شهادت یا فوت امام زمان
امام زمان به شهادت می‌رسند یا وفات می‌کنند؟
برخی روایات به این مطلب اشاره کرده‌اند که امام زمان(ع) به مرگ طبیعی از دنیا خواهد رفت؛ ولی در مقابل بر اساس برخی دیگر از روایات، تمام امامان(ع) از جمله امام زمان شهید می‌شوند و مرگ طبیعی در آنان وجود ندارد. علامه مجلسی در کتاب بحارالانوار فصلی را با عنوان «انَّهُم(ع) لا يَموتونَ اِلّا بِالشَّهادَة؛ ائمه، نمی‌میرند مگر با شهادت» برای این بحث اختصاص داده است.
بر اساس روایات، شهادت یا وفات امام زمان در دوره رجعت و بازگشت امام حسین(ع) روی خواهد داد و امور مربوط به کفن و دفن او بر عهده امام حسین(ع) خواهد بود.
وفات امام زمان(ع)
برخی روایات به وفات امام زمان(ع)، اشاره کرده‌اند:
- در روایتی امام صادق(ع)، مقصود از آیه ﴿سپس پیروزی بر آنان را به شما بازمی‌گردانیم﴾(اسراء:۶) را زنده شدن امام حسین(ع) با اصحابش در عصر امام زمان(ع) دانسته است. امام در ادامه، رجعت امام حسین(ع) را زمانی دانست که حضرت مهدی(ع) میان مردم حضور دارد و هنگامی که مردم امام حسین(ع) را به خوبی شناختند و به او ایمان پیدا کردند، مرگ حضرت حجت(ع) فرا می‌رسد. بر اساس این روایت امام حسین، غسل، حنوط، کفن و خاک‌سپاری حضرت را بر عهده می‌گیرد.[۱]
- در روایتی دیگر امام صادق(ع)، اولین رجعت‌کننده به دنیا را امام حسین(ع) دانسته که یاران و هفتاد پیامبر او را همراهی می‌کنند. سپس حضرت قائم(ع) انگشترش را به امام حسین واگذار می‌کند و چشم از جهان فرو می‌بندد. امام حسین(ع) نیز غسل، کفن و دفن او را بر عهده می‌گیرد.[۲]
شهادت همه معصومان(ع)
برخی روایات به‌صورت عام، دلالت بر شهادت همه معصومان(ع) دارد:
- امام حسن(ع) فرمود: «به خدا قسم، رسول خدا(ص) با ما پيمان بسته كه اين امر را دوازده امام از فرزندان علی و فاطمه در اختيار خواهند گرفت که هيچ كدام از ما نيست مگر اينكه مسموم يا مقتول است.»[۳]
- از امام صادق(ع) و امام رضا(ع) نیز روایت شده که «مَا مِنَّا إِلاَّ مَسْمُومٌ أَوْ مَقْتُولٌ؛ هيچ كدام از ما نيست مگر اينكه مسموم يا مقتول است».[۴]
بیشتر عالمان شیعه، روایات دلالت‌کننده بر شهادت را ترجیح داده و معتقدند همه معصومان(ع) از جمله امام زمان(ع) به شهادت می‌رسند.[۵] علامه مجلسی در کتاب بحارالانوار فصلی را در مورد شهادت همه امامان(ع) نوشته و عنوان آن را «انَّهُم(ع) لا يَموتونَ اِلّا بِالشَّهادَة؛ ائمه، نمی‌میرند مگر با شهادت» گذاشته است.[۶]
چگونگی شهادت امام زمان(ع)
در مورد چگونگی شهادت امام مهدی(ع)، تنها یک روایت نقل شده که در منابع معتبر شیعه وجود ندارد. به همین جهت محققان معتقدند دلیل قطعی در مورد چگونگی شهادت حضرت، وجود ندارد. در این روایت که ضعیف دانسته شده، زنی دارای ریش و شبیه به مردان، در هنگام عبور حضرت، از بالای بام سنگی را به سوی حضرت پرتاب، و حضرت را به شهادت می‌رساند.[۷]
غسل و دفن امام زمان(ع)
براساس روایات، شهادت یا وفات امام زمان در دوره رجعت و بازگشت امام حسین(ع) روی خواهد داد و امور مربوط به کفن و دفن امام بر عهده امام حسین(ع) خواهد بود؛ زیرا که امام را جز امام، غسل نمی‌دهد.[۲]
منابع
- ↑ مجلسی، بحار الانوار، مؤسسة الوفاء، بیروت، ج۲۷، ص۲۱۷.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، مؤسسة الوفاء، بیروت، ج۲۷، ص۲۱۷.
- ↑ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، مؤسسة الوفاء، بیروت، ج۲۷، ص۲۱۷؛ طبرسی، اعلام الوری باعلام الهدی، دارالمعرفه، بیروت، ص۳۴۹.
- ↑ طبرسی، اعلام الوری باعلام الهدی، ص۳۴۹.
- ↑ طبسی، نجم الدین، چشم‌اندازی به حکومت مهدی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۰ش، ص۲۱۴.
- ↑ مجلسی، بحار الانوار، ج۲۷، ص۲۱۳.
- ↑ صدر، سید محمد، تاریخ ما بعد الظهور، اصفهان، مکتبة الامام امیرالمؤمنین(ع)، ص۸۸۱.