کاربر:A.rezapour/صفحه تمرین
چهارقل چه آثاری دارد؟
تأثیرات چارقل
معرفی
چارْقُل، یا چهارقل، عنوان ۴ سورۀ کافرون، اخلاص، فلق و ناس که با فعل امر «قُل: بگو» آغاز می‌شوند: کافرون (۱۰۹) با «قُلْ یا اَیُّها الکافِرونَ»، اخلاص (۱۱۲) با «قُلْ هُوَ اللّٰهُ اَحَدٌ»، فلق (۱۱۳) با «قُلْ اَعوذُ بِرَبِّ الفَلَقِ» و ناس (۱۱۴) با «قُلْ اَعوذُ بِرَبِّ النّاسِ». افزون بر این ۴ سوره، سورۀ جن (۷۲) نیز با فعل امر «قل» آغاز می‌شود، اما در کتب تفسیر و حدیث و حتى در باورهای مردم این سوره همراه با چارقل نیامده است.
افزون بر چارقل، به این سوره‌ها «ذاتُ القَلاقِل» هم می‌گویند. [۱]
آثار گفته‌شده درباره چهارقل
در روایتی از فرد سال‌خورده‌ای آمده است که از سن هفت‌سالگی پیش عمویم زندگی می‌کردم. روزی عمویم پیش پیامبر (ص) آمد و گفت: یا رسول الله! حِرزی (دعایی برای حفظ جان و دفع چشم‌زخم) به من تعلیم کن که به فرزند برادرم بیاموزم. پیامبر (ص) در پاسخ، «ذات القلاقل» یعنی سوره‌های کافرون، اخلاص، فلق و ناس را به او یاد می‌دهد (راوندی، ۸۵).
در باب فضایل قرائت این ۴ سوره به طور هم‌زمان روایتهای اندکی وجود دارد، ازجمله روایتی که از جُبَیر مُطعِم نقل شده است که در آن پیامبر خطاب به جبیر می‌فرماید: «ای جبیر، اگر می‌خواهی در سفر نسبت به همراهانت موفق‌تر باشی، سوره‌های کافرون، اخلاص، فلق، ناس (چارقل) و نصر را بخوان و در ابتدای هر سوره <بسم اللّٰه الرحمٰن الرحیم> را بخوان» (ابوالفتوح، ۱۹ / ۴۳۳؛ طبرسی، ۱۶ / ۱۴۴۳؛ سیوطی، ۵ / ۴۰۶؛ تفسیر ... ، ۲۷ / ۳۸۱- ۳۸۲).
چارقل در فرهنگ باورها و معتقدات مردم مناطق مختلف ایران جایگاهی ویژه دارد. قرائت چارقل یا حک آن بر ظروف و اشیاء، قدرت شرزدایی و باطل‌السحری یا رمانندگی دارد. همچنین از چارقل برای برآوردن حاجات و آسانی سختیها و رفع بیماریها نیز استفاده می‌شود.[۲]
تیتر
از پيرى سال‌خورده، نقل شده است كه براى پدرش، فرزندى نمى‌مانْد و خداوند، مرا در پيرى به او داد و از تولّد من، خوش‌حال شد؛ امّا هفت ساله بودم كه پدرم مُرد و عمويم سرپرستم شد. وى، روزى مرا خدمت پيامبر صلى الله عليه و آله برد و گفت: اى پيامبر خدا! اين، برادرزاده من است و پدرش مُرده است. پس به من تعويذى بياموز كه او را با آن، حفظ كنم. پيامبر ص فرمود: «با سوره‌هاى با" قُلْ" آغاز شده،. پيرمرد سال‌خورده گفت: تا به امروز، خود را با اينها تعويذ مى‌كنم. نه داغِ فرزندى ديده‌ام، نه صدمه مالى خورده‌ام، نه بيمار شده‌ام، نه فقير گشته‌ام، و سنّم به اين جا رسيده است كه مى‌بينيد.[۳]
چهار قل : چهار سوره پايان قرآن كه با كلمه قل آغاز مى شود. نام سوره ها ( فاتحة الكتاب , بقره , آل عمران , نساء , تا آخر ) توقيفى يعنى به تعيين رسول اللّه (ص ) بوده است.[۴]
منابع
- ↑ سمیه متقی، «چارقل»، دايره المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دايره المعارف بزرگ اسلامی، ج۳،
- ↑ سمیه متقی، «چارقل»، دايره المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دايره المعارف بزرگ اسلامی، ج۳،
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، شناخت نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث، مترجم: شيخى، حميدرضا، قم، موسسه علمى فرهنگى دار الحديث، سازمان چاپ و نشر، ۱۳۹۱ش، ج۳، ص۱۳۳.
- ↑ خرمشاهی، بهاءالدین، قرآن و قرآن پژوهي، ج۱، ص۱۶.