مفردبودن نعمت در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

(ایجاد مدخل جدید مفرد بودن کلمه نعمت)
 
(تکمیل برخی از الگوها)
 
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{در حال ویرایش|Fabbasi}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
خط ۵: خط ۴:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
منظور از کلمه '''نعمت''' جنس نعمت‌های خدا می‌باشد، نه یک نعمت، یا یک نوع نعمت، از این‌رو هر چند در ظاهر مفرد است اما شامل کلیه نعمت‌های پروردگار می‌شود.
کلمه '''نعمت''' بیش از صد مرتبه در [[قرآن]] با لفظ مفرد آمده است و در دو مورد تصریح شده که شما توان شمارش نعمت خدا را ندارید:
 
کلمه '''نعمت''' بیش از صد مرتبه در [[قرآن]] تکرار شده است که با لفظ مفرد آمده است و در دو مورد تصریح شده که شما توان شمارش نعمت خدا را ندارید:


{{قرآن|وَ إِنْ تَعُدُّوا نِعْمَةَ اللَّهِ لا تُحْصُوها إِنَّ اللَّهَ لَغَفُورٌ رَحیمٌ|ترجمه=و اگر نعمت‌های خدا را بشمارید، هرگز نمی‌توانید آنها را احصا کنید؛ خداوند بخشنده و مهربان است.|سوره= نحل|آیه=۱۸}}
{{قرآن|وَ إِنْ تَعُدُّوا نِعْمَةَ اللَّهِ لا تُحْصُوها إِنَّ اللَّهَ لَغَفُورٌ رَحیمٌ|ترجمه=و اگر نعمت‌های خدا را بشمارید، هرگز نمی‌توانید آنها را احصا کنید؛ خداوند بخشنده و مهربان است.|سوره= نحل|آیه=۱۸}}
خط ۱۳: خط ۱۰:
{{قرآن|وَ آتاکُمْ مِنْ کُلِّ ما سَأَلْتُمُوهُ وَ إِنْ تَعُدُّوا نِعْمَتَ اللَّهِ لا تُحْصُوها إِنَّ الْإِنْسانَ لَظَلُومٌ کَفَّارٌ|ترجمه= و از هر چیزی که از او خواستید، به شما داد؛ و اگر نعمت‌های خدا را بشمارید، هرگز آنها را شماره نتوانید کرد! انسان، ستمگر و ناسپاس است!| سوره=ابراهیم| آیه=۳۴}}
{{قرآن|وَ آتاکُمْ مِنْ کُلِّ ما سَأَلْتُمُوهُ وَ إِنْ تَعُدُّوا نِعْمَتَ اللَّهِ لا تُحْصُوها إِنَّ الْإِنْسانَ لَظَلُومٌ کَفَّارٌ|ترجمه= و از هر چیزی که از او خواستید، به شما داد؛ و اگر نعمت‌های خدا را بشمارید، هرگز آنها را شماره نتوانید کرد! انسان، ستمگر و ناسپاس است!| سوره=ابراهیم| آیه=۳۴}}


مراد از نعمت در این آیات یک نعمت نیست و الا قابل شمارش بوده بلکه منظور جنس نعمت است.<ref>داور پناه، ابوالفضل، انوار العرفان فی تفسیر القرآن، تهران، انتشارات صدر، چاپ اول، ۱۳۷۵ ش، ج ۱، ص ۵۰۳.</ref> از این‌رو کلمه نِعْمَةَ بحسب ظاهر مفرد است، ولی چون منظور از آن جنس نعمت‌های خدا می‌باشد، نه یک نعمت، یا یک نوع نعمت، لذا شامل کلیه نعمت‌های پروردگار مهربان می‌شود.<ref>نجفی خمینی، محمد جواد، تفسیر آسان، تهران، انتشارات اسلامیه، چاپ اول، ۱۳۹۸ ق، ج ۹، ۱۴۵.</ref>
'''نعمت''' در این آیات یک نعمت نیست و الا قابل شمارش بوده بلکه منظور جنس نعمت است.<ref>داور پناه، ابوالفضل، انوار العرفان فی تفسیر القرآن، تهران، انتشارات صدر، چاپ اول، ۱۳۷۵ ش، ج ۱، ص ۵۰۳.</ref> از این‌رو کلمه نِعْمَةَ بحسب ظاهر مفرد است، ولی چون منظور از آن جنس نعمت‌های خدا می‌باشد، نه یک نعمت، یا یک نوع نعمت، شامل کلیه نعمت‌های پروردگار مهربان می‌شود.<ref>نجفی خمینی، محمد جواد، تفسیر آسان، تهران، انتشارات اسلامیه، چاپ اول، ۱۳۹۸ ق، ج ۹، ۱۴۵.</ref>


در نگرش علامه طباطبائی، نعمت‌های خدا از محدوده شمارش بیرون است و شاید همین معنا باعث شده که قرآن نعمت را به لفظ مفرد بیاورد. چون هر چه در عالم وجود دارد، نعمت او است و در چنین موردی برای نشان دادن زیادی نعمت احتیاجی به جمع نیست چون هر چه با او برخورد می‌کنیم نعمت او است، البته مراد از '''نعمت''' جنس آن است که در نتیجه از نظر معنا با جمع فرقی نمی‌کند.<ref>طباطبائی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ج‏۱۲، ص ۸۸.</ref>
در نگرش علامه طباطبائی، نعمت‌های خدا از محدوده شمارش بیرون است و شاید همین معنا باعث شده که قرآن نعمت را به لفظ مفرد بیاورد. چون هر چه در عالم وجود دارد، نعمت او است و در چنین موردی برای نشان دادن زیادی نعمت احتیاجی به جمع نیست؛ هر چه با او برخورد می‌کنیم نعمت خداست و چون منظور از '''نعمت''' جنس آن است از نظر معنا با جمع فرقی نمی‌کند.<ref>طباطبائی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ج‏۱۲، ص ۸۸.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۲۶: خط ۲۳:
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه = -
  | تیترها =
  | تیترها =-
  | ویرایش =
  | ویرایش =
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی = شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر = شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی نویسنده =
  | بازبینی نویسنده =

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۶ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۴۳

سؤال

چرا کلمه نعمت در آیه: «وَ إِنْ تَعُدُّوا نِعْمَتَ اللَّهِ لا تُحْصُوها» بصورت مفرد آمده با این که نعمت‌های الهی حد و حصر ندارند؟

کلمه نعمت بیش از صد مرتبه در قرآن با لفظ مفرد آمده است و در دو مورد تصریح شده که شما توان شمارش نعمت خدا را ندارید:

﴿وَ إِنْ تَعُدُّوا نِعْمَةَ اللَّهِ لا تُحْصُوها إِنَّ اللَّهَ لَغَفُورٌ رَحیمٌ؛ و اگر نعمت‌های خدا را بشمارید، هرگز نمی‌توانید آنها را احصا کنید؛ خداوند بخشنده و مهربان است.(نحل:۱۸)

﴿وَ آتاکُمْ مِنْ کُلِّ ما سَأَلْتُمُوهُ وَ إِنْ تَعُدُّوا نِعْمَتَ اللَّهِ لا تُحْصُوها إِنَّ الْإِنْسانَ لَظَلُومٌ کَفَّارٌ؛ و از هر چیزی که از او خواستید، به شما داد؛ و اگر نعمت‌های خدا را بشمارید، هرگز آنها را شماره نتوانید کرد! انسان، ستمگر و ناسپاس است!(ابراهیم:۳۴)

نعمت در این آیات یک نعمت نیست و الا قابل شمارش بوده بلکه منظور جنس نعمت است.[۱] از این‌رو کلمه نِعْمَةَ بحسب ظاهر مفرد است، ولی چون منظور از آن جنس نعمت‌های خدا می‌باشد، نه یک نعمت، یا یک نوع نعمت، شامل کلیه نعمت‌های پروردگار مهربان می‌شود.[۲]

در نگرش علامه طباطبائی، نعمت‌های خدا از محدوده شمارش بیرون است و شاید همین معنا باعث شده که قرآن نعمت را به لفظ مفرد بیاورد. چون هر چه در عالم وجود دارد، نعمت او است و در چنین موردی برای نشان دادن زیادی نعمت احتیاجی به جمع نیست؛ هر چه با او برخورد می‌کنیم نعمت خداست و چون منظور از نعمت جنس آن است از نظر معنا با جمع فرقی نمی‌کند.[۳]

منابع

  1. داور پناه، ابوالفضل، انوار العرفان فی تفسیر القرآن، تهران، انتشارات صدر، چاپ اول، ۱۳۷۵ ش، ج ۱، ص ۵۰۳.
  2. نجفی خمینی، محمد جواد، تفسیر آسان، تهران، انتشارات اسلامیه، چاپ اول، ۱۳۹۸ ق، ج ۹، ۱۴۵.
  3. طباطبائی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ج‏۱۲، ص ۸۸.