روایات تحریف قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۲: خط ۱۲:
روایتی در کتاب کافی تعداد آیات قرآن را ۱۷ هزار آیه برشمرده است. برخی عالمان شیعه توضیح داده‌اند که در ثبت متن این روایت اشتباهی صورت گرفته و به جای عدد هفت‌هزار عدد ۱۷ هزار ضبط شده است.<ref>فیض کاشانی، محمدمحسن بن شاه مرتضی، کتاب الوافی، اصفهان، کتابخانه امام امیرالمؤمنین علی(ع)، ج ۹، ص ۱۷۸۰-۱۷۸۱. معرفت، محمّد هادي، صيانه القرآن من التحريف، قم، مؤسسه النشر الاسلامي، چاپ دوّم، ۱۴۱۸ق، ص۲۶۴.</ref> در چاپ جدید و مصحَح کتاب اصول کافی، که بر اساس نسخه‌های قدیمی و متعدد و به روش علمی تصحیح متون انجام گرفته است، این عدد هفت‌هزار ثبت شده است. برخی از محققان براین باورند هفده هزار آیه در اینگونه روایات، تمام آن‌چه بر پيامبر(ص) وحي شده است اعم از قرآني و غير قرآني مانند احاديث قدسي را شامل می‌شود.<ref>محمدي (نجارزادگان)، فتح الله، سلامه القرآن من التحريف، تهران، پيام آزادي، چاپ اول، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۸۵.</ref>
روایتی در کتاب کافی تعداد آیات قرآن را ۱۷ هزار آیه برشمرده است. برخی عالمان شیعه توضیح داده‌اند که در ثبت متن این روایت اشتباهی صورت گرفته و به جای عدد هفت‌هزار عدد ۱۷ هزار ضبط شده است.<ref>فیض کاشانی، محمدمحسن بن شاه مرتضی، کتاب الوافی، اصفهان، کتابخانه امام امیرالمؤمنین علی(ع)، ج ۹، ص ۱۷۸۰-۱۷۸۱. معرفت، محمّد هادي، صيانه القرآن من التحريف، قم، مؤسسه النشر الاسلامي، چاپ دوّم، ۱۴۱۸ق، ص۲۶۴.</ref> در چاپ جدید و مصحَح کتاب اصول کافی، که بر اساس نسخه‌های قدیمی و متعدد و به روش علمی تصحیح متون انجام گرفته است، این عدد هفت‌هزار ثبت شده است. برخی از محققان براین باورند هفده هزار آیه در اینگونه روایات، تمام آن‌چه بر پيامبر(ص) وحي شده است اعم از قرآني و غير قرآني مانند احاديث قدسي را شامل می‌شود.<ref>محمدي (نجارزادگان)، فتح الله، سلامه القرآن من التحريف، تهران، پيام آزادي، چاپ اول، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۸۵.</ref>
== تحریف قرآن و تضاد با قرآن و روایات ==
== تحریف قرآن و تضاد با قرآن و روایات ==
روایات تحریف قرآن با آیات قرآن، تاریخ، اعجاز و تحدی قرآن، دلیل عقلی و روایات قطعی در تعارض است. «معروف و مشهور در ميان همه دانشمندان شيعه و اهل تسنن اينست كه هيچگونه تحريفى در قرآن روى نداده است، و قرآنى كه امروز در دست ماست درست همان قرآنى است كه بر [[پيامبر اكرم(ص)]] نازل شده، و حتى كلمه و حرفى از آن كم و زياد نگرديده است.»<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۱۱، ص۱۸.</ref>
روایات تحریف قرآن با آیات قرآن، تاریخ، اعجاز و تحدی قرآن، دلیل عقلی و روایات قطعی در تعارض است. «معروف و مشهور در ميان همه دانشمندان شيعه و اهل تسنن اينست كه هيچگونه تحريفى در قرآن روى نداده است و قرآنى كه امروز در دست ماست درست همان قرآنى است كه بر [[پيامبر اكرم(ص)]] نازل شده، و حتى كلمه و حرفى از آن كم و زياد نگرديده است.»<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۱۱، ص۱۸.</ref>


=== معارض با قرآن ===
=== معارض با قرآن ===
قرآن کتابی متواتر است و در تواتر امکان تحریف و دروغ عادتا منتفی می‌شود. مسئله اعجاز قرآن با تحریف قرآن سازگار نیست. ضمن آنکه تحریف با هماوردطلبی و تحدی قرآن منافات دارد.<ref>مشهورات بی اعتبار، مهدی سیمایی، صفحه۱۸۸</ref>
قرآن کتابی متواتر است و در تواتر امکان تحریف و دروغ عادتا منتفی می‌شود.<ref>معرفت، محمد هادی، مصونیّت قرآن از تحریف، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، ص۳۱. </ref> مسئله اعجاز قرآن با تحریف قرآن سازگار نیست. ضمن آنکه تحریف با هماوردطلبی و تحدی قرآن منافات دارد.<ref>مشهورات بی اعتبار، مهدی سیمایی، صفحه۱۸۸</ref>


خداوند در قرآن فرمود است ما خود حافظ قرآن هستیم:{{قرآن|إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ‌ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ|ترجمه=بى‌ترديد، ما اين قرآن را به تدريج نازل كرده‌ايم، و قطعاً نگهبان آن خواهيم بود.|سوره=حجر|آیه=۹}} مفسران این آیه را نشانگر قطعی عدم تحریف قرآن دانشته‌اند. «خداوند طبق ظاهر آيه فوق وعده داده كه آن را از هر نظر حفظ و پاسدارى كند: محافظت از هر گونه تحريف و محافظت از فنا و نابودى و محافظت از سفسطه‏‌هاى دشمنان وسوسه‌‏گر.»<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۱۱، ص۱۸.</ref>
خداوند در قرآن فرمود است ما خود حافظ قرآن هستیم:{{قرآن|إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ‌ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ|ترجمه=بى‌ترديد، ما اين قرآن را به تدريج نازل كرده‌ايم، و قطعاً نگهبان آن خواهيم بود.|سوره=حجر|آیه=۹}} مفسران این آیه را نشانگر قطعی عدم تحریف قرآن دانشته‌اند. «خداوند طبق ظاهر آيه فوق وعده داده كه آن را از هر نظر حفظ و پاسدارى كند: محافظت از هر گونه تحريف و محافظت از فنا و نابودى و محافظت از سفسطه‏‌هاى دشمنان وسوسه‌‏گر.»<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۱۱، ص۱۸.</ref>
خط ۲۲: خط ۲۲:


=== معارض با روایات ===
=== معارض با روایات ===
روایات تحریف، با روایات فراوان دال بر مصونیت قرآن از تحریف مانند [[حدیث ثقلین]] و روایات عرض متعارض است. روایات دیگری نیز در منابع روایی شیعه نقل شده است که به طور ضمنی و التزامی دلالت بر تحریف نشدن قرآن دارد.
روایات تحریف، با روایات فراوانی مانند [[حدیث ثقلین]] که مورد قبول شیعه<ref>صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات في فضائل آل محمّد صلّى الله عليهم، قم، کتابخانه مرعشی نجفی، چاپ دوم، ۱۴۰۴ ق، ج۸، باب۱۷. كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۹۴.</ref> و اهل سنت می‌باشد.<ref>نیسابوری، مسلم بن حجاج، صحيح مسلم، بيروت، دارحياء التراث العربي، ج۴، ص۱۸۷۳. ترمذي، صحيح ترمذي، بيروت، دارالفكر، ج۵، ص۶۶۲، باب مناقب اهل بيت النبي، حدیث۳۷۸۶. سنن دارمي، بيروت، نشر دارالكفر، ج۲، ص۴۳۲. احمد بن حنبل، مسند امام احمد، بيروت، دارالصادر، ج۵، ص۱۸۲.</ref> و روایات کی می‌گوید هر روایتی را دیدید به قرآن عرضه کنید.<ref>حرعاملی، محمد، وسائل الشيعه، قم، آل البیت، ۱۴۰۹ق، ج ۱۸، باب ۹ از ابواب صفات قاضى، حدیث ۱۹، ۲۹ و ۳۵. </ref> تعارض دارد. روایات دیگری نیز در منابع روایی شیعه نقل شده است که به طور ضمنی و التزامی دلالت بر تحریف نشدن قرآن دارد.<ref>جوان آراسته، حسین، درسنامه علوم قرآنی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۰ش، ص۳۲۰.</ref>


پیامبر(ص) و ائمه(ع) در سخنان فراوان و پر تکراری معیار بررسی صحت و سقم سخنان منقول از خود را عرضه بر قرآن دانستند. بی تردید اگر قرآن خود کتابی محرف بود نمی‌توانست معیاری برای سنجش دیگر سخنان باشد.<ref>مشهورات بی اعتبار، مهدی سیمایی، صفحه۱۸۷</ref>
پیامبر(ص) و ائمه(ع) در سخنان فراوان و پر تکراری معیار بررسی صحت و سقم سخنان منقول از خود را عرضه بر قرآن دانستند. بی تردید اگر قرآن خود کتابی محرف بود نمی‌توانست معیاری برای سنجش دیگر سخنان باشد.<ref>مشهورات بی اعتبار، مهدی سیمایی، صفحه۱۸۷</ref>
خط ۳۱: خط ۳۱:
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
| شاخه فرعی۱ = تدوین قرآن
| شاخه فرعی۱ = تدوین قرآن
| شاخه فرعی۲ =  
| شاخه فرعی۲ = روایات تحریف
| شاخه فرعی۳ =
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}

نسخهٔ ‏۲۸ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۴۷

سؤال

آیا روایات تحریف قرآن معتبر است؟

شیعه معتقد به تحریف قرآن نیست اما عده‌ای از اخباریون با تکیه بر روایاتی قائل به تحریف قرآن هستند. این روایات معارضات زیادی با آیات قرآن و روایات دیگر دارد و مورد نقد عالمان اسلامی است. در قرآن خداوند خود را حافظ قرآن اعلام کرده است و اکثر مفسران این سخن قرآن را نشانگر عدم تحریف قرآن می‌دانند.

روایات زیادی وجود دارد که تصریح بر عدم تحریف قرآن می‌کند. تحریف قرآن با موضوع اعجاز و تحدی قرآن سازگار نیست. تقریبا همه عالمان اسلامی اعم از شیعه و سنی، اعتقاد به تحریف‌ناپذیری قرآن دارند.

روایت تحریف

روایتی در کتاب کافی تعداد آیات قرآن را ۱۷ هزار آیه برشمرده است. برخی عالمان شیعه توضیح داده‌اند که در ثبت متن این روایت اشتباهی صورت گرفته و به جای عدد هفت‌هزار عدد ۱۷ هزار ضبط شده است.[۱] در چاپ جدید و مصحَح کتاب اصول کافی، که بر اساس نسخه‌های قدیمی و متعدد و به روش علمی تصحیح متون انجام گرفته است، این عدد هفت‌هزار ثبت شده است. برخی از محققان براین باورند هفده هزار آیه در اینگونه روایات، تمام آن‌چه بر پيامبر(ص) وحي شده است اعم از قرآني و غير قرآني مانند احاديث قدسي را شامل می‌شود.[۲]

تحریف قرآن و تضاد با قرآن و روایات

روایات تحریف قرآن با آیات قرآن، تاریخ، اعجاز و تحدی قرآن، دلیل عقلی و روایات قطعی در تعارض است. «معروف و مشهور در ميان همه دانشمندان شيعه و اهل تسنن اينست كه هيچگونه تحريفى در قرآن روى نداده است و قرآنى كه امروز در دست ماست درست همان قرآنى است كه بر پيامبر اكرم(ص) نازل شده، و حتى كلمه و حرفى از آن كم و زياد نگرديده است.»[۳]

معارض با قرآن

قرآن کتابی متواتر است و در تواتر امکان تحریف و دروغ عادتا منتفی می‌شود.[۴] مسئله اعجاز قرآن با تحریف قرآن سازگار نیست. ضمن آنکه تحریف با هماوردطلبی و تحدی قرآن منافات دارد.[۵]

خداوند در قرآن فرمود است ما خود حافظ قرآن هستیم:﴿إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ‌ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ؛ بى‌ترديد، ما اين قرآن را به تدريج نازل كرده‌ايم، و قطعاً نگهبان آن خواهيم بود.(حجر:۹) مفسران این آیه را نشانگر قطعی عدم تحریف قرآن دانشته‌اند. «خداوند طبق ظاهر آيه فوق وعده داده كه آن را از هر نظر حفظ و پاسدارى كند: محافظت از هر گونه تحريف و محافظت از فنا و نابودى و محافظت از سفسطه‏‌هاى دشمنان وسوسه‌‏گر.»[۶]

در جایی دیگر می فرماید هیچ باطلی به آن وارد نمی‌شود:﴿لَّا یأْتِیهِ الْبَاطِلُ مِن بَینِ یدَیهِ وَلَا مِنْ خَلْفِهِ؛ از پیش روی آن و از پشت سرش باطل به سویش نمی‌آید.(فصلت:۴۲) یعنی هیچ دگرگونی‌ای در آن رخ نمی‌دهد: «و ممكن نيست چيزى كه از قرآن نيست در قرآن راه يابد، مثلا آياتش را تحريف‏ كنند، و جاى آنها را تغيير دهند و يا كم و زياد كنند.[۷]

معارض با روایات

روایات تحریف، با روایات فراوانی مانند حدیث ثقلین که مورد قبول شیعه[۸] و اهل سنت می‌باشد.[۹] و روایات کی می‌گوید هر روایتی را دیدید به قرآن عرضه کنید.[۱۰] تعارض دارد. روایات دیگری نیز در منابع روایی شیعه نقل شده است که به طور ضمنی و التزامی دلالت بر تحریف نشدن قرآن دارد.[۱۱]

پیامبر(ص) و ائمه(ع) در سخنان فراوان و پر تکراری معیار بررسی صحت و سقم سخنان منقول از خود را عرضه بر قرآن دانستند. بی تردید اگر قرآن خود کتابی محرف بود نمی‌توانست معیاری برای سنجش دیگر سخنان باشد.[۱۲]

منابع

  1. فیض کاشانی، محمدمحسن بن شاه مرتضی، کتاب الوافی، اصفهان، کتابخانه امام امیرالمؤمنین علی(ع)، ج ۹، ص ۱۷۸۰-۱۷۸۱. معرفت، محمّد هادي، صيانه القرآن من التحريف، قم، مؤسسه النشر الاسلامي، چاپ دوّم، ۱۴۱۸ق، ص۲۶۴.
  2. محمدي (نجارزادگان)، فتح الله، سلامه القرآن من التحريف، تهران، پيام آزادي، چاپ اول، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۸۵.
  3. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۱۱، ص۱۸.
  4. معرفت، محمد هادی، مصونیّت قرآن از تحریف، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، ص۳۱.
  5. مشهورات بی اعتبار، مهدی سیمایی، صفحه۱۸۸
  6. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۱۱، ص۱۸.
  7. طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، قم، موسسه نشر اسلامی، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ش، ج۱۷، ص۶۰۴.
  8. صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات في فضائل آل محمّد صلّى الله عليهم، قم، کتابخانه مرعشی نجفی، چاپ دوم، ۱۴۰۴ ق، ج۸، باب۱۷. كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۹۴.
  9. نیسابوری، مسلم بن حجاج، صحيح مسلم، بيروت، دارحياء التراث العربي، ج۴، ص۱۸۷۳. ترمذي، صحيح ترمذي، بيروت، دارالفكر، ج۵، ص۶۶۲، باب مناقب اهل بيت النبي، حدیث۳۷۸۶. سنن دارمي، بيروت، نشر دارالكفر، ج۲، ص۴۳۲. احمد بن حنبل، مسند امام احمد، بيروت، دارالصادر، ج۵، ص۱۸۲.
  10. حرعاملی، محمد، وسائل الشيعه، قم، آل البیت، ۱۴۰۹ق، ج ۱۸، باب ۹ از ابواب صفات قاضى، حدیث ۱۹، ۲۹ و ۳۵.
  11. جوان آراسته، حسین، درسنامه علوم قرآنی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۰ش، ص۳۲۰.
  12. مشهورات بی اعتبار، مهدی سیمایی، صفحه۱۸۷