سند حدیث منزلت
آیا سند حدیث منزلت صحیح است و آیا حضرت علی(ع) به آن استناد کرده است؟
حدیث منزلت، از روایات متواتر و صحیح نزد شیعه و اهل سنت می‌باشد؛ که در آن پیامبر(ص)، امام علی را به منزله هارون نسبت به موسی قرار داده است. این حدیث در چندین مجلس از خود امام علی(ع) نقل شده است که حضرت برای احتجاج با افراد مختلفی، این روایت و فضیلت را یادآور شده‌اند. همچنین این حدیث توسط معاندین امام علی نیز نقل شده است و آنها به وجود این حدیث اذعان کرده‌اند. علامه شرف الدین در کتاب المراجعات، اسامی تعداد کثیری از صحابه که این حدیث را نقل کرده‌اند و صد کتاب از اهل سنت که این حدیث را نقل کرده‌اند، آورده است.
استناد امام علی(ع) به حدیث منزلت
امیرالمؤمنین علی(ع) در جریان احتجاج با ابوبکر فرمود: تو را به خداوند سوگند می‌دهم که بگویی آیا رسول خدا(ص) نفرمود: (یا علی) مَثَل تو نسبت به من همانند هارون نسبت به موسی است و آیا این وزیر بودن و همراهی رسول خدا فضیلت من است یا تو؟ ابوبکر در جواب گفت: رسول خدا فرمود که این فضیلت در مورد شماست.[۱]
همچنین حضرت علی(ع) در احتجاج با اصحاب شوری خطاب به آنها فرمود: شما را به خدا سوگند می‌دهم آیا در بین شما کسی هست که پیامبر(ص) به او فرموده باشد: «انت منی بمنزله هارون من موسی الا انه لا نبی بعدی» تو نسبت به من همانند هارون نسبت به موسی، هستی الا اینکه پیامبری بعد از من نخواهد آمد؟ همه گفتند: نه.[۲]
نقل حدیث منزلت توسط معاندین
سعد بن ابی وقاص که در باطن، از دشمنان علی-علیه السلام- بود و به مقامات معنوی و افتخارات بارز امام رشک می‌ورزید، در مجلس معاویه وقتی که معاویه به علی بن ابیطالب ناسزا گفت، با وجود سابقه عداوت و مخالفت‌های خود با امام، رو به معاویه کرد و گفت: به خدا سوگند اگر یکی از آن سه فضیلتی که علی داشت من داشتم برای من بهتر بود تا آنچه آفتاب بر آن می‌تابد مال من باشد. روزی که پیامبر(ص) علی(ع) را در مدینه جانشین خود قرار داد و به جنگ تبوک رفت، به علی(ع) چنین فرمود: موقعیت تو نسبت به من، همان موقعیت هارون است نسبت به موسی، جز اینکه پیامبری پس از من نیست.[۳]
نقل حدیث منزلت توسط صحابه
مرحوم سید عبدالحسین شرف الدین در المراجعات می‌فرماید: این حدیث از احادیث متواتر است و جماعت کثیری از صحابه آن را نقل کرده‌اند. همچون سعد بن ابی وقاص، معاویه، جابر، ابو سعید الخدری، عبدالله بن عمر، عمر بن الخطاب، اسماء بنت عمیس، ابوهریره، و… و نزدیک به صد کتاب از اهل سنت[۴] این حدیث را نقل کرده‌اند.[۵]
مطالعه بیشتر
۱ـ تاریخ تحلیلی و سیاسی اسلام، علی اکبر حسنی.
۲ـ ترجمه المراجعات، سید شرف الدین.
۳ـ فروغ ولایت، استاد سبحانی.