اللهم
سؤال
کلمه «اللّهم» از چه کلماتی تشکیل شده است؟
اللهم در اصل «یا الله» بوده است. بسیاری از علمای صرف و نحو و مفسران[۱] از جمله سیبویه و خلیل از علمای بزرگ صرف و نحو می‌گویند اصل کلمه اللهم، «یا الله» است. لذا «یا» از ابتدای آن حذف شده و عوض از آن میم مشدّده بعد از الله آمده است.[۲]
قول دیگری در اللّهم وجود دارد که فرّاء عالم بزرگ صرف و نحو آن را بیان کرده است؛ ایشان می‌گوید: «اللّهم» در اصل «یا الله أمّ بخیرٍ» بوده است. همزه حذف شده و تبدیل به یا اللّهم بخیر شده است.[۳]
امّا این نظریه مورد قبول علمای دیگر واقع نشده است.
منابع
- ↑ طیب، تفسیر الطیب البیان، تهران، انتشارات اسلام، چاپ دوم، ۱۳۷۴، ج۲، ص۱۵۷، و حجازی، محمد محمود، التفسیر الواضح، بیروت، انتشارات دارالجیل، چاپ اول، ۱۹۹۳م، ج۱، ص۲۲۰.
- ↑ شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، قم، نشر مکتب الاعلام الاسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۹ ق، ج۲، ص۴۲۸، و طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، انتشارات ناصر خسرو، چاپ اول، ۱۳۶۵ج۱، ص۷۲۵.
- ↑ التبیان فی تفسیر القرآن، همان، و مجمع البیان فی تفسیر القرآن، همان.