چاه عریضه جمکران

سؤال

جریان چاه و عریضه در جمکران چیست؟

مسجد جمکران از مکان‌های مقدس و منتسب به امام زمان(عج) است که در قم قرار دارد. چاهی در این مسجد وجود داشت که برای آسان شدن کار برای مردم، نوشتن عریضه و توسل به امام زمان(ع) بود و غیر از این هیچ قداستی نداشت. البته امروزه این چاه تخریب شده است.

عریضه ‌ویسی

پیامبر اکرم(ص) و ائمه(ع) توصیه کرده‌اند در گرفتاری‌ها، بلاها و ترس از از دعا و توسل کمک گرفته شود. یکی از راه‌های استمداد از خدا و تسکین، عریضه نوشتن است. عریضه گاه خطاب به خداوند است و در آن فرد نیازمند ضمن اشاره به مشکل و حاجت مورد نظر خود به مقام و منزلت یکی از معصومین یا همه آنها در پیشگاه خداوند متوسل می‌شود یا اینکه مستقیماً به معصوم نوشته می‌شود تا او به واسطه منزلتی که در نزد خداوند دارد، از خدا برآورده شدن آن حاجت و نیاز را درخواست نماید و در واقع واسطه بین خدا و بنده خدا بشود. بدیهی است که هیچ از این امور با قیودی که در آنها ذکر شد به شرک، بت‌پرستی و بدعت منتهی نمی‌شوند.

عریضه نویسی در روایات

در روایات و احادیث زیادی به عریضه نویسی به عنوان یکی از راه‌های توسل اشاره شده است:

• امام صادق(ع) می‌فرمایند: «هرگاه کسی حاجت و درخواستی از خداوند متعال داشته باشد یا از موضوعی در هراس باشد، آن را به این ترتیب که بیان می‌شود بر روی کاغذی بنویسد و در آب جاری یا در چاه عمیقی بیندازد…»

• «هر کس حاجتی دارد، آنچه را که ذکر می‌شود در یک قطعه کاغذی بنویسد و در ضریح یکی از ائمه یا در نهر آب یا در چاه آب بیندازد.»

آنچه از روایات فهمیده می‌شود، عریضه نوشتن و در چاه انداختن یکی از راه‌های توسل است. چاه جمکران هم فقط به خاطر اینکه نزدیک جمکران می‌باشد مردم بعد از انجام اعمال مسجد، حاجت‌های خود را نوشته و درون آن چاه می‌اندازند و اگر مردم گریه می‌کنند به خاطر محبت به امام زمان(ع) بوده و به خاطر گرفتاری‌های خودشان می‌باشد. اگر برای چاه گریه و زاری کرده و به خود چاه متوسل شوند هم شرک بوده و هم بدعت می‌باشد که در روایت و مکتب اسلام مردود است.

البته چاه جمکران با توجه به این‌که موضوعیت خاصی نداشته و هیچ وجه تفاوتی بین چاه عریضه مسجد مقدس جمکران و دیگر چاه‌های آب روان نیست، تخریب شده است.

مطالعه بیشتر

• کتاب عریضه نویسی، نویسنده:سیدصادق سیدنژاد،
• کتاب آیین نیایش، نویسنده:ابراهیم غفاری،