سپردن توشه آخرت به مستمند: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=Rahmani }}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
منظور حضرت علی (ع) در نامه ۳۱ نهج البلاغه که می‌فرماید: «اگر مستمندی را دیدی که توشه‌ات را تا قیامت می‌برد و فردا که به آن نیاز داری به تو بازمی‌گرداند، کمک او را غنیمت شمار» چیست؟
منظور از این جمله امام علی(ع) در نامه ۳۱ نهج البلاغه که می‌فرماید: «اگر مستمندی را دیدی که توشه‌ات را تا قیامت می‌برد و فردا که به آن نیاز داری به تو بازمی‌گرداند، کمک او را غنیمت شمار» چیست؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
به منظور رسیدن به پاسخ، کافی است فرازهای کوتاهی از سخنان حضرت در نامه ۳۱ نهج البلاغه که قبل و بعد از جمله‌ای که در سؤال مطرح شده‌است، یادآور شویم. آنگاه مقصود حضرت روشن و واضح خواهد شد.
'''سپردن توشه آخرت به مستمند''' مضمونی است که در نامه [[امام علی(ع)]] به [[امام حسن(ع)]] به آن توصیه شده و مقصود [[صدقه دادن]] و [[انفاق در قرآن|انفاق در راه خداوند]] بوده که توشه مناسبی برای آخرت است. بنابر آنچه در [[نامه ۳۱ نهج‌البلاغه]] نقل شده، علی(ع) سفارش می‌کند که «اگر مستمندی را دیدی که توشه‌ات را تا قیامت می‌برد و فردا که به آن نیاز داری به تو بازمی‌گرداند، کمک او را غنیمت بشمار، و زاد و توشه را بر دوش او بگذار».  


حضرت خطاب به امام حسن (ع) می‌فرماید: «بدان! راهی پرمشقت و بس طولانی در پیش داری، و در این راه بدون کوشش بایسته، و تلاش فراوان، و اندازه‌گیری زاد و توشه و سبک کردن بار گناه، موفق نخواهی بود. بیش از تحمل خود بار مسئولیت‌ها را بر دوش منه، که سنگینی آن بر تو عذاب‌آور است. اگر مستمندی را دیدی که توشه‌ات را تا قیامت می‌برد، و فردا که به آن نیاز داری به تو بازمی‌گرداند، کمک او را غنیمت بشمار، و زاد و توشه را بر دوش او بگذار، و اگر قدرت مالی داری بیشتر انفاق کن و همراه او بفرست؛ زیرا ممکن است روزی در رستاخیز در جستجوی چنین فردی باشی و او را نیابی… بدان که در پیش روی تو، گردنه‌های صعب العبوری وجود دارد که حال سبکباران به مراتب بهتر از سنگین باران است و آن که کُند روَد، حالش بدتر از شتاب گیرنده می‌باشد و سرانجام حرکت، بهشت یا دوزخ خواهد بود. پس برای خویش قبل از رسیدن به آخرت وسایلی مهیا ساز و جایگاه خود را پیش از آمدنت آماده کن، زیرا پس از مرگ، عذری پذیرفته نمی‌شود و راه بازگشتی وجود ندارد.»<ref>نهج البلاغه، ترجمه مرحوم محمد دشتی، ن۳۱.</ref>
==متن روایت==
امام علی(ع) خطاب به امام حسن(ع):  
{{عربی بزرگ|وَ إِذَا وَجَدْتَ‏ مِنْ‏ أَهْلِ‏ الْفَاقَه مَنْ يَحْمِلُ لَكَ زَادَكَ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَه فَيُوَافِيكَ بِهِ غَداً حَيْثُ تَحْتَاجُ إِلَيْهِ فَاغْتَنِمْهُ|ترجمه= اگر مستمندی را دیدی که توشه‌ات را تا قیامت می‌برد و فردا که به آن نیاز داری به تو بازمی‌گرداند، کمک او را غنیمت بشمار، و زاد و توشه را بر دوش او بگذار.<ref>سید رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، قم، هجرت، ۱۴۱۴ق، نامه۳۱، ص۳۹۸.</ref>}}
==کمک گرفتن در حمل توشه قیامت==
مقصود از تعبیر مستمندی که توشه انسان را تا آخرت می‌برد، در کلام امام علی(ع) را [[صدقه|انفاق در راه خدا]] و کمک به نیازمندان در دنیا دانستند. براساس سخن امام علی(ع)‌ صدقه در حقیقت پس‌اندازی است که به هنگام نیازمندی انسان در روز قیامت، به وی بازخواهد گشت. این انفاق، کفاره گناهان او خواهد شد و سختی‌های رسیدن به [[بهشت]] را بر وی آسان خواهد ساخت. به همین جهت امام توصیه می‌کند که فرصت‌های موجود را باید غنیمت شمرد.<ref>ابن أبي الحديد، عبد الحميد بن هبه الله، شرح نهج البلاغه لابن أبي الحديد، قم، کتابخانه آیه الله مرعشی نجفی، چاپ اول، ۱۴۰۴ق، ج۱۶، ص۸۶.</ref>


به منظور مسافرت در راهی پرمشقت و طولانی و دارای گردنه‌های صعب العبور، بدون تردید باید توشه، آذوقه و امکانات لازم را فرهم آورد. در چنین سفری از همراه بردن بار سنگین باید پرهیز نمود؛ چرا که بار سنگین علاوه بر این که برای مسافر عذاب‌آور خواهد بود، مانع شتاب وی شده و ممکن است او را از رسیدن به مقصد بازدارد؛ بنابراین تهیه توشه و سبک‌بار بودن شرط لازم برای چنین سفری به شمار می‌رود.
سفر مرگ با شیواترین کلمات و زیباترین تعبیرات در سخنان حضرت علی (ع) توصیف شده‌است. سفر پرمشقتی که ارتکاب گناهان؛ بار سنگین به دوش انسان گذارده و عبور از گردنه‌های صعب العبور آن را بسیار سخت می‌کند.
حضرت زاد و توشه این سفر را کارهای نیک و اعمال پسندیده می‌داند که انسان در دنیا برای خود تدارک دیده‌است. اعمالی که هنگام نیاز، احتیاج انسان را برطرف نموده و بار سنگین گناهان را سبک می‌نماید. انفاق و صدقه از مهمترین توشه این سفر به شمار آمده و مطابق آیات قرآن<ref>تغابن/۱۷.</ref> و روایات معصومین ـ سلام الله علیهم ـ موجب آمرزش گناهان می‌شود.
از آنچه گفته شد نتیجه می‌گیریم مقصود از تعابیر به کار رفته در سخنان حضرت این است که انفاق در راه خدا و کمک به نیازمندان در دنیا در حقیقت پس‌اندازی است که به هنگام نیازمندی انسان در روز قیامت، به وی بازخواهد گشت و کفاره گناهان وی خواهد شد و سختی‌های راه رسیدن به بهشت را بر وی آسان خواهد ساخت؛ بنابراین باید فرصت‌های موجود را مغتنم بشماریم و برای تهیه توشه سفر آخرت بکوشیم.
نکته دیگری که از جملات فوق استفاده می‌شود این است که انسان هر آنچه در راه خدا به فقرا و بیچارگان کمک می-کند در واقع برای خود ذخیره و پس‌انداز کرده‌است و فقرا فقط واسطه در حمل آن کمک‌ها می‌باشند، و این نکته، نکته ظریفی است که انسان بداند هیچگاه با انجام خیر به خود ضرر نزده‌است.
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}
== برای مطالعهٔ بیشتر ==
۱ـ شرح نامه ۳۱ نهج البلاغه، آیت الله فاضل لنکرانی.
۲ـ سیری در نهج البلاغه، مرتضی مطهری.
{{پایان مطالعه بیشتر}}


==جستارهای وابسته==
* [[حدیث ثواب ۱۸ برابری قرض دادن]]
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
خط ۳۶: خط ۲۵:
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه =شد
  | تیترها =
  | تیترها =شد
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی =
  | بازبینی =شد
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ب
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۲ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۲۵

سؤال

منظور از این جمله امام علی(ع) در نامه ۳۱ نهج البلاغه که می‌فرماید: «اگر مستمندی را دیدی که توشه‌ات را تا قیامت می‌برد و فردا که به آن نیاز داری به تو بازمی‌گرداند، کمک او را غنیمت شمار» چیست؟

سپردن توشه آخرت به مستمند مضمونی است که در نامه امام علی(ع) به امام حسن(ع) به آن توصیه شده و مقصود صدقه دادن و انفاق در راه خداوند بوده که توشه مناسبی برای آخرت است. بنابر آنچه در نامه ۳۱ نهج‌البلاغه نقل شده، علی(ع) سفارش می‌کند که «اگر مستمندی را دیدی که توشه‌ات را تا قیامت می‌برد و فردا که به آن نیاز داری به تو بازمی‌گرداند، کمک او را غنیمت بشمار، و زاد و توشه را بر دوش او بگذار».

متن روایت

امام علی(ع) خطاب به امام حسن(ع):

کمک گرفتن در حمل توشه قیامت

مقصود از تعبیر مستمندی که توشه انسان را تا آخرت می‌برد، در کلام امام علی(ع) را انفاق در راه خدا و کمک به نیازمندان در دنیا دانستند. براساس سخن امام علی(ع)‌ صدقه در حقیقت پس‌اندازی است که به هنگام نیازمندی انسان در روز قیامت، به وی بازخواهد گشت. این انفاق، کفاره گناهان او خواهد شد و سختی‌های رسیدن به بهشت را بر وی آسان خواهد ساخت. به همین جهت امام توصیه می‌کند که فرصت‌های موجود را باید غنیمت شمرد.‏[۲]


جستارهای وابسته

منابع

  1. سید رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، قم، هجرت، ۱۴۱۴ق، نامه۳۱، ص۳۹۸.
  2. ابن أبي الحديد، عبد الحميد بن هبه الله، شرح نهج البلاغه لابن أبي الحديد، قم، کتابخانه آیه الله مرعشی نجفی، چاپ اول، ۱۴۰۴ق، ج۱۶، ص۸۶.