الدلیل علی ذات الله: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' | بازبینی =' به ' | ارزیابی کمی =')
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۴: خط ۴:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
{{درگاه|امام حسین}}
{{درگاه|امام حسین|واژه‌ها}}


دلیل و دال به کسی گفته می‌شود که مردم را به ذات خدا راهنمایی و هدایت می‌کند. این لقب در روایات معتبر نیامده است و از لقب‌های مشهور نیست.
'''الدَّلِیلُ عَلَی ذَاتِ اللَّهِ''' (معنا: راهنما و دليل به ذات خداوند) در برخی کتاب‌ها از القاب [[امام حسین(ع)]] دانسته شده اما مدرک و سندی برای آن ذکر نشده است.<ref>کاتب بغدادی، محمد، تاریخ الائمه، قم، کتابخانه مرعشی نجفی، ص۲۸. شریف قرشی، باقر، حیاه الإمام الحسین، نجف، مطبعه الاداب، چاپ اول، ۱۳۹۴ق، ج۱، ص۳۹. محدثان و مورخان، تاریخ أهل البیت، قم، مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث، چاپ اول، ۱۴۱۰ق، ص۱۳۰. رسی، قاسم، تثبیت الإمامه، بیروت، الغدیر للطباعه والنشر والتوزیع، چاپ اول، ۱۴۱۹ق، ص۶۹.</ref>


در برخی از کتاب‌های غیر معتبر آمده است که «وَ الدَّلِیلُ عَلَی ذَاتِ اللَّهِ» از القاب ابا عبد الله الحسین(ع) است، اما مدرک و سند این سخن را نیاورده‌اند.<ref>کاتب بغدادی، محمد، تاریخ الائمه، قم، کتابخانه مرعشی نجفی، ص۲۸. شریف قرشی، باقر، حیاه الإمام الحسین، نجف، مطبعه الاداب، چاپ اول، ۱۳۹۴ق، ج۱، ص۳۹. محدثان و مورخان، تاریخ أهل البیت، قم، مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث، چاپ اول، ۱۴۱۰ق، ص۱۳۰. رسی، قاسم، تثبیت الإمامه، بیروت، الغدیر للطباعه والنشر والتوزیع، چاپ اول، ۱۴۱۹ق، ص۶۹.</ref>
در کتاب [[هدایة الکبری (کتاب)|هدایة الکبری]] نوشته خصیبی (متوفای ۳۴۶ق) بدون ذکر سند، یکی از القاب امام حسین(ع) را «الدَّالُ عَلَی ذَاتِ اللَّهِ‏» دانسته است.<ref>خصیبی، حسین، الهدایه الکبری، بیروت، البلاغ، ۱۴۱۹ق، ص۲۰۲.</ref> این لقب مستند به روایتی است که طبری نویسنده «دلائل الإمامه» آن را از [[امام حسن عسکری(ع)]] نقل کرده و امام حسین(ع) را «َ الدَّلِيلُ عَلَى ذَاتِ اللَّه‏» خوانده است.<ref>طبری آملی صغیر، محمد، دلائل الإمامه، قم، بعثت، چاپ اول، ۱۴۱۳ق، ص۱۸۱.</ref> این روایت امام عسکری هیچ سلسله سندی ندارد.


در کتاب هدایه الکبری نیز آمده است که یکی از القاب ابا عبد الله الحسین (سلام الله علیه) «وَ الدَّالُ عَلَی ذَاتِ اللَّهِ‏» می‌باشد.<ref>خصیبی، حسین، الهدایه الکبری، بیروت، البلاغ، ۱۴۱۹ق، ص۲۰۲.</ref> مؤلف سلسله سندی نیاورده است.
دو لقب (دلیل و دال) به یک معنا هستند؛ یعنی کسی که انسان‌ها را به ذات الله راهنمایی می‌کند؛ چون کلمه «دلیل» و «دال» به معنی نشان دادن و ارشاد کردن است.<ref>قرشی بنایی، علی اکبر، قاموس قرآن، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ ششم، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۳۵۴.</ref>
 
به نظر می‌رسد این لقب مستند به روایتی باشد که طبری آن را از امام حسن عسکری(ع) نقل کرده است.<ref>طبری آملی صغیر، محمد، دلائل الإمامه، قم، بعثت، چاپ اول، ۱۴۱۳ق، ص۱۸۱.</ref> روایت هیچ سلسله سندی ندارد. طبری متوفای قرن پنجم نمی‌تواند بدون واسطه از امام حسن عسکری روایت نقل کند.
 
این دو لقب به یک معنا هستند؛ یعنی کسی که انسان‌ها را به ذات الله راهنمایی می‌کند؛ چون کلمه «دلیل» و «دال» بمعنی نشان دادن و ارشاد کردن است و دلالت آنست که با آن بمعرفت و شناختن چیزی برسند مثل خورشید که دلیل و نشان دهنده سایه است؛ زیرا اگر خورشید نبود، وجود سایه معلوم نمی‌شد.<ref>قرشی بنایی، علی اکبر، قاموس قرآن، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ ششم، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۳۵۴.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۲۵: خط ۲۱:
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه =-
  | تیترها =
  | تیترها =-
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی =
  | ارزیابی کمی =شد
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ب
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۰۶

سؤال

یکی از القاب امام حسین (علیه السلام) «الدلیل علی ذات اللَّه» یا «الدَّالُّ عَلَی ذَاتِ اللَّه» است، سند و معنای این دو لقب چیست؟

درگاه‌ها
امام حسین.png
واژه-ها.png


الدَّلِیلُ عَلَی ذَاتِ اللَّهِ (معنا: راهنما و دليل به ذات خداوند) در برخی کتاب‌ها از القاب امام حسین(ع) دانسته شده اما مدرک و سندی برای آن ذکر نشده است.[۱]

در کتاب هدایة الکبری نوشته خصیبی (متوفای ۳۴۶ق) بدون ذکر سند، یکی از القاب امام حسین(ع) را «الدَّالُ عَلَی ذَاتِ اللَّهِ‏» دانسته است.[۲] این لقب مستند به روایتی است که طبری نویسنده «دلائل الإمامه» آن را از امام حسن عسکری(ع) نقل کرده و امام حسین(ع) را «َ الدَّلِيلُ عَلَى ذَاتِ اللَّه‏» خوانده است.[۳] این روایت امام عسکری هیچ سلسله سندی ندارد.

دو لقب (دلیل و دال) به یک معنا هستند؛ یعنی کسی که انسان‌ها را به ذات الله راهنمایی می‌کند؛ چون کلمه «دلیل» و «دال» به معنی نشان دادن و ارشاد کردن است.[۴]

منابع

  1. کاتب بغدادی، محمد، تاریخ الائمه، قم، کتابخانه مرعشی نجفی، ص۲۸. شریف قرشی، باقر، حیاه الإمام الحسین، نجف، مطبعه الاداب، چاپ اول، ۱۳۹۴ق، ج۱، ص۳۹. محدثان و مورخان، تاریخ أهل البیت، قم، مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث، چاپ اول، ۱۴۱۰ق، ص۱۳۰. رسی، قاسم، تثبیت الإمامه، بیروت، الغدیر للطباعه والنشر والتوزیع، چاپ اول، ۱۴۱۹ق، ص۶۹.
  2. خصیبی، حسین، الهدایه الکبری، بیروت، البلاغ، ۱۴۱۹ق، ص۲۰۲.
  3. طبری آملی صغیر، محمد، دلائل الإمامه، قم، بعثت، چاپ اول، ۱۴۱۳ق، ص۱۸۱.
  4. قرشی بنایی، علی اکبر، قاموس قرآن، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ ششم، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۳۵۴.