الگو بودن حضرت مریم(س)
حضرت مریم(ع) از چه جهاتی برای زنان و دختران الگو هستند؟
حضرت مریم(س) در قرآن، نمونه و الگویی برای مومنان معرفی شده است. نام هیچ زنی جز حضرت مریم در قرآن برده نشده است. عفت و پاکدامنی، راستگویی، بنده مطیع، تطهیر شده و برگزیده زنان عالم از سوی خداوند، و تصدیق کننده کلمات خداوند، از فضایل اخلاقی حضرت مریم(س) است که در قرآن بدان تصریح شده است و از حضرت مریم الگویی برای همه زنان عالم ساخته است.
ویژگی‌های حضرت مریم(س)
در آیهٔ ۱۱ و ۱۲ سوره تحریم مریم(س) به عنوان الگو برای تمام مؤمنان معرفی شده است. در متون عرفانی،حضرت مریم(س) از جمله اولیاءالله و دارای مقام ولایت خاصه است.[۱] قرآن براى حضرت مريم(س) مقاماتى ارزشمند، چون اصطفا، طهارت و گفتگو با فرشتگان[۲] برمى‌شمارد.[۳] در اصطلاح اسلامی به کسانی که نبی و رسول نیستند اما از سوی خداوند با آنان سخن گفته می‌شود همانند حضرت مریم، به آنان محدَّث گفته می‌شود.[۴] قرآن نام مریم(س) را به عنوان یک پیغمبر نبرده است اما معجزات و خوارق عادات و الهامات و القائاتی برای مریم(س) نقل می‌کند.[۵]
عفت و پاکدامنی
در دو جای قرآن خداوند به عفت و پاکدامنی حضرت مریم تصریح دارد:﴿أَحْصَنَتْ فَرْجَهَا...؛ دامان خود را پاک نگه داشت.﴾[۶] در اين آيه به مقام مريم و عظمت و احترام او و فرزندش حضرت مسيح(ع) اشاره شده است.[۷] از حضرت مریم در دو جا نقل شده است که دست بشری به من نرسیده است.[۸] از دیدگاه عرفا، کرامات مریم(س) نتیجه دوری از شهوت و غضب و غلبه بر نفسانیت و نشانه صدق او بود.[۹]
صداقت
از ویژگی‌هاى بارز مریم صداقت اوست. قرآن حضرت مریم را صدیقه معرفی می‌کند﴿وَأُمُّهُ صِدِّيقَةٌ؛ و مادرش زنى بسيار راستگو بود.﴾(مائده:۷۵) صدیقه صیغه مبالغه است به معنای بسیار راستگو. برخی آن را به معنای تصدیق‌کننده حق دانسته اند.[۱۰]
طهارت
مطهر بودن از خصایل حضرت مریم است. خداوند در قرآن می‌فرماید مریم را پاک و مطهر ساختیم: ﴿وَإِذْ قَالَتِ الْمَلَائِكَةُ يَا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاكِ وَطَهَّرَكِ وَاصْطَفَاكِ عَلَىٰ نِسَاءِ الْعَالَمِينَ؛ و [ياد كن] هنگامى را كه فرشتگان گفتند: «اى مريم، خداوند تو را برگزيده و پاك ساخته و تو را بر زنان جهان برترى داده است.»﴾(آل عمران:۴۲) مفسران تطهیر در آیه را به معنای عصمت گرفته‌اند.[۱۱] مریم(س) در اثر حفظ عفت و پاکدامنى و در اثر ارتباط با روح غیبى به مقام «مصدقین» و «قانتین» رسید.[۱۲]
عبادت
خداوند در قرآن به حضرت مریم دستور به عبادت می‌دهد[۱۳] در قرآن مریم(س) را از قانتین معرفی می‌کند[۱۴] که هم به معنای فرمانبردار است و هم به معنای اهل قنوت و طاعت. مفسران در شرح قانتین گفته‌اند مریم پیوسته در طاعت خدا بود.[۱۵] مریم(س) از نظر ايمان در سرحد اعلى قرار داشت، و به تمام كتب آسمانى و اوامر الهى مؤمن بود، و از نظر عمل پيوسته مطيع اوامر الهى بود.[۱۶]
مطالعهٔ بیشتر
- سیمای حضرت مریم از دیدگاه قرآن و انجیل، بتول قدیانی، قدیانی
- سیمای حضرت مریم در قرآن، زهرا مسجد جامعی، انتشارات پازینه، ۱۳۹۳.
جستار وابسته
منابع
- ↑ خوشحال دستجردی، طاهره و زینب رضاپور، «بازتاب مقامات حضرت مریم در متون عرفانی فارسی از قرن چهارم تا پایان قرن نهم»، مطالعات عرفانی، شماره دوازدهم، ۱۳۸۹ش.
- ↑ سوره آل عمران، آیات ۴۲ تا ۴۵.
- ↑ مهريزى، مهدى، حديث پژوهى، ج۱، ص۲۷۴.
- ↑ مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج۴، ص۲۹۶.
- ↑ مطهری، مرتضی، نبوت، ج۱، ص۱۷۹.
- ↑ سورهٔ تحریم، آیهٔ ۱۲ و سورهٔ انبیاء، آیهٔ ۹۱.
- ↑ مكارم شيرازى، ناصر، برگزيده تفسير نمونه، ج۳، ص۱۸۷.
- ↑ سورهٔ مریم، آیهٔ ۲۰ و سورهٔ آل عمران، آیهٔ ۴۷.
- ↑ خوشحال دستجردی، طاهره و زینب رضاپور، «بازتاب مقامات حضرت مریم در متون عرفانی فارسی از قرن چهارم تا پایان قرن نهم»، مطالعات عرفانی، شماره دوازدهم، ۱۳۸۹ش.
- ↑ ناهید طیبی، «حضرت مریم(س)، نماد نیایش»، فرهنگ کوثر، ۱۳۷۷ش، شماره ۲۲،
- ↑ طباطبایی، محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۳، ص۲۵۹.
- ↑ طباطبایی، محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۳، ص۲۵۹.
- ↑ سوره آل عمران، آیهٔ ۴۳.
- ↑ سوره تحریم، آیه ۱۲.
- ↑ قرشی، علی اکبر، تفسير احسن الحديث، ج۱۱، ص۲۴۵.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسير نمونه، ج۲۴، ص۳۰۵.