مسلم بن حجاج نیشابوری

از ویکی پاسخ
نسخهٔ تاریخ ‏۲۰ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۰۲ توسط A.rezapour (بحث | مشارکت‌ها)
سؤال

مسلم بن حجاج چه کسی بوده و چه جایگاهی در میان اهل سنت دارد؟

مسلم بن الحجاج نیشابوری صاحب کتاب مشهور صحیح مسلم از بزرگترین و مهم‌ترین کتاب‌های حدیثی اهل سنت است. او از بزرگان اهل حدیث و محدّث معروف اهل سنّت است که علماء اهل سنت از او به عنوان یکی از بزرگان حدیثی خود یاد می‌کنند.

زندگینامه

مسلم بن حجاج بن مسلم قشیری نیشابوری، یکی از ائمه حدیثی اهل سنت است،[۱] وی صاحب کتاب «صحیح» که یکی از کتاب‌های شش‌گانه و مورد اعتماد نزد اهل سنّت است می‌باشد. او در نیشابور متولد شد و به شهرهای حجاز و مصر و شام و عراق هجرت نمود و کتاب صحیح را تصنیف کرد.[۲] وی در سال ۲۶۱ هـ ق در نیشابور از دنیا رفت.[۳]

مسلم بن حجاج بن مسلم بن ورد بن کرشان نیشابوری قشیری از طایفه بنی قشیر که قبیله معروفی از عرب است، خود او مشهور است به مسلم نیشابوری که شهرت را از زادگاه خود کسب کرده است، و او یکی از رجال برجسته حدیث است.[۴]

در میان استادان، چند تن نقش برجسته و تأثیرگذاری را در تعلیم و تربیت او داشته اند که ازجمله آنان، بخاری، احمد بن حنبل، اسحاق بن راهویه، ابو زرعه رازی، قتیبة بن سعید و یحیی بن یحیی تمیمی منقری را می توان نام برد. عالمان بسیاری نیز از او اخذ حدیث کرده اند. برخی، تعداد شاگردان او را ۳۵ نفر نام برده اند که از جمله می توان به ترمذی، صاحب سنن الترمذی، حافظ ابو عوانه اسفراینی، صاحب المستخرج علی صحیح مسلم، عبدالرحمان بن ابی حاتم رازی، صاحب الجرح و التعدیل، ابراهیم بن محمّد بن سفیان و احمد بن سلمه اشاره کرد. علمای اهل سنّت، بر وثاقت و جلالت وی تأکید دارند.[۵]

صحیح مسلم . مؤلف این کتاب مسلم بن حجاج نیشابوری است ، پس از صحیح بخاری معتبرترین کتاب حدیث در نزد اهل تسنن ، صحیح مسلم است. برخی آن را بر صحیح بخاری ترجیح می‌دهند مسلم به عراق و حجاز و مصر و شام‌ در طلب حدیث مسافرت کرد و مدتی در نیشابور ملازم بخاری بوده است. مسلم در سال 261 در نصرآباد نیشابور درگذشته است.[۶]

آثار

از مسلم غیر از «صحیح» کتاب‌های دیگری از جمله؛ کتاب مسند کبیر، کتاب علل و تمییز[۷] و اسماء و کنی، مفرد[۸] و … تصنیف شده است.

صحیح مسلم

او در این کتاب حدود (۳۰۳۳) حدیث در طول پانزده سال جمع کرده است.[۹] به نظر برخی از علماء اهل سنّت کتاب وی به همراه صحیح بخاری، صحیح‌ترین، کتب در علم حدیثند.[۱۰] امام نووی یکی از بزرگان اهل سنّت در شرح صحیح مسلم گفته است: علماء اهل سنّت اتفاق دارند که بعد از قرآن کریم، صحیح‌ترین کتب، یکی صحیح مسلم و دیگری صحیح بخاری است.[۱۱] البته برخی از علمای اهل سنت حدیث‌های او را قبول ندارند.[۱۲]

جایگاه

...


منابع

  1. مسلم بن حجّاج قشیری، مقدمه صحیح مسلم، تصحیح: محمد سالم هاشم، طبعه الاولی، دارالکتب العلمیه، بیروت جا، ص۵ (۱۴۱۵ق) و عثمان الذهبی، سید اعلام البنلاء، الطبعه الثامنه، بیروت، مؤسسه الرساله، ۱۴۱۲ ق، ج۱۲، ص۵۶۶.
  2. سبحانی، جعفر، موسوعه طبقات الفقهاء، طبعه الاولی، المطیعه اعتماد، قم، ۴۱۸ ق، ج۳، ص۵۷۸، و ابن خلکان، وفیات الاعیان، تحقیق: دکتر احسان عباس، دار صادر، بیروت، ۱۳۹۷ ق، ج۵، ص۱۹۴.
  3. عثمان الذهبی، پیشین، ج۱۲، ص۵۷۴.
  4. صالحی،‌ محیی الدین، شرح حال و زندگی اصحاب کتب سته، نشر عقیده، به نقل از: صالحی،‌ محیی الدین، زندگینامه امام مسلم و چگونگی تدوین صحیح مسلم، سایت نوگرا، تاریخ درج مطلب: ۱۳۹۹، تاریخ بازدید: ۱۴۰۱.
  5. شناخت نامه حدیث ج ۳ ص ۱۸۶ ـ ۱۸۸، به نقل: از مسلم بن حجّاج(۲۰۴ یا ۲۰۶ ـ ۲۶۱ ق)، سایت حدیث نت، تاریخ بازدید: ۱۴۰۱.
  6. مطهری، مرتضی، خدمات متقابل اسلام و ایران، تهران، صدرا، ص۴۷۵.
  7. مسلم بن حجّاج، مقدمه صحیح، پیشین، ج۱، ص۶.
  8. ابن ندیم، فهرست، طبعه الاولی، دارالکتب العلمیه، بیروت، ۱۴۱۶ ق، ص۳۸۰.
  9. سبحانی، جعفر، موسوعه طبقات الفقهاء، طبعه الاولی، المطیعه اعتماد، قم، ۴۱۸ ق، ج۳، ص۵۷۸، و ابن خلکان، وفیات الاعیان، تحقیق: دکتر احسان عباس، دار صادر، بیروت، ۱۳۹۷ ق، ج۵، ص۱۹۴.
  10. عثمان الذهبی، پیشین، و ابن خلکان، همان، ج؟، ص۱۹۴، ج۱۲، ص۵۶۶.
  11. عثمان الذهبی، پاورقی و فیات الاعیان، ج۱۲، ص۵۶۷.
  12. عثمان الذهبی، پیشین، ج۱۲، ص۵۶۸.