علامه امینی

سؤال

علامه امینی کیست و چه جایگاهی در میان عالمان شیعه دارد؟

علامه امینی
نام کامل	عبالحسین امینی
تولد	۱۲۸۱ش تبریز
وفات	۱۳۴۹ش
تالیفات	الغدیر
مذهب	شیعه
علت شهرت	تألیف الغدیر

درگاه‌ها

علامه امینی (۱۲۸۱–۱۳۴۹ش) شاخص‌ترین چهره در مباحث مربوط به غدیر و امامت در دوران متأخر جهان تشیع است.

زندگی‌نامه

عبدالحسین تبریزی نجفی معروف به «علامه امینی»، نویسنده کتاب گرانسنگ «الغدیر»، سال ۱۳۲۰ق در خانواده علم و تقوا در تبریز متولد شد. وی برای تحصیل به نجف اشرف رفت و در محضر علمای بزرگ آن شهر، میرزای نائینی، سید ابوالحسن اصفهانی، شیخ محمدحسین آل کاشف الغطا، و شیخ محمدحسین غروی اصفهانی (کمپانی) بهره فراوان گرفت و خیلی زود به مقام عالی فقاهت نایل آمد.

از ویژگی‌های بارز امینی، سفرهای پربارش به شهرها و بلاد اسلامی است که با اهداف علمی فرهنگی اصلاحی زیر انجام می‌گرفت: تحقیق و پژوهش در کتابخانه‌ها و یادداشت برداری و استنساخ از کتب شیعه و سنی (بویژه مآخذ خطی کهن) برای الغدیر و سایر آثار خویش، برخورد و ملاقات با استادان حوزه و دانشگاه، اصلاح و ارشاد مردم، تربیت اهل علم و تأثیر در آنان، و گاه نیز اقامه جماعت، ایراد سخنرانی برای توده مردم و نیز دانشگاهیان، القای بحث و ایجاد زمینه‌های فکری در مسائل مربوط به فلسفه حکومت در اسلام و ابلاغ پیام «غدیر».

علامه، در واپسین سالهای حیات، از فرط مطالعات بی وقفه و پیگیر خویش، اسیر بستر بیماری گردید و روز جمعه ۲۸ ربیع الثانی ۱۳۹۰ هجری قمری (برابر با ۱۲ تیر ۱۳۴۹ شمسی) هنگام اذان ظهر، در تهران دار فانی را بدرود گفت.

آثار

فهرست آثار «چاپ شده» او از قرار زیر است:

۱. شهداءالفضیله (چاپ نجف ۱۳۵۵ ق، قم ۱۳۹۰ ق / ۱۳۵۳ ش، دمشق ۱۳۸۱ ۱۳۷۶ ق) ۲. تحقیق و تعلیق بر «کامل الزیارات» (نجف ۱۳۵۶ ق) ۳. ادب الزائر لمن یمم الحائر (نجف ۱۳۶۲ ق) ۴. سیرتنا و سنتنا سیره نبینا و سنته (نجف ۱۳۸۴ ق / تهران ۱۳۸۶ ق). ۴. تفسیر فاتحه الکتاب، ترجمه قدرت‌الله حسینی شاهمرادی (تهران ۱۴۰۴ق) ۵. دوره ۱۱جلدی الغدیر (دارالکتب الاسلامیه، تهران ۱۳۷۲ق؛ دارالکتاب العربی، بیروت ۱۳۸۷ ق).

الغدیر

آثار مکتوب امینی، همه، ارجمند و خواندنی است؛ اما، در آن میان، «الغدیر» کتابی دیگر است و این دائره المعارف سترگ را (که معرفی آن، موضوع اصلی این مقاله است) باید «شاهکار» او بلکه شاهکار بزرگ شیعه در عصر حاضر شمرد. نگارش «الغدیر»، تقریباً حدود ۴۰ سال از عمر امینی را به خود اختصاص داده۱۱ و برای نوشتن آن، ۱۰ هزار کتاب را (که بعضاً، بالغ بر چندین مجلد می‌شده) از بای بسم الله تا تای تَمَّت خوانده و به ۱۰۰ هزار کتاب مراجعات مکرر داشته است.

وی با سفرهای متعدد و مطالعه دقیق کتابهای چاپی و خطی بسیار زیاد در کتابخانه‌های مختلف جهان اسلام الغدیر را نگاشت و به مباحث اعتقادی شیعه جانی تازه بخشید و در احتجاج‌ها و تألیفات اعتقادی شیعی پس از خود، اثرگذاری زیادی داشت. الغدیر نقطه عطفی در تدوین و ارائه ادله اعتقادی شیعه در خصوص امامت و خلافت و جانشینی امیرالمؤمنین علیه السلام بود.