پیش نویس:تعداد شهدای کربلا
 | این متن یک پیش‌نویس است که در وضعیت نیازمند به ویرایش قرار دارد |
سؤال
شهدای کربلا چند نفر بودند ؟
123
درگاه‌ها
درباره تعداد شهداء کربلاء بین مورخین قدیم و مورخین حال حاضر اختلاف
گزارش آثار کهن و متأخرین
گزارش‌ها درباره تعداد کل شهیدان کربلا متفاوت است:
- مشهورترین گزارش در این باره هفتاد و دو نفر است.[۱][۲][۳][۴] شیخ مفید تعداد سرهای جداشده شهدای کربلا را به جز امام حسین(ع) که به کوفه فرستاده شدند، ۷۲ نفر ذکر کرده است.[۵]
- فضیل بن زبیر (از اصحاب امام باقر(ع) و امام صادق(ع)، آمار شهدا را از آغاز تا پایان نهضت با احتساب مجروحانی که بعد شهید شدند 106 نفر نوشته است.[۶]
- ابومخنف به نقل از زحر بن قیس آمار شهدا را به جز امام حسین(ع) 78 نفر گفته است.[۷][۸] اما مورخان دیگر با استناد به گزارش زحر، آمار شهدا را 32نفر،[۹] 70نفر،[۱۰] 77نفر،[۱۱] 82نفر[۱۲]و 88نفر[۱۳] نوشته اند.
- بلخی، مسعودی و مقدسی تعداد شهدا را 87 نفر نگاشتند.[۱۴][۱۵]
- مستوفی تعداد شهدا را 141 نفر نگاشته است.[۱۶]
گزارش آثار معاصرین
محققان معاصر نیز با بررسی و تحلیل منابع کهن به آمارهای متفاوتی رسیدند:
- سید محسن امین اسامی شهدای نهضت عاشورا را از آغاز تا پایان 139 نفر دانسته است.[۱۷]
- محمدمهدی شمس‌الدین پس از بحثی تحلیلی در این باره، تعداد شهدای کربلا را کمی بیش از 100 نفر دانسته است.[۱۸]
- ذبیح الله محلاتی این آمار رو (از آغاز تا پایان نهضت) تا 228 نفر رسانده است.[۱۹]
- نویسندگان کتاب مقتل جامع سیدالشهداء نیز قول 72نفر راپذیرفته‌اند.[۲۰]
- دانشنامه امام حسین(ع) آمار شهیدان کربلا را ۱۵۵ نفر دانسته است و بیشتر از این تعداد را دارای منابع معتبر نمی‌داند.[۲۱]
منابع
- ↑ طبری، ابوجعفر محمدبن‌جریر. تاریخ الأمم و الملوک. ج. ۵. بیروت: روائع التراث العربی. ص. ۴۵۵.
- ↑ البلاذری، أحمد بن يحيى (۱۴۱۷). انساب الاشراف. ج. ۳. بیروت: دارالفکر. ص. ۴۱۱.
- ↑ طبرسی، ابومنصور احمد‌بن‌علی (۱۴۰۶). تاج الموالید. قم: مکتبة آیةالله العظمی مرعشی نجفی. ص. ۳۱.
- ↑ خوارزمی، موفق‌بن‌احمد مکی (۱۳۶۷). مقتل الحسین. ج. ۲. نجف: مطبعة الزهراء. ص. ۴۴.
- ↑ مفيد، محمد بن محمد (۱۴۱۳). الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد. ج. ۲. قم: مؤسسة آل البيت(ع). ص. ۱۱۳.
- ↑ بن زبیر، فضیل (۱۴۰۶). «تسمیة من قتل مع الحسین». فصلنامه تراثنا. سال‌اول (۲): ۱۴۹-۱۵۶.
- ↑ طبری، ابوجعفر محمدبن‌جریر. تاریخ الأمم و الملوک. ج. ۵. بیروت: روائع التراث العربی. ص. ۴۵۹.
- ↑ مفيد، محمد بن محمد (۱۴۱۳). الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد. ج. ۲. قم: مؤسسة آل البيت(ع). ص. ۱۱۸.
- ↑ ابن‌اعثم، ابومحمد احمدبن‌اعثم (۱۳۷۲). الفتوح. ج. ۵. تهران: آموزش و پرورش انقلاب اسلامی. ص. ۱۲۷به نظر می‌رسد واژه «ثلاثین» در گزارش ابن‌اعثم، تصحیف «ثمانین» است.
- ↑ یوسف‌بن‌قزغلی بغدادی، سبط‌بن‌جوزی (۱۴۲۶). تذکرة الخواص. قم: المجمع العالمی لاهل البیت. ص. ۲۶۰.
- ↑ احمدبن‌محمد، ابن‌عبدربه اندلسی. العقد الفرید. ج. ۴. بیروت: دار احیاء التراث العربی. ص. ۳۵۷.
- ↑ خوارزمی، موفق‌بن‌احمد مکی (۱۳۶۷). مقتل الحسین. ج. ۲. نجف: مطبعة الزهراء. ص. ۶۲.
- ↑ ابن‌سعد، محمد (۱۴۰۸). «ترجمة الحسین و مقتله من کتاب الطبقات الکبیر لابن سعد». فصلنامه تراثنا. سال سوم (۱۰): ۱۹۰.
- ↑ مسعودی، ابوالحسن علی‌بن‌الحسین (۱۳۸۴). مروج الذهب و معادن الجوهر. ج. ۳. قاهره: السعادة. ص. ۷۱.
- ↑ مقدسی، مطهربن‌طاهر. البدء و التاریخ. ج. ۶. مکتبة الثقافة الدینیة. ص. ۱۱.
- ↑ مستوفی، حمدالله (۱۳۶۴). تاریخ گزیده. تهران: امیرکبیر. ص. ۲۶۵.
- ↑ امین، سیدمحسن (۱۴۰۳). اعیان الشیعة. ج. ۱. بیروت: دارالتعارف للمطبوعات. صص. ۶۱۰–۶۱۲.
- ↑ شمس‌الدین، محمدمهدی (۱۳۶۴). انصارالحسین(ع) [ناصرهاشم‌زاده]. تهران: امیرکبیر. ص. ۵۷.
- ↑ محلاتی، ذبیح‌الله. فرسان الهیجاء. ج. ۲. تهران. ص. ۱۵۴.
- ↑ گروهی از تاریخ پژوهان، زیر نظر مهدی پیشوائی (۱۳۹۱). تاریخ قیام و مقتل جامع سید الشهداء. ج. ۲. قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی. ص. ۴۸۵.
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد (۱۳۹۲). دانشنامه امام حسین(ع). ج. ۷. قم: موسسه علمی فرهنگی دارالحدیث. صص. ۲۸۱–۲۹۱.