر نور الثقلین، انتشارات اسماعیلیان، قم، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۳۰.</ref>
-بنابراین از آنچه گذشت روشن می‌شود از مصادیق «عالم غیب» وجود مبارک قطب عالم امکان حضرت حجه ابن الحسن «ارواحنا له الفداه» می‌باشد و متقین به آن بزرگوار و به قیام جهانی او ایمان دارند لذا با توجه به معنای غیب و روایاتی که در ذیل این آیه ذکر شد می‌توان این آیه را دلیل بر وجود آن حضرت هم دانست چنان‌که دلیل بر مصادیق دیگری از «غیب» هم می‌باشد.
+* از [[امام باقر(ع)]] در تفسیر «غیب» چنین آمده است: {{عربی| الذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ وَ هُوَ الْبَعْثُ وَ النُّشُورُ وَ قِیَامُ الْقَائِمِ وَ الرَّجْعَهًُْ|ترجمه=[منظور از غیب] زنده‌شدن پس از مرگ، روز رستاخیز، قیام قائم و رجعت است}}.<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، مؤسسه الوفاء، بیروت، لبنان، ۱۴۰۴ق، ج۲۴، ص۳۵۱، ح۶۹.</ref>
-امّا در خصوص سؤال شما چنان‌که در توضیح {{قرآن|... یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ…}} گذشت ـ باید بگوئیم که اصل وجود مبارک حضرت مهدی(ع) با روایات متواتره ای که از شیعه و سنی نقل شده است اثبات می‌شود امّا آنچه که این آیه مبارکه با توجه به روایاتی که در توضیح و تفسیر و تطبیق آن آمده است در صدد بیان آن می‌باشد اصل ایمان به غیب است که اوّلین صفت متقین شمرده شده است و همان‌طور که گفته شد از مصادیق غیب حضرت مهدی(ع) می‌باشد.
+یکی از مصادیق «عالم غیب» وجود حجه ابن الحسن(ع) می‌باشد و متقین به امامت و غیبت آن بزرگوار و قیام جهانی او ایمان دارند. از این‌رو می‌توان گفت آیه سه سوره بقره مصداق‌هایی دارد که ایمان داشتن به غیبت امام زمان(ع) یکی از آنهاست.
-به عبارت دیگر پس از اثبات اصل وجود حضرت حجّت(ع) توسط روایات متواتره، ایمان به آن حضرت از موارد ایمان به غیب است.
 {{پایان پاسخ}}
-{{مطالعه بیشتر}}
-== معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر ==
-۱ـ تفسیر نمونه، آیت الله مکارم شرازی.
-۲ـ تفسیر المیزان، علامه طباطبایی.
-۳ـ آشنایی با قرآن (۲).
-۴ـ تفسیر مجمع البیان.
-{{پایان مطالعه بیشتر}}
 == منابع ==
 {{پانویس|۲}}
 {{شاخه
-  | شاخه اصلی =
+  | شاخه اصلی =علوم و معارف قرآن
-|شاخه فرعی۱ =
+| شاخه فرعی۱ =امام‌شناسی در قرآن
-|شاخه فرعی۲ =
+| شاخه فرعی۲ =
-|شاخه فرعی۳ =
+| شاخه فرعی۳ =
 }}
 {{تکمیل مقاله
-  | شناسه =
+  | شناسه = شد
-  | تیترها =
+  | تیترها = شد
   | ویرایش =
-  | لینک‌دهی =
+  | لینک‌دهی = شد
   | ناوبری =
   | نمایه =
   | تغییر مسیر =
   | ارجاعات =
-  | بازبینی =
+  | بازبینی نویسنده =
+ | ارزیابی کمی =شد
   | تکمیل =
-  | اولویت =
+  | اولویت = ج
-  | کیفیت =
+  | کیفیت = ج
 }}
 {{پایان متن}}
+[[Category:مهدویت]]
+[[Category:مهدویت]]
+[[Category:مهدویت]]
+[[Category:مهدویت]]
+[[Category:مهدویت]]
+[[Category:مهدویت]]
+[[Category:مهدویت]]
+[[Category:مهدویت]]
+[[Category:مهدویت]]
+[[Category:مهدویت]]
+[[Category:مهدویت]]
+[[Category:مهدویت]]
+[[Category:مهدویت]]
+[[رده:مهدویت]]