فهرست آثار آیت‌الله بروجردی: تفاوت میان نسخه‌ها
A.rezapour (بحث | مشارکتها) |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) |
||
| (۸ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
| خط ۵: | خط ۴: | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
{{درگاه|حوزه و روحانیت}}'''مجموعه تألیفات آیت‌الله بروجردی'''، حدود چهل عنوان کتاب در موضوعات فقه، اصول، رجال و حدیث را دربرمی‌گیرد.از این میان، کتاب جامع احادیث شیعه از شهرت و اهمیت زیادی برخوردار است که با پیشنهاد، ابتکار و نظارت بروجردی نوشته شده است. | {{درگاه|حوزه و روحانیت}}'''مجموعه تألیفات آیت‌الله بروجردی'''، حدود چهل عنوان کتاب در موضوعات فقه، اصول، رجال و حدیث را دربرمی‌گیرد. از این میان، کتاب [[جامع احادیث شیعه]] از شهرت و اهمیت زیادی برخوردار است که با پیشنهاد، ابتکار و نظارت بروجردی نوشته شده است. برخی از شاگردان وی، مانند [[امام خمینی]]، حسینعلی منتظری، علی پناه اشتهاردی، مهدی حائری‌یزدی و لطف‌الله صافی گلپایگانی تقریرات درس فقه و اصول او را نوشته‌اند که به چاپ رسیده است. | ||
بروجردی به بسیاری از کتاب‌های حدیثی مانند | بروجردی به بسیاری از کتاب‌های حدیثی مانند [[الکافی]]، [[علل الشرایع]]، [[التهذیب]]، [[الاستبصار]] و... پرداخته است و به پیرایش و ترتیب اسانید آن دست زده است و کارهای رجالی بزرگی در این رابطه از او برجای مانده است. | ||
== زندگی‌نامه == | == زندگی‌نامه == | ||
سید حسین طباطبایی بروجردی (۱۲۵۴–۱۳۴۰ش)، فقیه نامدار و از مراجع برجسته امامیه بود. وی در خانواده‌ای روحانی و متمول در بروجرد زاده شد؛ نیاکان او از سادات طباطبایی اصفهان آل طباطبا بوده‌اند که نسب به اسماعیل دیباج می‌رسانند.<ref>تولاّیی، علی، «بروجردی»، دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۲، ذیل مدخل.</ref> | سید حسین طباطبایی بروجردی (۱۲۵۴–۱۳۴۰ش)، فقیه نامدار و از مراجع برجسته امامیه بود. وی در خانواده‌ای روحانی و متمول در بروجرد زاده شد؛ نیاکان او از سادات طباطبایی اصفهان [[آل طباطبا]] بوده‌اند که نسب به [[اسماعیل دیباج]] می‌رسانند.<ref>تولاّیی، علی، «بروجردی»، دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۲، ذیل مدخل.</ref> | ||
پدرش سید علی طباطبایی، از علمای شهر و مادرش سیده آغابیگم، دختر سید محمدعلی طباطبائی بود. نسب بروجردی، با ۳۲ واسطه به امام حسن(ع) می‌رسد. وی هفده سال زعیم حوزه علمیه قم و پانزده سال مرجع عام شیعیان جهان بود. | پدرش سید علی طباطبایی، از علمای شهر و مادرش سیده آغابیگم، دختر سید محمدعلی طباطبائی بود. نسب بروجردی، با ۳۲ واسطه به [[امام حسن(ع)]] می‌رسد. وی هفده سال زعیم حوزه علمیه قم و پانزده سال [[مرجع عام شیعیان]] جهان بود. آیت‌الله بروجردی از شاگردان [[آخوند خراسانی]] بود که بعد از بازگشت از نجف در بروجرد ساکن شد. چند سال پس از درگذشت [[عبدالکریم حائری یزدی]]، به دعوت مراجع سه‌گانه (حجت، خوانساری، صدر) به قم آمد و ریاست حوزه علمیه قم را بر عهده گرفت. پس از درگذشت [[سید ابوالحسن اصفهانی]]، بروجردی مهم‌ترین مرجع شیعیان بود و در دهه ۱۳۳۰ش مرجع عام شیعیان محسوب می‌شد. در دوران او حوزه علمیه قم گسترش پیدا کرد و تعداد طلاب به صورت بی‌سابقه‌ای افزایش یافت. با حمایت‌های او آثار حدیثی و فقهی متعددی احیاء و منتشر شد.<ref>«[https://www.taghrib.org/fa/n5925 آیت‌الله سید حسین بروجردی]»، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، تاریخ درج مطلب: ۱۲ دی ۱۳۹۷ش، تاریخ بازدید: ۸ مهر ۱۴۰۲ش.</ref> | ||
[[پرونده:بروجردی نور.jpg|بندانگشتی| نرم‌افزار مجموعه آثار آیت‌الله بروجردی|200x200پیکسل]] | [[پرونده:بروجردی نور.jpg|بندانگشتی| نرم‌افزار مجموعه آثار آیت‌الله بروجردی|200x200پیکسل]] | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۷: | ||
بروجردی علاوه بر تصحیح و طبع مجموعه‌ای از آثار متقدم امامیه چون [[الخلاف]] شیخ طوسی، قرب الاسناد [[حمیری]] و [[جامع الرواة]] اردبیلی آثار فراوانی از خود برجای گذارده است. گفتنی است که در حیات وی، تنها پاره‌ای از تقریرات فقهی و اصولی او به طبع رسید.<ref>تولاّیی، علی، «بروجردی»، دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۲، ذیل مدخل.</ref> | بروجردی علاوه بر تصحیح و طبع مجموعه‌ای از آثار متقدم امامیه چون [[الخلاف]] شیخ طوسی، قرب الاسناد [[حمیری]] و [[جامع الرواة]] اردبیلی آثار فراوانی از خود برجای گذارده است. گفتنی است که در حیات وی، تنها پاره‌ای از تقریرات فقهی و اصولی او به طبع رسید.<ref>تولاّیی، علی، «بروجردی»، دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۲، ذیل مدخل.</ref> | ||
تألیفات مهم آیت‌الله بروجردی در چهار رشته است: رجال، حدیث، | تألیفات مهم آیت‌الله بروجردی در چهار رشته است: رجال، حدیث، فقه و اصول فقه. و در فلسفه، منطق، عقاید و شعر هم آثاری از وی در دست است یا به او نسبت داده شده است. تعداد تألیفات و آثار علمی آیت‌الله بروجردی (غیراز رساله‌های عملیه) طبق بررسی‌ها به چهل کتاب و رساله (همه به زبان عربی) می‌رسد.<ref>استادی، رضا، «آثار و تألیفات آیت‌الله بروجردی»، حوزه، سال ۱۳۷۰، شماره ۴۳ و ۴۴.</ref> | ||
== تقریرات == | == تقریرات == | ||
تقریرات فقهی به قلم: حسینعلی منتظری<ref>منتظری، حسینعلی، مبانی فقهی حکومت اسلامی، تهران، انتشارات سرایی، ۱۳۷۹ش. ترجمه و تقریر محمود صلواتی. ج۱، ص۷۲.</ref> | تقریرات فقهی به قلم: | ||
{{ستون|۳}} | |||
تقریرات اصولی به قلم: حسینعلی | <small> | ||
* حسینعلی منتظری<ref>منتظری، حسینعلی، مبانی فقهی حکومت اسلامی، تهران، انتشارات سرایی، ۱۳۷۹ش. ترجمه و تقریر محمود صلواتی. ج۱، ص۷۲.</ref> | |||
* محمد فاضل لنکرانی | |||
* عباس ابوترابی | |||
* علی پناه اشتهاردی | |||
* عبدالرسول شریعتمداری جهرمی | |||
* محمدتقی ستوده.</small> | |||
{{پایان}} | |||
تقریرات اصولی به قلم: | |||
{{ستون|۳}} | |||
<small> | |||
* حسینعلی منتظری | |||
* امام خمینی | |||
* مهدی حائری‌یزدی | |||
* لطف‌الله صافی گلپایگانی{{پایان}}</small> | |||
آراء و نظریات اصولی بروجردی در کتاب شرح کفایة الاصول بهاءالدین حجتی بروجردی، از شاگردان خاص وی در بروجرد که بنا به تصریح استاد بر مبانی فقهی و اصولی وی مسلط بوده، و از او اجازه اجتهاد داشته، آمده است.<ref>تولاّیی، علی، «بروجردی»، دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۲، ذیل مدخل.</ref> | |||
== رساله عملیه == | == رساله عملیه == | ||
کتاب‌ها و جزوه‌هایی | کتاب‌ها و جزوه‌هایی به عنوان رساله عملیه مطابق با فتاوای آیت‌الله بروجردی به زبان‌های فارسی، عربی، اردو و غیره منتشر شده است. به نظرمی رسد که جز حاشیه عروه الوثقی و حاشیه مجمع الرسائل و یکی دو حاشیه و رساله کوچکِ دیگر مانند: مناسکک حج، بقیه رساله‌های عملیه وی توسط افراد مورد وثوق ایشان تهیه و تنظیم شده است و نباید از تألیفات ایشان به حساب آورد.<ref>استادی، رضا، «آثار و تألیفات آیت‌الله بروجردی»، حوزه، سال ۱۳۷۰، شماره ۴۳ و ۴۴.</ref> | ||
از مهم‌ترین رساله‌ها که توسط دیگران تهیه و تنظیم شده است، توضیح المسائل به زبان فارسی است که به دست علی‌اصغر کرباسچیان | از مهم‌ترین رساله‌ها که توسط دیگران تهیه و تنظیم شده است، توضیح المسائل به زبان فارسی است که به دست [[علی‌اصغر کرباسچیان]] و به یاری برخی از فضلا نگارش یافته، و به تأیید بروجردی رسیده است. دیگر از این رساله‌ها، مجمع الفروع، به زبان فارسی و به سبک العروة الوثقی، که توسط علی آشتیانی تدوین شده، و از نظر کثرت فروع ممتاز است. همچنین المسائل الفقهیة به زبان عربی و نیز متنی فتوایی با عنوان مناسک الحج. رساله عملیه بروجردی با عنوان نورالهدی توسط محمدحسین ناشرالاسلام هندی شوشتری به زبان اردو ترجمه، و در هند به طبع رسیده است. این رساله شامل ابواب طهارت تا ارث است.<ref>تولاّیی، علی، «بروجردی»، دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۲، ذیل مدخل.</ref> | ||
== آثار رجالی == | == آثار رجالی == | ||
| خط ۵۷: | خط ۷۱: | ||
== تألیفات فقهی == | == تألیفات فقهی == | ||
{{ستون|۲}} | <small>{{ستون|۲}} | ||
* حاشیه علی نهایه الشیخ الطوسی | * حاشیه علی نهایه الشیخ الطوسی | ||
* حاشیه علی مبسوط الشیخ الطوسی | * حاشیه علی مبسوط الشیخ الطوسی | ||
| خط ۶۶: | خط ۸۰: | ||
* حاشیه علی عروه الوثقی.<ref>استادی، رضا، «آثار و تألیفات آیت‌الله بروجردی»، حوزه، سال ۱۳۷۰، شماره ۴۳ و ۴۴.</ref> | * حاشیه علی عروه الوثقی.<ref>استادی، رضا، «آثار و تألیفات آیت‌الله بروجردی»، حوزه، سال ۱۳۷۰، شماره ۴۳ و ۴۴.</ref> | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
</small> | |||
== جامع احادیث شیعه == | == جامع احادیث شیعه == | ||
| خط ۸۱: | خط ۹۶: | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
== | == تألیفات متفرقه == | ||
{{ستون|۲}} | {{ستون|۲}} | ||
* رساله فی المنطق | * رساله فی المنطق | ||
| خط ۹۹: | خط ۱۱۴: | ||
}} | }} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| شناسه = | | شناسه =شد | ||
| تیترها = | | تیترها =شد | ||
| ویرایش = | | ویرایش =شد | ||
| لینک‌دهی = | | لینک‌دهی =شد | ||
| ناوبری = | | ناوبری = | ||
| نمایه = | | نمایه = | ||
| تغییر مسیر = | | تغییر مسیر =شد | ||
| ارجاعات = | | ارجاعات = | ||
| بازبینی = | | بازبینی = | ||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت = | | اولویت =ج | ||
| کیفیت = | | کیفیت =ب | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۵ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۰۲
آثار و تألیفات آیت‌الله بروجردی را بیان کنید
مجموعه تألیفات آیت‌الله بروجردی، حدود چهل عنوان کتاب در موضوعات فقه، اصول، رجال و حدیث را دربرمی‌گیرد. از این میان، کتاب جامع احادیث شیعه از شهرت و اهمیت زیادی برخوردار است که با پیشنهاد، ابتکار و نظارت بروجردی نوشته شده است. برخی از شاگردان وی، مانند امام خمینی، حسینعلی منتظری، علی پناه اشتهاردی، مهدی حائری‌یزدی و لطف‌الله صافی گلپایگانی تقریرات درس فقه و اصول او را نوشته‌اند که به چاپ رسیده است.
بروجردی به بسیاری از کتاب‌های حدیثی مانند الکافی، علل الشرایع، التهذیب، الاستبصار و... پرداخته است و به پیرایش و ترتیب اسانید آن دست زده است و کارهای رجالی بزرگی در این رابطه از او برجای مانده است.
زندگی‌نامه
سید حسین طباطبایی بروجردی (۱۲۵۴–۱۳۴۰ش)، فقیه نامدار و از مراجع برجسته امامیه بود. وی در خانواده‌ای روحانی و متمول در بروجرد زاده شد؛ نیاکان او از سادات طباطبایی اصفهان آل طباطبا بوده‌اند که نسب به اسماعیل دیباج می‌رسانند.[۱]
پدرش سید علی طباطبایی، از علمای شهر و مادرش سیده آغابیگم، دختر سید محمدعلی طباطبائی بود. نسب بروجردی، با ۳۲ واسطه به امام حسن(ع) می‌رسد. وی هفده سال زعیم حوزه علمیه قم و پانزده سال مرجع عام شیعیان جهان بود. آیت‌الله بروجردی از شاگردان آخوند خراسانی بود که بعد از بازگشت از نجف در بروجرد ساکن شد. چند سال پس از درگذشت عبدالکریم حائری یزدی، به دعوت مراجع سه‌گانه (حجت، خوانساری، صدر) به قم آمد و ریاست حوزه علمیه قم را بر عهده گرفت. پس از درگذشت سید ابوالحسن اصفهانی، بروجردی مهم‌ترین مرجع شیعیان بود و در دهه ۱۳۳۰ش مرجع عام شیعیان محسوب می‌شد. در دوران او حوزه علمیه قم گسترش پیدا کرد و تعداد طلاب به صورت بی‌سابقه‌ای افزایش یافت. با حمایت‌های او آثار حدیثی و فقهی متعددی احیاء و منتشر شد.[۲]
جایگاه آثار
بروجردی علاوه بر تصحیح و طبع مجموعه‌ای از آثار متقدم امامیه چون الخلاف شیخ طوسی، قرب الاسناد حمیری و جامع الرواة اردبیلی آثار فراوانی از خود برجای گذارده است. گفتنی است که در حیات وی، تنها پاره‌ای از تقریرات فقهی و اصولی او به طبع رسید.[۳]
تألیفات مهم آیت‌الله بروجردی در چهار رشته است: رجال، حدیث، فقه و اصول فقه. و در فلسفه، منطق، عقاید و شعر هم آثاری از وی در دست است یا به او نسبت داده شده است. تعداد تألیفات و آثار علمی آیت‌الله بروجردی (غیراز رساله‌های عملیه) طبق بررسی‌ها به چهل کتاب و رساله (همه به زبان عربی) می‌رسد.[۴]
تقریرات
تقریرات فقهی به قلم:
- حسینعلی منتظری[۵]
- محمد فاضل لنکرانی
- عباس ابوترابی
- علی پناه اشتهاردی
- عبدالرسول شریعتمداری جهرمی
- محمدتقی ستوده.
تقریرات اصولی به قلم:
- حسینعلی منتظری
- امام خمینی
- مهدی حائری‌یزدی
- لطف‌الله صافی گلپایگانی
آراء و نظریات اصولی بروجردی در کتاب شرح کفایة الاصول بهاءالدین حجتی بروجردی، از شاگردان خاص وی در بروجرد که بنا به تصریح استاد بر مبانی فقهی و اصولی وی مسلط بوده، و از او اجازه اجتهاد داشته، آمده است.[۶]
رساله عملیه
کتاب‌ها و جزوه‌هایی به عنوان رساله عملیه مطابق با فتاوای آیت‌الله بروجردی به زبان‌های فارسی، عربی، اردو و غیره منتشر شده است. به نظرمی رسد که جز حاشیه عروه الوثقی و حاشیه مجمع الرسائل و یکی دو حاشیه و رساله کوچکِ دیگر مانند: مناسکک حج، بقیه رساله‌های عملیه وی توسط افراد مورد وثوق ایشان تهیه و تنظیم شده است و نباید از تألیفات ایشان به حساب آورد.[۷]
از مهم‌ترین رساله‌ها که توسط دیگران تهیه و تنظیم شده است، توضیح المسائل به زبان فارسی است که به دست علی‌اصغر کرباسچیان و به یاری برخی از فضلا نگارش یافته، و به تأیید بروجردی رسیده است. دیگر از این رساله‌ها، مجمع الفروع، به زبان فارسی و به سبک العروة الوثقی، که توسط علی آشتیانی تدوین شده، و از نظر کثرت فروع ممتاز است. همچنین المسائل الفقهیة به زبان عربی و نیز متنی فتوایی با عنوان مناسک الحج. رساله عملیه بروجردی با عنوان نورالهدی توسط محمدحسین ناشرالاسلام هندی شوشتری به زبان اردو ترجمه، و در هند به طبع رسیده است. این رساله شامل ابواب طهارت تا ارث است.[۸]
آثار رجالی
- تجرید اسانید الکافی
- تجرید اسانید الفقیه
- تجرید اسانید الامالی
- تجرید اسانید الخصال
- تجرید اسانید علل الشرایع
- تجرید اسانید التهذیب
- تجرید اسانید الاستبصار
- تجرید اسانید الفهرست
- تجرید اسانید رجال الکشی
- تجرید رجال النجاشی
- طبقات الرواه
- حاشیه علی رجال النجاشی
- حاشیه علی عمده الطالب
- حاشیه علی منهج المقال
- مستدرک فهرست منتخب الدین
- الفهرستین
- رساله حول سندالصحیفه السجادیه
- بیوت الشیعه
- حاشیه علی رجال الشیخ طوسی
- رسالهٔ ترجمه بعض اعاظم اسرته واجداده،[۹]
تألیفات فقهی
- حاشیه علی نهایه الشیخ الطوسی
- حاشیه علی مبسوط الشیخ الطوسی
- حاشیه علی خلاف الشیخ الطوسی
- الفقه الاستدلالی
- رساله فی المواسعه والمضایقه
- رساله فی منجرات المریض
- حاشیه علی عروه الوثقی.[۱۰]
جامع احادیث شیعه
جامع احادیث الشیعة فی احکامِ الشریعة، کتابی جامع شامل احادیث فقهی، به عربی، اثر اسماعیل معزی ملایری که با پیشنهاد و نظارت آیت‌اللّه حسین بروجردی (درگذشت ۱۳۴۰ ش) تألیف شد.[۱۱]
تدوین جامع احادیث الشیعه، به یاری عده‌ای از شاگردان بروجردی، در زمان حیاتش آغاز شد و مجلدات نخستین آن، به چاپ رسید و انتشار سایر مجلداتش بعداز درگذشت او ادامه یافت. این کتاب که کوششی است برای تدوین تمامی احادیث شیعه در یک مجموعه، نشانه تخصص کم‌نظیر بروجردی در رجال و حدیث است.[۱۲]
کتاب‌های اصولی
- حاشیه علی کفایه الاصول
- حاشیه علی فرائدالاصول للشیخ انصاری
- تقریرات مباحث اصول الفقه.[۱۳]
تألیفات متفرقه
- رساله فی المنطق
- تعلیقه علی الاسفار لملاصدراالشیرازی
- حاشیه علی منهج الرشاد
- المهدی علیه السلام فی کتب اهل السنه
- الاثار المنظومه[۱۴]
منابع
- ↑ تولاّیی، علی، «بروجردی»، دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۲، ذیل مدخل.
- ↑ «آیت‌الله سید حسین بروجردی»، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، تاریخ درج مطلب: ۱۲ دی ۱۳۹۷ش، تاریخ بازدید: ۸ مهر ۱۴۰۲ش.
- ↑ تولاّیی، علی، «بروجردی»، دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۲، ذیل مدخل.
- ↑ استادی، رضا، «آثار و تألیفات آیت‌الله بروجردی»، حوزه، سال ۱۳۷۰، شماره ۴۳ و ۴۴.
- ↑ منتظری، حسینعلی، مبانی فقهی حکومت اسلامی، تهران، انتشارات سرایی، ۱۳۷۹ش. ترجمه و تقریر محمود صلواتی. ج۱، ص۷۲.
- ↑ تولاّیی، علی، «بروجردی»، دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۲، ذیل مدخل.
- ↑ استادی، رضا، «آثار و تألیفات آیت‌الله بروجردی»، حوزه، سال ۱۳۷۰، شماره ۴۳ و ۴۴.
- ↑ تولاّیی، علی، «بروجردی»، دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۲، ذیل مدخل.
- ↑ استادی، رضا، «آثار و تألیفات آیت‌الله بروجردی»، حوزه، سال ۱۳۷۰، شماره ۴۳ و ۴۴.
- ↑ استادی، رضا، «آثار و تألیفات آیت‌الله بروجردی»، حوزه، سال ۱۳۷۰، شماره ۴۳ و ۴۴.
- ↑ رحمان ستایش، محمدکاظم، «جامع احادیث الشیعة فی احکامِ الشریعة»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۹، ص۳۱۶. و نیز مدیر شانه چی، کاظم، تاریخ حدیث، تهران، انتشارات سمت، ۱۳۷۷ش، ص۱۸۱.
- ↑ عبدالهادی حائری و یحیی رهایی، «بروجردی»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۳، ذیل مدخل.
- ↑ استادی، رضا، «آثار و تألیفات آیت‌الله بروجردی»، حوزه، سال ۱۳۷۰، شماره ۴۳ و ۴۴.
- ↑ استادی، رضا، «آثار و تألیفات آیت‌الله بروجردی»، حوزه، سال ۱۳۷۰، شماره ۴۳ و ۴۴.