سوره‌های مثانی: تفاوت میان نسخه‌ها
Mnazarzadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Mnazarzadeh (بحث | مشارکتها) (ابرابزار) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
سوره‌های معروف به مثانی کدام هستند و واژه مثانی در اصل به چه معنا | سوره‌های معروف به مثانی کدام هستند و واژه مثانی در اصل به چه معنا می‌باشد؟ | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
احتمالات مختلفی برای مراد از '''سوره‌های مثانی'''، بیان شده است، سوره‌های بعد از [[سوره‌های مئین]]، سوره‌های کمتر از صد آیه، [[سوره فاتحه]] و سوره‌هایی که دارای قصه و رویدادها هستند از احتمالات سوره‌های مثانی دانسته شده است. سیوطی ۳۹ سوره را جزو سوره‌های مثانی، [[طبرسی]] ۷ سوره و برخی همه [[سوره‌های قرآن]] را سوره‌های مثانی می‌دانند. | احتمالات مختلفی برای مراد از '''سوره‌های مثانی'''، بیان شده است، سوره‌های بعد از [[سوره‌های مئین]]، سوره‌های کمتر از صد آیه، [[سوره فاتحه]] و سوره‌هایی که دارای قصه و رویدادها هستند از احتمالات سوره‌های مثانی دانسته شده است. سیوطی ۳۹ سوره را جزو سوره‌های مثانی، [[طبرسی]] ۷ سوره و برخی همه [[سوره‌های قرآن]] را سوره‌های مثانی می‌دانند. | ||
==معنای لغوی و اصطلاحی== | == معنای لغوی و اصطلاحی == | ||
'''مثانی''' در لغت از «ثنی» گرفته شده است که به معنای رد بعضی بر بعضی دیگر آمده است.<ref>ابن منظور، لسان العرب، چاپ اول، نشر ادب حوزه، ۱۴۰۵ ق، ج۱۴، ص۱۱۵.</ref> | '''مثانی''' در لغت از «ثنی» گرفته شده است که به معنای رد بعضی بر بعضی دیگر آمده است.<ref>ابن منظور، لسان العرب، چاپ اول، نشر ادب حوزه، ۱۴۰۵ ق، ج۱۴، ص۱۱۵.</ref> | ||
==منظور از سوره‌های مثانی== | == منظور از سوره‌های مثانی == | ||
برای '''سوره‌های مثانی''' احتمالات گوناگونی بیان شده است. | برای '''سوره‌های مثانی''' احتمالات گوناگونی بیان شده است. | ||
* مثانی سوره‌هایی است که، بعد از [[سوره‌های مئین]] بیاید. | * مثانی سوره‌هایی است که، بعد از [[سوره‌های مئین]] بیاید. | ||
* | * سوره‌هایی که آیات آن از صد آیه کمتر باشد. این تعریف از «فرّاء» می‌باشد. | ||
* سوره‌هایی که | * سوره‌هایی که مثال‌های آن دو جنبه دارد؟ هم برای پند و عبرت و هم برای خیر. | ||
* سخاوی در کتاب «جمال القراء» معتقد است که علت نامگذاری برخی | * سخاوی در کتاب «جمال القراء» معتقد است که علت نامگذاری برخی سوره‌ها به «مثانی»، آمدن حکایات و قصه و رویدادها در این سوره‌ها می‌باشد؛ و گاهی به تمام قرآن کریم و به[[سوره فاتحه الکتاب]]، اطلاق می‌گردد.<ref>سیوطی، جلال الدین، الاتقان، مترجم اسلامی، محمد جعفر، تهران، بنیاد علوم اسلامی، ۱۳۶۲، ج۱، ص۲۲۱.</ref> | ||
== تعداد سوره‌های مثانی== | == تعداد سوره‌های مثانی == | ||
در تعداد سوره‌های مثانی اقوال مختلفی وجود دارد. | در تعداد سوره‌های مثانی اقوال مختلفی وجود دارد. | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
* [[سوره نور]] | * [[سوره نور]] | ||
* [[سوره انفال]] | * [[سوره انفال]] | ||
* [[سوره مریم]] | * [[سوره مریم]] | ||
* [[سوره عنکبوت]] | * [[سوره عنکبوت]] | ||
* [[سوره روم]] | * [[سوره روم]] | ||
* [[سوره یس]] | * [[سوره یس]] | ||
* [[سوره فرقان]] | * [[سوره فرقان]] | ||
* [[سوره رعد]] | * [[سوره رعد]] | ||
* [[سوره سبأ]] | * [[سوره سبأ]] | ||
* [[سوره ابراهیم]] | * [[سوره ابراهیم]] | ||
* | * [[سوره محمد]] | ||
* [[سوره لقمان]] | * [[سوره لقمان]] | ||
* [[ سوره زمر]] | * [[سوره زمر]] | ||
* [[سوره مؤمنون]] | * [[سوره مؤمنون]] | ||
* [[سوره زخرف]] | * [[سوره زخرف]] | ||
* [[سوره سجده]] | * [[سوره سجده]] | ||
* [[سوره شوری]] | * [[سوره شوری]] | ||
* [[سوره احقاف]] | * [[سوره احقاف]] | ||
* [[سوره جاثیه]] | * [[سوره جاثیه]] | ||
* [[سوره دخان]] | * [[سوره دخان]] | ||
* [[سوره فتح]] | * [[سوره فتح]] | ||
* [[سوره حشر]] | * [[سوره حشر]] | ||
* [[سوره سجده]] | * [[سوره سجده]] | ||
* [[سوره طلاق]] | * [[سوره طلاق]] | ||
* [[سوره قلم]] | * [[سوره قلم]] | ||
* [[سوره حجرات]] | * [[سوره حجرات]] | ||
* [[سوره ملک]] | * [[سوره ملک]] | ||
* [[سوره تغابن]] | * [[سوره تغابن]] | ||
* [[سوره منافقون]] | * [[سوره منافقون]] | ||
* [[سوره جمعه]] | * [[سوره جمعه]] | ||
* [[سوره صف]] | * [[سوره صف]] | ||
* [[سوره نوح]] | * [[سوره نوح]] | ||
* [[سوره مجادله]] | * [[سوره مجادله]] | ||
* [[سوره ممتحنه]] | * [[سوره ممتحنه]] | ||
* [[سوره تحریم]]<ref>سیوطی، الاتقان، ج۱، ص۲۲۴.</ref> | * [[سوره تحریم]]<ref>سیوطی، الاتقان، ج۱، ص۲۲۴.</ref> | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
[[شیخ طبرسی]]، سوره‌های مثانی را به دنبال هفت | [[شیخ طبرسی]]، سوره‌های مثانی را به دنبال هفت سورهٔ طولانی می‌داند که اول سوره‌های مثانی، [[سوره یونس|یونس]] و آخرش [[سوره نحل|نحل]] می‌باشد که شامل [[سوره یونس]]، [[سوره هود|هود]]، [[سوره یوسف|یوسف]]، [[سوره رعد|رعد]]، [[سوره ابراهیم|ابراهیم]]، [[سوره حجر|حجر]] و [[سوره نحل|نحل]] است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، بیروت، مؤسسه اعلمی، چاپ اول، ۱۴۱۵ ق، ج۱، ص۴۲.</ref> | ||
برخی، | برخی، همهٔ سوره‌های قرآنی را «مثانی» می‌دانند، زیرا اخبار و قصه‌ها در آن تکرار شده است.<ref>زرکشی، البرهان فی العلوم القرآن، قاهره، داراحیا، چاپ اول، ۱۳۷۶، ج۱، ص۲۴۵.</ref> | ||
{{مطالعه بیشتر}} | {{مطالعه بیشتر}} | ||
==مطالعه بیشتر== | |||
== مطالعه بیشتر == | |||
* بحارالانوار، ج۸۹، ص۲۸. | * بحارالانوار، ج۸۹، ص۲۸. | ||
* تبیان، ج۱، ص۲۳، ج۶، ص۳۵۳. | * تبیان، ج۱، ص۲۳، ج۶، ص۳۵۳. | ||
==منابع== | == منابع == | ||
{{پانویس}} | |||
{{شاخه | {{شاخه | ||
| شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن | | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن | ||
|شاخه فرعی۱ = مفردات قرآن | |شاخه فرعی۱ = مفردات قرآن | ||
|شاخه فرعی۲ = | |شاخه فرعی۲ = | ||
|شاخه فرعی۳ = | |شاخه فرعی۳ = | ||
}} | }} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| خط ۸۵: | خط ۸۴: | ||
| ویرایش = شد | | ویرایش = شد | ||
| لینک‌دهی = شد | | لینک‌دهی = شد | ||
| ناوبری = | | ناوبری = | ||
| نمایه = | | نمایه = | ||
| تغییر مسیر = شد | | تغییر مسیر = شد | ||
| ارجاعات = | | ارجاعات = | ||
| بازبینی = | | بازبینی = | ||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت = ب | | اولویت = ب | ||
| کیفیت = ب | | کیفیت = ب | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||
نسخهٔ ۱۵ ژانویهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۵:۴۶
سؤال
سوره‌های معروف به مثانی کدام هستند و واژه مثانی در اصل به چه معنا می‌باشد؟
احتمالات مختلفی برای مراد از سوره‌های مثانی، بیان شده است، سوره‌های بعد از سوره‌های مئین، سوره‌های کمتر از صد آیه، سوره فاتحه و سوره‌هایی که دارای قصه و رویدادها هستند از احتمالات سوره‌های مثانی دانسته شده است. سیوطی ۳۹ سوره را جزو سوره‌های مثانی، طبرسی ۷ سوره و برخی همه سوره‌های قرآن را سوره‌های مثانی می‌دانند.
معنای لغوی و اصطلاحی
مثانی در لغت از «ثنی» گرفته شده است که به معنای رد بعضی بر بعضی دیگر آمده است.[۱]
منظور از سوره‌های مثانی
برای سوره‌های مثانی احتمالات گوناگونی بیان شده است.
- مثانی سوره‌هایی است که، بعد از سوره‌های مئین بیاید.
- سوره‌هایی که آیات آن از صد آیه کمتر باشد. این تعریف از «فرّاء» می‌باشد.
- سوره‌هایی که مثال‌های آن دو جنبه دارد؟ هم برای پند و عبرت و هم برای خیر.
- سخاوی در کتاب «جمال القراء» معتقد است که علت نامگذاری برخی سوره‌ها به «مثانی»، آمدن حکایات و قصه و رویدادها در این سوره‌ها می‌باشد؛ و گاهی به تمام قرآن کریم و بهسوره فاتحه الکتاب، اطلاق می‌گردد.[۲]
تعداد سوره‌های مثانی
در تعداد سوره‌های مثانی اقوال مختلفی وجود دارد.
جلال الدین سیوطی این سوره‌ها را جزو سوره‌های مثانی می‌داند:
- سوره احزاب
- سوره حج
- سوره قصص
- سوره نمل
- سوره نور
- سوره انفال
- سوره مریم
- سوره عنکبوت
- سوره روم
- سوره یس
- سوره فرقان
- سوره رعد
- سوره سبأ
- سوره ابراهیم
- سوره محمد
- سوره لقمان
- سوره زمر
- سوره مؤمنون
- سوره زخرف
- سوره سجده
- سوره شوری
- سوره احقاف
- سوره جاثیه
- سوره دخان
- سوره فتح
- سوره حشر
- سوره سجده
- سوره طلاق
- سوره قلم
- سوره حجرات
- سوره ملک
- سوره تغابن
- سوره منافقون
- سوره جمعه
- سوره صف
- سوره نوح
- سوره مجادله
- سوره ممتحنه
- سوره تحریم[۳]
شیخ طبرسی، سوره‌های مثانی را به دنبال هفت سورهٔ طولانی می‌داند که اول سوره‌های مثانی، یونس و آخرش نحل می‌باشد که شامل سوره یونس، هود، یوسف، رعد، ابراهیم، حجر و نحل است.[۴]
برخی، همهٔ سوره‌های قرآنی را «مثانی» می‌دانند، زیرا اخبار و قصه‌ها در آن تکرار شده است.[۵]
مطالعه بیشتر
- بحارالانوار، ج۸۹، ص۲۸.
- تبیان، ج۱، ص۲۳، ج۶، ص۳۵۳.
منابع
- ↑ ابن منظور، لسان العرب، چاپ اول، نشر ادب حوزه، ۱۴۰۵ ق، ج۱۴، ص۱۱۵.
- ↑ سیوطی، جلال الدین، الاتقان، مترجم اسلامی، محمد جعفر، تهران، بنیاد علوم اسلامی، ۱۳۶۲، ج۱، ص۲۲۱.
- ↑ سیوطی، الاتقان، ج۱، ص۲۲۴.
- ↑ طبرسی، مجمع البیان، بیروت، مؤسسه اعلمی، چاپ اول، ۱۴۱۵ ق، ج۱، ص۴۲.
- ↑ زرکشی، البرهان فی العلوم القرآن، قاهره، داراحیا، چاپ اول، ۱۳۷۶، ج۱، ص۲۴۵.