نیرنگ زدن خداوند در آیه ۱۴۲ سوره نساء

سؤال

منظور از نیرنگ خدا در آیهٔ ۱۴۲ سورهٔ نساء چیست؟

براساس آیات سوره نساء، منافقان به دنبال نیرنگ و خُدعه هستند ولی خداوند آن‌ها را فریب می‌دهد:

﴿إِنَّ الْمُنَافِقِینَ یُخَادِعُونَ اللّهَ وَهُوَ خَادِعُهُمْ وَإِذَا قَامُواْ إِلَی الصَّلاَه قَامُواْ کسَالَی یُرَآؤُونَ النَّاسَ وَلاَ یَذْکرُونَ اللّهَ إِلاَّ قَلِیلاً؛ منافقان می‌خواهند خدا را فريب دهند در حالى كه او آنها را فريب می‌دهد.﴾(نساء:۱۴۲)

نیرنگ منافقان را چنین گفته‌اند که در ظاهر، اظهار ایمان می‌کنند ولی در باطن، ایمانی ندارند.

اما اینکه خداوند بر آنان نیرنگ می‌زند را به دو صورت دانسته‌اند:

• خداوند از باطن منافقان خبر دارد و آن‌ها را برای نیرنگ و نفاقشان مواخذه و عذاب می‌کند. همين کیفر، معنای نیرنگ خداوند است. روایتی از امام رضا(ع) نیز نقل شده که معنای نیرنگ خداوند را مجازاتِ منافقان معرفی کرده است.

• نیرنگ خداوند بر آنان چنین است که هدف و واقعیت اعمال آن‌ها را می‌داند. منافقان در ظاهر به اعمال اسلامی دست می‌زنند ولی در باطن کافر به این اعمال هستند. خداوند به اعمال آنان آگاه است و واقعیت رفتار آنان را می‌داند.