متبرک شدن به اماکن متبرکه در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

(صفحه‌ای تازه حاوی «{{شروع متن}} {{سوال}} متبرك كردن خود به اماكن متبركه، در كدام سوره قرآن آمده است...» ایجاد کرد)
 
 
(۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
متبرك كردن خود به اماكن متبركه، در كدام سوره قرآن آمده است؟
متبرک کردن خود به اماکن متبرکه، در کدام سوره قرآن آمده است؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
قرآن شريف به اين مطلب اشاره دارد. از جمله آياتي كه به روشني به اين امر دلالت دارد. آيه ي «۹۳» و «۹۶» سوره مباركه «يوسف»(ع) مي‌باشد. هنگامي كه يوسف صديق، خود را به برادران خويش معرفي كرد و از خطاي آنان درگذشت، فرمود: {{قرآن|اذهبوا بقميصي هذا فالقوه علي وجه ابي يأت بصيراً و أتوني بأهلكم اجمعين}}<ref>يوسف/ ۹۳.</ref> «اين پيراهن مرا با خود ببريد و بر صورت پدرم يعقوب(ع) افكنيد تا ديدگانش بينا گردد و همه كسان خود را نزد من آوريد». و در آيه بعد آمده است: {{قرآن|فلمّا ان جآء البشير القه علي وجهه فارتدّ بصيرا ...}}<ref>يوسف/ ۹۶.</ref> «آن‌گاه كه مژده دهنده آن پيراهن را بر رخسار او افكند، بينايي وي بازگشت» اين سخن گوياي قرآن، گواه روشني بر تبرك جستن پيامبر خدا يعقوب(ع) به پيراهن پيامبري ديگر (حضرت يوسف(ع)) مي‌باشد. در آيه «۱۲۵» سوره مباركه «بقره» در داستان بنا كردن خانه خدا، توسط حضرت ابراهيم(ع) آمده است: {{قرآن|و اذ جعلنا البيت مثابه النّاس و امناً و اتّخذوا من مقام ابراهيم مصلّي ...}} «و به‌خاطر بياور هنگامي را كه خانه كعبه را محل بازگشت و مركز امن و امان براي مردم قرار داديم از مقام ابراهيم نمازگاهي براي خود انتخاب كنيد» مقام ابراهيم به اتّفاق همه مسلمانان مورد احترام و تكريم است و همان قطعه سنگي است كه ابراهيم خليل الرحمن(ع) هنگام ساختن خانه خدا (كعبه)، روي آن قرار گرفت و اثر پايش روي آن ماند.}}<ref>سبحاني، جعفر، آئين وهابيت، قم، انتشارات سعادت، ۱۳۶۳ ش، ص۴۰۷.</ref> حاجيان بعد از انجام طواف به پشت مقام ابراهيم مي‌روند و نماز طواف به‌جا مي‌آورند.<ref>مكارم شيرازي، ناصر و جمعي از نويسندگان، تفسير نمونه، تهران، انتشارات دار الكتب الاسلاميه، ۱۳۷۴ ش، ج۱، ص۴۴۸، ذيل آيات مورد بحث.</ref> مورد بعدي در سوره مباركه «كهف» آيه «۲۱» است. بعد از آن كه جريان زنده شدن اصحاب كهف به گوش مردم رسيد و براي ديدن آن‌ها به غار آمدند، ديدند كه آنان چشم از جهان فرو بسته‌اند و جسدهاي آن‌ها در غار مانده است. در اين ميان نزاع و كشمكش بين دو گروه مؤمنان و مخالفان درگرفت. مخالفان سعي داشتند كه مسئله خواب و بيداري اصحاب كهف به دست فراموشي سپرده شود و مؤمنان پافشاري مي‌كردند كه اين داستان هرگز فراموش نشود و لذا گفتند: {{قرآن|قال الذين غلبوا علي امرهم لنتخذنّ عليهم مسجداً<ref>كهف/ ۲۱.</ref>.
تبرک جستن به آثار اولیای خداوند در چند جای قرآن ذکر شده است؛ همچون تبرک جستن حضرت یعقوب(ع) به پیراهن حضرت یوسف(ع)، یا مصلی قرار دادن مقام ابراهیم(ع) یا مسجد شدن محل اصحاب کهف.


«ما در كنار مدفن آن‌ها مسجد و معبدي مي‌سازيم» جمله فوق حاكي از اين است كه ما اين مكان را محل مصلي و تبرك جستن از اين‌ها مي‌كنيم.<ref>رجوع كنيد: مكارم شيرازي، ناصر، تفسير نمونه، همان، ج۱۲، ص۳۸۲.</ref>
== تبرک جستن در آیات ==
* '''تبرک [[حضرت یعقوب(ع)]] به پیراهن [[حضرت یوسف(ع)]] و شفا گرفتن از آن:''' هنگامی که حضرت یوسف، خود را به برادران خویش معرفی کرد و از خطای آنان درگذشت، فرمود: {{قرآن|اذْهَبُوا بِقَميصي‏ هذا فَأَلْقُوهُ عَلى‏ وَجْهِ أَبي‏ يَأْتِ بَصيراً وَ أْتُوني‏ بِأَهْلِكُمْ أَجْمَعينَ|ترجمه=این پیراهن مرا با خود ببرید و بر صورت پدرم یعقوب(ع) افکنید تا دیدگانش بینا گردد و همه کسان خود را نزد من آورید|سوره=یوسف|آیه=۹۳}}  و در آیه بعد آمده است: {{قرآن|فَلَمَّا أَنْ جاءَ الْبَشيرُ أَلْقاهُ عَلى‏ وَجْهِهِ فَارْتَدَّ بَصيراً|ترجمه=آن‌گاه که مژده دهنده آن پیراهن را بر رخسار او افکند، بینایی وی بازگشت.|سوره=یوسف|آیه=۹۶}}  این سخن، گواه روشنی بر تبرک جستن [[حضرت یعقوب(ع)]] به پیراهن [[حضرت یوسف(ع)]] می‌باشد.


تبرك جستن به آثار اولياي خدا، مسئله‌اي نيست كه فقط در قرآن مطرح شده باشد، بلكه در سيره رسول خدا(ص) ـ كه بزرگترين مفسّر قرآن كريم‌اند ـ و صحابه آن حضرت مي‌توان يافت. نه تنها پيامبر گرامي و ياران وي، بلكه پيامبران پيشين نيز به اين امر مبادرت مي‌ورزيدند.<ref>حسيني نسب، سيد رضا، شيعه پاسخ مي‌دهد، قم، انتشارات نشر مشعر، ۱۳۷۴ ش، ص۱۱۳.</ref> مثلاً پيامبر اكرم(ص) در زمان حيات خويش مكرر به زيارت قبور شهداي احد مي‌رفتند و نيز پيوسته براي زيارت قبور مؤمنان رهسپار بقيع مي‌شدند و مي‌فرمودند: «به زيارت قبور برويد كه اين عمل شما را به ياد آخرت مي‌اندازد» و يا در جاي ديگري مي‌فرمايد: «هر كس به زيارت من آيد، شفاعت من در حق وي ‌واجب مي‌شود»<ref>موسوي قزويني، سيد حسن، نقدي بر انديشه وهابيان، ترجمه حسن طارمي، تهران، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، ۱۳۶۶ ش، ص۶۰ - ۶۱.</ref> بنابر اين متبرک کردن خود به اماکن متبرکه و اشياء ديگر در آيات و روايات آمده است و با اشکال شرعي مواجه نيست و بدعت به حساب نمي آيد.
* '''تبرک به [[مقام ابراهیم|مقام حضرت ابراهیم(ع)]]:''' در داستان بنا کردن خانه خدا، توسط حضرت ابراهیم(ع) آمده است: {{قرآن|وَ إِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثابَةً لِلنَّاسِ وَ أَمْناً وَ اتَّخِذُوا مِنْ مَقامِ إِبْراهيمَ مُصَلًّى|ترجمه=و به‌خاطر بیاور هنگامی را که خانه کعبه را محل بازگشت و مرکز امن و امان برای مردم قرار دادیم از مقام ابراهیم نمازگاهی برای خود انتخاب کنید.|سوره=بقره|آیه=۱۲۵}} مقام ابراهیم به اتفاق همه مسلمانان مورد احترام و تکریم است و همان قطعه سنگی است که ابراهیم خلیل الرحمن(ع) هنگام ساختن خانه خدا (کعبه)، روی آن قرار گرفت و اثر پایش روی آن ماند.<ref>سبحانی، جعفر، آئین وهابیت، قم، انتشارات سعادت، ۱۳۶۳ ش، ص۴۰۷.</ref> حاجیان بعد از انجام طواف به پشت مقام ابراهیم می‌روند و نماز طواف به‌جا می‌آورند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر و جمعی از نویسندگان، تفسیر نمونه، تهران، انتشارات دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ ش، ج۱، ص۴۴۸، ذیل آیات مورد بحث.</ref>
{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}
==مطالعه بيشتر==


۱ـ استاد جعفر سبحاني، آئين وهابيت، قم: انتشارات سعادت، ۱۳۶۳، ش.  
* '''تبرک به قبور [[اصحاب کهف]] با ساختن مسجد:''' بعد از آن که جریان زنده شدن [[اصحاب کهف]] به گوش مردم رسید و برای دیدن آن‌ها به غار آمدند، دیدند که آنان چشم از جهان فرو بسته‌اند و جسدهای آن‌ها در غار مانده است. در این میان نزاع و کشمکش بین دو گروه مؤمنان و مخالفان درگرفت. مخالفان سعی داشتند که مسئله خواب و بیداری اصحاب کهف به دست فراموشی سپرده شود و مؤمنان پافشاری می‌کردند که این داستان هرگز فراموش نشود و لذا گفتند: {{قرآن|ْ قالَ الَّذينَ غَلَبُوا عَلى‏ أَمْرِهِمْ لَنَتَّخِذَنَّ عَلَيْهِمْ مَسْجِداً|ترجمه=کسانی که بر کارشان غلبه یافتند گفتند: حتما بر ایشان معبدی بنا خواهیم کرد.|سوره=کهف|آیه=۲۱}} جمله فوق حاکی از این است که ما این مکان را محل مصلی و تبرک جستن از این‌ها می‌کنیم.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، انتشارات دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ ش، ج۱۲، ص۳۸۲.</ref>


۲ـ استاد مكارم شيرازي، تفسير نمونه، جلد‌هاي اول و دوازده، تهران انتشارات دار الكتب الاسلاميه.  
در سیره [[رسول خدا]](ص) و صحابه آن حضرت آمده است که نه تنها پیامبر گرامی و یاران وی، بلکه پیامبران پیشین نیز به این امر مبادرت می‌ورزیدند.<ref>حسینی نسب، سید رضا، شیعه پاسخ می‌دهد، قم، انتشارات نشر مشعر، ۱۳۷۴ ش، ص۱۱۳.</ref> مثلا پیامبر اکرم(ص) در زمان حیات خویش مکرر به زیارت قبور شهدای احد می‌رفت و نیز پیوسته برای زیارت قبور مؤمنان رهسپار بقیع می‌شدند و می‌فرمود: {{متن عربی|ترجمه=به زیارت قبور بروید که این عمل شما را به یاد آخرت می‌اندازد.}}<ref>پاينده، ابو القاسم، نهج الفصاحه (مجموعه كلمات قصار حضرت رسول صلى الله عليه و آله)، تهران، دنیای دانمش، چاپ چهارم، ۱۳۸۲ش، ص۵۱۱.</ref>


۳ـ سيد رضا حسيني نسب، شيعه پاسخ مي‌دهد، قم: انتشارات نشر مشعر، ۱۳۷۴.


۴ـ سيد حسن موسوي قزويني، نقدي بر انديشه وهابيان، ترجمه حسن طارمي، تهران انتشارات وزارت و فرهنگ ارشاد اسلامي، ۱۳۶۶ ش.
{{مطالعه بیشتر}}


۵ـ سيد ابراهيم سيد علوي، تاريخ نقد و بررسي وهابي‌ها، تهران انتشارات امير كبير، ۱۳۷۶ ش.
== مطالعه بیشتر ==
{{پایان مطالعه بیشتر}}
* توسل به پيامبر خدا و تبرک به آثار ايشان، مرتضي عسکري، ترجمه: محمد جواد کريمي.
* تبرک و قبور، حسن طاهري خرم آبادي.


==منابع==
== منابع ==
<references />
{{پانویس|۲}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
|شاخه فرعی۱ = عبادت در قرآن
| شاخه فرعی۱ = عبادت در قرآن
|شاخه فرعی۲ = جایگاه و اهمیت عبادت
| شاخه فرعی۲ = جایگاه و اهمیت عبادت
|شاخه فرعی۳ =  
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =  
  | شناسه =شد
  | تیترها =  
  | تیترها =شد
  | ویرایش =  
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =  
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =  
  | ناوبری =
  | نمایه =  
  | نمایه = شد
  | تغییر مسیر =  
  | تغییر مسیر =
  | ارجاعات =  
  | ارجاعات =
  | بازبینی =  
| بازبینی نویسنده =  
  | تکمیل =  
  | بازبینی =
  | اولویت =  
  | تکمیل =
  | کیفیت =  
  | اولویت =ج
  | کیفیت =ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
[[رده:تبرک]]
[[رده:توسل]]
[[رده:آیات و سوره‌ها]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۴ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۱۱

سؤال

متبرک کردن خود به اماکن متبرکه، در کدام سوره قرآن آمده است؟

تبرک جستن به آثار اولیای خداوند در چند جای قرآن ذکر شده است؛ همچون تبرک جستن حضرت یعقوب(ع) به پیراهن حضرت یوسف(ع)، یا مصلی قرار دادن مقام ابراهیم(ع) یا مسجد شدن محل اصحاب کهف.

تبرک جستن در آیات

  • تبرک حضرت یعقوب(ع) به پیراهن حضرت یوسف(ع) و شفا گرفتن از آن: هنگامی که حضرت یوسف، خود را به برادران خویش معرفی کرد و از خطای آنان درگذشت، فرمود: ﴿اذْهَبُوا بِقَميصي‏ هذا فَأَلْقُوهُ عَلى‏ وَجْهِ أَبي‏ يَأْتِ بَصيراً وَ أْتُوني‏ بِأَهْلِكُمْ أَجْمَعينَ؛ این پیراهن مرا با خود ببرید و بر صورت پدرم یعقوب(ع) افکنید تا دیدگانش بینا گردد و همه کسان خود را نزد من آورید(یوسف:۹۳) و در آیه بعد آمده است: ﴿فَلَمَّا أَنْ جاءَ الْبَشيرُ أَلْقاهُ عَلى‏ وَجْهِهِ فَارْتَدَّ بَصيراً؛ آن‌گاه که مژده دهنده آن پیراهن را بر رخسار او افکند، بینایی وی بازگشت.(یوسف:۹۶) این سخن، گواه روشنی بر تبرک جستن حضرت یعقوب(ع) به پیراهن حضرت یوسف(ع) می‌باشد.
  • تبرک به مقام حضرت ابراهیم(ع): در داستان بنا کردن خانه خدا، توسط حضرت ابراهیم(ع) آمده است: ﴿وَ إِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثابَةً لِلنَّاسِ وَ أَمْناً وَ اتَّخِذُوا مِنْ مَقامِ إِبْراهيمَ مُصَلًّى؛ و به‌خاطر بیاور هنگامی را که خانه کعبه را محل بازگشت و مرکز امن و امان برای مردم قرار دادیم از مقام ابراهیم نمازگاهی برای خود انتخاب کنید.(بقره:۱۲۵) مقام ابراهیم به اتفاق همه مسلمانان مورد احترام و تکریم است و همان قطعه سنگی است که ابراهیم خلیل الرحمن(ع) هنگام ساختن خانه خدا (کعبه)، روی آن قرار گرفت و اثر پایش روی آن ماند.[۱] حاجیان بعد از انجام طواف به پشت مقام ابراهیم می‌روند و نماز طواف به‌جا می‌آورند.[۲]
  • تبرک به قبور اصحاب کهف با ساختن مسجد: بعد از آن که جریان زنده شدن اصحاب کهف به گوش مردم رسید و برای دیدن آن‌ها به غار آمدند، دیدند که آنان چشم از جهان فرو بسته‌اند و جسدهای آن‌ها در غار مانده است. در این میان نزاع و کشمکش بین دو گروه مؤمنان و مخالفان درگرفت. مخالفان سعی داشتند که مسئله خواب و بیداری اصحاب کهف به دست فراموشی سپرده شود و مؤمنان پافشاری می‌کردند که این داستان هرگز فراموش نشود و لذا گفتند: ﴿ْ قالَ الَّذينَ غَلَبُوا عَلى‏ أَمْرِهِمْ لَنَتَّخِذَنَّ عَلَيْهِمْ مَسْجِداً؛ کسانی که بر کارشان غلبه یافتند گفتند: حتما بر ایشان معبدی بنا خواهیم کرد.(کهف:۲۱) جمله فوق حاکی از این است که ما این مکان را محل مصلی و تبرک جستن از این‌ها می‌کنیم.[۳]

در سیره رسول خدا(ص) و صحابه آن حضرت آمده است که نه تنها پیامبر گرامی و یاران وی، بلکه پیامبران پیشین نیز به این امر مبادرت می‌ورزیدند.[۴] مثلا پیامبر اکرم(ص) در زمان حیات خویش مکرر به زیارت قبور شهدای احد می‌رفت و نیز پیوسته برای زیارت قبور مؤمنان رهسپار بقیع می‌شدند و می‌فرمود: «به زیارت قبور بروید که این عمل شما را به یاد آخرت می‌اندازد.»[۵]



مطالعه بیشتر

  • توسل به پيامبر خدا و تبرک به آثار ايشان، مرتضي عسکري، ترجمه: محمد جواد کريمي.
  • تبرک و قبور، حسن طاهري خرم آبادي.

منابع

  1. سبحانی، جعفر، آئین وهابیت، قم، انتشارات سعادت، ۱۳۶۳ ش، ص۴۰۷.
  2. مکارم شیرازی، ناصر و جمعی از نویسندگان، تفسیر نمونه، تهران، انتشارات دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ ش، ج۱، ص۴۴۸، ذیل آیات مورد بحث.
  3. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، انتشارات دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ ش، ج۱۲، ص۳۸۲.
  4. حسینی نسب، سید رضا، شیعه پاسخ می‌دهد، قم، انتشارات نشر مشعر، ۱۳۷۴ ش، ص۱۱۳.
  5. پاينده، ابو القاسم، نهج الفصاحه (مجموعه كلمات قصار حضرت رسول صلى الله عليه و آله)، تهران، دنیای دانمش، چاپ چهارم، ۱۳۸۲ش، ص۵۱۱.