ولی‌امر یا اولی‌الامر بودن ولی‌فقیه
 | این مقاله هماکنون به دست Rezapour در حال ویرایش است. |
سؤال: آیا اطلاق ولی‌امر بر ولی‌فقیه درست است؟
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ
اطاعت از خداوند، پیامبر و أُولِی الْأَمر براساس آیه ۵۹ سوره نساء، لازم دانسته شده است. اولی الامر در این آیه را امام معصوم دانسته‌اند. علت این اختصاص را چنین دانسته‌اند که اطاعت از اولی الامر به صورت مطلق، واجب شمرده شده و اطاعت مطلق، تنها از معصوم(ع) جایز است. غیر معصوم به‌جهت اینکه در معرض خطا و اشتباه است، حکم به اطاعت مطلق از او جایز نیست و نمی‌تواند مصداق اولی‌الامر باشد.
همه مفسران شیعه، اتفاق نظر دارند که منظور از «اولی‌الامر»، امامان معصوم هستند و غیر آنها را شامل نمی‌شود.[۱] روایات فراوانی نیز مصداق اولی‌الامر را ائمه اطهار(ع) برشمرده اند.[۲]
برخی معتقدند اولی‌الامر در روایت در اصل همان ائمه هستند اما ولی‌فقیه به‌جهت اینکه منصوب و نائب عام امام است، اولی‌الامر تبعی و نه اصلی به حساب می‌آید.[۳]»
البته در آیه ۸۳ سوره نساء نیز تعبیر «أُولِی الْأَمر» گفته شده که وقتی خبر می‌رسد، آن‌را به پیامبر یا اولی‌الامر برسانند. این اولی‌الامر در خصوص معصومان نیست بلکه همه افرادی که قدرت تشخیص، نسبت به مسائل مختلف دارند را در بر می‌گیرد.[۴] آیت الله جوادی آملی معتقد است محور این آیه، روشنگری در موضوعات خارجی و حوادث است.[۵]
اطلاق ولی‌امر
اطلاق ولی‌امر به معنای رهبر و کسی که ولایت و سرپرستی جامعه اسلامی را بر عهده دارد را صحیح دانسته‌اند. علت آن‌را چنین برشمرده‌اند که ولی‌فقیه، به عنوان نائب عام امامِ معصوم در عصر غیبت از سوی ایشان منصوب شده است.
منابع
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الإسلامیه، ۱۳۷۴، ج۳، ص۴۳۶
- ↑ ر. ک.. حویزی، عبد علی بن جمعه، تفسیر نور الثقلین، قم: اسماعیلیان، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۵۰۸–۴۹۷
- ↑ جوادی آملی، عبد الله، ولایت فقیه، ولایت فقاهت و عدالت، قم: مرکز نشر اسرا، ۱۳۸۵، ص۳۷۰
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، پیشین، ج۴، ص۳۱
- ↑ جوادی آملی، عبد الله، تفسیر تسنیم، قم: مرکز نشر اسرا، ۱۳۸۵، ج۱۹، ص۶۴۳