عرضه حدیث به معصوم: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۲۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
عرضه حدیث چیست و متعلق به چه زمانی است؟ | عرضه حدیث چیست و متعلق به چه زمانی است؟ | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
از | '''عرضه حدیث به معصوم''' نشان دادن یا قرائت کردن احادیث برای [[معصومان(ع)]] بوده که به عنوان روشی برای اطمینان از درستی احادیث استفاده می‌شده است. نمونه‌هایی از عرضه احادیث در کتاب‌ها نقل شده است. در دوره [[غیبت صغری]] این کار توسط نائبان خاص صورت می‌گرفت. در دوره [[غیبت کبری]] با عدم دسترسی به [[معصوم]]، روش جدیدی به وجود آمد که در آن احادیث را به عالمان [[حدیث‌شناس]] عرضه می‌کردند. روش [[اجازه روایت]] از روش‌هایی است که برای جبران عدم دسترسی به معصوم، به وجود آمد. | ||
==اهمیت عرضه حدیث== | |||
عرضه حدیث به نشان دادن نوشته‌ها یا گفتارهایی که به عنوان کلام [[پیامبر(ص)]] یا [[امام(ع)]]، به [[معصومان]] اشاره دارد، تا از درستی آن مطمئن شوند. از شیوه‌های تشخیص درستی یا نادرستی روایات، این عمل بوده است. عرضه حدیث به دستور [[ائمه|ائمه(ع)]] بوده؛ چنانچه [[امام باقر(ع)]] فرمودند: هر کس گفته خود (احادیثی که شنیده) را به ما نشان دهد، سلامت می‌ماند.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۲۷، ص۱۳۰، باب ۱۰، قم، مؤسسه آل البیت، ۱۴۰۹ ه. ق.</ref> اهمیت این عمل به دلیل وجود افراد دروغگویی بود که مطالبی را در قالب سخنان پیامبر و معصومان به مردم می‌گفتند، لذا بحث عرضه روایات و نوشته‌ها بر معصومان پیش آمد. | |||
نمونه‌هایی از عرضه حدیث به ائمه(ع)، در تاریخ ثبت شده است که برخی از آنها عبارتند از: | |||
*عرضه حدیث به [[امام علی(ع)]]؛ یکی از [[صحابه]] پیامبر(ص) به نام [[ابوالطفیل عامر بن واثله]] روایات و نوشته‌هایش را بر [[امیرالمؤمنین(ع)]] نشان داد و آن حضرت درستی آنها را تأیید کرد.<ref>کشی، محمد، رجال الکشی، مشهد، ص۹۴.</ref> | |||
*عرضه بر [[امام کاظم(ع)]]؛ [[اسحاق بن عمار]] روایاتی را که به [[امام صادق(ع)]] منسوب بود جمع‌آوری کرده و پیش امام کاظم(ع) آورد و آن حضرت علاوه بر درستی آن، توضیح بیشتری را در مورد روایات دادند.<ref>کلینی، محمد، کافی، ج۵، ص۴۲۸، حدیث ۱۰، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۶۵ ه. ش.</ref> | |||
*عرضه بر [[امام زمان(ع)]] توسط [[نواب خاص]]؛ در عصر غیبت صغری از طریق نائبان خاص امام زمان، احادیث به آن حضرت نشان داده می‌شد و درستی یا نادرستی آن مورد تأیید ایشان قرار می‌گرفت.<ref>مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج۵۱، ص۳۴۳، حدیث ۱، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۴ ه. ق.</ref> | |||
عصر غیبت کبری | ==عرضه حدیث در عصر غیبت کبری== | ||
در دوره غیبت کبری مردم با عرضه احادیث به عالمان محدث از درستی و صحت احادیث منسوب به [[اهل‌بیت(ع)]] اطمینان پیدا می‌کردند. | |||
راه‌کار دیگر برای حفظ احادیث، پایه‌گذاری اجازه حدیث بود. [[محدثان شیعه]] پس از تربیت شاگردان برجسته و با تقوا به آنها اجازه می‌دادند تا روایاتی که از استادشان شنیده‌اند را برای دیگران نقل کنند. این کار نیز باعث می‌شد که [[سلسله حدیث|سلسله اسناد روایت]] محفوظ بماند و هنگام نقل روایت این‌گونه بیان می‌شد که از استادم شنیدم، او نیز از استادش ... تا راوی که از معصوم شنیده بود. اجازه حدیث فقط به افراد صلاحیت‌دار علمی و دینی داده می‌شد. این روش، جلوی انحراف و سوء استفاده‌های افراد را می‌گرفت.<ref>فصلنامه علمی تخصصی علوم حدیث، ش ۱۱، بهار ۱۳۷۸ ه. ش، نویسنده مقاله: ابو الفضل حافظیان، ص۱۳۳.</ref> | |||
{{پایان پاسخ}} | {{پایان پاسخ}} | ||
{{مطالعه بیشتر}} | {{مطالعه بیشتر}} | ||
== | ==مطالعه بیشتر== | ||
*محمد بن علی اردبیلی، ''جامع الروات''، قم، مکتبه مرعشی نجفی، ۱۴۰۳ق. | |||
*علامه حلی، ''خلاصة الأقوال في معرفة الرجال''. | |||
{{پایان مطالعه بیشتر}} | {{پایان مطالعه بیشتر}} | ||
== منابع == | ==منابع== | ||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||
{{شاخه | {{شاخه | ||
| شاخه اصلی = | | شاخه اصلی = حدیث | ||
|شاخه فرعی۱ = | | شاخه فرعی۱ = تاریخ حدیث | ||
|شاخه فرعی۲ = | | شاخه فرعی۲ = | ||
|شاخه فرعی۳ = | | شاخه فرعی۳ = | ||
}} | }} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| شناسه = | | شناسه = - | ||
| تیترها = | | تیترها = شد | ||
| ویرایش = | | ویرایش = شد | ||
| لینک‌دهی = | | لینک‌دهی =شد | ||
| ناوبری = | | ناوبری = | ||
| نمایه = | | نمایه = | ||
| تغییر مسیر = | | تغییر مسیر =شد | ||
| ارجاعات = | | ارجاعات = | ||
| بازبینی = | | بازبینی نویسنده = | ||
| بازبینی =شد | |||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت = | | اولویت = ب | ||
| کیفیت = | | کیفیت = ب | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۶ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۲۲:۴۷
سؤال
عرضه حدیث چیست و متعلق به چه زمانی است؟
عرضه حدیث به معصوم نشان دادن یا قرائت کردن احادیث برای معصومان(ع) بوده که به عنوان روشی برای اطمینان از درستی احادیث استفاده می‌شده است. نمونه‌هایی از عرضه احادیث در کتاب‌ها نقل شده است. در دوره غیبت صغری این کار توسط نائبان خاص صورت می‌گرفت. در دوره غیبت کبری با عدم دسترسی به معصوم، روش جدیدی به وجود آمد که در آن احادیث را به عالمان حدیث‌شناس عرضه می‌کردند. روش اجازه روایت از روش‌هایی است که برای جبران عدم دسترسی به معصوم، به وجود آمد.
اهمیت عرضه حدیث
عرضه حدیث به نشان دادن نوشته‌ها یا گفتارهایی که به عنوان کلام پیامبر(ص) یا امام(ع)، به معصومان اشاره دارد، تا از درستی آن مطمئن شوند. از شیوه‌های تشخیص درستی یا نادرستی روایات، این عمل بوده است. عرضه حدیث به دستور ائمه(ع) بوده؛ چنانچه امام باقر(ع) فرمودند: هر کس گفته خود (احادیثی که شنیده) را به ما نشان دهد، سلامت می‌ماند.[۱] اهمیت این عمل به دلیل وجود افراد دروغگویی بود که مطالبی را در قالب سخنان پیامبر و معصومان به مردم می‌گفتند، لذا بحث عرضه روایات و نوشته‌ها بر معصومان پیش آمد.
نمونه‌هایی از عرضه حدیث به ائمه(ع)، در تاریخ ثبت شده است که برخی از آنها عبارتند از:
- عرضه حدیث به امام علی(ع)؛ یکی از صحابه پیامبر(ص) به نام ابوالطفیل عامر بن واثله روایات و نوشته‌هایش را بر امیرالمؤمنین(ع) نشان داد و آن حضرت درستی آنها را تأیید کرد.[۲]
- عرضه بر امام کاظم(ع)؛ اسحاق بن عمار روایاتی را که به امام صادق(ع) منسوب بود جمع‌آوری کرده و پیش امام کاظم(ع) آورد و آن حضرت علاوه بر درستی آن، توضیح بیشتری را در مورد روایات دادند.[۳]
- عرضه بر امام زمان(ع) توسط نواب خاص؛ در عصر غیبت صغری از طریق نائبان خاص امام زمان، احادیث به آن حضرت نشان داده می‌شد و درستی یا نادرستی آن مورد تأیید ایشان قرار می‌گرفت.[۴]
عرضه حدیث در عصر غیبت کبری
در دوره غیبت کبری مردم با عرضه احادیث به عالمان محدث از درستی و صحت احادیث منسوب به اهل‌بیت(ع) اطمینان پیدا می‌کردند.
راه‌کار دیگر برای حفظ احادیث، پایه‌گذاری اجازه حدیث بود. محدثان شیعه پس از تربیت شاگردان برجسته و با تقوا به آنها اجازه می‌دادند تا روایاتی که از استادشان شنیده‌اند را برای دیگران نقل کنند. این کار نیز باعث می‌شد که سلسله اسناد روایت محفوظ بماند و هنگام نقل روایت این‌گونه بیان می‌شد که از استادم شنیدم، او نیز از استادش ... تا راوی که از معصوم شنیده بود. اجازه حدیث فقط به افراد صلاحیت‌دار علمی و دینی داده می‌شد. این روش، جلوی انحراف و سوء استفاده‌های افراد را می‌گرفت.[۵]
مطالعه بیشتر
- محمد بن علی اردبیلی، جامع الروات، قم، مکتبه مرعشی نجفی، ۱۴۰۳ق.
- علامه حلی، خلاصة الأقوال في معرفة الرجال.
منابع
- ↑ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۲۷، ص۱۳۰، باب ۱۰، قم، مؤسسه آل البیت، ۱۴۰۹ ه. ق.
- ↑ کشی، محمد، رجال الکشی، مشهد، ص۹۴.
- ↑ کلینی، محمد، کافی، ج۵، ص۴۲۸، حدیث ۱۰، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۶۵ ه. ش.
- ↑ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج۵۱، ص۳۴۳، حدیث ۱، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۴ ه. ق.
- ↑ فصلنامه علمی تخصصی علوم حدیث، ش ۱۱، بهار ۱۳۷۸ ه. ش، نویسنده مقاله: ابو الفضل حافظیان، ص۱۳۳.