صالحان در قرآن

نسخهٔ تاریخ ‏۱۲ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۴۵ توسط Fabbasi (بحث | مشارکت‌ها)
سؤال

سؤال: صالحان از نظر قرآن کریم چه افرادی هستند؟

پیامبران الهی؛ مومنان؛ امر به معروف و نهی از منکر کنندگان؛ پیروان رسول‌الله(ص)؛ پیروان کتاب؛ برپادارندگان نماز؛ وفاداران به عهد و پیمان؛ اهل صلاح و مبارزه کنندگان با فساد؛ اهل انفاق بودن از جمله صفات صالحان در قرآن است.

پیامبران الهی

حضرت نوح؛[۱] حضرت لوط؛[۲] حضرت ابراهیم؛[۳] حضرت یحیی؛[۴] حضرت عیسی؛[۵] و دیگر پیامبران الهی.[۶] از افراد برجسته‌ای هستند که خداوند آنها را به عنوان صالح برگزید.[۷]

ایمان آورندگان به خدا و قیامت

﴿به خدا و روز دیگر ایمان می‌آورند؛ امر به معروف و نهی از منکر می‌کنند؛ و در انجام کارهای نیک، پیشی می‌گیرند؛ و آنها از صالحانند.[۸]

امر به معروف و نهی از منکر کنندگان

﴿امر به معروف و نهی از منکر می‌کنند؛ و در انجام کارهای نیک، پیشی می‌گیرند؛ و آنها از صالحانند.[۹]

سبقت گیرندگان در کارهای نیک

﴿و در انجام کارهای نیک، پیشی می‌گیرند؛ و آنها از صالحانند.[۱۰]

ایمان همراه با عمل نیک

﴿و کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام دادند، آنها را در زمره صالحان وارد خواهیم کرد.[۱۱]

پیروان واقعی دستورات خدا و رسول خدا(ص)

﴿و کسی که خدا و پیامبر را اطاعت کند، (در روز رستاخیز) همنشین کسانی خواهد بود که خدا، نعمت خود را بر آنان تمام کرده؛ از پیامبران و صدّیقان و شهدا و صالحان؛ و آنها رفیقهای خوبی هستند[۱۲]

پیروان کتاب و برپادارندگان نماز

﴿و آنها که به کتاب (خدا) تمسّک جویند، و نماز را برپا دارند، (پاداش بزرگی خواهند داشت؛ زیرا) ما پاداش مصلحان را ضایع نخواهیم کرد[۱۳]

وفاداران به عهد و پیمان

﴿بعضی از آنها با خدا پیمان بسته بودند که اگر خداوند ما را از فضل خود روزی دهد، قطعاً صدقه خواهیم داد؛ و از صالحان خواهیم بود![۱۴]

اهل اصلاح و مبارزه با فساد در روی زمین

﴿و هنگامی که (حضرت موسی) خواست با کسی که دشمن هر دوی آنها بود درگیر شود و با قدرت مانع او گردد، (فریادش بلند شد) گفت: ای موسی می‌خواهی! مرا بکشی همان گونه که دیروز انسانی را کشتی؟! تو فقط می‌خواهی جبّاری در روی زمین باشی، و نمی‌خواهی از مصلحان باشی![۱۵]

اهل انفاق

﴿از آنچه به شما روزی داده‌ایم انفاق کنید، پیش از آنکه مرگ یکی از شما فرا رسد و بگوید: پروردگارا! چرا (مرگ) مرا مدت کمی به تأخیر نینداختی تا (در راه خدا) صدقه دهم و از صالحان باشم؟![۱۶]

سخت‌گیر نبودن

﴿(شعیب) گفت: من می‌خواهم یکی از این دو دخترم را به همسری تو درآورم به این شرط که هشت سال برای من کار کنی؛ و اگر آن را تا ده سال افزایش دهی، محبّتی از ناحیه توست؛ من نمی‌خواهم کار سنگینی بر دوش تو بگذارم؛ و ان شاء اللَّه مرا از صالحان خواهی یافت.[۱۷]

صالحان در مرحله اول پیامبران برگزیده الهی هستند که خداوند آنها را به عنوان صالح برگزید، سپس مؤمنان و اهل تقوا که در مرتبه‌ای پایین‌تر از مقام پیامبران(ع) قرار دارند.

منابع

  1. سوره تحریم، آیه ۱۰.
  2. سوره تحریم، آیه ۱۰.
  3. سوره بقره، آیه ۱۳۰. سوره نحل، آیه ۱۲۲. سوره عنکبوت، آیه ۲۷.
  4. سوره آل عمران، آیه ۳۹.
  5. سوره آل عمران، آیه ۴۶.
  6. رک: سوره انعام، آیه ۸۵. سوره انبیاء، آیه۷۲ و آیه ۸۶. سوره صافات، آیه ۱۱۲. سوره قلم، آیه۵۰.
  7. امامى، عبدالنبى، فرهنگ قرآن، اخلاق حميده، قم، مطبوعات دينى، چاپ اول، 1389ش، ج2، ص745.
  8. سوره آل عمران، آیه ۱۱۴.
  9. سوره آل عمران، آیه ۱۱۴.
  10. سوره آل عمران، آیه ۱۱۴.
  11. سوره عنکبوت، آیه۹.
  12. سوره نساء، آیه ۶۹.
  13. سوره اعراف، آیه ۱۷۰.
  14. سوره توبه، آیه ۷۵.
  15. سوره قصص، آیه ۱۹.
  16. سوره منافقون، آیه ۱۰.
  17. سوره قصص، آیه ۲۷.