حدیث «دشمن‌ترین دشمنت، نفس توست»: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶: خط ۶:
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}


ورام بن ابی‌فِراس عالم شیعی در قرن ششم، حدیثی را از رسول خدا(ص) نقل کرده است:
ورام بن ابی‌فِراس عالم شیعی در قرن ششم، حدیثی را از [[رسول خدا(ص)]] نقل کرده است:
{{عربی بزرگ| أَعْدَى عَدُوِّكَ نَفْسُكَ الَّتِي بَيْنَ جَنْبَيْك|ترجمه= دشمن‌ترین دشمنت، نفس توست که در بین دو پهلویت قرار دارد<ref>ورام بن أبي فراس، مسعود، مجموعة ورّام، قم، چاپ اول، ۱۴۱۰ ق، ص۵۹.</ref>}}
{{عربی بزرگ|أَعْدَى عَدُوِّكَ نَفْسُكَ الَّتِي بَيْنَ جَنْبَيْك|ترجمه= دشمن‌ترین دشمنت، نفس توست که در بین دو پهلویت قرار دارد<ref>ورام بن أبي فراس، مسعود، مجموعة ورّام، قم، چاپ اول، ۱۴۱۰ ق، ص۵۹.</ref>|}}


این حدیث در کتاب «تَنبیهُ الخَواطِر و نُزهَةُ النَّواظِر» معروف به «مجموعه وَرّام» نقل شده است.<ref>ورام بن أبي فراس، مسعود، مجموعة ورّام، قم، چاپ اول، ۱۴۱۰ ق، ص۵۹.</ref> کتاب مجموعه ورام یک کتاب اخلاقی و اعتقادی است که مؤلف [[سلسله حدیث|سلسله سند]] روایات را نیاورده است و از این نگاه روایات بدون سند است البته محتوای روایت را با آیات<ref>سوره یوسف، آیه۵۳. سوره ناس، آیه۵–۴.</ref> و روایات دیگر هم‌خوان خوانده‌اند.
این حدیث در کتاب «تَنبیهُ الخَواطِر و نُزهَةُ النَّواظِر» معروف به «مجموعه وَرّام» نقل شده است.<ref>ورام بن أبي فراس، مسعود، مجموعة ورّام، قم، چاپ اول، ۱۴۱۰ ق، ص۵۹.</ref> کتاب مجموعه ورام یک کتاب اخلاقی و اعتقادی است که مؤلف [[سلسله حدیث|سلسله سند]] روایات را نیاورده است و از این نگاه روایات بدون سند است البته محتوای روایت را با آیات<ref>سوره یوسف، آیه۵۳. سوره ناس، آیه۵–۴.</ref> هم‌خوانی دارد.


منظور از نفس را غریزه و جهتی که محل خشم و شهوت در انسان است.<ref name=":0" /> نفس تا زمانی که کمال نیابد دشمن است و انسان را گمراه می‌کند.<ref name=":1">علوی عاملی، احمد بن زین العابدین، الحاشیة علی أصول الکافی، قم، دار الحدیث، چاپ اول، ۱۴۲۷ ق- ۱۳۸۵ش، ص۶۶.</ref> پیامبر اسلام به همین جهت، بالاترین جهاد را مبارزه با نفس دانسته است.<ref>ابن اشعث، محمد بن محمد، الجعفریات، تهران، مکتبه النینوی الحدیثه، چاپ اول، بی تا، ص۷۸.</ref> البته محققان معتقدند نفس انسان پس از رسیدن به کمال و فهم، منشأ صفات پسندیده می‌گردد.<ref name=":1" /> با در نظر گرفتن همین نکته، نفس را خصوصیتی خوانده‌اند که هم ریشه برای صفات پسندیده و هم ریشه صفات ناپسند است.<ref name=":0">مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار (جلد ۶۷ و ۶۸) ترجمه: موسوی همدانی، تهران، چاپ اول، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۳۵.</ref>
منظور از نفس غریزه و جهتی است که محل خشم و شهوت در انسان می‌باشد.<ref name=":0" /> نفس تا زمانی که کمال نیابد دشمن است و انسان را گمراه می‌کند.<ref name=":1">علوی عاملی، احمد بن زین العابدین، الحاشیة علی أصول الکافی، قم، دار الحدیث، چاپ اول، ۱۴۲۷ ق- ۱۳۸۵ش، ص۶۶.</ref> پیامبر خدا(ص) به همین جهت، بالاترین جهاد را مبارزه با نفس دانسته است.<ref>ابن اشعث، محمد بن محمد، الجعفریات، تهران، مکتبه النینوی الحدیثه، چاپ اول، بی تا، ص۷۸.</ref> البته محققان معتقدند نفس انسان پس از رسیدن به کمال و فهم، منشأ صفات پسندیده می‌گردد.<ref name=":1" /> با در نظر گرفتن همین نکته، نفس را خصوصیتی خوانده‌اند که هم ریشه برای صفات پسندیده و هم ریشه صفات ناپسند است.<ref name=":0">مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار (جلد ۶۷ و ۶۸) ترجمه: موسوی همدانی، تهران، چاپ اول، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۳۵.</ref>


مراد از دو پهلو درون انسان است که خداوند نفس را در آن قرار داده است که گاهی از آن به قلب هم تعبیر می‌شود.<ref>مازندرانی، محمد صالح بن احمد، شرح الکافی-الأصول و الروضة، تهران، المکتبه الاسلامیه، چاپ اول، ۱۳۸۲ ق، ج۱۱، ص۲۳.</ref>
مراد از دو پهلو درون انسان است که خداوند نفس را در آن قرار داده است که گاهی از آن به قلب هم تعبیر می‌شود.<ref>مازندرانی، محمد صالح بن احمد، شرح الکافی-الأصول و الروضة، تهران، المکتبه الاسلامیه، چاپ اول، ۱۳۸۲ ق، ج۱۱، ص۲۳.</ref>
خط ۲۶: خط ۲۶:
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه = -
  | تیترها =
  | تیترها = -
  | ویرایش =
  | ویرایش =
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی = شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
خط ۳۷: خط ۳۷:
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت = ج
  | کیفیت =
  | کیفیت = ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ ‏۲۶ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۲۲

سؤال

مراد از حدیث: «أَعْدَی عَدُوِّکَ نَفْسُکَ الَّتِی بَیْنَ جَنْبَیْک‏»؛ «دشمن‌ترین دشمنت، نفس توست که در بین دو پهلویت قرار دارد» چیست؟


ورام بن ابی‌فِراس عالم شیعی در قرن ششم، حدیثی را از رسول خدا(ص) نقل کرده است:

این حدیث در کتاب «تَنبیهُ الخَواطِر و نُزهَةُ النَّواظِر» معروف به «مجموعه وَرّام» نقل شده است.[۲] کتاب مجموعه ورام یک کتاب اخلاقی و اعتقادی است که مؤلف سلسله سند روایات را نیاورده است و از این نگاه روایات بدون سند است البته محتوای روایت را با آیات[۳] هم‌خوانی دارد.

منظور از نفس غریزه و جهتی است که محل خشم و شهوت در انسان می‌باشد.[۴] نفس تا زمانی که کمال نیابد دشمن است و انسان را گمراه می‌کند.[۵] پیامبر خدا(ص) به همین جهت، بالاترین جهاد را مبارزه با نفس دانسته است.[۶] البته محققان معتقدند نفس انسان پس از رسیدن به کمال و فهم، منشأ صفات پسندیده می‌گردد.[۵] با در نظر گرفتن همین نکته، نفس را خصوصیتی خوانده‌اند که هم ریشه برای صفات پسندیده و هم ریشه صفات ناپسند است.[۴]

مراد از دو پهلو درون انسان است که خداوند نفس را در آن قرار داده است که گاهی از آن به قلب هم تعبیر می‌شود.[۷]

کتاب مجموعه ورام یک کتاب اخلاقی و اعتقادی است که مؤلف سلسله سند روایات را نیاورده است و از این نگاه روایات بدون سند می‌باشد و روایت مورد نظر در دیگر کتاب‌های روایی نیز با سلسله سند معتبر پیدا نشد. در عین حال با توجه به آیاتی که از نفس انسان و وسوسه‌های آن به صراحت سخن گفته است، می‌توان به این روایت استناد کرد.

منابع

  1. ورام بن أبي فراس، مسعود، مجموعة ورّام، قم، چاپ اول، ۱۴۱۰ ق، ص۵۹.
  2. ورام بن أبي فراس، مسعود، مجموعة ورّام، قم، چاپ اول، ۱۴۱۰ ق، ص۵۹.
  3. سوره یوسف، آیه۵۳. سوره ناس، آیه۵–۴.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار (جلد ۶۷ و ۶۸) ترجمه: موسوی همدانی، تهران، چاپ اول، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۳۵.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ علوی عاملی، احمد بن زین العابدین، الحاشیة علی أصول الکافی، قم، دار الحدیث، چاپ اول، ۱۴۲۷ ق- ۱۳۸۵ش، ص۶۶.
  6. ابن اشعث، محمد بن محمد، الجعفریات، تهران، مکتبه النینوی الحدیثه، چاپ اول، بی تا، ص۷۸.
  7. مازندرانی، محمد صالح بن احمد، شرح الکافی-الأصول و الروضة، تهران، المکتبه الاسلامیه، چاپ اول، ۱۳۸۲ ق، ج۱۱، ص۲۳.