احادیث ۱۲۴ هزار پیامبر

سؤال
آیا احادیثی که به وجود ۱۲۴ هزار پیامبر دلالت می‌کنند، صحیح هستند؟ چرا از بین احادیث مختلف درباره تعداد پیامبران این احادیث شهرت یافته‌اند؟
احادیث ۱۲۴ هزار پیامبر
اطلاعات حدیث
موضوعشمار پیامبران
به نقل ازپیامبر(ص)
سند
منابع شیعهمن لایحضره الفقیه، امالی شیخ صدوق، بصائر الدرجات، الخصال
منابع سنیالکامل فی التاریخ، تاریخ طبری، الدر المنثور

برخی احادیث، به وجود ۱۲۴ هزار پیامبر در طول تاریخ دلالت می‌کند. این احادیث در کتاب‌های حدیثی شیعه، مانند من لایحضره الفقیه،[۱] امالی شیخ صدوق،[۲] بصائر الدرجات،[۳] الخصال،[۴] و کامل الزیارات[۵] ذکر شده است. برخی عالمان اهل سنت نیز، روایتی از ابوذر نقل کرده‌اند که شمار پیامبران را ۱۲۴ هزار ذکر کرده است.[۶]

در برخی روایات، برای شمار پیامبران عددهای مختلفی غیر از ۱۲۴ هزار ذکر شده است؛ مانند هشت هزار،[۷] ۱۴۴ هزار[۸] و ۳۲۰ هزار.[۹] البته از بین روایات، عدد ۱۲۴ هزار شهرت یافته و دلیل آن، ذکر این حدیث در چندین منبع روایی با سندهای متفاوت دانسته شده است.[نیازمند منبع] روایاتی که عددی غیر از ۱۲۴ هزار را ذکر کرده‌اند، شاذ و نادر شمرده شده است.[نیازمند منبع]

درباره عددهای گوناگون که برای تعداد پیامبران بیان شده، برخی احتمال داده‌اند هر عدد ناظر به ویژگی خاصی از پیامبران باشد.[نیازمند منبع]برای نمونه، علامه مجلسی در کتاب بحار الانوار،‌ احتمال داده مراد از هشت هزار پیامبر، بزرگان پیامبران باشند.[۱۰]

متن و ترجمه حدیث

روایتی که شیخ صدوق، عالم شیعه قرن چهارم قمری، در کتاب من لایحضره الفقیه ذکر کرده و به شمار ۱۲۴ هزار پیامبر اشاره دارد، چنین است:

پیامبر(ص): «إِنَّ لِلَّهِ تَعَالَی مِائَةَ أَلْفِ نَبِیٍّ وَ أَرْبَعَةً وَ عِشْرِینَ أَلْفَ نَبِیٍّ أَنَا سَیِّدُهُمْ وَ أَفْضَلُهُمْ وَ أَکْرَمُهُمْ عَلَی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لِکُلِّ نَبِیٍّ وَصِیٌّ أَوْصَی إِلَیْهِ بِأَمْرِ اللَّهِ تَعَالَی ذِکْرُهُ وَ إِنَّ وَصِیِّی عَلِیَّ بْنَ أَبِی طَالِبٍ لَسَیِّدُهُمْ وَ أَفْضَلُهُمْ وَ أَکْرَمُهُمْ عَلَی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ؛ «خدای بلندمرتبه صد و بیست و چهار هزار پیامبر دارد، که من نزد خداوند بلندمرتبه سرور و برتر و گرامی‌ترین آنها هستم، و هر پیغمبری، وصیّی دارد، که به فرمان خدا او را به وصایت برگزیده است، و وصی من علی بن ابی‌طالب، سرور و برتر و گرامی‌ترین وصی پیامبران نزد خداوند بلندمرتبه است.[۱۱]»

جستارهای وابسته


منابع

  1. شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، قم، جامعه مدرسین، ج۲، ص۴۸ و ج۴، ص۱۸۰.
  2. الامالی، شیخ صدوق، تهران، اسلامیه، ص۲۳۶.
  3. بصائر الدرجات، صفار قمی، قم، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، ص۱۲۱.
  4. الخصال، شیخ صدوق، جامعه مدرسین، قم، ۱۳۶۲، چاپ اول، ج‏۲، ص۶۴۱، حدیث ۱۸.
  5. کامل الزیارات، ابن قولویه، جعفر، دار المرتضویه، نجف، ۱۳۵۶، چاپ اول، ص۱۸۰، حدیث ۲.
  6. رک: الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، دار المعرفه، بیروت، ۱۴۲۸ ق، چاپ دوم، ج۱، ص۴۱؛ تاریخ طبری، ج۱، ص۱۵۱؛ الدر المنثور، سیوطی، ج۱، ص۵۱.
  7. الأمالی، شیخ طوسی، دار الثقافه، قم، ۱۴۱۴ ق، چاپ اول، ص۳۹۷، حدیث ۸۸۰.
  8. بحار الأنوار، محمد باقر مجلسی، ج۱۶، ص۳۵۲، حدیث ۳۵.
  9. الإختصاص، شیخ مفید، دار المفید، قم، ۱۴۱۳ ق، چاپ اول، ص۲۶۴؛ بحار الأنوار، ج۱۱، ص۶۰، حدیث ۶۸.
  10. بحار الأنوار، ج‏۱۱، ص۳۱.
  11. شیخ صدوق، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، تصحیح علی‌کبر غفاری، قم، جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم، ج۴، ص۱۸۰.