نقش دعا و خیرات در کاهش عذاب قبر: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: ویرایش مبدأ ۲۰۱۷
جز (اصلاح ارقام، ابرابزار)
 
(۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{ویرایش}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
آیا دعاها و خیرات بازماندگان، باعث کاهش عذاب قبر میّت می‌شود؟
آیا دعاها و خیرات بازماندگان، باعث کاهش عذاب شخص فوت کرده می‌شود؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
اعمال نیک انسان که در طول زندگی خود انجام داده است را مهم‌ترین علت برای رهایی از عذاب قبر دانسته‌اند.  
مهم‌ترین علتِ رهایی از [[عذاب قبر]] اعمال نیک انسان در طول زندگی است. با این حال، براساس روایات، خیرات و دعاها برای افراد مرده نیز تأثیرگذار است.
* در روایات نقل شده که زیارت اهل قبور در روزهای [[جمعه]]، گشایشی در رفع گرفتاریِ آن‌ها پدیدمی‌آورد.<ref>طوسی، محمد بن الحسن، الأمالی، قم، دار الیثقافه، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ص۶۸۸.</ref>
* [[حضرت محمد(ص)|پیامبر(ص)]] فرمود: {{متن عربی|براي مردگان خود هديه بفرستيد. پرسیدند: هديه مردها چیست؟ فرمود: صدقه و دعا}}<ref>شعیری، محمد بن محمد، جامع الأخبار، نجف، مطبعه الحیدریه، چاپ اول، بی تا، ص۱۶۹.</ref>
* پیامبر(ص) فرمود: {{متن عربی|روزى حضرت عيسى(ع) از كنار قبرى گذشت كه صاحب آن در عذاب بود، سال بعد نيز گذر كرد ولى از عذاب صاحب قبر خبرى نبود، سبب را از خداوند پرسيد، وحى آمد كه از اين ميّت فرزندى صالح به بلوغ رسيد و براى مردم راهى درست كرد و يتيمى را پناه داد به بركت آن از پدر گذشتيم.}}<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، الأمالی، تهران، کتابچی، چاپ ششم، ۱۳۷۶ش، ص۵۱۲.</ref>
* [[امام صادق(ع)]] فرمود: {{متن عربی|اگر شخصی به نیت میتی صدقه دهد، خداوند جبرئیل را فرمان می‌دهد که این هدیه را به قبر او برساند.}}<ref>دیلمی، حسن بن محمد، إرشاد القلوب إلی الصواب، قم، الشریف الرضی، چاپ اول، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۱۷۵.</ref>
* امام صادق(ع) فرمود: {{متن عربی|چه مانعي داريد، از اينكه نيكي به پدر و مادر كنيد؛ به نيابت آنها نماز، روزه، تصدق و حج كنيد كه پاداشش براي آنها و شما نوشته شود، به علاوه ثواب صله رحم را نيز دارد.}}<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج۲، ص۱۵۹.</ref>> از این روایت استفاده می‌شود که خیرات به پدر و مادر سه فائده دارد. یک) رسیدن ثواب به اموات. دو) رسیدن همان ثواب به انجام دهنده خیر. سه) پاداش [[صله‌رحم|صله رحم]] بر خیرات دهنده.
* امام صادق(ع) فرمود: {{متن عربی| خواندن قرآن از روى مصحف، عذاب پدر و مادر را سبك كند، گر چه كافر باشند.}}<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۱۳، بَابُ قِرَاءَه الْقُرْآنِ فِی الْمُصْحَفِ، حدیث۱.</ref>
* امام صادق(ع) فرمود: {{متن عربی|همانا روزه، حج، عمره و هر عمل نيكي از شما ميت را سود مي‌بخشد و از عذاب نجات مي‌بخشد و به وي ابلاغ مي‌شود كه اين پاداش به وسيله فرزند يا برادر ديني تو است.}}<ref>حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، قم، مؤسسه آل البیت، چاپ اول، ۱۴۰۹ق، ج۸، ص۲۸۰، باب۱۲، حدیث۱۵.</ref> از این روایت استفاده می‌شود اموات صاحب احسان را می‌شناسند و لو در دنیا ندیده باشند و برای او دعا می‌کنند؛ فرزندی که عاق پدر و مادر بوده با اهداء عمل‌های نیک از گناه عقوق بیرون می‌آید.


علاوه بر این، گاه سرنوشت اموات، به وسیله کارهای نیک یا بدِ دیگران نیز قابل تغییر است. بنابر روایات هر شخصی که روش و سنت نیکی را بنا گذارد، هر شخص دیگری که که به آن عمل کند می‌رسد و هر که روش بدی بنیاد نهد، برای او گناه هر که به آن عمل کند، می‌رسد. پیامبر(ص) فرمود: روزی حضرت عیسی(ع) از کنار قبری گذشت که صاحب آن در عذاب بود. سال بعد نیز گذر کرد ولی از عذاب صاحب قبر، خبری نبود. سبب را از خداوند پرسید. وحی آمد که از این میّت، فرزندی صالح به بلوغ رسید و برای مردم راهی درست کرد و یتیمی را پناه داد. به برکت آن از پدر گذشتیم.<ref>علامه مجلسی، بحار الانوار، ج۶، ص۲۲۰، ح ۱۵.</ref>
گاه سرنوشت اموات، به وسیله کارهای نیک دیگران تغییر می‌کند؛ هر شخصی که روش و سنت نیکی را بنا گذارد و دیگران به آن عمل کنند، ثوابی به شخص می‌رسد<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج۵، ص۹، حدیث۱.</ref> و هر که روش بدی بنیان گذارد، با انجام آن توسط دیگران، برای او گناه ثبت می‌شود.<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، قم، دار الشریف الرضی للنشر، چاپ دوم، ۱۴۰۶ق، ص۱۳۲.</ref>


همچنین زیارت اهل قبور در روزهای جمعه سبب می‌شود، امواتی که در تنگی باشند در گشایش قرار گیرند.<ref>علامه مجلسی، بحار الانوار، ج۶، ص۲۵۶.</ref>
در کتاب «الفقه علی المذاهب الاربعه»، زیارت اهل قبور و قرآن خواندن برای میت، [[مستحب]] و به آن‌ها سفارش شده است. همچنین به دعاهایی برای میت و نزد قبر سفارش می‌کند که نشان از تأثیر دعا بر سرنوشت اموات است.<ref name=":0"/> این مسائل مورد تأیید فقیهان شیعه است.<ref name=":0">جعفر سبحانی، بحوث توحید حول التوحید و الشرک، ص۷۵، به نقل از: الفقه علی المذاهب، ص۵۴۰.</ref> مشهور عالمان اهل‌سنت نیز معتقدند که اموات، از اعمال صالح و خیراتی که بازماندگان برای آنها می‌فرستند، بهره‌مند می‌گردند.
 
امام صادق (ع) فرمود: هر گاه شخصی به نیت میتی صدقه دهد، خداوند جبرئیل را فرمان می‌دهد که این هدیه را به قبر او برساند.<ref>وسائل الشیعه، ج۲، ص۶۵۶، ح ۹.</ref>
 
و نیز فرمود: به واسطهٔ نمازی که برای میت خوانده می‌شود، تنگی قبر او به فراخی تبدیل می‌شود.<ref>بحارالانوار، ج۸، ص۳۰۹.</ref>
 
ابن عباس در روایتی از رسول اکرم (صلی الله علیه وآله) نقل می‌کند: خواندنِ سورهٔ «تبارک الملک» بر قبر میت، مایهٔ نجات از عذاب قبر است.<ref>منازل الاخره، ص۲۸ به نقل از: قطب رواندی؛ و نیز روایتی از امام باقر (علیه السلام) به نقل از: کلینی.</ref>
 
در کتاب «الفقه علی المذاهب الاربعه» زیارت اهل قبور، مستحب نامیده شده و به آن سفارش شده است. همچنین قرآن خواندن برای میت را مفید می‌داند و از قول فقیهان چهار مذهب، دعاهایی برای میّت و روی قبور سفارش می‌کند که معلوم می‌شود، تأثیر دعا بر سرنوشت اموات را همهٔ فقیهان مذاهب پذیرفته‌اند.<ref>ر. ک. جعفر سبحانی، بحوث توحید حول التوحید و الشرک، ص۷۵، به نقل از: الفقه علی المذاهب، ص۵۴۰.</ref>
 
مشهور عالمان اهل‌سنت مانند عالمان تشیع، که اموات، از اعمال صالح و خیراتی که بازماندگان برای آنها می‌فرستند، بهره‌مند می‌شوند.


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}
{{برزخ}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = کلام
  | شاخه اصلی = کلام
| شاخه فرعی۱ = معاد
| شاخه فرعی۱ = معاد
|شاخه فرعی۲ =قبر
|شاخه فرعی۲ =قبر
|شاخه فرعی۳ =
|شاخه فرعی۳ =عذاب قبر
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه =-
  | تیترها =
  | تیترها =-
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی =
  | بازبینی =شد
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ب
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
[[رده:دعا]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۳۴

سؤال

آیا دعاها و خیرات بازماندگان، باعث کاهش عذاب شخص فوت کرده می‌شود؟

مهم‌ترین علتِ رهایی از عذاب قبر اعمال نیک انسان در طول زندگی است. با این حال، براساس روایات، خیرات و دعاها برای افراد مرده نیز تأثیرگذار است.

  • در روایات نقل شده که زیارت اهل قبور در روزهای جمعه، گشایشی در رفع گرفتاریِ آن‌ها پدیدمی‌آورد.[۱]
  • پیامبر(ص) فرمود: «براي مردگان خود هديه بفرستيد. پرسیدند: هديه مردها چیست؟ فرمود: صدقه و دعا»[۲]
  • پیامبر(ص) فرمود: «روزى حضرت عيسى(ع) از كنار قبرى گذشت كه صاحب آن در عذاب بود، سال بعد نيز گذر كرد ولى از عذاب صاحب قبر خبرى نبود، سبب را از خداوند پرسيد، وحى آمد كه از اين ميّت فرزندى صالح به بلوغ رسيد و براى مردم راهى درست كرد و يتيمى را پناه داد به بركت آن از پدر گذشتيم.»[۳]
  • امام صادق(ع) فرمود: «اگر شخصی به نیت میتی صدقه دهد، خداوند جبرئیل را فرمان می‌دهد که این هدیه را به قبر او برساند.»[۴]
  • امام صادق(ع) فرمود: «چه مانعي داريد، از اينكه نيكي به پدر و مادر كنيد؛ به نيابت آنها نماز، روزه، تصدق و حج كنيد كه پاداشش براي آنها و شما نوشته شود، به علاوه ثواب صله رحم را نيز دارد.»[۵]> از این روایت استفاده می‌شود که خیرات به پدر و مادر سه فائده دارد. یک) رسیدن ثواب به اموات. دو) رسیدن همان ثواب به انجام دهنده خیر. سه) پاداش صله رحم بر خیرات دهنده.
  • امام صادق(ع) فرمود: «خواندن قرآن از روى مصحف، عذاب پدر و مادر را سبك كند، گر چه كافر باشند.»[۶]
  • امام صادق(ع) فرمود: «همانا روزه، حج، عمره و هر عمل نيكي از شما ميت را سود مي‌بخشد و از عذاب نجات مي‌بخشد و به وي ابلاغ مي‌شود كه اين پاداش به وسيله فرزند يا برادر ديني تو است.»[۷] از این روایت استفاده می‌شود اموات صاحب احسان را می‌شناسند و لو در دنیا ندیده باشند و برای او دعا می‌کنند؛ فرزندی که عاق پدر و مادر بوده با اهداء عمل‌های نیک از گناه عقوق بیرون می‌آید.

گاه سرنوشت اموات، به وسیله کارهای نیک دیگران تغییر می‌کند؛ هر شخصی که روش و سنت نیکی را بنا گذارد و دیگران به آن عمل کنند، ثوابی به شخص می‌رسد[۸] و هر که روش بدی بنیان گذارد، با انجام آن توسط دیگران، برای او گناه ثبت می‌شود.[۹]

در کتاب «الفقه علی المذاهب الاربعه»، زیارت اهل قبور و قرآن خواندن برای میت، مستحب و به آن‌ها سفارش شده است. همچنین به دعاهایی برای میت و نزد قبر سفارش می‌کند که نشان از تأثیر دعا بر سرنوشت اموات است.[۱۰] این مسائل مورد تأیید فقیهان شیعه است.[۱۰] مشهور عالمان اهل‌سنت نیز معتقدند که اموات، از اعمال صالح و خیراتی که بازماندگان برای آنها می‌فرستند، بهره‌مند می‌گردند.

منابع

  1. طوسی، محمد بن الحسن، الأمالی، قم، دار الیثقافه، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ص۶۸۸.
  2. شعیری، محمد بن محمد، جامع الأخبار، نجف، مطبعه الحیدریه، چاپ اول، بی تا، ص۱۶۹.
  3. ابن بابویه، محمد بن علی، الأمالی، تهران، کتابچی، چاپ ششم، ۱۳۷۶ش، ص۵۱۲.
  4. دیلمی، حسن بن محمد، إرشاد القلوب إلی الصواب، قم، الشریف الرضی، چاپ اول، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۱۷۵.
  5. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج۲، ص۱۵۹.
  6. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۱۳، بَابُ قِرَاءَه الْقُرْآنِ فِی الْمُصْحَفِ، حدیث۱.
  7. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، قم، مؤسسه آل البیت، چاپ اول، ۱۴۰۹ق، ج۸، ص۲۸۰، باب۱۲، حدیث۱۵.
  8. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج۵، ص۹، حدیث۱.
  9. ابن بابویه، محمد بن علی، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، قم، دار الشریف الرضی للنشر، چاپ دوم، ۱۴۰۶ق، ص۱۳۲.
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ جعفر سبحانی، بحوث توحید حول التوحید و الشرک، ص۷۵، به نقل از: الفقه علی المذاهب، ص۵۴۰.