کوفی اهوازی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۱: خط ۲۱:


کتب ثلاثین یا الفقه المکمّل، حسین بن سعید بن حمّاد کوفی اهوازی. وی از معاصران امام رضا، امام جواد و امام هادی علیهم السلام و از راویان برجسته و موثّق امامیه است. که بنا بر قول مرحوم مجلسی اوّل، در طبقه هفتم روات قرار می‌گیرد. او از اهالی کوفه بوده که برای نشر معارف اهل بیت علیهم السلام در اهواز ساکن شد و در اواخر عمر، به قم آمد و در همان‌جا وفات یافت. ابن ندیم در توصیف حسین بن سعید می‌نویسد: أوسع أهل زمانها بالفقه و الآثار و المناقب و غیر ذلک من علوم الشیعة. گفتنی است که حسین بن سعید، کتاب‌های مورد بحث را با همراهی برادرش حسن نگاشته است. از مجموعه کتاب‌های کوفی اهوازی، کتاب المؤمن و کتاب الزهد، به انتشار رسیده‌اند. از امتیازات کتب حسین بن سعید، آن است که میزانی در سنجش صحّت و سقم دیگر کتب محسوب می‌شده است، به طوری که دانشمندان علم رجال، کتب بسیاری را به کتب حسین بن سعید تشبیه کرده‌اند. و این ویژگی، درباره دیگر کتب متقدّمان به چشم نمی‌خورد.<ref>مجموعه مؤلفان، مجموعه مقالات فارسی کنگره بین‌المللی ثقة الاسلام کلینی، بیتا، بیجا، ج۳، ص۳۱ و ۳۲ و ۳۳.</ref>
کتب ثلاثین یا الفقه المکمّل، حسین بن سعید بن حمّاد کوفی اهوازی. وی از معاصران امام رضا، امام جواد و امام هادی علیهم السلام و از راویان برجسته و موثّق امامیه است. که بنا بر قول مرحوم مجلسی اوّل، در طبقه هفتم روات قرار می‌گیرد. او از اهالی کوفه بوده که برای نشر معارف اهل بیت علیهم السلام در اهواز ساکن شد و در اواخر عمر، به قم آمد و در همان‌جا وفات یافت. ابن ندیم در توصیف حسین بن سعید می‌نویسد: أوسع أهل زمانها بالفقه و الآثار و المناقب و غیر ذلک من علوم الشیعة. گفتنی است که حسین بن سعید، کتاب‌های مورد بحث را با همراهی برادرش حسن نگاشته است. از مجموعه کتاب‌های کوفی اهوازی، کتاب المؤمن و کتاب الزهد، به انتشار رسیده‌اند. از امتیازات کتب حسین بن سعید، آن است که میزانی در سنجش صحّت و سقم دیگر کتب محسوب می‌شده است، به طوری که دانشمندان علم رجال، کتب بسیاری را به کتب حسین بن سعید تشبیه کرده‌اند. و این ویژگی، درباره دیگر کتب متقدّمان به چشم نمی‌خورد.<ref>مجموعه مؤلفان، مجموعه مقالات فارسی کنگره بین‌المللی ثقة الاسلام کلینی، بیتا، بیجا، ج۳، ص۳۱ و ۳۲ و ۳۳.</ref>
وی که از اصحاب امامان متأخر است توانسته بخش قابل توجهی از تراث امامیه را از سدة دوم به سدة سوم هجری منتقل کند.<ref>تازه مرد، محمد، غلامعلی، مهدی، «نقش حسین بن سعید در انتقال تراث امامیه»، آموزه‌های حدیثی، پاییز و زمستان ۱۳۹۹، شماره ۸، ص۱۴۱ تا ۱۶۲.</ref>
== تیتر یک ==
وی در خاندانی از موالی امام سجّاد(ع) در کوفه به دنیا آمد. مدّتی در اهواز، ساکن بود. سپس به شهر قم، مهاجرت کرد و در آنجا وفات یافت. او را در شمارِ اصحاب امام رضا، امام جواد و امام هادی(ع) نام برده اند. سال وفات او معلوم نیست.
'''مکانت حدیثی'''
او از استادان بسیاری از کوفه و قم، درس آموخته و از آنان، نقل روایت کرده است. شمار استادان او را ۱۴۰ نفر یاد کرده اند که ابن ابی عُمَیر، بزنطی، حسن بن سعید، حمّاد بن عیسی، صفوان بن یحیی، عثمان بن عیسی، علی بن نعمان، فضّالة بن ایوب، قاسم بن محمّد، قاسم بن عروه و محمّد بن سنان از آن جمله اند. تعداد نوزده راوی نیز از او حدیث شنیده اند که برخی از آنان، عبارت اند از: احمد بن محمّد بن عیسی اشعری، حسین بن حسن بن اَبان و علی بن مهزیار. رجالیان، او را به وثاقت و جلالت، توصیف کرده اند. ابن ندیم، او و برادرش حسن را معروف ترین افراد عصر خویش در فقه، روایت، مناقب و دیگر علوم شیعی دانسته است.
'''احادیث و آثار'''
نام وی در کتب اربعه، در ۵ هزار و ۸۶۶ سند، در موضوعات مختلف فقهی، اعتقادی، اخلاقی و تفسیری واقع شده است.فهرست نگاران، کتاب های او با کمک برادرش حسن را سی کتاب یاد کرده اند که جزﺀ اصول و کتب معتمَد و مشهور شیعه به شمار می آیند؛ این مجموعه کتاب ها در فهرست نجاشی ملاک سنجش کتاب های دیگر راویان قرار گرفته است.<ref>محمدی ری شهری، شناختنامه حدیث، ج۳، ص۸۶ و ۸۷. به نقل از [http://hadith.net/post/30262/%d8%ad%d8%b3%db%8c%d9%86-%d8%a8%d9%86-%d8%b3%d8%b9%db%8c%d8%af-%d8%a7%d9%87%d9%88%d8%a7%d8%b2%db%8c/ «حسین بن سعید اهوازی»]، سایت حدیث نت، تاریخ بازدید: ۱۴۰۱.</ref>


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۲ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۲۰

سؤال
کوفی اهوازی کیست و چه آثاری دارد؟

حسین بن سعید اهوازی مشهور به کوفی اهواز، محدث و فقیه قرن سوم، از اصحاب امام رضا(ع)، امام جواد(ع) و امام هادی(ع) است. دو کتاب او به نام الزهد و المومن منتشر شده است. در کتاب رجالی او توثیق شده و از جایگاه مهم و برجسته‌ای برخوردار است.

زندگی‌نامه

حسین بن سعید بن حماد بن مهران اهوازی از اصحاب امام رضا، امام جواد و امام هادی(ع) است. کنیه اش ابومحمد و کوفی الاصل است و به همین لحاظ به کوفی معروف است. با برادرش حسن بن سعید از کوفه به اهواز منتقل گردیده و سپس به نام «کوفی اهوازی» ملقب گردیده است.

حسین بن سعید در اواخر عمر از اهواز به قم کوچ کرده و در این شهر، دار فانی را وداع گفته است.

کتاب «الزهد» نوشته حسین بن سعید کوفی اهوازی

آثار و مقام علمی

حسین بن سعید در تألیف حدود سی کتاب در ابواب مختلف فقهی بر طبق تعالیم اهل بیت رسول‌الله(ص) با برادرش حسن بن سعید همکاری داشته است. اسامی این کتاب‌ها در مقدمه کتاب «المؤمن» ذکر گردیده است. وی از هر سه امام(ع) احادیثی روایت کرده است. مؤلفین کتاب‌های رجال از این شخص نام برده و او را مورد مدح قرار داده و به ثقه بودن وصف نموده‌اند. کتاب «المؤمن» که توسط حسین بن سعید تألیف گردیده، مجموعه احادیث و روایاتی است که از ائمه(ع) درباره اوصاف مؤمن و گرفتاری‌ها و شدایدی که متوجه اوست نقل شده و در این کتاب جمع‌آوری گردیده است.[۱]

ابومحمد، حسین بن سعید کوفی اهوازی شخصیتی است مورد وثوق و اطمینان و صاحب تألیفات ارزنده که تعداد آن را سی جلد نوشته‌اند و با مشارکت برادرشان حسن آنها را نوشته است. کتابهای او خوب و مورد عمل بودند. شیخ طوسی او را از اصحاب حضرت رضا و جواد و هادی علیهم السلام دانسته و بر صاحب تألیفات، ثقه و اهوازی بودنش تصریح کرده است. در رجال نجاشی به تألیفات سی جلدی او اشاره شده و همین کتابها منشأ شهرت ایشان معرفی شده است. در فهرست ابن ندیم جامعیت این دو برادر در فقه و علوم اسلامی در زمان خودشان مورد تأکید قرار گرفته است. اکثر کتب رجالی تدوین شده پیرامون رجال شیعه ایشان را توثیق کرده و تمجید نموده‌اند. از جمله آثار ایشان می‌توان به کتب ذیل اشاره کرد: کتاب تفسیر القرآن، کتاب الفرائض، کتاب الحدود، کتاب التقیه، کتاب الرد علی الغلاة، کتاب المناقب، کتاب الزهد، کتاب الشهادت. از طریق این دو برادر حدود هفتاد روایت به دست شیفتگان ولایت رسیده است.[۲]

تفسیر فرات بن ابراهیم بن فرات کوفی (م حدود ۳۰۰) که تنها بر روایات رسیده از ائمه علیهم السّلام بسنده نموده است و فراوان از حسین بن سعید کوفی اهوازی ساکن و متوفای قم که از اصحاب امام رضا، امام جواد و امام هادی علیهم السّلام روایت کرده است.[۳]

الزهد، حسین بن سعید کوفی اهوازی (۲۵۰ ه‍.ق)، تحقیق: غلام رضا عرفانیان، فرهنگ، قم، چاپ دوم ۱۴۰۲ ه‍.ق

کتب ثلاثین یا الفقه المکمّل، حسین بن سعید بن حمّاد کوفی اهوازی. وی از معاصران امام رضا، امام جواد و امام هادی علیهم السلام و از راویان برجسته و موثّق امامیه است. که بنا بر قول مرحوم مجلسی اوّل، در طبقه هفتم روات قرار می‌گیرد. او از اهالی کوفه بوده که برای نشر معارف اهل بیت علیهم السلام در اهواز ساکن شد و در اواخر عمر، به قم آمد و در همان‌جا وفات یافت. ابن ندیم در توصیف حسین بن سعید می‌نویسد: أوسع أهل زمانها بالفقه و الآثار و المناقب و غیر ذلک من علوم الشیعة. گفتنی است که حسین بن سعید، کتاب‌های مورد بحث را با همراهی برادرش حسن نگاشته است. از مجموعه کتاب‌های کوفی اهوازی، کتاب المؤمن و کتاب الزهد، به انتشار رسیده‌اند. از امتیازات کتب حسین بن سعید، آن است که میزانی در سنجش صحّت و سقم دیگر کتب محسوب می‌شده است، به طوری که دانشمندان علم رجال، کتب بسیاری را به کتب حسین بن سعید تشبیه کرده‌اند. و این ویژگی، درباره دیگر کتب متقدّمان به چشم نمی‌خورد.[۴]

وی که از اصحاب امامان متأخر است توانسته بخش قابل توجهی از تراث امامیه را از سدة دوم به سدة سوم هجری منتقل کند.[۵]

تیتر یک

وی در خاندانی از موالی امام سجّاد(ع) در کوفه به دنیا آمد. مدّتی در اهواز، ساکن بود. سپس به شهر قم، مهاجرت کرد و در آنجا وفات یافت. او را در شمارِ اصحاب امام رضا، امام جواد و امام هادی(ع) نام برده اند. سال وفات او معلوم نیست.

مکانت حدیثی

او از استادان بسیاری از کوفه و قم، درس آموخته و از آنان، نقل روایت کرده است. شمار استادان او را ۱۴۰ نفر یاد کرده اند که ابن ابی عُمَیر، بزنطی، حسن بن سعید، حمّاد بن عیسی، صفوان بن یحیی، عثمان بن عیسی، علی بن نعمان، فضّالة بن ایوب، قاسم بن محمّد، قاسم بن عروه و محمّد بن سنان از آن جمله اند. تعداد نوزده راوی نیز از او حدیث شنیده اند که برخی از آنان، عبارت اند از: احمد بن محمّد بن عیسی اشعری، حسین بن حسن بن اَبان و علی بن مهزیار. رجالیان، او را به وثاقت و جلالت، توصیف کرده اند. ابن ندیم، او و برادرش حسن را معروف ترین افراد عصر خویش در فقه، روایت، مناقب و دیگر علوم شیعی دانسته است.

احادیث و آثار نام وی در کتب اربعه، در ۵ هزار و ۸۶۶ سند، در موضوعات مختلف فقهی، اعتقادی، اخلاقی و تفسیری واقع شده است.فهرست نگاران، کتاب های او با کمک برادرش حسن را سی کتاب یاد کرده اند که جزﺀ اصول و کتب معتمَد و مشهور شیعه به شمار می آیند؛ این مجموعه کتاب ها در فهرست نجاشی ملاک سنجش کتاب های دیگر راویان قرار گرفته است.[۶]

منابع

  1. حسین بن سعید کوفی اهوازی، المومن،
  2. جمعی از نویسندگان، دانشنامه امام جواد علیه السلام، پایگاه تخصصی عاشورا، ص۲۲۰.
  3. معرفت، محمد هادی، تحریف ناپذیری قرآن، ترجمه علی نصیری، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت)، ۱۳۷۹، ص۲۲۹.
  4. مجموعه مؤلفان، مجموعه مقالات فارسی کنگره بین‌المللی ثقة الاسلام کلینی، بیتا، بیجا، ج۳، ص۳۱ و ۳۲ و ۳۳.
  5. تازه مرد، محمد، غلامعلی، مهدی، «نقش حسین بن سعید در انتقال تراث امامیه»، آموزه‌های حدیثی، پاییز و زمستان ۱۳۹۹، شماره ۸، ص۱۴۱ تا ۱۶۲.
  6. محمدی ری شهری، شناختنامه حدیث، ج۳، ص۸۶ و ۸۷. به نقل از «حسین بن سعید اهوازی»، سایت حدیث نت، تاریخ بازدید: ۱۴۰۱.