آیه لیلة المبیت: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (جایگزینی متن - ' | بازبینی =' به ' | ارزیابی کمی =')
 
(۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
آیا آیه‌ای در قرآن درباره واقعه لیله المبیت هست؟ امیرالمؤمنین در آن شب چند سال داشتند؟
آیا آیه‌ای در قرآن درباره واقعه لیله المبیت هست؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
آیه ۲۰۵ سوره بقره درباره لیله المبیت است.
{{جعبه اطلاعات آیه
 
| عنوان        =آیه لیلة المبیت
امیر مؤمنان تقریباً ۲۳ سال داشتند که در بستر رسول الله خوابیدند.
| تصویر        =نفس رسول لیله المبیت.jpg
| توضیح تصویر=تابلوی نقاشی نفسِ رسول
| اندازه تصویر =
| نام‌های دیگر =لیلة المبیت، شراء، اشتراء
| واقع در سوره=بقره
| شماره آیه    =۲۰۷
| جزء            =۲
| شأن نزول    =خوابیدن امام علی(ع) در بستر پیامبر در لیلةالمبیت
| مکان نزول    =مدینه
|  موضوع      =اعتقادی
| درباره         =فضائل امام علی(ع)
| سایر          =
| آیات مرتبط  =
}}
{{درگاه|واژه‌ها}}
'''آیه لَیْلَةُ الْمَبیت''' یا '''آیه اشِتراء''' آیه ۲۰۷ سوره بقره است که اشاره به [[لیلة المبیت]] دارد. این آیه درباره ایثارگری [[امام علی(ع)]] نازل شد که برای حفظ جان [[پیامبر اسلام(ص)]] در بستر او خوابید. در این آیه کسانی که حاضرند جان خود را در ازای به‌دست‌آوردن رضایت [[خداوند]] فدا کنند، ستایش شده‌اند.


==لیلة المبیت==
==لیلة المبیت==
لیلة المبیت، اشاره به شبی دارد که در آن مشرکین مکه می‌خواستند برای جلوگیری از گسترش اسلام و فعالیت‌های پیامبر اسلام(ص)، او را به قتل برسانند. امام علی در این شب برای حفظ جان پیامبر به جای او در بسترش خوابید.
لیلة المبیت در اصطلاح اشاره به شبی دارد که در آن مشرکان مکه می‌خواستند پیامبر اسلام(ص) را به قتل برسانند. پیامبر به وسیله [[وحی]] الهی از قصد مشرکین باخبر شد. این موضوع را با علی(ع) در میان گذاشت و گفت که خداوند به او دستور [[هجرت]] داده و به علی(ع) نیز امر فرموده که در جای پیامبر بخوابد. امام علی(ع) فرمود: اگر من در جای شما بخوابم شما به سلامت خواهید ماند؟ پیامبر فرمود: بله. علی(ع) خندید، [[سجده شکر]] به جا آورد و سپس فرمود: برو به هر سویی که خدا امر فرموده است، جانم فدای تو باد و هر چه خواهی مرا امر فرما که به جان قبول می‌کنم.<ref>قمی، عباس ، منتهی الآمال، قم، هجرت، چاپ نهم، ۱۳۷۵ ش، ج۱، ص۱۱۰.</ref>


پیامبر به وسیله وحی الهی از قصد مشرکین باخبر شد. این موضوع را با علی(ع) در میان گذاشت و به او فرمود: خداوند به من دستور هجرت داده و به تو امر فرموده که در جای من بخوابی تا آن‌ها متوجه رفتن من نشوند. تو چه می‌گویی و چه می‌کنی؟ امام علی(ع) فرمود: اگر من در جای شما بخوابم شما به سلامت خواهید ماند؟ پیامبر فرمود: بله. علی(ع) خندید و سجده شکر به جا آورد، سپس فرمود: برو به هر سویی که خدا امر فرموده است، جانم فدای تو باد و هر چه خواهی مرا امر فرما که به جان قبول می‌کنم.<ref>قمی، عباس ، منتهی الآمال، قم، هجرت، چاپ نهم، ۱۳۷۵ ش، ج۱، ص۱۱۰.</ref>
کفار [[قریش]] برای قتل پیامبر(ص) چهل تن از مبارزان خود را انتخاب کرده بودند. علی(ع) پارچه سبزی که هر شب رسول خدا(ص) بر روی خود می‌کشید، به رویش کشید و در بستر آن حضرت خوابید. پیامبر(ص) از منزل خارج شد و بدون این که کفار متوجه شوند سفر خود را آغاز کرد.<ref>پیشوایی، مهدی، سیره پیشوایان، قم، مؤسسه امام صادق ـ(ع) ـ، چاپ یازدهم، ۱۳۷۹ش، ص۳۸.</ref> در تاریخ اسلام به شب خفتن امام علی(ع) در بستر پیامبر و فداکاری او، لیله المبیت گفته می شود.
 
کفار قریش برای قتل پیامبر(ص) چهل تن از مبارزان خود را انتخاب کرده بودند و محل خواب آن حضرت را تحت نظر داشتند. علی(ع) با اطلاع از این موضوع پارچه سبزی که هر شب رسول خدا(ص) بر روی خود می‌کشید، به رویش کشید و در بستر آن حضرت خوابید. مشرکین با این تصور که پیامبر(ص) در بستر است به آن نقطه تمرکز کردند. در این فرصت پیامبر(ص) از منزل خارج شد و بدون این که کفار متوجه شوند سفر خود را آغاز کرد.<ref>پیشوایی، مهدی، سیره پیشوایان، قم، مؤسسه امام صادق ـ(ع) ـ، چاپ یازدهم، ۱۳۷۹ش، ص۳۸.</ref> در تاریخ اسلام به شب خفتن امام علی(ع) در بستر پیامبر و فداکاری او، لیله المبیت گفته می شود.


==نزول آیه لیله المبیت==
==نزول آیه لیله المبیت==


پس از ماجرای لیله المبیت، آیه {{قرآن|وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْرِي نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ ۗ وَاللَّهُ رَءُوفٌ بِالْعِبَادِ|ترجمه=و از مردم کسی است که جانش را برای خشنودی خدا می فروشد [مانند امیرالمؤمنین (علیه السلام)] و خدا به بندگان مهربان است|سوره=بقره|آیه=۲۰۷}} نازل شد.
در ماجرای لیله المبیت، آیه {{قرآن|وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْرِي نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ ۗ وَاللَّهُ رَءُوفٌ بِالْعِبَادِ|ترجمه=و از مردم کسی است که جانش را برای خشنودی خدا می‌فروشد و خدا به بندگان مهربان است.|سوره=بقره|آیه=۲۰۷}} نازل شد. در این آیه کسانی که حاضرند جان خود را در ازای به‌دست‌آوردن رضایت خداوند فدا کنند، از طرف پروردگار ستایش شده‌اند.


مفسران نوشته‌اند؛ این آیه درباره فداکاری امام علی(ع) در این شب نازل شده است.<ref>رک: علامه حلی، کشف الیقین، مؤسسه چاپ و انتشارات وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد، ۱۴۱۱ق، ص۳۹۵.</ref>
مفسران شأن نزول این آیه را پیرامون فداکاری امام علی(ع) در لیلة المبیت دانسته‌اند<ref>رک: علامه حلی، کشف الیقین، مؤسسه چاپ و انتشارات وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد، ۱۴۱۱ق، ص۳۹۵.</ref>


۲ـ مباهات خداوند به ملائکه هفت آسمان
==مباهات خداوند به ملائکه آسمان‌ها==
 
طبق برخی از روایات در لیله المبیت خداوند خطاب به دو [[فرشته]] خود [[جبرئیل]] و [[میکائیل]]، آن دو را در میان ملائکه در برادری و انس و الفت از همه بالاتر دانست. سپس گفت من یکی از شما را محکوم به مرگ کرده‌ام، کدام یک از شما حاضر است در راه برادر و رفیقش از جان خود بگذرد؟ هیچ‌کدام از آن‌ها حاضر به مرگ نشدند و هر دو زندگی را برگزیدند. خداوند به آن‌ها فرمود: من میان محمد و علی پیمان برادری بستم، پس علی(ع) مرگ را برگزید و زندگی را به محمد(ص) بخشید و در بستر او خوابید. اکنون بر زمین فرود آیید و او را از دشمنانش حفظ کنید. آن‌ها فرود آمدند در حالی که جبرئیل(ع) می‌گفت: {{عربی|بخ بخ لک یابن ابی طالب من مثلک یباهی الله بک ملائکه سبح سماوات|ترجمه=به به بر تو ای پسر ابی طالب، کیست مانند تو؟! خداوند به واسطه تو به ملائکه هفت آسمان مباهات می‌نماید}}<ref>طوسی، محمد، الأمالی، دار الشقاقه، قم، ۱۴۱۴ق، ص۴۶۹.</ref>
در شب لیله المبیت خداوند عزوجل به دو فرشته مقرب خود یعنی حضرت جبرئیل و حضرت میکائیل ـ علیهما السلام ـ فرمود: در میان ملائکه در برادری و انس و الفت کسی به پای شما نمی‌رسد، من یکی از شما را محکوم به مرگ کرده‌ام، کدام یک از شما حاضر است در راه برادر و رفیقش از جان خود بگذرد؟ هیچ‌کدام از آن‌ها حاضر به مرگ نشدند و هر دو زندگی را برگزیدند. خداوند به آن‌ها فرمود: من میان محمد و علی ـ صلوات الله علیهما ـ پیمان برادری بستم، پس علی(ع) مرگ را برگزید و زندگی را به محمد(ص) بخشید و در بستر او خوابید. اکنون بر زمین فرود آیید و او را از دشمنانش حفظ کنید. آن‌ها فرود آمدند در حالی که حضرت جبرئیل(ع) می‌گفت: «بخ بخ لک یابن ابی طالب من مثلک یباهی الله بک ملائکه سبح سماوات» (به به بر تو ای پسر ابی طالب، کیست مانند تو؟! خداوند به واسطه تو به ملائکه هفت آسمان مباهات می‌نماید)<ref>طوسی، محمد، الأمالی، دار الشقاقه، قم، ۱۴۱۴ق، ص۴۶۹.</ref>
 
 
 
{{پایان پاسخ}}


به‌گفته [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] مراد از فروش جان برای رضایت خدا، این است که این افراد هیچ چیز جز خشنودی او را طلب نمی‌کنند و چیزی را می‌خواهند که خدا می‌خواهد، نه هوای نفسشان.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۹۸.</ref>
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی =
  | شاخه اصلی =علوم و معارف قرآن
|شاخه فرعی۱ =
| شاخه فرعی۱ =آیات و سوره‌ها
|شاخه فرعی۲ =
| شاخه فرعی۲ =
|شاخه فرعی۳ =
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه =شد
  | تیترها =
  | تیترها =شد
  | ویرایش =
  | ویرایش =
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی =
  | بازبینی نویسنده =
| ارزیابی کمی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =الف
  | کیفیت =
  | کیفیت =ب
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
[[رده:فضائل امام علی(ع) در قرآن]]
[[رده:آیات مشهور سوره بقره]]
[[رده:آیات دارای شأن نزول]]
[[رده:آیات اعتقادی قرآن]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۳۲

سؤال

آیا آیه‌ای در قرآن درباره واقعه لیله المبیت هست؟

آیه لیلة المبیت
آیه لیلة المبیت
تابلوی نقاشی نفسِ رسول
مشخصات آیه
نام‌های دیگرلیلة المبیت، شراء، اشتراء
واقع در سورهبقره
شماره آیه۲۰۷
جزء۲
اطلاعات محتوایی
شأن نزولخوابیدن امام علی(ع) در بستر پیامبر در لیلةالمبیت
مکان نزولمدینه
موضوعاعتقادی
دربارهفضائل امام علی(ع)
درگاه‌ها
واژه-ها.png


آیه لَیْلَةُ الْمَبیت یا آیه اشِتراء آیه ۲۰۷ سوره بقره است که اشاره به لیلة المبیت دارد. این آیه درباره ایثارگری امام علی(ع) نازل شد که برای حفظ جان پیامبر اسلام(ص) در بستر او خوابید. در این آیه کسانی که حاضرند جان خود را در ازای به‌دست‌آوردن رضایت خداوند فدا کنند، ستایش شده‌اند.

لیلة المبیت

لیلة المبیت در اصطلاح اشاره به شبی دارد که در آن مشرکان مکه می‌خواستند پیامبر اسلام(ص) را به قتل برسانند. پیامبر به وسیله وحی الهی از قصد مشرکین باخبر شد. این موضوع را با علی(ع) در میان گذاشت و گفت که خداوند به او دستور هجرت داده و به علی(ع) نیز امر فرموده که در جای پیامبر بخوابد. امام علی(ع) فرمود: اگر من در جای شما بخوابم شما به سلامت خواهید ماند؟ پیامبر فرمود: بله. علی(ع) خندید، سجده شکر به جا آورد و سپس فرمود: برو به هر سویی که خدا امر فرموده است، جانم فدای تو باد و هر چه خواهی مرا امر فرما که به جان قبول می‌کنم.[۱]

کفار قریش برای قتل پیامبر(ص) چهل تن از مبارزان خود را انتخاب کرده بودند. علی(ع) پارچه سبزی که هر شب رسول خدا(ص) بر روی خود می‌کشید، به رویش کشید و در بستر آن حضرت خوابید. پیامبر(ص) از منزل خارج شد و بدون این که کفار متوجه شوند سفر خود را آغاز کرد.[۲] در تاریخ اسلام به شب خفتن امام علی(ع) در بستر پیامبر و فداکاری او، لیله المبیت گفته می شود.

نزول آیه لیله المبیت

در ماجرای لیله المبیت، آیه ﴿وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْرِي نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ ۗ وَاللَّهُ رَءُوفٌ بِالْعِبَادِ؛ و از مردم کسی است که جانش را برای خشنودی خدا می‌فروشد و خدا به بندگان مهربان است.(بقره:۲۰۷) نازل شد. در این آیه کسانی که حاضرند جان خود را در ازای به‌دست‌آوردن رضایت خداوند فدا کنند، از طرف پروردگار ستایش شده‌اند.

مفسران شأن نزول این آیه را پیرامون فداکاری امام علی(ع) در لیلة المبیت دانسته‌اند[۳]

مباهات خداوند به ملائکه آسمان‌ها

طبق برخی از روایات در لیله المبیت خداوند خطاب به دو فرشته خود جبرئیل و میکائیل، آن دو را در میان ملائکه در برادری و انس و الفت از همه بالاتر دانست. سپس گفت من یکی از شما را محکوم به مرگ کرده‌ام، کدام یک از شما حاضر است در راه برادر و رفیقش از جان خود بگذرد؟ هیچ‌کدام از آن‌ها حاضر به مرگ نشدند و هر دو زندگی را برگزیدند. خداوند به آن‌ها فرمود: من میان محمد و علی پیمان برادری بستم، پس علی(ع) مرگ را برگزید و زندگی را به محمد(ص) بخشید و در بستر او خوابید. اکنون بر زمین فرود آیید و او را از دشمنانش حفظ کنید. آن‌ها فرود آمدند در حالی که جبرئیل(ع) می‌گفت: «بخ بخ لک یابن ابی طالب من مثلک یباهی الله بک ملائکه سبح سماوات؛ به به بر تو ای پسر ابی طالب، کیست مانند تو؟! خداوند به واسطه تو به ملائکه هفت آسمان مباهات می‌نماید»[۴]

به‌گفته علامه طباطبایی مراد از فروش جان برای رضایت خدا، این است که این افراد هیچ چیز جز خشنودی او را طلب نمی‌کنند و چیزی را می‌خواهند که خدا می‌خواهد، نه هوای نفسشان.[۵]

منابع

  1. قمی، عباس ، منتهی الآمال، قم، هجرت، چاپ نهم، ۱۳۷۵ ش، ج۱، ص۱۱۰.
  2. پیشوایی، مهدی، سیره پیشوایان، قم، مؤسسه امام صادق ـ(ع) ـ، چاپ یازدهم، ۱۳۷۹ش، ص۳۸.
  3. رک: علامه حلی، کشف الیقین، مؤسسه چاپ و انتشارات وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد، ۱۴۱۱ق، ص۳۹۵.
  4. طوسی، محمد، الأمالی، دار الشقاقه، قم، ۱۴۱۴ق، ص۴۶۹.
  5. طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۹۸.