ابن ابی‌حاتم رازی
در مورد ابن ابي حاتم رازي از مفسرین شافعی توضیح دهید؟
عبد الرحمن بن محمد بن ادريس بن منذر تميمى حنظلى رازى مشهور به ابن ابى حاتم، مفسر، متکلم و فقیه و محدث شافعی است. بیشترین استفاده ابن ابی حاتم، از پدر خود و ابو زرعه بوده است. او همچنین قرائت قرآن را نزد فضل بن شاذان نیشابوری آموخت. از اساتید به نام وی می‌توان به مسلم بن حجاج نیشابوری اشاره کرد. وی سر انجام بعد از مسافرت‌های گوناگون جهت استفاده از اساتید مختلف، در سال ۳۲۷ ق در زادگاهش ری درگذشت.
زندگي نامه
عبد الرحمن بن محمد بن ادريس بن منذر تميمى حنظلى رازى مشهور به ابن ابى حاتم، متولد ۲۴۰ ق و متوفاى ۳۲۷ ق، مفسر، متكلم، فقيه و محدث شافعی است. وى در رى به دنیا آمد و سال‌هاى نخستين زندگي را در همين شهر گذراند، گر چه وى اصالتا از اصفهان بوده است. ابن ابى حاتم دو بار همراه پدر به حج رفت. سپس به طلب علم رهسپار شام و مصر گرديد و ۷ ماه در مصر اقامت گزيد و از عالمان آن ديار آموخت. آنگاه در ۲۶۴ ق عازم اصفهان شد. روشن نيست كه در چه زمانى به رى بازگشته است، اما قطعى است كه او در رى درگذشته است.
استادان
ابن ابی حاتم از پدر خود و ابو زرعه رازى علم حديث آموخت و از فضل بن شاذان نيشابورى قرائت قرآن فرا گرفت. از قرائن چنين بر مىآيد كه وى در عراق و بغداد، كه در آن روزگار كانون فقه و حديث بود نیز سفر کرده است. اساتید دیگر ابن ابی حاتم عبارتند از:
- جعفر بن منير رازى
- احمد بن سنان قطّان
- احمد بن منصور رمادى
- يونس بن حبيب اصفهانى
- حسن بن عرفه
- يونس بن عبد الاعلى
- محمد بن اسماعيل أحمس
- حجاج بن شاعر
- محمد بن حسان ازرق
- محمد بن مسلم بن واره
- صالح بن احمد بن حنبل
- على ابن جنيد
- مسلم بن حجاج
آثار
برخى از آثار وي عبارتند از:
- تفسير القرآن العظيم
- آداب الشافعى و مناقبه
- الجرح و التعديل در ۹ جلد
- زهد الثمانيه من التابعين
- علل الحديث در ۲ جلد
- المراسيل
- اصل السنه واعتقاد الدين
- ثواب الاعمال
- المسند فى الحديث در ۶ جلد
در ميان اينها الجرح و التعديل مشهورترين اثر ابن ابى حاتم مىباشد كه بارها چاپ شده است.
مطالعه بیشتر
- مقدمه تحقيق تفسير ابن ابى حاتم جلد اول و نيز ساير مجلدات
- دائره المعارف بزرگ اسلامى زير نظر كاظم موسوى بجنوردى ج۲ ص۶۳۷
- تفسير و مفسران آيت الله معرفت ج۱ ص۳۸۹ و ج۲ ص۱۷۹.