اعمال و دعای روز اول ماه رمضان

از ویکی پاسخ
(تغییرمسیر از اعمال ۱ رمضان)
سؤال

برای روز اول ماه رمضان چه اعمال و دعاهایی سفارش شده است؟

دعای مخصوصی برای روز اول ماه رمضان ذکر شده است. علامه مجلسی (درگذشت ۱۱۱۰ق) در زاد المعاد این دعا را چنین نقل کرده:

کفعمی از عالمان شیعه قرن نهم در کتاب «البلد الأمين و الدرع الحصين‏» دعای روز اول را کمی کوتاه‌تر نقل کرده است: «اللَّهُمَّ اجْعَلْ صِيَامِي‏ فِيهِ‏ صِيَامَ‏ الصَّائِمِينَ‏ وَ هَبْ لِي جُرْمِي فِيهِ يَا إِلَهَ الْعَالَمِينَ وَ اعْفُ عَنِّي يَا عَافِياً عَنِ الْمُجْرِمِينَ».[۲] اثر دعای روز اول ماه رمضان را ثواب بسیار، درجات رفیع و پاک شدن گناهان دانسته‌اند.[۲]

احمد مجتهدی تهرانی عالم و مدرس اخلاق در حوزه علمیه تهران معتقد است؛ شخص در ابتدای دعای روز اول ماه رمضان، دعا می‌کند روزه‌اش مانند روزه‌داران خاص الخاص باشد که در آن، جز خداوند چیزی در نظر نباشد. روزه خاص الخاص، عالی‌ترین نوع روزه بوده و در مقابل روزه عام[یادداشت ۱] و روزه خاص[یادداشت ۲] است.[۳] مجتهدی تهرانی همچنین یکی از موارد قائمین، که در این دعا مانند آن‌ها بودن خواسته شده، کسانی می‌داند که در نماز از خوف خدا، گریه می‌کنند.[۳]

اعمال

شیخ عباس قمی در کتاب مفاتیح الجنان، برای روز اول ماه رمضان اعمالی مانند غسل در آب جاری، پاشیدن گلاب بر صورت، دو رکعت نماز اول ماه، صدقه‌دادن را ذکر کرده است.[۴] برخی منابع به نماز خاصی برای شب اول ماه رمضان اشاره کرده‌اند که علامه مجلسی آن‌ را نامعتبر دانسته است.[۵]

برخی کتاب‌ها به خواندن دعایی پس از طلوع فجر در روز اول ماه رمضان توصیه کرده‌اند: «اَللَّهُمَّ قَدْ حَضَرَ شَهْرُ رَمَضَانَ وَ قَدِ اِفْتَرَضْتَ عَلَيْنَا صِيَامَهُ وَ أَنْزَلْتَ فِيهِ اَلْقُرْآنَ هُدىً لِلنّٰاسِ وَ بَيِّنٰاتٍ مِنَ اَلْهُدىٰ وَ اَلْفُرْقٰانِ اَللَّهُمَّ أَعِنَّا عَلَى صِيَامِهِ وَ تَقَبَّلْهُ مِنَّا وَ تَسَلَّمْهُ مِنَّا وَ سَلِّمْهُ لَنَا فِي يُسْرٍ مِنْكَ وَ عَافِيَةٍ إِنَّكَ عَلىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ يَا رَحْمَنُ يَا رَحِيمُ[۶]؛ خدایا ماه رمضان آمد، و تو روزه آن را بر ما واجب کرده‌اى، و قرآن را در آن براى هدایت و دلایلى روشن از هدایت و وسیله تشخیص حق از باطل نازل نموده‌اى. خدایا ما را بر روزه‌اش یارى کن، و آن را از من بپذیر، و ما را در آن و از آن سالم بدار، و آن را براى ما سالم گردان، در آسانى و عافیت از جانب خویش، همانا تو بر هرچیز توانایى، اى بخشنده، اى مهربان.»

منابع

  1. مجلسی، محمد باقر، زاد المعاد (مفتاح الجنان)، محقق و مصحح: اعلمی، علاء الدین، بیروت، موسسة الأعلمی للمطبوعات‏، ۱۴۲۳ق، ص۱۴۴.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ کفعمی، ابراهیم بن علی، البلد الأمین و الدرع الحصین، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۸ق، ص۲۱۹.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ «شرح دعای روز اول ماه رمضان از آیت الله مجتهدی» پایگاه ضیاء الصالحین، تاریخ بازدید:۱۳ اسفند ۱۴۰۱ش.
  4. قمی، شیخ عباس، مفاتیح الجنان‏، قم، اسوه، بی‌تا، ج۱، ص۲۲۰.
  5. مجلسی، زاد المعاد (مفتاح الجنان)، ۱۴۲۳ق، ص۱۴۱.
  6. ابن‌طاووس، علی بن موسی، اقبال الاعمال، گردآورنده: آخوندی، محمد، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، ۱۳۶۷ش، ج۱، ص۸۸.
  1. روزه‌ی عموم مردم که تنها نمی‌خورند و نمی‌آشامند، اما اعضای دیگر بدن از گناه خودداری نمی‌کنند.
  2. روزه ای است که روزه‌دار، علاوه بر اینکه از خوردن و آشامیدن خودداری می‌کند، اعضاء و جوارحش هم روزه دارد.