غریب الغرباء
سؤال
چرا به امام رضا(ع) غریب الغربا می‌گویند؟ آیا این لقب مستند است؟
«غریب» به معنای دور شدن، رفتن و پنهان گردیدن، آمده است.[۱] در روایات، کلمه «غریب» به عنوان لقب امام رضا(ع) گفته شده و این توصیف بدون کلمه «ِالغُرَبَاء» بوده است. به همین جهت، محققان معتقدند تعبیر «غریب الغرباء» تعبیر روایی نیست و در روایات، تنها تعبیر غریب آمده است:
- امام صادق(ع) فرزندی از فرزندان خود را یاد کرده که در خراسان کشته می‌شود. امام، پاداش زیارت این فرزند را (در حالی که با شناخت همراه باشد،) چنین می‌داند که روز قیامت او را با دست خود گرفته و وارد بهشت می‌کند. در ادامه روایت، از معنای شناخت پرسیدند و امام صادق(ع)، شناخت را اطاعت از امام رضا(ع) و اینکه او را ولی خداوند، غریب و شهید بدانند، دانست.[۲]
- امام رضا(ع): «به خدا قسم از ما اهل بیت نیست مگر اینکه به قتل می‌رسد و شهید می‌گردد. راوی: آیا شما نیز شهید می‌شوید؟ امام: بلی من به دست شقی‌ترین اهل زمانه خود مسموم می‌گردم، سپس بدنم در غربت دفن می‌گردد. آگاه باشید که هر کس در این غربتم به زیارت من بیاید، خداوند به او اجر صد هزار شهید و صد هزار صدیق و صد هزار حج و عمره مقبول و صد هزار مجاهد در راه خدا می‌دهد، هم چنین او در زمره ما اهل بیت محشور شود و در بالاترین درجات بهشت در کنار ما خواهد بود».[۳]
امام رضا(ع) به جهت اینکه از وطن و از میان خویشانش که در مدینه بودند، جدا شده و به اجبار به خراسان رفته و در آنجا درگذشت و دفن گردید، غریب خوانده شد.[۴]
منابع
- ↑ احمد سیاح، فرهنگ جامع نوین، ترجمه السنجر، انتشارات اسلام، تهران، چاپخانه منفرد، ج۲، ص۱۳۹۷.
- ↑ شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، مؤسسه انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین، قم، چاپ چهارم، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۵۸۴.
- ↑ شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، مؤسسه انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین، قم، چاپ چهارم، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۵۸۵.
- ↑ قمی، شیخ عباس، منتهی الآمال، ناشر: انتشارات نسیم حیات، چاپ آرمان، قم، ۱۳۸۲ش، ج۲، ص۳۸۴.