زیور زندگی دنیا از نگاه قرآن

سؤال

از دیدگاه قرآن شریف، زیور زندگی دنیا چیست؟

قرآن، هرچیز دوست داشتنی از جمله زنان، فرزندان، اموال و ثروت، اسبان و چهارپایان و زراعت را زینت این دنیا می‌داند. قرآن حتی هرچه روی زمین است را هم زینت می‌داند. این زینت‌ها فی نفسه مذموم نیستند اما گاهی وسیله آزمایش انسان قرار می‌گیرند و انسان باید بین این زینت‌ها و دین خود یکی را انتخاب کند. از همین جهت میل مطلق به زینت‌های دنیا گاهی انسان را گمراه می‌کند و برای او عذاب آخرت را به همراه دارد.

مصادیق زینت دنیا

قرآن کریم زیور و زینت دنیا را اینگونه معرفی می‌کند: ﴿زُيِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَواتِ مِنَ النِّساءِ وَ الْبَنينَ وَ الْقَناطيرِ الْمُقَنْطَرَةِ مِنَ الذَّهَبِ وَ الْفِضَّةِ وَ الْخَيْلِ الْمُسَوَّمَةِ وَ الْأَنْعامِ وَ الْحَرْثِ ذلِكَ مَتاعُ الْحَياةِ الدُّنْيا وَ اللَّهُ عِنْدَهُ حُسْنُ الْمَآبِ؛ در چشم مردم آرايش يافته است، عشق به اميال نفسانى و دوست داشتن زنان و فرزندان و هميانهاى زر و سيم و اسبان داغ برنهاده و چارپايان و زراعت. همه اينها متاع زندگى اينجهانى هستند، در حالى كه بازگشتنگاه خوب نزد خدا است.﴾(آل عمران:۱۴)

در آیه مذکور زن و فرزند، اموال، ثروت‌ها، مرکب، زمین و زراعت به عنوان زینت و زیور دنیا معرفی شده است.

در آیه‌ای دیگر مال و فرزندان را زینت زندگی دنیوی می‌داند و می‌فرماید: ﴿الْمالُ وَ الْبَنُونَ زينَةُ الْحَياةِ الدُّنْيا وَ الْباقِياتُ الصَّالِحاتُ خَيْرٌ عِنْدَ رَبِّكَ ثَواباً وَ خَيْرٌ أَمَلاً؛ مال و فرزندان، زینت زندگی دنیاست، و باقیات صالحات (ارزش‌های پایدار و شایسته) ثوابش نزد پروردگارت بهتر و امیدبخش‌تر است.﴾(کهف[۱۸]:۴۶)

در آیات دیگری اعمال زشت و ناپسند کافران و گناهکاران را در نظر آنان زینت نشان می‌دهد و در جایی دیگر مرکب‌های مختلف انسان مثل اسب‌ها، استرها و الاغ را زینت برای انسان معرفی کرده است.

آزمایش بندگان به وسیله زینت دنیا

قرآن همه زینت‌ها را وسیله امتحان و آزمایش انسان‌ها قرار داده است، چنان‌که می‌فرماید: ﴿إِنَّا جَعَلْنا ما عَلَى الْأَرْضِ زينَةً لَها لِنَبْلُوَهُمْ أَيُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً؛ در حقیقت ما آنچه را روی زمین است زینت آن قرار دادیم، تا آنها را بیازماییم که کدامینشان بهتر عمل می‌کنند.﴾(کهف[۱۸]:۷) ممکن است این زینت‌ها زمینه هدایت افراد را فراهم آورد و ممکن است همان زمینه گمراهی افراد شود. اگر برای رضای خدا از آن‌ها استفاده شود باعث نجات و سعادت و اگر برای فخر فروشی و تکاثر و … باشد باعث گمراهی خواهد شد.

مطالعه بیشتر

• محمد حسین طباطبایی، المیزان، قم، جماعه المدرسین فی الحوزه العلمیه، چاپ پنجم، ۱۴۱۷ ق، ج۱۹، ص۳۰۷؛ ج۱۳، ص۳۱۸–۳۱۹.
• ناصر مکارم شیرازی و همکاران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ هشتم، ۱۳۶۷، ج۲۴، ص۲۰۴، ۲۰۷؛ ج۱۲، ص۲۴۵، ۲۴۶.