کنیز بودن مادران هفت امام شیعه

سؤال

غیر از حضرت فاطمه(س) دیگر مادران ائمه(ع) چه فضیلت‌هایی داشته‌اند که لایق مادری امامان شدند؟

درگاه‌ها

مادران ائمه، براساس بیانات ائمه(ع) و گواهی تاریخ، اهل فضل و کمالات بوده‌اند.

• مادر بزرگوار امام سجاد(ع)، شهربانو، دختر یزدگرد ـ آخرین شاه ساسانی ـ می‌باشد. طی فتوحات شهرهای ایران به دست مسلمانان، ایشان اسیر گشت و از ایران به مدینه برده شد و توسط امیرالمؤمنین(ع) آزاد گردید و به همسری امام حسین(ع) درآمد و افتخار یافت تا مادر امام زین‌العابدین(ع) باشد و نُه امام معصوم از نسل او پدید آمد.» در کتاب اصول کافی آمده است که حضرت علی(ع) به فرزندش امام حسین(ع) می‌فرماید: «از همسرت شهربانو، خوب محافظت و نگهداری کن و به او نیکی نما، چرا که در آینده‌ای نزدیک برای تو فرزندی خواهد آورد که بهترین اهل زمین خواهد بود.»
• تنها همسری که از طریق عقد دائم به ازدواج امام سجاد(ع) درآمده است، ام عبدالله دخترِ عموی بزرگوارش ـ امام حسن مجتبی(ع) - می‌باشد. امّ عبدالله از زنان با فضیلتی است که در بسیاری از افتخارهای معنوی، درعصر خویش یگانه بوده است. از آن جمله این که وی هم دختر امام و هم همسر امام و هم مادر امام می‌باشد.
• نجمه مادر بزرگوار امام رضا(ع) و از زنان مؤمنه، پارسا، نجیب و پاکیزه بود. حمیده، همسر امام صادق(ع) او را که کنیزی از اهالی مغرب بود، خرید و به منزل آورد. نجمه در خانه امام صادق(ع) حمیده خاتون را بسیار احترام می‌کرد و به خاطر جلال و عظمت او، هیچ‌گاه نزدش نمی‌نشست. روزی حمیده خاتون، در عالم رؤیا رسول اکرم(ص) را دید که به او فرمودند: «ای حمیده! نجمه را به ازدواج فرزندت «موسی» در آور، زیرا از او فرزندی به دنیا خواهد آورد که بهترین فرد روی زمین باشد.» پس از این پیام، حمیده به فرزندش امام کاظم(ع) فرمود: «پسرم! نجمه بانویی است که من هرگز بهتر از او را ندیده‌ام زیرا در زیرکی و محاسن اخلاقی مانندی ندارد. من او را به تو می‌بخشم، تو نیز در حق او نیکی کن!...»

• سَبِیکه، معروف به سبیکه نُوبِیَّه و خَیْزُران همسر امام رضا(ع) و مادر امام جواد(ع). بنا بر روایات، کنیزی از نسل ماریه قبطیه بود.

مسعودی هم در اثبات الوصیة او را ستوده است.

• در توصیف مادر امام زمان(عج) نیز آمده است: نرجس دختر یشوعا (پسر قیصر روم) و مادر حضرت مهدی(عج) است. میزان فضیلت و معنویت وی تا آنجا بوده است که «حکیمه خاتون» دختر امام جواد(ع) و بانویی عالی‌قدر از خاندان امامت، او را سرآمد و سرور خاندان خویش، و خود را خدمتگزار او می‌نامید.