معنای متکبر بودن خداوند: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
با توجه به اینکه خداوند دستور به دوری از تکبر می‌دهد، چگونه خود را با اسامی مانند جبار متکبر نام می‌برد؟
با توجه به اینکه خداوند دستور به دوری از تکبر می‌دهد، چگونه خود را با اسم متکبر نام می‌برد؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}وصف متبکر که برای [[خداوند]] به‌کار رفته، به معنای «دارای کبریا و بزرگی» و «پیراسته بودن او از صفات [[مخلوقات]]» است.  
{{پاسخ}}وصف متکبر برای [[خداوند]]، به معنای «دارای کبریا و بزرگی» و «پیراسته بودن او از صفات [[مخلوقات]]» است.  


تفاوت صفت [[تکبر]] در خدا و [[انسان]]، به تفاوت منشأ آن برمی‌گردد؛ منشأ تکبر در خداوند، [[علم خدا|علم]]، [[قدرت خدا|قدرت]] و [[حکمت خدا|حکمت]] او است؛ ولی منشأ تکبر بشر، حقارت، [[جهل|نادانی]] و ضعف اراده است.
تفاوت صفت [[تکبر]] در خدا و [[انسان]]، به تفاوت منشأ آن برمی‌گردد؛ منشأ تکبر در خداوند، [[علم خدا|علم]]، [[قدرت خدا|قدرت]] و [[حکمت خدا|حکمت]] او است؛ ولی منشأ تکبر بشر، حقارت، [[جهل|نادانی]] و ضعف اراده است.


== مفهوم‌شناسی ==
== مفهوم‌شناسی ==
به نظر [[شیخ صدوق]]، عالم [[شیعه]] قرن چهارم قمری، وصف متکبر که درباره خدا به‌کار می‌رود، از «کبریاء» گرفته شده و به معنای «بزرگوار» و «بالاتر از همه زشتی‌ها» است.<ref>. صدوق، اسرار توحید یا ترجمه کتاب توحید، انتشارات علمیه اسلامیه، ص۲۰۱؛ نگاه کنید به احمد بن فهد حلی، عده الداعی و نجاح الساعی، تصحیح و تعلیق احمد موحدی قمی، چاپ دارالکتاب الاسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۷ هـ. ق، ص۳۲۵، و همچنین ترجمه فارسی کتاب نفیس عده الداعی، انتشارات کتابفروشی جعفری، مشهد، چاپ اول، ۱۳۶۳، ص۳۲۲و همچنین آیین بندگی و نیایش ترجمه عده الداعی، مترجم: حسین غفاری ساروی، قم، چاپ بنیاد معارف اسلامی، ۱۳۷۵، ص۵۶۹ و ۵۷۰.</ref> [[شهید اول]] (درگذشت ۷۸۶ق) نیز، یکی از معنای متکبر را «دارای کبریا و بزرگی» دانسته است.<ref>. شهید اول، محمد بن مکی، القواعد و الفوائد، ج۲، ص۱۶۷.</ref>
به نظر [[شیخ صدوق]]، عالم [[شیعه]] قرن چهارم قمری، وصف متکبر که درباره خدا به‌کار می‌رود، از «کبریاء» گرفته شده و به معنای «بزرگوار» و «بالاتر از همه زشتی‌ها» است.<ref>صدوق، اسرار توحید یا ترجمه کتاب توحید، انتشارات علمیه اسلامیه، ص۲۰۱؛ نگاه کنید به احمد بن فهد حلی، عده الداعی و نجاح الساعی، تصحیح و تعلیق احمد موحدی قمی، چاپ دارالکتاب الاسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۷ق، ص۳۲۵، و همچنین ترجمه فارسی کتاب نفیس عده الداعی، انتشارات کتابفروشی جعفری، مشهد، چاپ اول، ۱۳۶۳ش، ص۳۲۲و همچنین آیین بندگی و نیایش ترجمه عده الداعی، مترجم: حسین غفاری ساروی، قم، چاپ بنیاد معارف اسلامی، ۱۳۷۵ش، ص۵۶۹ و ۵۷۰.</ref> [[شهید اول]] (درگذشت ۷۸۶ق) نیز، یکی از معنای متکبر را «دارای کبریا و بزرگی» دانسته است.<ref>شهید اول، محمد بن مکی، القواعد و الفوائد، ج۲، ص۱۶۷.</ref>


به گفته [[ابراهیم کفعمی|ابراهیم کَفعَمی]]، عالم [[شیعه]] قرن نهم قمری، صفت متکبر در مورد خداوند به معنای «پیراسته بودن او از صفات مخلوقات» است.
به گفته [[ابراهیم کفعمی|ابراهیم کَفعَمی]]، عالم [[شیعه]] قرن نهم قمری، صفت متکبر در مورد خداوند به معنای «پیراسته بودن او از صفات مخلوقات» است.
خط ۱۵: خط ۱۵:


== تفاوت صفت تکبر در خدا و انسان ==
== تفاوت صفت تکبر در خدا و انسان ==
تفاوت صفت [[تکبر]] در خدا و [[انسان]]، به تفاوت منشأ آن برمی‌گردد؛ منشأ تکبر در خداوند، [[علم خدا|علم]]، [[قدرت خدا|قدرت]] و [[حکمت خدا|حکمت]] او است؛ ولی منشأ تکبر بشر، حقارت، [[جهل|نادانی]] و ضعف اراده است. بر اساس [[روایتی]]، [[امام صادق(ع)]] عامل تکبر در انسان را احساس پستی و خواری در خود دانسته است.<ref>. کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، با ترجمه و شرح سید جواد مصطفوی، ج۳، باب کبر.</ref> انسان برای آنکه نقص خود را بپوشاند، تکبر ورزیده و مقامی را ادعا می‌کند که دارای آن نیست.  
تفاوت صفت [[تکبر]] در خدا و [[انسان]]، به تفاوت منشأ آن برمی‌گردد؛ منشأ تکبر در خداوند، [[علم خدا|علم]]، [[قدرت خدا|قدرت]] و [[حکمت خدا|حکمت]] او است؛ ولی منشأ تکبر بشر، حقارت، [[جهل|نادانی]] و ضعف اراده است. بر اساس [[روایتی]]، [[امام صادق(ع)]] عامل تکبر در انسان را احساس پستی و خواری در خود دانسته است.<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، با ترجمه و شرح سید جواد مصطفوی، ج۳، باب کبر.</ref> انسان برای آنکه نقص خود را بپوشاند، تکبر ورزیده و مقامی را ادعا می‌کند که دارای آن نیست.  
 
در برابر، تکبر خداوند ناشی از کمال وجود او است. او بی‌نیاز از همه بوده و همه جهانیان به او نیاز دارند. کبریایی مختص به او است و جز او هیچ کسی دارای آن نیست.<ref>جاثیه: ۳۷.</ref> بشرِ نیازمند،<ref>فاطر: ۱۵.</ref> شایسته تکبر نیست، او بزرگی ندارد تا آن را آشکار کند و شایسته کبریایی نیست تا تکبر بورزد.<ref>. فلسفی، گفتار فلسفی، اخلاق از نظر همزیستی و ارزشهای انسانی، بخش دوم، چاپ سوم، هیئت نشر معارف اسلامی، ص۳۲۴ و ۳۲۵.</ref>
 
<span></span>


در برابر، تکبر خداوند ناشی از کمال وجود او است. او بی‌نیاز از همه بوده و همه جهانیان به او نیاز دارند. کبریایی مختص به او است و جز او هیچ کسی دارای آن نیست.<ref>جاثیه: ۳۷.</ref> بشرِ نیازمند،<ref>فاطر: ۱۵.</ref> شایسته تکبر نیست، او بزرگی ندارد تا آن را آشکار کند و شایسته کبریایی نیست تا تکبر بورزد.<ref>فلسفی، گفتار فلسفی، اخلاق از نظر همزیستی و ارزشهای انسانی، بخش دوم، چاپ سوم، هیئت نشر معارف اسلامی، ص۳۲۴ و ۳۲۵.</ref>
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = اخلاق
  | شاخه اصلی = آفریدگار
|شاخه فرعی۱ = رذائل اخلاقی
| شاخه فرعی۱ = اسماء و صفات الهی
|شاخه فرعی۲ = تکبر
| شاخه فرعی۲ =  
|شاخه فرعی۳ =
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
خط ۳۸: خط ۳۵:
  | تغییر مسیر = شد
  | تغییر مسیر = شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
| بازبینی نویسنده =
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =

نسخهٔ کنونی تا ‏۷ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۱۱

سؤال

با توجه به اینکه خداوند دستور به دوری از تکبر می‌دهد، چگونه خود را با اسم متکبر نام می‌برد؟

وصف متکبر برای خداوند، به معنای «دارای کبریا و بزرگی» و «پیراسته بودن او از صفات مخلوقات» است.

تفاوت صفت تکبر در خدا و انسان، به تفاوت منشأ آن برمی‌گردد؛ منشأ تکبر در خداوند، علم، قدرت و حکمت او است؛ ولی منشأ تکبر بشر، حقارت، نادانی و ضعف اراده است.

مفهوم‌شناسی

به نظر شیخ صدوق، عالم شیعه قرن چهارم قمری، وصف متکبر که درباره خدا به‌کار می‌رود، از «کبریاء» گرفته شده و به معنای «بزرگوار» و «بالاتر از همه زشتی‌ها» است.[۱] شهید اول (درگذشت ۷۸۶ق) نیز، یکی از معنای متکبر را «دارای کبریا و بزرگی» دانسته است.[۲]

به گفته ابراهیم کَفعَمی، عالم شیعه قرن نهم قمری، صفت متکبر در مورد خداوند به معنای «پیراسته بودن او از صفات مخلوقات» است.

در آیه ﴿هُوَ الْمَلِكُ الْقُدُّوسُ السَّلَامُ الْمُؤْمِنُ الْمُهَيْمِنُ الْعَزِيزُ الْجَبَّارُ الْمُتَكَبِّر(حشر:۲۳) وصف متبکر برای خداوند به‌کار رفته است. در آیه ﴿وَلَهُ الْكِبْرِيَاءُ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْض؛ و کبریایی و عظمت در آسمان ها و زمین ویژه او است.(جاثیه:۳۷) نیز، کبریاء و بزرگی مختص به خدا دانسته شده است.

تفاوت صفت تکبر در خدا و انسان

تفاوت صفت تکبر در خدا و انسان، به تفاوت منشأ آن برمی‌گردد؛ منشأ تکبر در خداوند، علم، قدرت و حکمت او است؛ ولی منشأ تکبر بشر، حقارت، نادانی و ضعف اراده است. بر اساس روایتی، امام صادق(ع) عامل تکبر در انسان را احساس پستی و خواری در خود دانسته است.[۳] انسان برای آنکه نقص خود را بپوشاند، تکبر ورزیده و مقامی را ادعا می‌کند که دارای آن نیست.

در برابر، تکبر خداوند ناشی از کمال وجود او است. او بی‌نیاز از همه بوده و همه جهانیان به او نیاز دارند. کبریایی مختص به او است و جز او هیچ کسی دارای آن نیست.[۴] بشرِ نیازمند،[۵] شایسته تکبر نیست، او بزرگی ندارد تا آن را آشکار کند و شایسته کبریایی نیست تا تکبر بورزد.[۶]

منابع

  1. صدوق، اسرار توحید یا ترجمه کتاب توحید، انتشارات علمیه اسلامیه، ص۲۰۱؛ نگاه کنید به احمد بن فهد حلی، عده الداعی و نجاح الساعی، تصحیح و تعلیق احمد موحدی قمی، چاپ دارالکتاب الاسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۷ق، ص۳۲۵، و همچنین ترجمه فارسی کتاب نفیس عده الداعی، انتشارات کتابفروشی جعفری، مشهد، چاپ اول، ۱۳۶۳ش، ص۳۲۲و همچنین آیین بندگی و نیایش ترجمه عده الداعی، مترجم: حسین غفاری ساروی، قم، چاپ بنیاد معارف اسلامی، ۱۳۷۵ش، ص۵۶۹ و ۵۷۰.
  2. شهید اول، محمد بن مکی، القواعد و الفوائد، ج۲، ص۱۶۷.
  3. کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، با ترجمه و شرح سید جواد مصطفوی، ج۳، باب کبر.
  4. جاثیه: ۳۷.
  5. فاطر: ۱۵.
  6. فلسفی، گفتار فلسفی، اخلاق از نظر همزیستی و ارزشهای انسانی، بخش دوم، چاپ سوم، هیئت نشر معارف اسلامی، ص۳۲۴ و ۳۲۵.