اصل نویسی در نگارش روایت

از ویکی پاسخ
سؤال

نوشتن اصل در نگارش روایت چیست و از چه زمانی انجام شده است؟

اَصل، اصطلاحی در علم حدیث است که اصحاب پیامبر و یا ائمه مستقیما از پیامبر و امام، یا با یک واسطه درباره موضوع خاصی ‌شنیده و آنها را جمع‌آوری ‌کرده‌اند. برخی از اصحاب که مستقیم و بی‌واسطه روایات را شنیده‌اند، متن شنیده شده را به صورت نوشتار ثبت کرده‌اند. به این نوشته‌ها اصل می‌گویند.

در کتاب‌های روایی بارها از این اصل‌ها یاد شده است و علامه آقا بزرگ تهرانی در الذریعه، بیش از صد اصل را با مشخصات نویسنده‌اش آورده است.[۱] اصل نویسی با تأکید پیامبر بر نوشتن احادیث، و همچنین در عصر ائمه اطهار(ع) انجام شده است. چهارصد اصل روایی موسوم به اصول اربعمائه، مهمترین مسئله در شکل‌گیری جوامع حدیثی است.

گاهی روایات غیر موثق وارد این اصل‌ها شده که علمای متخصص در شناخت روایت با نگاهی به زندگانی نویسنده، یا راوی آن اصل، موارد اتهامی را بررسی کرده و در کتاب‌هایشان متذکر شده‌اند که این اصل یا این راوی قابل اعتماد نیست.

منابع

  1. آقا بزرگ تهرانی، الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج۲، ص۱۲۵ و ۱۶۶، ج۲۴، ص۱۴۷ و ص۳۱۵، بیروت، دار الاضواء، دوم، ۱۴۰۳ ه‍. ق.